ប្រពៃណីកោរជុកមានពីបុរាណ បច្ចុប្បន្នមានអ្នកថែរក្សាតិចតួច

ជាតិ

បទយកការណ៍ / បទសម្ភាសន៍

ប្រពៃណីកោរជុកមានពីបុរាណ បច្ចុប្បន្នមានអ្នកថែរក្សាតិចតួច

24, Aug 2019 , 10:59 pm

រូបភាព

ដោយ: ប៉ូ សាគុន

ភ្នំពេញ៖ កាលពីសម័យដើម ប្រជាជនខ្មែរភាគច្រើនតែងរៀបចំពិធីកោរសក់ឱ្យកូន ដោយទុកតែនៅចំកន្លែងបង្ហើយ ទុកនៅសងខាងក្បាល និងទុកនៅផ្នែកខាងក្រោយនៃក្បាល។ ទុកសក់នៅកន្លែងទាំង៣ផ្នែកនេះ គឺដើម្បីសម្គាល់ថាជាចំណុងសំខាន់ និងគ្រោះថ្នាក់របស់ក្បាល ដែលត្រូវការពារឱ្យបានហ្មត់ចត់។ ពីសម័យដើមគេបង្កើតឱ្យមានពិធីកោរជុក ដោយសារប្រយោជន៍ធំៗ៣ គឺដើម្បីថែរក្សាអនាម័យឱ្យកូន ដើម្បីផ្ដល់ចំណេះដឹងឱ្យកូន និងដើម្បីជាការដឹងគុណ។ មកដល់បច្ចុប្បន្ន គេសង្កេតឃើញថា មានការប្រារព្ធពិធីនេះតិចតួចបំផុត នៅទូទាំងប្រទេសកម្ពុជា។

ដើម្បីស្វែងយល់ពីពិធីកោរជុក តទៅនេះ សូមស្ដាប់បទយកការណ៍ដែលរៀបចំដោយកញ្ញា ប៉ូ សាគុន នៃសារព័ត៌មានថ្មីៗដូចតទៅ៖

ក្នុងបាឋកថានៅពុទ្ធសាសនបណ្ឌិត្យកាលពីពេលកន្លងទៅលោក ប៉ុក វណ្ណធីរ អនុរដ្ឋលេខាធិកាក្រសួងធម្មការ និងសាសនា និងជាឧទ្ទេសាចារ្យបង្ហាត់បង្រៀនអាចារ្យខ្មែរ បានធ្វើបទបង្ហាញពីពិធីកោរជុក ដែលមានតាំងពីបុរាណមក។ មកដល់ពេលបច្ចុប្បន្ន ពិធីនេះឃើញមានធ្វើតិចតួចនៅតំបន់ខ្លះ នៃប្រទេសកម្ពុជា ហើយមូលហេតុដោយសារការវិវត្តន៍នៃសង្គម។

លោក ប៉ុក វណ្ណធីរ ពន្យល់ពីការទុកផ្នួងសក់របស់កុមារាកុមារី មុនធ្វើពិធីកោរជុកដូច្នេះ៖«មុននឹងកោរជុកចេញ គឺគេទុកជុកនោះសិន។ ជុកគឺនៅពីលើបង្ហើយ។ នៅសងខាងក្បាលគេហៅថាសក់ទីទុយ។ សក់នៅផ្នែកខាងក្រោយក្បាលគេហៅថាកំប៉ោយ។ ហើយសក់ដែលទុកនៅ

ពីក្រោយ ដែលសម្រាប់តែមនុស្សស្រីគេហៅថាជុកកន្ទូតអូង។ ជុកទាំង៣នេះទុកដើម្បីការពារកន្លែងសំខាន់ និងដើម្បីជាសញ្ញាបង្ហាញថាកន្លែងទាំងនោះជាកន្លែងគ្រោះថ្នាក់ដល់ជីវិត»។

លោកពន្យល់បន្ថែម៖«កំប៉ោយនៅចំកន្លែងបណ្ដុំថ្នេររបស់ឆ្អឹងលលាដ៍ គេទុកកំប៉ោយនៅត្រង់ហ្នឹងដើម្បីការពារ។ ចំណែកកន្លែងកន្ទូតអូងនៅខាងក្រោយនេះ ក៏ជាកន្លែងងាយនឹងគ្រោះថ្នាក់ដែរ»។

