កំពង់ឆ្នាំង៖ នៅពេលដល់ពិធីចូលឆ្នាំខ្មែរម្តងៗ ប្រជាជនកម្ពុជាប្រុសស្រីចាស់ក្មេង តែងនាំគ្នាល្បែងប្រជាប្រិយភាព ទៅវត្តអារាម និងជួបជុំគ្នាយ៉ាងសប្បាយអើងកង ក៏ប៉ុន្តែចូលឆ្នាំខ្មែរក្នុងឆ្នាំនេះ ស្រាប់តែមានសភាពស្ងាត់ជ្រងំទៅវិញ ព្រោះ តែមានការបារម្ភពីជំងឺឆ្លងដ៏សាហាវកូវីដ១៩។ ពលរដ្ឋខ្លះ បង្ហាញអារម្មណ៍សោកស្តាយដែលមិនបានជួបជុំបងប្អូនសាច់ញាតិ ខណៈពលរដ្ឋខ្លះ បានបង្វែរពីការអផ្សុកទៅជាការដាំដំណាំនៅផ្ទះ និងលេងកីឡានៅផ្ទះរៀងៗខ្លួន តែក៏មានចាស់ៗតិចតួចនៅតែបន្តទៅវត្តអារាម ដើម្បីអនុវត្តន៍ជំនឿរបស់ពួកគាត់ ស្របពេលដែលយុវជនមួយចំនួននៅតែបន្តច្រៀងលេងតាមផ្ទះរៀងៗខ្លួន។
ជាបន្តសូមអញ្ជើញស្តាប់យកការណ៍ដែលរៀបចំដោយ លោក រ៉ឹម ភារី ដូចតទៅ៖
បន្ទាប់ពីរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជាផ្អាកពិធីបុណ្យចូលឆ្នាំខ្មែរ និងតម្រូវឲ្យបុគ្គលរដ្ឋ និងឯកជនធ្វើការធម្មតា បានឲ្យឃុំត្បែងខ្ពស់ ស្រុកសាមគ្គីមានជ័យ ខេត្តកំពង់ឆ្នាំង មិនមានភាពអ៊ូអរដូចឆ្នាំមុនឡើយ ព្រោះអ្នកធ្វើការនៅភ្នំពេញ និងខេត្តឆ្ងាយៗមិនបានវិលត្រឡប់មកស្រុកកំណើត។ ចំណែក ពលរដ្ឋនៅស្រុកឯណេះវិញ ក៏មិនមានការជួបជុំធំដុំអ្វីនោះទេ ពោលគឺមានតែពលរដ្ឋខ្លះនិមន្តព្រះសង្ឃសូត្រមន្តនៅផ្ទះ ស្របពេលដែលមានពលរដ្ឋខ្លះទៀត ក៏នាំគ្នាច្រៀងលេងជាលក្ខណៈគ្រួសារ ហើយខ្លះក៏ឆ្លៀតដាំបន្លែ និងលេងកីឡា ដើម្បីកែអផ្សុកជាដើម។
អ្នកស្រី កែវ សុនាថ អាយុ៣០ឆ្នាំ ជាពលរដ្ឋម្នាក់ បានអះអាងថា អ្នកស្រីគាំទ្រចំពោះវិធានការរបស់រដ្ឋាភិបាល ដែលផ្អាកពិធីបុណ្យចូលឆ្នាំខ្មែរនេះ ដើម្បីកុំមានការឆ្លងរាលដាលជំងឺកូវីដ១៩។
សុខនាថដែលកំពុងពកូនតូច និងឈរជជែកគ្នាលេងជាមួយសាច់ញាតិបីបួននាក់ បានបន្តថា ទោះមិនបានជួបជុំបងប្អូនច្រើន តែឆ្នាំនេះ អ្នកស្រីនៅបន្តជូនថវិកា និងសម្ភារដល់ឪពុកម្តាយ និងសាច់ញាតិទៅតាមទំនៀមទម្លាប់កន្លងមក។
អ្នកស្រី កែវ សុខនាថ រៀបរាប់យ៉ាងដូច្នេះថា៖ «ឆ្នាំនេះ អត់បានជុំគ្នាទេ គ្រាន់តែម៉ែឪជូនរបស់របរដដែលៗ បងៗទៅមុនចឹងទៅ បានប្អូនទៅតាមក្រោយ។ នៅក្នុងគ្រួសារមានកម្មវិធីទទួលទេវតាធម្មតា គ្រាន់តែមិនមានការជួបជុំហូបចុកអី អត់មានទេ ឯដូនតា បងប្អូន យើងជូននំចំណី ទឹកផ្លែឈើ លុយកាក់អីធម្មតា បើថាជួបជុំអត់មានទៀតទេ»។
