ក្មេងស្រី៣រូបប្រឹងប្រែងរៀនឧបករណ៍ភ្លេងបុរាណខ្មែរ(គែន) ដើម្បីរក្សាមរតកដូនតា

ជាតិ

បទយកការណ៍ / បទសម្ភាសន៍

ក្មេងស្រី៣រូបប្រឹងប្រែងរៀនឧបករណ៍ភ្លេងបុរាណខ្មែរ(គែន) ដើម្បីរក្សាមរតកដូនតា

07, Oct 2019 , 8:59 am

រូបភាព

រូបពីហ្វេសប៊ុកលោក ម៉ុន ហៃ

ដោយ: ប៉ូ សាគុន

ឧត្តរមានជ័យ៖ ក្មេងស្រីវ័យក្មេង៣រូបរស់នៅខេត្តឧត្តរមានជ័យ ប្រឹងប្រែងរៀនឧបករណ៍ភ្លេងបុរាណខ្មែរ(ឧបករណ៍គែន) បើទោះបីជាមិនសូវមានអ្នកស្គាល់ឬឱ្យតម្លៃឧបករណ៍នេះក្ដី។ យុវតីទាំង៣រូបខំឆ្លៀតពេលដែលនៅសេសសល់បន្តិចបន្ទួច ពីការសិក្សាចំណេះដឹងទូទៅពេញមួយថ្ងៃ មករៀនតន្ត្រីគែននៅពេលយប់ដើម្បីថែរក្សាមរតកដូនតា។

តទៅនេះសូមរីករាយស្ដាប់បទយកការណ៍ ស្ដីពីការរៀនឧបករណ៍គែន ដែលរៀបរៀងដោយកញ្ញា ប៉ូ សាគុន ដូចតទៅ៖

មិនមានពេលវេលាគ្រប់គ្រាន់ឡើយ ដើម្បីចែករំលែកចំណេះដឹងពីតន្ត្រីគែន ដែលជាមរតកដួនតាមួយនេះ ដល់ក្មេងជំនាន់ក្រោយ។ ទោះជាយ៉ាងណាលោក ម៉ុន ហៃ ដែលចេះផ្លុំគែនតពីជីតារបស់លោក ខំឆ្លៀតពេលបង្រៀនសិស្សនៅពេលយប់។

ឧបករណ៍ភ្លេងដែលធ្វើពីឫស្សីពកផ្គុំគ្នាជាច្រើនដើម ដែលមានសណ្ឋានទាក់ទាញភ្នែក និងមានរន្ធតូចៗនៅជិតៗគ្នាជាច្រើននេះ មិនងាយស្រួលរៀនឡើយ ហើយលោក ម៉ុន ហៃ ប្រាប់ពីរយៈពេលក្នុងការបង្ហាត់សិស្សនៅដំណាក់កាលរៀនដំបូង៖«មុនដំបូងយើងត្រូវដកដង្ហើមឱ្យស្មើ។ បើយើងដកដង្ហើមមិនស្មើ ឧបករណ៍នេះក៏មិនឋិតថេរដែរ ព្រោះអណ្ដាតវាស្ដើងដូចស្លឹកឫស្សី។ ដូច្នេះបើយើងផ្លុំខ្លាំងពេកវានឹងបាក់អណ្ដាត ហើយការជួសជុលវាពិបាក។ រៀនពីការប្រើដង្ហើមនេះចាយពេលអស់រាប់ខែទើបក្មេងរៀនចេះ។ ចំណុចទី២ទៅលើការប្រើប្រាស់ដៃ។ ក្មេងដែលមិនធ្លាប់ដឹងពីរបៀបប្រើដៃ គ្រាន់តែរាវរករន្ធនីមួយៗសឹងតែមិនប៉ះ»។