តាមពិតទៅពីដើម ម្ដាយឪពុកកោរសក់ឱ្យកូន ដោយទុកតែ៣ចំណុចសំខាន់ៗ ដែលលោក ប៉ុក វណ្ណធីរ បានរៀបរាប់ខាងដើម គឺដើម្បីរក្សាអនាម័យឱ្យកូន និងក៏ជាការបញ្ជាក់ពីអត្តសញ្ញាណខ្មែរមួយផ្នែកដែរ។ ប៉ុក វណ្ណធីរ បញ្ជាក់៖«គេកោរសក់ទុកតែជុក ដើម្បីការពារមិនឱ្យកើតអង្គែ បើក្មេងៗគេហៅកើតលាមកក្របី។ វាបណ្ដាលឱ្យរមាស់អាចខូចស្បែកក្បាល ឬដំបៅក្បាល។ គេធ្វើពិធីកោរជុកក៏ដើម្បីរក្សាអត្តសញ្ញាណខ្មែរដែរ។ បន្ទាប់ពីកោរជុករួច គេយកជុកនោះទៅដាក់ផ្ញើនឹងធរណី ដើម្បីគោរពចំពោះម្ចាស់ទឹកម្ចាស់ដី»។

ទោះជាយ៉ាងណា ក្នុងអំឡុងពេលក្មេងមិនទាន់ធ្វើពិធីកោរជុក ពួកគេទទួលបានការយកចិត្តទុកដាក់ខ្ពស់ពីម្ដាយឪពុក ទាំងការមើលថែរូបរាងកាយ និងការបំប៉នផ្នែកស្មារតីតាមកម្រិតអាយុរបស់ពួកគេ៖«ក្មេងទាំងអស់ត្រូវតែនៅក្នុងផ្ទះ ទទួលការអប់រំទូន្មានប្រៀនប្រដៅ ជាពិសេសការពារផ្នែកសុវត្ថិភាព។ គេប្រដៅក្មេងទៅតាមវ័យដែលអាចទទួលយកបាន គេមិនប្រដៅពាក្យជ្រៅៗទេ»។

បើតាមលោក ប៉ុក វណ្ណធីរ បន្ទាប់ពីទារកសម្រាលបាន៧ថ្ងៃ ឬលើសនេះបន្តិចបន្ទួច ម្ដាយឪពុកធ្វើពិធីទម្លាក់ចង្ក្រាន ហើយក៏នឹងកោរសក់ឱ្យកូនដោយទុកតែចំណុច៣សំខាន់ៗ គឺនៅត្រង់បង្ហើយ នៅផ្នែកសងខាងក្បាលហៅថាទុកសក់ទីទុយ និងនៅកន្ទូតអូង។ ក្រោយមកបានប្រមាណ៩ឆ្នាំ គេរៀបចំពិធីកោរជុកនៅពេលដែលក្មេងគ្រប់អាយុតាមការកំណត់៖«កើតមកបាន៧ថ្ងៃឬលើសនេះបន្តិចចាស់ទុំគាត់ធ្វើពិធីទម្លាក់ចង្ក្រាន។ ក្នុងពិធីទម្លាក់ចង្ក្រាននេះ យើងត្រូវកោរក្រឡឹងជុំវិញទុកតែកន្លែងជុក កំប៉ោយ និងកន្ទូតអូង។ បើក្មេងប្រុសចាប់ពីអាយុ៩ឆ្នាំ១១ឆ្នាំនិង១៣ឆ្នាំ យើងអាចធ្វើពិធីកោរជុកបានហើយ។ ប៉ុន្តែក្មេងស្រីត្រឹមតែ៩ឆ្នាំទេ គេធ្វើពិធីកោរជុក ព្រោះក្មេងស្រីឆាប់លូតលាស់ និងពោរពេញដោយការលម្អ»។

សម្រាប់លោក ស បូរ៉ាវី ដែលជាគរុសិស្សនៃវិទ្យាស្ថានជាតិអប់រំ ដែលបានចូលរួមស្ដាប់ការធ្វើបទបង្ហាញ យល់ថាបាឋកថានេះមានតម្លៃសម្រាប់សិស្សនិស្សិត៖«ចំពោះនិស្សិតត្រូវការយល់ដឹងអំពីទំនៀមទម្លាប់ វប្បធម៌ និងពិធីជាច្រើនដែលមានពីបុរាណ។ គុណសម្បត្តិជាច្រើនដែលយើងត្រូវដឹង ហើយចំណេះដែលយើងទទួលបាននេះ យើងអាចផ្សព្វផ្សាយទៅមនុស្សផ្សេងទៀត ដែលគាត់មិនបានចូលរួម»។