ពលរដ្ឋម្នាក់ទៀត លោក ទិន វុទ្ធី អាយុ២៤ឆ្នាំ បានអះអាងថា លោកមានការសោកស្តាយចំពោះការអាក់ខានក្នុងការប្រារព្ធពិធីបុណ្យចូលឆ្នាំ ប៉ុន្តែ លោកនៅតែគាំទ្រវិធានការផ្អាកពិធីនេះ ដើម្បីការពារការឆ្លងរាលដាលវីរុសកូរូណា។ វុទ្ធីដែលអង្គុយជុំគ្នាជាមួយជីដូន និងបងប្អូនឪពុកម្តាយ បានអះអាងថា ឆ្នាំនេះ មិនមានភាពសប្បាយរីករាយដូចឆ្នាំមុនៗនោះទេ ព្រោះមិនបានជួបបងប្អូនច្រើនដូចឆ្នាំមុន។
វុទ្ធី បានបរិយាយថា៖ «ឆ្នាំមុនៗ សូត្រមន្តនៅផ្ទះ ឬក៏ជួបជុំបងប្អូនមកពីតាមបណ្តាខេត្តផ្សេងៗ ដូចបងប្អូននៅកំពង់ស្ពឺ គាត់មករាប់បាត្រមានការជួបជុំគ្នានៅផ្ទះមានភាពសប្បាយ តែឆ្នាំនេះ ដោយសារទៅវត្ត គេអត់ឲ្យរាប់បាត អត់ឲ្យជុំគ្នា គ្រាន់តែយកចង្ហាន់ទៅវត្តបាន ហើយមកផ្ទះវិញ អត់សូវមានបងប្អូនមកលេងទេ។ ម្នាក់ៗនៅតែផ្ទះរៀងៗខ្លួន ដល់អ៊ីចឹងអត់សូវសប្បាយទេ»។
យ៉ាងណាក៏ដោយ វុទ្ធី ដែលជាគ្រូបង្រៀន ក្រៅពីមានវិធានការការពារខ្លួន លោកក៏បានបង្កើតសួនបន្លែ ដើម្បីកែអផ្សុកផងដែរ។ លោកបន្ថែមថា៖ «ដោយសារជំងឺកូវីដ១៩ នៅផ្ទះអផ្សុកដែរ ព្រោះអត់ហ៊ានចេញទៅណា ដើម្បីរក្សាសុវត្ថិភាពផ្ទាល់ខ្លួន។ ពេលទំនេរខ្ញុំក៏ដាំបន្លែបង្ការនៅផ្ទះ ដើម្បីកាត់បន្ថយការចំណាយថវិកាផ្ទាល់ខ្លួន និងជួយសុខភាព ព្រោះតែមានបន្លែគ្មានជាតិគីមី។ បច្ចុប្បន្នជំងឺហ្នឹងរាតត្បាតផង យើងអត់ហ៊ានចេញទៅផ្សារផង យើងមានបន្លែបង្ការនៅផ្ទះ យើងកាត់ស្លក៏អាចជួយការពារខ្លួនយើងដែរ»។
ជំងឺកូវីដ១៩ ដែលបានផ្ទុះឡើងកាលពីចុងឆ្នាំ២០១៩នៅក្រុងវូហានប្រទេសចិន ហើយមកទល់បច្ចុប្បន្ន ជំងឺដ៏សាហាវនេះ បានរាតត្បាតស្ទើរពាសពេញពិភពលោក និងបានសម្លាប់មនុស្សរាប់ម៉ឺននាក់ ព្រមទាំងបានបង្ខំឲ្យប្រទេសជាច្រើន មានវិធានការដាក់ប្រទេសក្នុងគ្រាអាសន្ន ឬមានវិធានការបិទការជុំជួប ឬធ្វើដំណើរជាដើម។ ដោយឡែកនៅកម្ពុជា ក៏មានអ្នកឆ្លងវីរុសនេះជាងមួយរយនាក់ តែមិនទាន់មានអ្នកស្លាប់នៅឡើយទេ។ តែយ៉ាងណាក៏ដោយ រដ្ឋាភិបាលកម្ពុជាក៏បានចេញវិធានការផ្អាកពិធីបុណ្យចូលឆ្នាំខ្មែរ និងចេញបញ្ជាមិនឲ្យពលរដ្ឋធ្វើដំណើរឆ្លងខេត្ត/រាជធានី១សប្តាហ៍ ព្រមទាំងអំពាវនាវឲ្យប្រជាជនស្នាក់នៅផ្ទះ និងឲ្យពលរដ្ឋធ្វើការងារជាធម្មតា ដើម្បីការពារកុំឲ្យមានការរីករាលដាលនៃជំងឺនេះ។
