អត្ថបទពាណិជ្ជកម្ម
×![]()
ដោយ: ថ្មីៗ
ខណៈដែលវិស័យអចលនទ្រព្យ កាន់តែបោះជំហានទៅមុខ ការដោះដូរ និងទិញលក់អចលនទ្រព្យ ក៏មានកាន់តែច្រើន។ ជាទូទៅរាល់ប្រតិបត្តិការទិញលក់ទាំងអស់ អ្នកទិញត្រូវតែផ្ទេរសិទ្ធិកាន់កាប់អចលនទ្រព្យ ពីម្ចាស់មុនឲ្យបានត្រឹមត្រូវ ដើម្បីធានាថា ពួកគេមានសិទ្ធិពេញលេញ ជាម្ចាស់ស្របច្បាប់លើអចលនទ្រព្យនោះ។
នៅមានមនុស្សចំនួននៅតែមានចម្ងល់ ពីការទិញ-លក់អចលនទ្រព្យ ដោយមិនដឹងថាការផ្ទេរសិទ្ធិអចលនទ្រព្យ ពីអ្នកលក់ទៅអ្នកទិញ ត្រូវធ្វើដោយរបៀបណា? ត្រូវដំណើរការយ៉ាងដូចម្តេច? ត្រូវរៀបចំឯកសារអ្វីខ្លះ? ប្រើរយៈពេលប៉ុន្មាន? ត្រូវធ្វើជាមួយអាជ្ញាធរ ឬស្ថាប័នណាខ្លះ? ហើយត្រូវចំណាយថវិកាអស់ប្រហែលប៉ុន្មានក្នុងមួយលើក?
ខាងក្រោមនេះ ជាការណែនាំពីរបៀបផ្ទេរសិទ្ធិកាត់ឈ្មោះអចលនទ្រព្យ ទាំងប្លង់ទន់ និងប្លង់រឹង។ នៅទីនេះ Realestate.com.kh នឹងណែនាំពីការផ្ទេរសិទ្ធិពី ប្លង់ទន់ទៅប្លង់ទន់ និងពី ប្លង់រឹង ទៅប្លង់រឹង៖
ទីមួយ៖ ការផ្ទេរសិទ្ធិកាត់ឈ្មោះអចលនទ្រព្យប្រភេទប្លង់ទន់ ឬគ្មានប័ណ្ណកម្មសិទ្ធិ (ហៅថា «ការផ្ទេរសិទ្ធិកាន់កាប់អចលនទ្រព្យដែលមិនទាន់ចុះបញ្ជី»)។
ទីពីរ៖ ការផ្ទេរសិទ្ធិកាត់ឈ្មោះអចលនទ្រព្យប្រភេទប្លង់រឹង មានប័ណ្ណកម្មសិទ្ធិ ។
១. ការផ្ទេរសិទ្ធិកាន់កាប់អចលនទ្រព្យដែលមានប្លង់ទន់
រាល់ការទិញ-លក់អចលនទ្រព្យដែលមានត្រឹមប្លង់ទន់ ហើយចង់ផ្ទេរសិទ្ធិកាន់កាប់ អចលនទ្រព្យនោះ ត្រឹមប្លង់ទន់ ទៅឲ្យអ្នកទិញវិញ ត្រូវធ្វើតាមការណែនាំ ដូចខាងក្រោមនេះ៖
សំណុំឯកសារ ត្រូវរៀបចំ និងមានជាស្រេច មានដូចជា៖ ពាក្យស្នើសុំផ្ទេរសិទ្ធិកាន់កាប់អចលនទ្រព្យដែលមិនទាន់ចុះបញ្ជី លិខិតផ្ទេរសិទ្ធិកាន់កាប់អចលនទ្រព្យដែលមិនទាន់ចុះបញ្ជី អត្តសញ្ញាណប័ណ្ណ(ថតចំលង) សេចក្តីចម្លងសំបុត្រអាពាហ៍ពិពាហ៍ (ប្រសិនបើជាទ្រព្យប្តីប្រពន្ធ) ឯកសារបញ្ជាក់អត្តសញ្ញាណ(នៅលីវ រៀបការ និងលែងលះ....) កិច្ចសន្យាទិញ-លក់ ឯកសារបញ្ជាក់ប្រវត្តិដី និង បង្កាន់ដៃបង់ពន្ធជាដើម។
