ការសម្ដែងសិល្បៈជាច្រើនត្រូវជាប់គាំង ព្រោះតែកូវីដ១៩

ជាតិ

បទយកការណ៍ / បទសម្ភាសន៍

ការសម្ដែងសិល្បៈជាច្រើនត្រូវជាប់គាំង ព្រោះតែកូវីដ១៩

21, Mar 2020 , 9:59 am

រូបភាព

ដោយ: ប៉ូ សាគុន

ភ្នំពេញ៖ ការសម្ដែងសិល្បៈទាំងបុរាណ និងសម័យ ត្រូវជាប់គាំងទាំងអស់ ទាំងនៅកម្ពុជាក៏ដូចជាពិភពលោកទាំងមូល ព្រោះតែការរីករាលដាលនៃវីរុសកូវីដ១៩។ ហើយសិល្បករកម្ពុជាមួយចំនួន ដែលមានគម្រោងទៅសម្ដែងនៅក្រៅប្រទេស ក៏ត្រូវលុបចោលដែរ។ អ្នកដឹកនាំសិល្បៈនៅកម្ពុជាខ្លះ ព្រួយបារម្ភពីជីវភាពរបស់សិល្បករ ក្នុងកំឡុងពេលផ្អាកការសម្ដែងនេះ។

ជាធម្មតានៅរដូវជិតចូលឆ្នាំថ្មី ឬនៅក្រោយចូលឆ្នាំថ្មី គឺយ៉ាងហោចណាស់ នៅចន្លោះខែមីនារហូតដល់ខែឧសភា គឺជាពេលវេលាដែលក្រុមសិល្បករ ទាំងសិល្បៈបុរាណ និងសម័យ មមាញញឹកខ្លាំងទៅលើការសម្ដែងនានា ទាំងក្នុង និងក្រៅប្រទេស។ ប៉ុន្តែដោយសារតែកូវីដ១៩ បានធ្វើឱ្យការសម្ដែងសិល្បៈស្ទើរតែទាំងស្រុងនៅកម្ពុជាត្រូវជាប់គាំង ជាពិសេសនៅក្នុងអំឡុងខែមីនានេះ។

ភាពយន្តដែលត្រូវបញ្ចាំងក្នុងមហោស្រពភាពយន្តអន្តរជាតិកម្ពុជា (រូបពី CIFF)

រដ្ឋមន្ត្រីក្រសួងសុខាភិបាល លោក ម៉ម ប៊ុនហេង បានប្រកាសបិទរោងភាពយន្ត ការប្រគំតន្ត្រី គ្រឹះស្ថានអប់រំ ក្លិបកម្សាន ktv ការជួបជុំធ្វើពិធីសាសនាផ្សេងៗ និងការជួបជុំក្នុងចំនួនមនុស្សច្រើនជាដើម នៅទូទាំងប្រទេស ដើម្បីទប់ស្កាត់ការរីករាលដាល កូវីដ១៩។

សម្រាប់លោក ព្រឿង ឈាង ទីប្រឹក្សាក្រសួងវប្បធម៌ និងវិចិត្រសិល្បៈ ហើយលោកក៏ជាសិល្បករជើងចាស់មួយរូបផងនោះ ត្រូវលុបចោលការចេញទៅសម្ដែងសិល្បៈបុរាណនៅក្រៅប្រទេសមួយចំនួន។ «ខែក្រោយខ្ញុំត្រូវទៅអ៊ីតាលី និងស្រុកបារាំង ប៉ុន្តែមើលទៅវាអវិជ្ជមានច្រើន ហើយឥឡូវរដ្ឋាភិបាលបានប្រកាសមិនឱ្យចេញទៅប្រទេសមួយចំនួនដូចជា អាមេរិក បារាំង ជាដើមហ្នឹង។ ឥឡូវបានដំណឹងមកថា បិទទីក្រុងប៉ារីសស្ងាត់ជ្រងំ។ ទី២ឱ្យតែមានមនុស្សច្រើន គេមិនឱ្យមានសកម្មភាពទេ»។