កញ្ញា ចំរើន សុភាព កម្មការិនីនៅឃុំត្បែងខ្ពស់ បានអះអាងថា វិធានការរបស់រដ្ឋាភិបាលចំពោះការផ្អាកពិធីបុណ្យចូលឆ្នាំខ្មែរ និងបានកំណត់ឲ្យកម្មករក្នុងវិស័យកាត់ដេរធ្វើការជាធម្មតា គឺជារឿងត្រឹម តែកម្មករជាច្រើននៅរោងចក្ររបស់នាងហាក់មិនពេញចិត្តនោះទេ។ កម្មការិនីវ័យ២២ឆ្នាំរូបនេះ បានរៀបរាប់ពីស្ថានភាពរោងចក្ររបស់ខ្លួនដែលស្ថិតនៅស្រុកកំពង់ត្រឡាចខេត្តកំពង់ឆ្នាំងយ៉ាងដូច្នេះថា៖ «គាត់អត់ចង់ទៅធ្វើការភាគច្រើន ភាគតិចចង់ទៅធ្វើការ ព្រោះអីបុណ្យចូលឆ្នាំថ្មីមួយឆ្នាំមានម្តង ដល់ពេលកើតជំងឺចឹងទៅលក្ខណៈថាគាត់អត់មានកម្លាំងចិត្តធ្វើការ ព្រោះជិតដល់ថ្ងៃឈប់ចឹង។ មានអ្នកខ្លះ ម្សិលមិញអត់ទៅធ្វើការ ហើយមកព្រឹកមិញ គេបញ្ឈប់ខ្លះ ព្រោះអីគេខ្លាចយើងឆ្លងជំងឺហ្នឹង។ គេផ្អាកការងារ១៤ថ្ងៃ ដើម្បីដានតានជំងឺយើង»។
យ៉ាងណា សម្រាប់សុភាព នាងគាំទ្រចំពោះវិធានការរបស់រដ្ឋាភិបាល និងចង់ទៅធ្វើការជាងនៅផ្ទះ ដ្បិតនាងយល់ថា នៅរោងចក្រមានសុវត្ថិភាពជាងនៅផ្ទះ។ នាងពន្យល់ថា ការស្នាក់នៅផ្ទះក្នុងអំឡុងពេលពិធីបុណ្យចូលឆ្នាំ តែងតែមានបងប្អូនជិតឆ្ងាយមកលេង ដែលងាយនឹងឆ្លងវីរុសកូរូណា។ តែទោះជាយ៉ាងនេះក្តី សុភាពដែលមានមាឌធាត់បន្តិច មានសម្បុរស និងមានពាក់កាតសម្គាល់ខ្លួនផង បានស្នើឲ្យរដ្ឋាភិបាលសងថ្ងៃឈប់សម្រាកដល់ខ្លួនវិញនៅពេលជំងឺនេះមានភាពស្ងប់ស្ងាត់។
ទន្ទឹមនឹងការភ័យខ្លាចឆ្លងជំងឺកូវីដ១៩ និងអនុវត្តន៍តាមការណែនាំរបស់រដ្ឋាភិបាល នៅក្នុងអំឡុងពេលឃុំខ្លួនឯងនៅផ្ទះ ពលរដ្ឋខ្លះមានមធ្យោបាយរៀងៗខ្លួន ដើម្បីបំបាត់ភាពអផ្សុក ដោយខ្លះធ្វើការជាធម្មតា ខណៈខ្លះទៀត ក៏ធ្វើសួនដាំបន្លែ ឬលេងកីឡាផ្សេងៗ។
លោកតា ចេង រ៉ឹម អាយុ៧២ឆ្នាំ បានអះអាងថា ដ្បិតតែលោកតាសោកស្តាយដែលមិនបានទៅវត្តដូចរាល់ឆ្នាំមែន តែលោកតាមិនបានខឹងសម្បានឹងវិធានការរឹតបន្តឹងរបស់រដ្ឋាភិបាលនោះទេ។ តែផ្ទុយទៅវិញ ក្រៅពីពាក់ម៉ាស និងមានអាកុលលាងដៃផងនោះ លោកតាថែមទាំងបានបង្កើតកន្លែងលេងបោះបូល ឬគេហៅថាកីឡាប៉េតង់នៅផ្ទះរបស់ខ្លួន ដើម្បីកែអផ្សុកក្នុងពេលដែលលោកតាស្នាក់នៅផ្ទះ។
ស្លៀកក្រមា និងដោះអាវមើលឃើញច្បាស់ពីស្បែកជ្រាវជ្រួញ លោកតាដែលកំពុងបោះបួលបណ្តើរ បានរៀបរាប់ប្រាប់សារព័ត៌មានថ្មីៗយ៉ាងដូច្នេះ៖ «ឆ្នាំហ្នឹងមានស្អី បើគេអត់ឲ្យដើរផង។ នៅតែមួយកន្លែង អត់បានទៅវត្តណា បើសភាពការណ៍ក្នុងប្រទេសច្របូកច្របល់ហើយ។ មានតែពាក់ម៉ាស និងលាងអាកុល ហើយនៅផ្ទះ។ នៅផ្ទះអផ្សុកណាស់ ទើបវ៉ៃបូលដើម្បីឲ្យបែកញើស»។
បើទោះបីមានពលរដ្ឋជាច្រើនចូលរួមអនុវត្តន៍នូវវិធានការ និងបទបញ្ជារបស់ប្រមុខរដ្ឋាភិបាលក៏ដោយ តែក៏មានពលរដ្ឋខ្លះដែរ នៅតែព្រងើយកន្តើយ ដូចជា នៅតែបន្តជួបជុំគ្នាច្រើន និងធ្វើពិធីសាសនា ឬពិធីប្រពៃណីជាដើម៕