ចំណែកកញ្ញា គង់ កញ្ញា វ័យ៣០ឆ្នាំវិញ ព្យាយាមកត់ត្រានូវចំណុចសំខាន់ៗដែលវាគ្មិនលើកឡើង បានប្រាប់ពីចំណុចដែលខ្លួនចាប់អារម្មណ៍ដូច្នេះ៖«ចំណុចសំខាន់បំផុតដែលខ្ញុំចាប់អារម្មណ៍គឺពិធីកោរជុក។ នេះជាពិធីបុរាណមួយដែលយើងមានតាំងពីដើមមក តែយើងមិនបានដឹងពីគុណប្រយោជន៍និងអត្ថន័យស៊ីជម្រៅទេ។ បាឋកថាថ្ងៃនេះខ្ញុំបានដឹងគុណប្រយោជន៍ទាំងការថែរក្សាការពារនិងការដឹងគុណ»។

គ្រូបង្រៀនថ្នាក់វិទ្យាល័យក្នុងខេត្តសៀមរាប ដែលមានស្រុកកំណើតនៅរាជធានីភ្នំពេញរូបនេះ ថាទោះបីវប្បធម៌ឬប្រពៃណីខ្មែរមួយចំនួនដែលដូនតាបានបង្កើតឡើង ខិតកាន់តែជិតដល់ការបាត់បង់ ក៏អ្នកនាងនៅតែមានសង្ឃឹមថាអាចគង់វង់បាន៖«ក្នុងនាមជាកូនខ្មែរខ្ញុំពិតជាសោកស្ដាយ ដែលវប្បធម៌ប្រពៃណីមានតាំងពីបុរាណមិនបានផ្សព្វផ្សាយបានទូលំទូលាយ។ តែទោះជាយ៉ាងណាក៏ឯកសារទាំងនោះនៅតែមាន ហើយយើងត្រូវតែខំរក្សាទាំងអស់គ្នា»។

ស្របនឹងការព្រួយបារម្ភរបស់អ្នកគ្រូខាងលើ អ្នកស្រាវជ្រាវ ប៉ុក វណ្ណធីរ ដែលបានចុះទៅស្រាវជ្រាវដល់តំបន់ភូមិសាស្ត្រផ្ទាល់ ថាទំនៀមទម្លាប់នៃពិធីកោរជុកមានធ្វើតែនៅក្នុងខេត្តមួយចំនួនតូចប៉ុណ្ណោះ ក្នុងប្រទេសកម្ពុជា៖«តាមការចុះទៅដល់ខេត្តមួយចំនួនដែលនៅជិតខេត្តសុរិន្ទដូចជានៅបាត់ដំបងជាដើម ចាស់ៗអាយុប្រហែល៨០ឆ្នាំជាង គាត់ថាគាត់គ្រាន់តែធ្លាប់បានដឹងពីជីដូនជីតាមក ហើយគាត់ចេះតែធ្វើតគ្នា តែបើឆ្នាំកកើតពិធីនេះគាត់មិនបានដឹងច្បាស់ឡើយ»។

លោកបញ្ជាក់បន្ថែមពីចំនួនគ្រួសារដែលនៅប្រកាន់ប្រពៃណីកោរជុក៖«ខេត្តដែលជាប់ព្រំប្រទល់សុរិន្ទហ្នឹងមិនមែនធ្វើជាទូទៅទេ គឺធ្វើទៅតាមភូមិមួយចំនួន។ ហើយអ្នកភូមិមិនមែនធ្វើទាំងអស់គ្នាទៀត គឺធ្វើតែគ្រួសារណាដែលគាត់ចង់រក្សាទំនៀមទម្លាប់ ឱ្យកូនចៅគាត់កាន់ប្រពៃណីពីបុរាណ។ ការធ្វើពិធីនេះអ្នកខ្លះមិនបានចាំទាំងអស់ទេ»។