លោក ព្រឿង ឈាង ទីប្រឹក្សាក្រសួងវប្បធម៌ និងវិចិត្រសិល្បៈ (រូបពីហ្វេសប៊ុកAngkor Dance Troupe

ដូចគ្នាដែរលោក សួស សុភ័ក្ត្រ ជាតន្ត្រីករឯកទេសឧបករណ៍ភ្លេងបុរាណ ដែលត្រូវចេញទៅប្រទេសអ៊ីតាលីនៅក្នុងខែមីនានេះ ដើម្បីសម្ដែងសិល្បៈបុរាណ ក៏បានខកខានដំណើរនោះដែរ។ ជាងនោះទៅទៀត គម្រោងត្រូវទៅសម្ដែងសិល្បៈនៅអាមេរិក រហូតទៅដល់ខែតុលា ក៏ត្រូវដាក់ក្នុងស្ថានភាពអាសន្តដែរ។ «មួយរយៈនេះគឺមមាញញឹក តែយើងនៅតែអាក់ខានការងារធំៗខ្លះដែរ សម្រាប់ការទៅសម្ដែងល្ខោននៅប្រទេសអ៊ីតាលី។ ហើងយើងគ្រោងទៅអាមេរិកនៅខែ១០ ក៏ប៉ុន្តែដោយសារតែព្រឹត្តិការណ៍សង្គមបែបនេះ យើងក៏អាក់ខានទាំងអស់វិញទៅ។ គេគ្រាន់តែប្រាប់យើងថា នៅចន្លោះខែ៥ ទៅខែ៦ បើវានៅតែបន្តព្រឹត្តិការណ៍បែបហ្នឹងទៀត ក៏គេសម្រេចថា នឹងលុបកិច្ចការងារនេះចោលតែម្ដង»។

លោក សួស សុភ៏ក្រ្ត តន្ត្រីករឯកទេសឧបករណ៍ភ្លេងបុរាណ

ទោះជាយ៉ាងណា ការសម្ដែងនៅក្នុងស្រុក សម្រាប់លោក សួស សុភ័ក្ត្រ នៅតែបន្តសម្ដែងប្រសិនបើកម្មវិធីនោះ នៅតែអាចប្រព្រឹត្តិទៅបាន។ «យើងនៅតែបន្តការងារដូចធម្មតា ប៉ុន្តែយើងនៅមិនទាន់ដឹងថា ខែបន្ទាប់ទៀត ចូលដល់អំឡុងខែ៤ និងខែ៥ ការងារហ្នឹងវា នឹងត្រូវជាយ៉ាងម៉េចទេ។ តែបើនៅតែបន្តការអនុវត្តនូវព្រឹត្តិការណ៍ណាមួយ គឺខ្ញុំនៅតែទៅដដែលហ្នឹង ដោយសារតែពេលនោះ ពួកគាត់មានវិធានការអ្វីផ្សេងៗ សម្រាប់ការងារហ្នឹងហើយ។ គាត់មានចំណាត់ការ សម្រាប់ការសម្អាតកន្លែងបរិវេណហ្នឹង។ ហើយយើងក៏មានវិធានការ សម្រាប់ការពារខ្លួនដែរ ដូចជាទឹកអាល់កុល ជែលលាងដៃ ទឹកបាញ់សម្លាប់មេរោគ និងមានម៉ាសការពារជាដើម»។