នីតិវិធីនៃការផ្ទេរសិទ្ធិកាន់កាប់អចលនទ្រព្យ ដែលមិនទាន់ចុះបញ្ជីមានដូចខាងក្រោម៖
ត្រូវដាក់ពាក្យស្នើសុំផ្ទេរសិទ្ធិកាន់កាប់អចលនទ្រព្យ នៅការិយាល័យច្រកចេញចូលតែមួយ នៃសាលាស្រុក-ខណ្ឌ ដែលក្បាលដីស្ថិតនៅ។ បន្ទាប់ពីបានដាក់ពាក្យត្រឹមត្រូវហើយ ខាងស្រុក-ខណ្ឌ នឹងជូនដំណឹងដល់អ្នកស្នើសុំអំពីការចុះវាស់វែងដីធ្លី និងធ្វើកំណត់ហេតុអំពីការចុះវាស់វែង។ ក្រោយពីមន្ត្រីចុះវាស់វែង និងធ្វើកំណត់ហេតុរួចរាល់ហើយ ខាងស្រុក-ខណ្ឌ នឹងរៀបចំឯកសារ ដើម្បីឲ្យអ្នកស្នើសុំយកឯកសារ ទៅបង់ពន្ធប្រថាប់ត្រា ៤% នៃតម្លៃលក់អចលនទ្រព្យ (យោងតាមតារាងតម្លៃអចលនទ្រព្យ ដែលបានវាយតម្លៃដោយគណៈកម្មការវាយតម្លៃអចលនទ្រព្យ)។
បញ្ជាក់៖ ការបង់ពន្ធប្រថាប់ត្រាសម្រាប់អចលនទ្រព្យដែលមិនទាន់បានចុះបញ្ជី គឺជាលក្ខខណ្ឌតម្រូវ តាមគោលការណ៍នៃសេចក្តីណែនាំលេខ ៨៧២៦ របស់អគ្គនាយកដ្ឋានពន្ធដារ ស្តីពីការអនុវត្តប្រមូលពន្ធប្រថាប់ត្រាចំពោះការផ្ទេរកម្មសិទ្ធិ ឬសិទ្ធិកាន់កាប់អចលនទ្រព្យ ចុះថ្ងៃទី១៤ ខែមិថុនា ឆ្នាំ២០១៦ ដោយបានចែងថា ចំពោះអចលនទ្រព្យដែលពុំទាន់បានចុះបញ្ជី (គ្មានប័ណ្ណ កម្មសិទ្ធិ) នៅពេលអចលនទ្រព្យនោះ ត្រូវបានផ្ទេរសិទ្ធិកាន់កាប់នូវចំណែកទាំងស្រុង ឬចំណែក ណាមួយនៃអចលនទ្រព្យ (ការពុះជាឡូត៍ ឬការបំបែកក្បាលដី) អ្នកទទួលសិទ្ធិកាន់កាប់ មាន កាតព្វកិច្ចត្រូវបង់ពន្ធប្រថាប់ត្រា តាមអត្រា ៤% ស្របតាមច្បាប់ជាធរមាន ដូចអចលនទ្រព្យដែល បានចុះបញ្ជី (មានប័ណ្ណកម្មសិទ្ធិ) ដែរ ។