ផ្ទះដែលសង់ខ្ពស់ផុតពីដីទំហំប្រមាណជា១០ម៉ែត្រធ្វើពីរនាបក្ដាប្រក់ស័ង្កសី ដែលស្ថិតក្នុងភូមិក្រសាំង ក្រុងសំរោង ខេត្តឧត្តរមានជ័យនេះ គឺជាសាលាបង្រៀនតន្ត្រីគែន របស់លោក ម៉ុន ហៃ។ អង្គុយបត់ជើងក្បែរសិស្ស២នាក់ផ្សេងទៀត នៅចំពោះមុខគ្រូដែលត្រូវជាជីតារបស់ខ្លួន កញ្ញា ង៉ិត ស្រីវង បានប្រាប់ពីការលំបាកពេលហាត់រៀនភ្លេង ក្រោយសម្រាកពីរៀននៅម៉ោងប្រមាណជា៩យប់៖«តាប្រាប់ដំបូងពីការដកដង្ហើម និងការប្រើម្រាមដៃ។ វាពិបាកធ្វើឱ្យត្រូវណាស់។ ពួកខ្ញុំរៀនច្រៀងផង រាំផង និងផ្លុំផង។ តាគាត់តែងតែណែនាំពួកខ្ញុំថា ឧបករណ៍នេះជាឧបករណ៍បុរាណ ដូច្នេះពួកខ្ញុំត្រូវរៀនដើម្បីបន្តកេរដូនតា។ ពួកខ្ញុំស្រឡាញ់ទើបខ្ញុំសុំតាចូលរៀន។ ខ្ញុំឃើញតាផ្លុំពីរោះខ្ញុំចង់ផ្លុំដែរ»។

ចំណែកកុមារី តុច កក្កដា ទើបតែមានអាយុ១២ឆ្នាំប៉ុណ្ណោះ ក៏បានមករៀនតន្ត្រីគែនដែរ។ មានផ្ទះនៅជិតផ្ទះគ្រូ កុមារីដែលទើបតែរៀនថ្នាក់ទី៦រូបនេះ មិនមានពេលវេលាច្រើនទេ ក្នុងការរំឭកមេរៀនភ្លេង ព្រោះពេលពេញមួយថ្ងៃនាងត្រូវរៀនចំណេះដឹងទូទៅ។ មានសម្ដីទំនងជាអៀនបន្តិច ក្មេងស្រីសម្បុរស្រអែមសក់វែងខ្មៅរូបនេះ ភ្លេចមេរៀនភ្លេងខ្លះពេលមករៀនវិញ។ ទោះជាយ៉ាងណា កក្កដា ថានាងនៅតែប្រឹងប្រែងរៀនបន្តទៀតព្រោះតែក្ដីស្រឡាញ់៖«ពេលមករៀនខ្ញុំភ្លេចខ្លះហើយចាំខ្លះ។ ពេលខ្ញុំរំឭកមេរៀននៅផ្ទះ មានគេមកមើលខ្ញុំដែរ។ ខ្ញុំធ្លាប់បបួលគេមករៀនដែរតែគេមិនចង់មក ព្រោះម៉ែឪគេមិនឱ្យមករៀន។ ខ្ញុំចង់ឱ្យគេមករៀនដែរព្រោះថាវាជាឧបករណ៍បុរាណខ្មែរ»។

អង្គុយលើកៅអីពណ៌ក្រហមមិនមានធ្នាក់ដៃលោក ម៉ុន ហែ ដែលមានផ្ទៃមុខជ្រួញដោយអន្លើ បានប្រាប់ពីបច្ចេកទេសក្នុងការបង្រៀនសិស្សឱ្យងាយយល់៖«ខ្ញុំប្រាប់សិស្សតាមបទពិសោធដែលខ្ញុំមាន។ ខ្ញុំឱ្យសិស្សចុចចំរន្ធដែលត្រូវនឹងគូវា និងឱ្យសិស្សចុចឱ្យត្រូវចង្វាក់។ ឧបករណ៍នេះមានបំពង់ច្រើនណាស់។ ការបង្រៀនរយៈពេល៨ខែនេះ គឺមានការតឹងតែងណាស់។ ប៉ុន្តែមានស្គរលាយជាមួយសំឡេងគែននិងចម្រៀងតាមបទនីមួយៗ ទោះភ្លេងនោះខុសបន្តិចបន្ទួចក៏អាចចូលគ្នាបានខ្លះ»។