រីឯលោក អន បញ្ញា បានដំឡើងស្នាដៃល្ខោននាដកម្មមួយ មានចំណងជើងថា «ងងឹតទាំងថ្ងៃ»ដែលត្រូវសម្ដែងនៅថ្ងៃទី២៣ ខែមីនាខាងមុខ ក៏ត្រូវបានលុបចោលដែរ។ ការខកខានការសម្ដែងនេះ ធ្វើឱ្យអ្នកដឹកនាំរឿងរូបនេះ ខាតថវិកាច្រើនគួរសម។ «ខាតថវិកាអស់៥០ ទៅ៦០ភាគរយ នៅក្នុងថវិកាដែលយើងបានរៀបចំហ្នឹង។ បើដេគ័រយើងអត់ខាតទេ។ យើងអាចទុកសម្រាប់ការសម្ដែងលើកក្រោយ។ អ្វីដែលខាតគឺថវិកាដែលជូនទៅសិល្បករ ទៅនិងមក ដើម្បីចាក់សាំង និងទៅលើអាហារប្រចាំថ្ងៃ ក្នុងការហាត់សម។ នៅមានការចំណាយទៅលើការដឹកជញ្ជូនផ្សេងៗ គឺខាតបង់ទាំងស្រុងតែម្ដង»។

លោក អន បញ្ញា អ្នកនិពន្ធរឿង ងងឹតទាំងថ្ងៃ

អ្នកនិពន្ធ អន បញ្ញា រំឭកពីការលក់សំបុត្រពីការសម្ដែងកាលពីឆ្នាំមុនៗ។ «ពីរឆ្នាំចុងក្រោយគឺឆ្នាំ២០១៨ និង២០១៩ យើងមានការសម្ដែង២ស្នាដៃ ហើយយើងបានលក់សំបុត្រមុនការសម្ដែង២សប្ដាហ៍ លក់អស់រលីង មានរឿង«ថៅកែចិត្តចោរ» និង«វង្សត្រកូលកម្សត់»។ តែស្ថានការណ៍នៅឆ្នាំ២០២០នេះ វាប៉ះចំស្ថានការណ៍មេរោគ បានជាទស្សនិកជន គាត់មិនបានចូលរួម។ ប្រសិនជាមិនមានមេរោគហ្នឹង ខ្ញុំជឿថា សំបុត្រនឹងលក់អស់ដូចពេលមុនអ៊ីចឹង»។

ជានាដការបាំបុរាណមួយរូបទៀត គឺអ្នកនាង សុំ សុធា មានការសម្ដែងសិល្បៈបុរាណមួយនៅចុងខែមីនានេះដែរ ក៏ប៉ុន្តែវាត្រូវបានលុបចោល។ ជាងនោះទៅទៀត ការសម្ដែងនានានៅថ្ងៃចូលឆ្នាំថ្មី ក៏ស្ថិតក្នុងភាពមិនច្បាស់លាស់ដែរ។ «ព្រួយចេះតែព្រួយហើយ តែត្រូវតែប្រយ័ត្នរៀងខ្លួន ព្រោះមិនមានអ្នកណាមកប្រយ័ត្នជំនួសយើងបានទេ។ ខ្ញុំមានតែកម្មវិធីសង្ក្រាន្តចូលឆ្នាំហ្នឹង។ ខ្ញុំមិនទាន់ច្បាស់ទេ ព្រោះគេឱ្យរង់ចាំ ហើយយើងចេះតែតាមដានស្ថានភាពទៅថ្ងៃមុខ»។

អ្នកនាំពាក្យក្រសួងវប្បធម៌ និងវិចិត្រសិល្បៈ លោក ឡុង ប៉ុណ្ណាសិរីវត្ថ បានបញ្ជាក់ពីការបិទការសម្ដែងសិល្បៈនានាដូច្នេះ។ «ទាក់ទងទៅនឹងមហោស្រព ការរៀបចំការសម្ដែង ជាពិសេសសូម្បីតែមានសិក្ខាសាលា ពាក់ព័ន្ធរឿងការលួចចម្លងស្នាដៃនៅថ្ងៃខាងមុខ ក៏យើងសុំឱ្យគេផ្អាកសិនដែរ។ ជាពិសេស យើងមានការបញ្ចាំងភាពយន្តអន្តរជាតិកម្ពុជា យើងក៏បានផ្អាកដែរ»៕