ដោយ៖ ស៊ីធី
ក្បាច់គុនបញ្ចសិលាត្រូវបានគេមើលរំលងអស់រយៈពេលជាច្រើនឆ្នាំ ប៉ុន្តែក្បាច់គុននៅតំបន់អាស៊ានមួយនេះ ត្រូវបានចូលរួមហាត់ដូចជាប្រទេសម៉ាឡេស៊ី ឥណ្ឌូណេស៊ី ព្រុយណេ ថៃ សិង្ហបុរី កម្ពុជា និង ហ្វីលីពីនជាដើម។ ក្បាច់គុននេះមានរហូតដល់ជាង ១០០០ ស្នៀត ហើយត្រូវបានរីកសាយភាយទៅតំបន់អឺរ៉ុប និងប្រទេសជាច្រើនរួមមាន អូទ្រីស បារាំង ចក្រភពអង់គ្លេស និង សហរដ្ឋអាមេរិក។
សូមឈ្វេងយល់អំពីក្បាច់គុនប្រចាំតំបន់អាស៊ានមួយនេះ ថាតើបន្តរីកដុះដាលជុំវិញពិភពលោកដោយរបៀបណា។
សង្ខេបនៃក្បាច់គុនបញ្ចសិលា
ភស្តុតាងខាងបុរាណវិទ្យានៃក្បាច់គុនបញ្ចសិលាត្រូវបានគេរកឃើញនៅវិហារ Borobudur ស្ថិតនៅក្រុង Java ប្រទេសឥណ្ឌូណេស៊ីកាលសតវត្សទី៨។ វាជាក្បាច់គុនមួយត្រូវបានគេបង្កើតឡើងដើម្បីការពារខ្លួនអំឡុងពេលមានសង្គ្រាម។ បញ្ចសិលាផ្ដោតលើបច្ចេកទេសប្រើជើង និង ចលនាដៃ ក៏ដូចជាការបង្កើតក្បាច់ប្រយុទ្ធដែរ។ លើសពីនេះក្បាច់នេះក៏មានការប្រើកាំបិតស្នៀត និង កាំបិតផ្គាក់ និងអាវុធមួយចំនួនផ្សេងទៀតដែលអាចប្រើបាន។
ការតែងខ្លួន និង សម្លៀកបំពាក់នៃក្បាច់គុន បញ្ចសិលា
កូនសិស្សហាត់គុនបញ្ចសិលាមានឯកសណ្ឋានពណ៌ខ្មៅនិងមានកន្សែងដៃផង ដែលគេជឿលើជំនឿស្មោះស្ម័គ្រ និង មានថាមពលខ្លាំងក្លា។ លើកន្សែងអាចមានអក្សរអារ៉ាប់ និងរូបខ្លាដែរ។ អាវុធដែលប្រើក្នុងក្បាច់គុន បញ្ចសិលា អាស្រ័យលើស្នៀតនីមួយៗ ប៉ុន្តែអាវុធភាគច្រើនគឺប្រើនៅដៃ។
អាវុធស្នៀតនៅដៃដែលប្រើមានដល់ ៩ ប្រភេទដោយអាចធ្វើអំពីឈើ មាស ឬ ភ្លុកមុតស្រួចក៏មាន។ អាវុធទាំងនេះត្រូវបែងចែកជា ៣ គឺ មានផ្លែមុតស្រួច ដង និង ស្រោម។ កាំបិតផ្គាក់គឺជាអាវុធផ្សេងទៀតក្នុងគុនបញ្ចសិលា។ ផ្លែមុតស្រួចនៃអាវុធ អាចកោង ឬ ត្រង់ដែលសមល្មមកាន់នៅដៃបាន។ ហើយលំពែងក៏អាចប្រើបានក្នុងក្បាច់គុននេះ។ លំពែងអាចបង្កើតចេញពីឫស្សី លោហធាតុ ឬ ឈើជាអាទិ។ ចំណែកកណ្ដៀវក៏ជាអាវុធមួយក្នុងចំណោមអាវុធពេញនិយមទាំងឡាយដែរ។ រីឯសារុងដែលស្លៀកព័ទ្ធជុំវិញចង្កេះ អាចប្រើជាអាវុធសម្រាប់ទប់ ទាក់ និង ទាញការពារបាន។ វាក៏ជាខែលការពារពីអាវុធមុតស្រួចផងដែរ។
សម្លៀកបំពាក់ពេញនិយមចំនួន៣
;
Silat pulut គឺជាការសម្ដែងបែបប្រពៃណីនៅក្នុងកម្មវិធីមង្គលការនៅពេលកូនក្រមុំ និងកូនកំលោះ មកដល់គេហដ្ឋានខាងប្រុស។ នេះជាសញ្ញាណបង្ហាញអំពីការគោរព។ វាជាការសម្ដែងអបអរដល់គូស្នេហ៍ថ្មីថ្មោង។ ទោះបីការសម្ដែងបែបប្រពៃណីក្នុងមង្គលការនាប្រទេសម៉ាឡេស៊ី គេហៅថា silat pulut ប៉ុន្តែមានកន្លែងខ្លះហៅផ្សេងទៅតាមតំបន់។ ដោយឡែកពួកកុលសម្ព័ន្ធ Minangkabau ស្ថិតនៅភាគខាងលិចកោះ Sumatra នៃប្រទេសឥណ្ឌូណេស៊ី គេហៅថា silek gelombang ទៅវិញ ខណៈដែល ការរៀបការនៅ Betawi ភាគខាងជើង Sumatra ត្រូវគេហៅថា pentjak silat betawi (បញ្ចសិលា betawi )។ Silat pulut ក៏ត្រូវបានគេយកសម្ដែងពេលបើកកម្មវិធីប្រកួតបញ្ចសិលាអន្តរជាតិដែរ។ ក្បាច់បញ្ចសិលានេះគេហៅថា seni gayong ដែលនាំចូលពីប្រជាជន Bugis នៃកោះ Sulawesi ប្រទេសឥណ្ឌូណេស៊ី។ ក្បាច់នេះ គឺទប់ និង បំបែកការចាប់ផ្ដួលរបស់គូប្រជែង។
