អន្តរជាតិ
×![]()
ដោយ: គី ចំណា
ចាប់តាំងពីសង្គ្រាមលោកលើកទីមួយបិទបញ្ចប់នាដើមសតវត្សរ៍ទី២០មក សង្គ្រាមរវាងរដ្ឋមហាអំណាចជាច្រើនកន្លែងទៀត បានផ្ទុះឡើងជាបន្តបន្ទាប់ ជាមួយនឹងការជឿនលឿនផ្នែកបច្ចេកវិទ្យាអាវុធ បច្ចេកទេសសង្គ្រាម រួមទាំងភាពឆាប់រហ័ស និងងាយស្រួលក្នុងការធ្វើការទំនាក់ទំនង។
សហរដ្ឋអាមេរិក ក៏ជាប្រទេសមហាអំណាចមួយ ដែលមានវត្តមាននៅក្នុងសង្គ្រាមធំៗមួយចំនួនផងដែរ ជាពិសេសចាប់ពីពាក់កណ្តាលនៃសតវត្សរ៍ទី២០មក ជាមួយនឹងការដុះដាលនៃក្រុមរដ្ឋសង្គមនិយម និងរដ្ឋកុម្មុយនីស្ត ជាពិសេសគឺសហភាពសូវៀត។ ក្រៅពីសង្គ្រាមវៀតណាម និងសង្គ្រាមលោកលើកទីពីរ ដែលមានការចូលរួមពីសហរដ្ឋអាមេរិក នៅមានសង្គ្រាមមួយទៀត កើតឡើងក្នុងអំឡុងពេលដំណាលគ្នា ដែលមនុស្សភាពច្រើនសឹងតែបំភ្លេចចោលពីការចងចាំ និងពីប្រវត្តិសាស្ត្រមនុស្សជាតិ។
គេដាក់ឈ្មោះសង្គ្រាមនោះថា «The Forgotten War» ឬមានន័យជាភាសាខ្មែរថា «សង្គ្រាមដែលត្រូវបានបំភ្លេចចោល»។ នេះ គឺជាសង្គ្រាមដែលបានធ្វើឲ្យប្រទេសបងប្អូនកូរ៉េទាំងពីរ ដែលមនុស្សទូទៅសព្វថ្ងៃស្គាល់ បែបបាក់ជាពីរកំណាត់។ ជម្លោះដែលមានរយៈពេលបីឆ្នាំនេះ បានផ្លាស់ប្តូរជោគវាសនារបស់ពិភពលោក ទាំងផ្នែកប្រជាសាស្ត្រ នយោបាយ និងសេដ្ឋកិច្ច។
ដោយដកស្រង់ពីការចុះផ្សាយរបស់កាសែតអាមេរិក New York Times សង្គ្រាមកូរ៉េ បានចាប់ផ្តើមពីឆ្នាំ១៩៥០ រហូតទៅដល់ឆ្នាំ១៩៥៣។ ទោះបីជាយ៉ាងនេះក្តី រឿងរ៉ាវដែលបានជំរុញឲ្យផ្ទុះសង្គ្រាមកូរ៉េនេះ បានចាប់កំណើតឡើងជាច្រើនឆ្នាំមុន ពោលគឺតាំងពីដើមសតវត្សរ៍ទី២០មកម្ល៉េះ។ គិតចាប់ពីឆ្នាំ១៩១០ រហូតមកដល់ឆ្នាំ១៩៤៥ ប្រទេសកូរ៉េ ត្រូវបានគ្រប់គ្រងដោយមហាអំណាចជប៉ុន និងក្រោយមក នៅពេលដែលជប៉ុនបានចាញ់សង្គ្រាមលោកលើកទីពីរ កូរ៉េក៏បានធ្លាក់ក្រោមការគ្រប់គ្រងរបស់សហរដ្ឋអាមេរិក និងសហភាពសូវៀត។
កាលនោះ សហរដ្ឋអាមេរិក បានចង់បង្កើតព្រំដែនបណ្តោះអាសន្នមួយនៅចន្លោះខ្សែបន្ទាត់ទី៣៨នៃផែនទីពិភពលោក រវាងទឹកដីកូរ៉េខាងជើង និងខាងត្បូង ក្នុងហេតុផលការពារឥទ្ធិពលរបស់ខ្លួនក្នុងតំបន់ ប្រឆាំងនិងឥទ្ធិពលរបស់សូវៀត។ នេះជាការលើកឡើងរបស់សាស្ត្រាចារ្យផ្នែកប្រវត្តិសាស្ត្រសង្គ្រាមកូរ៉េ លោក Charles K. Armstrong នៅឯមហាវិទ្យាល័យ Columbia ។ លោកក៏បាននិយាយផងដែរថា៖ «ការញែកកូរ៉េជាពីរនេះ គឺជាអ្វីដែលមិនធ្លាប់ត្រូវបាននរណាធ្វើឡើងពីមុនមកឡើយ»។