ស្រីវង ចាប់អារម្មណ៍ជីតារបស់នាងផ្លុំគែនតាំងពីអាយុ១១ឆ្នាំ ហើយពេលនេះនាងហាក់រៀនលឿនជាងសិស្ស២នាក់ផ្សេងទៀត។ មកដល់បច្ចុប្បន្ន នារីដែលពាក់អាវយឺតពណ៌សស្លៀកខោខូវប៉យខ្មៅរូបនេះ បានទៅសម្ដែងតន្ត្រីគែនជាមួយជីតានៅតាមបណ្ដាខេត្តនានាក្នុងប្រទេសកម្ពុជា។ និយាយផងសើចផង ស្រីវង ប្រាប់ពីអារម្មណ៍របស់ខ្លួនខណៈពេលឡើយសម្ដែងម្ដងៗ៖«ខ្ញុំធ្លាប់បានទៅសម្ដែងនេះភ្នំពេញ និងកោះកង់ ដើរជុំជាមួយតានិងប្អូនៗ។ ពេលឡើងឆាកម្ដងៗខ្ញុំសប្បាយចិត្ត ខ្ញុំភ័យផង អរផង រំភើបផង។ ខ្ញុំរៀនគែនដើម្បីថែរក្សាកេរដំណែលដូនតា និងដើម្បីប្រកបអាជីពតាមតា»។

ការបង្រៀនតន្ត្រីគែនរបស់លោក ម៉ុន ហៃ ទទួលបានការឧបត្ថម្ភថវិកាប្រចាំខែពីរថយន្តតន្ត្រីទិព្វ ដែលជាក្រុមមួយធ្វើការលើការលើកស្ទួយឧបរណ៍បុរាណខ្មែរដែលជិតបាត់បង់ មានស្នាក់ការនៅរាជធានីភ្នំពេញ។ ដោយមើលឃើញពីការលំបាករបស់សិស្ស គ្រូបង្រៀនដែលជាមេភូមិផងនោះ ខំបង្រៀនសិស្សលើសម៉ោងដែលម្ចាស់ជំនួយតម្រូវ ដើម្បីឱ្យសិស្សឆាប់ចេះ៖«រថយន្តតន្ត្រីទិព្វឱ្យខ្ញុំបង្ហាត់តែរយៈពេល១ម៉ោងនៅពេលយប់ យើងមានពេលតិចណាស់។ ណាមួយក្មេងវាគិតតែពីរឿងអក្សរ ហើយមករៀនភ្លេងទៀតវាចាប់មិនសូវបាន។ ថ្ងៃខ្លះខ្ញុំបង្ហាត់២ទៅ៣ម៉ោង ដើម្បីចង់ឱ្យក្មេងឆាប់ចេះ។ ឧបករណ៍នេះរៀនមិនងាយចេះទេ តែដោយសារបច្ចេកទេស ហើយខ្ញុំធ្លាប់មានពិសោធន៍កន្លងមកផង គ្រាន់តែរៀនបាន៨ខែក្មេងអាចផ្លុំបាន៤ទៅ៥បទហើយ»។

ទោះជាយ៉ាងណា គ្រូដែលមានវ័យជាង៦០ឆ្នាំរូបនេះ មិនហ៊ានធានាថាសិស្សស្រីទាំង៣នាក់នេះ អាចស្នងមរតកពីលោកបាននោះទេ ដោយលោកផ្ដោតឧបសគ្គចម្បងលើការគាំទ្រ។ ទឹកមុខស្រងូតលោក ហៃ បញ្ជាក់ពីការសន្និដ្ឋានរបស់ខ្លួន៖«ជួនកាលមិនមានអ្វីជាជំហរ ក្មេងៗអាចនឹងបោះបង់ក៏មាន។ សព្វថ្ងៃនេះដូចជាចាប៉ី អាយ៉ៃ និងឧបករណ៍បុរាណផ្សេងៗ រកទីផ្សារមិនបាន»។