Seni gayong គឺជាក្បាច់កម្រិតខ្ពស់មួយពី បញ្ចសិលាដោយបង្ហាញអំពីកម្លាំង ភាពឆ្លាតវៃ ភាពបត់បែន ភាពច្បាស់លាស់ និង ក្បាច់វាយបក។ seni gayong ជាក្បាច់ប្រើដៃទទេរហូតដល់ឈានដល់ ៦ ដំណាក់កាលត្រូវប្រើអាវុធ។ ក្បាច់នេះអាចការពារខ្លួន ប្រយុទ្ធ ទាត់ រង និងប្រើអាវុធ។ អ្នករៀនដំបូង ត្រូវមានជំហររឹងមុនរៀនបច្ចេកទេស មានភាពឆ្លាតវៃ និង រក្សាលំនឹង។ បញ្ចសិលាផ្ដោតលើចលនាដូចសត្វ។ កូនសិស្សត្រូវរៀនអំពីទប់ជំហរ ដូចខ្លា ភ្នែកដូចឥន្ទ្រី លឿនដូចពស់ កម្លាំងក្រពើ រហ័សដូចស្វា និង ខ្លាំងដូចនាគជាដើម។ បញ្ចសិលា មានជាហូរហែនៅកណ្ដាលក្រុង Java, Sumatra, និង Bali។ ហើយឥឡូវជាក្បាច់គុនដែលល្បីទូទាំងពិភពលោក។
បញ្ចសិលាបញ្ចាំយ៉ាងទូលំទូលាយ
ភាពខុសប្លែកគ្នានៃ បញ្ចសិលាត្រូវបានគេបញ្ចាំងទូលំទូលាយជាច្រើនឆ្នាំ។ រឿងពេញនិយមនៅ box-office ឆ្នាំ ២០១៨ គឺ រឿង Black Panther ក្នុងនោះលោក Chadwick Boseman ដែលដើរតួជាវីរបុរស T’Challa ក៏មានបញ្ចូលក្បាច់គុនបញ្ចសិលា ចំបាប់ និង មួយថៃទៀតផង។ អ្នកលេងក្បាច់គុនសញ្ជាតិអង់គ្លេស Gary Daniels ក៏ប្រើក្បាច់គុនបញ្ចសិលានៅឆ្នាំ១៩៩៦ ក្នុងរឿង Hawk’s Vengeance ខណៈដែលខ្សែភាពយន្តឥណ្ឌូណេស៊ី The Raid និងThe Raid 2 ក៏មានឈុតឆាកក្បាច់ បញ្ចសិលាដែរ។ ថ្មីៗនេះ តារាភាពយន្តឥណ្ឌូណេស៊ីចេះក្បាច់គុនបញ្ចសិលាមាន Yayan Ruhian និង Cecep Arif Rahman បានប្រើក្បាច់នេះតតាំងនឹង Keanu Reeves ក្នុងរឿង John Wick: Chapter 3 – Parabellum។
បញ្ចសិលានាពេលបច្ចុប្បន្ន
តាំងពីឆ្នាំ ១៩៨២ ប្រទេសដូចជាហូឡង់ ឥណ្ឌូណេស៊ី អូទ្រីស ម៉ាឡេស៊ី សិង្ហបុរី និង ថៃ បានរៀបចំប្រកួតព្រឹត្តិការណ៍ World Pentjak Silat Championships។ ក្រៅពីការប្រកួតជាអន្តរជាតិ បញ្ចសិលា ត្រូវបានគេរៀបចំប្រកួតលក្ខណៈជាតិ និង តំបន់ផងដែរ។ ជាក់ស្ដែង បញ្ចសិលា ត្រូវបានគេបញ្ចូលប្រកួតស៊ីហ្គេមតាំងពីឆ្នាំ ២០០១។ ដូចគ្នានេះសហព័ន្ធបញ្ចសិលាអន្តរជាតិ(International Pentjak Silat Federation) មានសមាជិករហូតដល់ជាង ៥០ ប្រទេស ហើយអាមេរិក បែលហ្សិក និងបារាំង សុទ្ធតែបានរៀបចំការប្រកួតរៀងៗខ្លួន Open Pentjak Silat Championships ជាប្រចាំ។
ទីបំផុតក្នុងខែធ្នូ ឆ្នាំ ២០១៩ អង្គការ UNESCO បានដាក់ក្បាច់គុន បញ្ចសិលា របស់ឥណ្ឌូណេស៊ី និង ម៉ាឡេស៊ីក្នុងបញ្ជីបេតិកភណ្ឌវប្បធម៌អរូបិយ៕