ក្រោយពីបានបង់ពន្ធរួចរាល់ហើយ អ្នកស្នើសុំត្រូវយកបង្កាន់ដៃបង់ពន្ធរួចរាល់នោះ ទៅស្រុក-ខណ្ឌវិញ ដើម្បីដាក់ឲ្យស្រុក-ខណ្ឌ ពិនិត្យ និងសម្រេច ដើម្បីបញ្ចប់ការផ្ទេរសិទ្ធិកាន់កាប់អចលនទ្រព្យ ជូនអ្នកទិញ ត្រឹមថ្នាក់ស្រុក-ខណ្ឌ។ ពេលនោះលោក-អ្នកនឹងទទួលសំណុំ ឯកសារនៃការផ្ទេរសិទ្ធិ អចលនទ្រព្យដែលបានផ្ទេរសិទ្ធិត្រឹមត្រូវឲ្យទៅឈ្មោះអ្នកទិញ ដោយមានទាំង ឯកសារបញ្ជាក់ពីការបង់ពន្ធប្រថាប់ត្រា ៤% ។
២. ការផ្ទេរសិទ្ធិអចលនទ្រព្យដែលបានចុះបញ្ជីរួច (មានប័ណ្ណកម្មសិទ្ធិ ឬ ប្លង់រឹង)
ដោយឡែក សម្រាប់ការផ្ទេរសិទ្ធិកាត់ឈ្មោះអចលនទ្រព្យ ដែលមានប្លង់រឹង (គឺដីដែលមាន៖ ប័ណ្ណសម្គាល់សិទ្ធិកាន់កាប់ប្រើប្រាស់ដីធ្លី ប័ណ្ណសម្គាល់សិទ្ធិកាន់កាប់អចលនទ្រព្យ និងវិញ្ញាបនបត្រសម្គាល់ ម្ចាស់អចលនទ្រព្យ) ត្រូវធ្វើតាមការណែនាំដូចខាងក្រោម៖
សំណុំឯកសារចាំបាច់មាន៖ ប័ណ្ណដី (ច្បាប់ដើម) កិច្ចសន្យាទិញ-លក់ អត្តសញ្ញាណប័ណ្ណគូភាគី សេចក្តីចម្លងសំបុត្រអាពាហ៍ពិពាហ៍ (ប្រសិនបើជាទ្រព្យប្តីប្រពន្ធ) ឯកសារបញ្ជាក់ ភាពនៅ លីវ រៀបការ ឬ លែងលះ....) លិខិតលក់ផ្តាច់ ឯកសារ-លិខិតផ្ទេរសិទ្ធិ សៀវភៅ គ្រួសារ ។ល។
ដំណើការនៃការផ្ទេរសិទ្ធិ៖ ត្រូវដាក់ពាក្យស្នើសុំនៅមន្ទីររៀបចំដែនដី នគរូបនីយកម្ម សំ ណង់ និងសុរិយោដី ខេត្ត/ក្រុង ឬនៅការិយាល័យភូមិបាលស្រុក-ខណ្ឌក៏បាន ដែលអចលនទ្រព្យស្ថិតនៅ ដោយលោក-អ្នកគ្រាន់តែបំពេញព័ត៌មានលើលិខិតលក់ផ្តាច់ និងលិខិតផ្ទេរសិទ្ធិ និងសំណុំឯកសារស្នើសុំ ហើយផ្តិតមេដៃនៅចំពោះមុខមន្ត្រីសុរិយោដី។
បន្ទាប់មកត្រូវយកឯកសារទាំងនោះ ទៅសុំហត្ថលេខា និងបោះត្រាពីមេភូមិ មេឃុំ-ចៅសង្កាត់ ដែលជាមន្ត្រីអាជ្ញាធរមូលដ្ឋាន។
បន្ទាប់មកទៀត ត្រូវយកលិខិតលក់ផ្តាច់ ប័ណ្ណដី ច្បាប់ដើម និងឯកសារផ្ទេរសិទ្ធិទៅថ្នាក់ស្រុក-ខណ្ឌ ដើម្បីចុះហត្ថលេខា និងបោះត្រាបញ្ចប់ការផ្ទេរសិទ្ធិត្រឹមស្រុក-ខណ្ឌ។ នៅទីនេះ លោក-អ្នកត្រូវចំណាយប្រហែល២០ម៉ឺនរៀល សម្រាប់តម្លៃរដ្ឋបាលសម្រាប់ដីមួយប័ណ្ណ ហើយសម្រាប់រយៈពេលធ្វើ ប្រហែល ១-២ អាទិត្យ នៅថ្នាក់ស្រុក-ខណ្ឌ។
