COVID-19
ជាតិ
បទយកការណ៍ / បទសម្ភាសន៍
សម័យកូវីដ-១៩ ទាមទារឱ្យពលរដ្ឋមានចំណេះដឹងខ្ពស់ក្នុងការស្វែងរកព័ត៌មានពិត
×![]()
ដោយ: ប៉ូ សាគុន
ភ្នំពេញ៖ ប្រជាជនខ្មែរមួយចំនួន មានឧបសគ្គក្នុងការស្វែងរក ឬទទួលបានព័ត៌មានពិត ពីស្ថានភាពកូវីដ១៩ ក្នុងសម័យបច្ចេកវិទ្យាកាន់តែទំនើប។ ដូច្នេះក្នុងបរិបថនេះ ទាមទារឱ្យពលរដ្ឋត្រូវមានចំណេះដឹងខ្ពស់ ឬសមល្មមដែលអាចបែងចែងបានថាតើព័ត៌មានណាក្លែងក្លាយ ហើយតើព័ត៌មានណាពិតប្រាកដដែលគួរតាមដាន ។ យុវជនមួយចំនួន ចែករំលែកពីរបៀបស្វែងរកព័ត៌មានដែលអាចទុកចិត្តបាន ស្ដីពីកូវីដ១៩។
ដើម្បីជ្រាបច្បាស់ សូមអញ្ជើញស្ដាប់បទយកការណ៍ ដែលរៀបរៀងដោយកញ្ញា ប៉ូ សាគុន នៃសារព័ត៌មានថ្មីៗដូចតទៅ៖
វាជារឿងចាំបាញ់បំផុត ក្នុងការតាមដានព័ត៌មានពីកូវីដ១៩ ព្រោះដើម្បីដឹងពីការវិវត្ដនៃជំងឺ ក៏ដូចជាការបង្ការខ្លួននានា។ បច្ចេកវិទ្យាកាន់តែរីកចម្រើន ទូរសព្ទដៃទំនើបកាន់តែធ្វើឱ្យមនុស្សពិបាកបែងចែកថាព័ត៌មានណាពិត ហើយព័ត៌មានណាប្រឌិត។ ក្នុងស្ថានភាពនេះ វិទ្យុ និង ទូរទស្សន៍ គឺជាប្រព័ន្ធផ្សព្វផ្សាយមួយ ដែលរួមចំណែកក្នុងការផ្សព្វផ្សាយពីស្ថានភាពកូខវីដ១៩ ដែលអាចជឿទុកចិត្តបានភាគច្រើន។
ជាតន្ត្រីករភ្លេងបុរាណ លោក ណូន សុខ ដែលជាជនពិការភ្នែកតាំងពីកំណើតនោះ តែងតែតាមដានស្ថានភាពកូវីដ១៩ យ៉ាងសកម្មតាមរយៈវិទ្យុ។ មិនមែនគ្រប់បណ្ដាញវិទ្យុ លោក សុខ ស្ដាប់ទាំងអស់ឡើយ ប៉ុន្តែមានវិទ្យុតែមួយចំនួនប៉ុណ្ណោះដែលលោកផ្ដល់ទំនុកចិត្ត៖«រឿងកូវីដ១៩ហ្នឹង ខ្ញុំដឹងតាមវិទ្យុ។ ខ្ញុំចូលចិត្តស្ដាប់វិទ្យុច្រើន ជាពិសេសវិទ្យុបារាំង។ កាលខ្ញុំនៅភ្នំពេញ ខ្ញុំស្ដាប់១០២ ហើយនឹង ABC កម្ពុជា។ ប៉ុន្តែពេលខ្ញុំមកនៅសៀមរាប ខ្ញុំស្ដាប់វិទ្យុវា យោ ១០៥.៥ វិទ្យុបារាំង ហើយនឹងABC កម្ពុជា។ ប៉ុន្តែភាគច្រើនខ្ញុំស្ដាប់វិទ្យុបារាំង និងវិទ្យុវាយោ»។