នៅក្នុងឆ្នាំ១៩៤៨ ផ្នែករដ្ឋាភិបាលដែលគាំទ្រការដឹកនាំតាមលទ្ធិប្រជាធិបតេយ្យ នៅពីក្រោយដោយសហរដ្ឋអាមេរិក ដឹកនាំដោយលោក Syngman Rhee បានប្រកាសដែនគ្រប់គ្រងរបស់ខ្លួនជា «សាធារណរដ្ឋកូរ៉េ» ។ ក្នុងពេលនោះដែរ រដ្ឋាភិបាល ដែលគាំទ្រការដឹកនាំតាមលទ្ធិកុម្មុយនីស្ត បានប្រកាសខ្លួនជា «សាធារណរដ្ឋប្រជាមានិតកូរ៉េ» ក្រោមការដឹកនាំរបស់លោក Kim Il Sung ។
របបទាំងពីរនេះ មិនទាន់មានស្ថិរភាពល្អជាងគ្នាប៉ុន្មានសោះឡើយ ដោយច្រានចោលនូវរបបដឹកនាំពីដៃគូម្ខាងទៀតរៀងៗខ្លួន និងតែងតាំងរបបខ្លួនឯងថាជា របបដែលមានលក្ខណៈគ្រប់គ្រាន់ក្នុងការដឹកនាំឧបទ្វីបកូរ៉េ។ កងទ័ពសហរដ្ឋអាមេរិកជាច្រើនរូប បានមកចូលរួមក្នុងសង្គ្រាម នៅពេលដែលកងទ័ពរបស់កូរ៉េខាងត្បូងមិនអាចទប់ទល់ទៅរួចជាមួយនឹងកាលៈទេសៈមួយនេះ។
ឯនៅកូរ៉េខាងជើងវិញ សូវៀត និងចិន ក៏បានចូលរួមក្នុងការផ្តល់ជាជំនួយផ្នែកសម្ភារសឹកសង្គ្រាម ទ័ព និងយុទ្ធសាស្ត្រសង្គ្រាមផងដែរ។ ជម្លោះមួយនេះ បានឆក់យកជីវិតមនុស្សប្រមាណពីបី ទៅបួនលាននាក់ តែតួលេខពិតប្រាកដវិញនោះ ពុំត្រូវបានគេបញ្ចេញមកក្រៅនោះទេ ជាពិសេសជាមួយនឹងភាគីជម្លោះខាងជើង។ ប្រមាណជា៧០ភាគរយនៃអ្នកដែលត្រូវបានស្លាប់គឺជាពលរដ្ឋទូទៅធម្មតា។ ប្រទេសទាំងពីរ បានទទួលរងការខូចខាតមិនតិច ឬច្រើនជាងគ្នាប៉ុន្មាននោះទេ។
ជម្លោះភាគច្រើន កើតឡើងនៅចន្លោះព្រំដែននៃភាគីទាំងពីរ ជាពិសេសនៅតំបន់គ្មានយោធា (DMZ) ។ ជារួម សង្គ្រាមកូរ៉េ មកទល់សព្វថ្ងៃ មិនទាន់បានបញ្ចប់ជាស្ថាពររួចស្រាច់នៅឡើយទេ។ កិច្ចព្រមព្រៀងផ្អាកសង្គ្រាមមួយ ធ្វើឡើងនៅក្នុងឆ្នាំ១៩៥៣ ត្រូវបានចូលរួមគាំទ្រដោយ ប្រទេសចិន សហរដ្ឋអាមេរិក និងកូរ៉េខាងជើង។ ប៉ុន្តែកូរ៉េខាងត្បូងមិនបានទទួលស្គាល់កិច្ចព្រៀងព្រាងនេះទេ។ រហូតមកដល់ពេលបច្ចុប្បន្ន គ្មានកិច្ចព្រមព្រៀងផ្លូវការណាមួយដែលបង្ហាញពីសន្តិភាពរវាងប្រទេសកូរ៉េទាំងពីរផ្នែកនៅឡើយ។
សង្គ្រាមមួយនេះក៏ជាផ្នែកមួយសម្រាប់សហរដ្ឋអាមេរិក ក្នុងការពង្រីកវិសាលភាពរបស់ខ្លួនក្នុងការបង្កើតមូលដ្ឋានទ័ពនៅក្រៅប្រទេស។ ច្រើនទសវត្សរ៍ក្រោយមក កូរ៉េទាំងពីរ បានទទួលជោគវាសនាខុសគ្នាក្នុងការរស់នៅ និងការដឹកនាំប្រទេស ក្រោមរបបដាច់ដោយឡែកពីគ្នា។ ប្រទេសកូរ៉េខាងត្បូងបានក្លាយទៅជាមហាអំណាចសេដ្ឋកិច្ចដ៏ធំមួយនៅក្នុងតំបន់ ចំណែកឯប្រទេសកូរ៉េខាងជើងវិញបានក្លាយទៅជារដ្ឋមួយដែលមានឥទ្ធិពលខ្លាំងគួរសមជាមួយអំណាចយោធារបស់ខ្លួន៕
Tag:
អន្តរជាតិ
© រក្សាសិទ្ធិដោយ thmeythmey.com