ក្រោយពីការដំណើរការចប់សព្វគ្រប់នៅថ្នាក់ស្រុក-ខណ្ឌ រួចហើយត្រូវនាំយកឯកសារទាំងអស់ទៅដាក់នៅមន្ទីរ សុរិយោដីខេត្ត-ក្រុង ដើម្បីបន្តនីតិវិធីផ្ទេរប្លង់រឹងឲ្យបានស្របច្បាប់ និងត្រឹមត្រូវ ដោយត្រូវបង់ថ្លៃសេវាសុរិយោដីប្រហែល ៦០ម៉ឺនរៀល ក្នុង ១ក្បាលដី/ប័ណ្ណ សម្រាប់ដីក្នុងក្រុងភ្នំពេញ។
រង់ចាំរយៈពេលប្រហែល ៦០ ថ្ងៃ នៅមន្ទីរសុរិយោដី លោក-អ្នក នឹងត្រូវបានទំនាក់ទំនងឲ្យទៅយកឯកសារ ពីមន្ទីរសុរិយោដី ដើម្បីយកទៅបង់ពន្ធប្រថាប់ត្រា ៤% នៅពន្ធដាខេត្ត-ក្រុង ឬអគ្គនាយកដ្ឋានពន្ធដារ។ នៅទីនេះ ត្រូវប្រើរយៈពេលប្រហែល ១-២ អាទិត្យ ដើម្បីបញ្ចប់ការបង់ពន្ធប្រថាប់ត្រា។
ក្រោយពីបានដាក់លិខិតបង់ពន្ធប្រថាប់ត្រារួចហើយ ខាងពន្ធដារ និងចុះវាស់វែងជាក់ស្តែងដល់ទីតាំងអចលនទ្រព្យ ដើម្បីវាយតម្លៃពន្ធឲ្យបានត្រឹមត្រូវ (បញ្ជាក់៖ពន្ធប្រថាប់ត្រា ៤% គឺគេគិត៤% នៃតម្លៃអចលនទ្រព្យដោយផ្អែកលើតារាងតម្លៃ អចលនទ្រព្យដែលបានវាយតម្លៃដោយគណៈកម្មការវាយតម្លៃអចលនទ្រព្យ កាលពីឆ្នាំ២០១០)។
បន្ទាប់ពីបញ្ចប់ការបង់ពន្ធប្រថាប់ត្រារួចរាល់ ត្រូវនាំយកឯកសារទាំងអស់ ត្រឡប់ទៅមន្ទីរសុរិយោដីវិញ ដើម្បីឲ្យមន្ទីរសុរិយោដីចេញប័ណ្ណថ្មី ដែលមានការផ្ទេរសិទ្ធិកាត់ឈ្មោះពីម្ចាស់ដើមអចលនទ្រព្យ មកឈ្មោះរបស់អ្នកទិញ សរុបរយៈពេលរត់ការផ្ទេរសិទ្ធិកាត់ឈ្មោះប្លង់រឹង នៅមន្ទីរសុរិយោដីខេត្ត-ក្រុង ត្រូវប្រើរយៈពេលប្រហែល ៣-៤ខែ និងត្រូវចំណាយអស់ប្រហែល ៦០ម៉ឺនរៀល បូកនឹងពន្ធប្រថាប់ត្រា ៤% និងកម្រៃសេវារដ្ឋបាលក្នុងមន្ទីរមួយចំនួន៕
(ប្រភព៖ https://www.realestate.com.kh/km/guides/land-title-in-cambodia/)
អត្ថបទពាណិជ្ជកម្ម
© រក្សាសិទ្ធិដោយ thmeythmey.com
«ប្រេសិត»មានន័យដូចម្តេច?
4 ថ្ងៃ