ពាក់អាវពណ៌ស និងស្លៀកក្រមាឆ្នូតលឿងលាយក្រហមនិងខ្មៅ បុរសដែលខំថែរក្សាមរតកតពីជីតារូបនេះ ចង់បានសិស្សច្រើនជាងសព្វថ្ងៃ៖«រថយន្តតន្ត្រីទិព្វឱ្យខ្ញុំជ្រើសរើសសិស្សតែ៤នាក់ប៉ុណ្ណោះជាស្រី។ តាមខ្ញុំពិនិត្យទៅក្មេងមួយចំនួន គាត់អាចនឹងចង់ចូលរៀនដែរ ប៉ុន្តែខ្ញុំមិនទាន់បានអនុញ្ញាត ដោយសារខាងសិល្បៈខ្មែរអមតៈ និងរថយន្តតន្ត្រីទិព្វ មិនទាន់ឱ្យរបាយការណ៍ថ្មី ថានឹងឱ្យខ្ញុំបង្រៀនសិស្សប៉ុន្មាននាក់ទៀត។ ខ្ញុំចង់បានសិស្សច្រើន ប៉ុន្តែឧបករណ៍នេះថ្លៃដែរ។ បើយើងផ្លុំចូលគ្នាច្រើននាក់ខ្លាចវាឆ្លងរោគ»។

សម្រាប់គម្រោងទៅថ្ងៃអនាគត លោក ម៉ុន ហៃ នឹងព្យាយាមបណ្ដុះក្មេងជំនាន់ក្រោយឱ្យស្ទាត់ជំនាញលើតន្ត្រីគែន ដើម្បីឱ្យពួកគេបង្កើតក្រុមភ្លេងនៅក្នុងភូមិ៖«បើសិនរថយន្តតន្ត្រីទិព្វឈប់ឧបត្ថម្ភ ខ្ញុំនិងបណ្ដុះក្មេងៗដើម្បីបង្កើតក្រុមភ្លេងគែន។ ម្យ៉ាងទៀតខ្ញុំត្រូវស្វះស្វែងរកជំនួយផ្សេងទៀត ព្រោះបើចាំភ្លើងរលត់វាហួសពេលហើយ»។

ទោះជាយ៉ាងណាគ្រូបង្រៀនតន្ត្រីបុរាណខ្មែរ ដែលរស់នៅភាគខាងជើងប្រទេសរូបនេះ មានការព្រួយបារម្ភ ខ្លាចសម្បត្តិដូចតាដ៏កម្រនេះត្រូវបាត់បង់នៅថ្ងៃអនាគត៖«ទៅថ្ងៃខាងមុខបើសិនជារដ្ឋាភិបាលជួយទំនុកបម្រុង គែនអាចបានរីកចម្រើនវិញ។ ប៉ុន្តែបើនៅតែបែបនេះ ខ្ញុំសន្និដ្ឋានថា តែយូរពេកហួសពេលវេលា ក្មេងៗអាចនឹងថមថយ។ ខ្ញុំសុំផ្ដាំដល់ជនរួមជាតិថា ខ្ញុំខំបង្ហាត់ឧបករណ៍ដល់ក្មេងៗ គឺខ្ញុំចង់រក្សាកេរដូនតា និងចង់ឱ្យឧបករណ៍ឬក៏ភ្លេងទាំងអស់នេះនៅឋិតថេរ។ ទោះបីមានឧបសគ្គយ៉ាងណាកាលកន្លងទៅ ក៏ខ្ញុំនៅតែជម្នះ»៕