ទោះជាយ៉ាងណាប្រពៃណីនៃពិធីកោរជុកនេះ លោក ប៉ុក វណ្ណធីរ មិនទាន់ស្រាវជ្រាវដឹងថាកើតមានតាំងពីសម័យណានោះឡើយ សូម្បីប្រជាជនដែលនៅអនុវត្តិដល់សព្វថ្ងៃក៏មិនដឹងច្បាស់ដែរ៖«ប្រហែលជាកើតមាននៅជំនាន់ដែលមនុស្សចេះការពារ ចេះថែរក្សានិងចេះប្រុងប្រយ័ត្ន។ ហើយទី២មានការប្រាប់ពីចាស់ៗមួយចំនួននៅខាងបន្ទាយឆ្មា ថាគាត់នៅចាំនៅចេះ ប៉ុន្តែកើតនៅឆ្នាំណាសតវត្សរ៍ណាគាត់មិនដឹងទេ»។

បើទោះបីជាមិនបានដឹងពេលវេលាច្បាស់លាស់នៃការកើតមានពិធីកោរជុក ក៏លោក បូរាវី វ័យ២៦ឆ្នាំមកពីខេត្តកណ្ដាល ថាវានៅតែចាំបាច់សម្រាប់កូនខ្មែរស្រាវជ្រាវនិងដឹងពីគុណតម្លៃនៃពិធីនោះ៖«ក្នុងនាមយើងជាកូនខ្មែរ វាចាំបាច់ក្នុងការដឹងពីទំនៀមទម្លាប់ដែលដូនតាបានបន្សល់ទុកមក។ នេះជាអត្តសញ្ញាណមួយឱ្យដឹងថាគាត់ជាខ្មែរ និងបានផ្ដល់ប្រយោជន៍អ្វីខ្លះដល់គាត់»។

ហើយកញ្ញា គង់ កញ្ញា ថាយុវជនគួរតែចូលរួមស្ដាប់បាឋកថាផ្សេងៗ ព្រោះវានឹងផ្ដល់ផលប្រយោជន៍ឱ្យខ្លួនអ្នកស្ដាប់ផ្ទាល់៖«យុវជនគួរតែចូលរួមកម្មវិធីបែននេះ។ បាឋកថាគេធ្វើឡើងដើម្បីផ្សព្វផ្សាយពីចំណេះដឹង ឬក៏ទាក់ទងនឹងប្រធានបទអ្វីមួយ ដែលផ្ដល់ប្រយោជន៍ឱ្យដល់សាធារណជនទូទៅ បានសិក្សាស្រាវជ្រាវ។ វាគ្មិនគាត់បានស្រាវជ្រាវច្រើនឆ្នាំ ហើយគាត់បង្ហាញប៉ុន្មានម៉ោងនេះ គឺគាត់យកតែចំណុចខ្លឹមមកផ្ដល់ឱ្យយើង វាធ្វើឱ្យយើងទទួលបានចំណេះដឹងទូលំទូលាយ ដែលយើងមិនធ្លាប់បានដឹងនិងមិនធ្លាប់បានជួបពីមុន»។

ពីបុរាណដូនតាខ្មែរបានធ្វើពិធីកោរជុកក្នុងបំណង៣សំខាន់ៗ គឺដើម្បីរក្សាអនាម័យឱ្យកុមារ ដើម្បីផ្ដល់ការអប់រំដល់ពួកគេ និងដើម្បីបញ្ជាក់ពីការដឹងគុណ។ ហើយនៅពេលបច្ចុប្បន្នដែលជាសម័យបច្ចេកវិទ្យា ប្រព័ន្ធអប់រំទាំងឡាយក៏បានផ្ដោតលើកុមារដូចគ្នា។ ដូច្នេះលោក ប៉ុក វណ្ណធីរ ថាបើបន្តធ្វើពិធីកោរជុកក៏នៅតែមានប្រយោជន៍ តែបើមិនធ្វើក៏មិនប៉ះពាល់។

«សម័យមុនលោកមានគំនិតការពារបែបហ្នឹង។ ប៉ុន្តែក្រោយមកយើងមិនបានធ្វើពិធីដូចសម័យមុនមែន ប៉ុន្តែបើនិយាយពីការអប់រំវាដូចតែគ្នា ដើម្បីសំដៅការពារទៅដល់ទំពាំងស្នងឫស្សី។ ក្មេងៗកុមារាកុមារីហ្នឹងជាទំពាំងសម្រាប់កសាងអនាគតប្រទេសជាតិបន្តពីចាស់ៗ។ បើសិនជាធ្វើក៏នៅមានប្រយោជន៍ បើមិនធ្វើទេប្រយោជន៍ក៏នៅតែមានព្រោះការអប់រំថ្មីហើយនិងចាស់ សំដៅគោលដៅតែមួយ»៕