ថ្វីដ្បិតពិការភ្នែកក៏ពិតមែន ប៉ុន្តែការតាមដានពីគុណភាពព័ត៌មាន ក៏ដូចជាកេរ្ដិ៍ឈ្មោះរបស់ស្ថានប័នផ្ដល់ព័ត៌មានដែលលោក ផ្ដល់ទំនុកចិត្តឱ្យនោះ គឺត្រូវបានបុរសសម្បុរសរូបនេះយកចិត្តទុកដាក់ខ្ពស់។ «ក្មួយស្រីរបស់ខ្ញុំ គេប្រើបណ្ដាញសង្គមហ្វេសប៊ុក។ ក្រៅពីនោះ ដូចជាបងស្រីខ្ញុំ ប្អូនស្រី ម្ដាយខ្ញុំអីហ្នឹង គាត់ស្ដាប់វិទ្យុដូចខ្ញុំដែរ។ ពេលខ្លះអ្នកជិតខាងម្នាក់នោះ គាត់មកអង្គុយស្ដាប់ជាមួយខ្ញុំនៅក្រោមផ្ទះ ហើយគាត់មានមតិយោបល់ខ្លះៗ ទាក់ទងនឹងកូវីដនេះដែរ។ ប្រព័ន្ធផ្សព្វផ្សាយដែលខ្ញុំស្ដាប់ បើខុសក៏ខុសតិចតួច។ វិទ្យុ១០២ក្ដី ថ្មីៗនេះក្ដី វិទ្យុបារាំង វិទ្យុវាយោក្ដី មុននឹងគេយកមកផ្សាយ គេបានក្ដោបព័ត៌មានបានច្បាស់ណាស់»។
ចំណែកឯកញ្ញា ឈិត ភារម្យ ដែលមានអាយុ៣១ឆ្នាំ ហាក់មានចំណេះដឹងខ្ពស់ ក្នុងការថ្លឹងថ្លែងរកព័ត៌មានពិត ពីប្រព័ន្ធផ្សព្វផ្សាយដែលនាងបានមើលឃើញ។៖ «ខ្ញុំទទួលបានព័ត៌មានតាមរយៈទូរទស្សន៍ និងទូរសព្ទ តែទូរសព្ទភាគច្រើនជាង។ ភាគច្រើនខ្ញុំ មើលហ្វ្រេសញូស, VOA, RFA ខ្ញុំយល់ថាជាព័ត៌មានដែលមានភាពជាក់លាក់ច្រើន បើទោះជាពេលខ្លះការផ្សាយចេញមកមានកម្រិតល្អៀងខុសគ្នាតិចតួចក្ដី។ ប៉ុន្តែខ្ញុំនៅតែយល់ថា ខ្ញុំយកព័ត៌មានទាំងអស់ហ្នឹងមកថ្លឹងថ្លែងពិចារណា ធៀបទៅនឹងព័ត៌មានតាមបណ្ដាញសង្គមហ្វេសប៊ុក ដែលចែករំលែកតៗគ្នា ពីមតិជាទូទៅ ហើយនឹងពីស្ថានភាពជាក់ស្ដែងដែលខ្ញុំធ្លាប់បានឃើញ»។
មានស្រុកកំណើតនៅខេត្តកំពង់ចាម ហើយបច្ចុប្បន្នស្នាក់នៅខេត្តក្រចេះ កញ្ញា ភារម្យ ក៏តាមដានព័ត៌មានដែលចែករំលែកតៗគ្នាដែរ តែក្នុងកម្រិតពិចារណាច្រើន។ «ខ្ញុំមិនសូវជឿទេលើព័ត៌មាន ដែលមិនមានប្រភពច្បាស់លាស់។ ទោះជាយ៉ាងណា ក៏ខ្ញុំនៅតែមើលដែរ ព្រោះខ្ញុំជឿថាប្រជាពលរដ្ឋ ដែលគាត់យកទៅបង្ហោះហ្នឹង។ ទី១ស្ថានភាពជាក់ស្ដែង ឧទាហរណ៍ដូចជាបុរសម្នាក់ អ្នកខ្លះគេថាជាជនជាតិចិន ហើយអ្នកខ្លះថាជាជនជាតិវៀតណាម ដែលគាត់ស្លាប់នៅមុខពេទ្យរុស្សី ជាក់ស្ដែងមនុស្សពិតជាស្លាប់មែន»។
រស់ក្នុងគ្រួសារដែលមានសមាជិក៦នាក់ ម្ដាយឪពុករបស់កញ្ញា ដែលមានទឹកមុខប្រជាប្រិយរូបនេះ ក៏សកម្មតាមដានពីព័ត៌មានកូវីដ-១៩ដែរ។ កញ្ញា ភារម្យ បញ្ជាក់ បន្ត៖«ឪពុកម្ដាយរបស់ខ្ញុំគាត់តាមដានរាល់ថ្ងៃ ពីបញ្ហាកូវីដហ្នឹង។ គាត់ប្រើហ្វេសប៊ុក។ ទូរទស្សន៍ជាទូទៅគាត់មើលតិចតួចដែរ ព្រោះទូរទស្សន៍ព័ត៌មាន វាមិនរហ័សដូចហ្វេសប៊ុកទេ។ សូម្បីតែយូធូប ក៏គាត់តាមដានដែរ។ ខ្ញុំឃើញគាត់មើល VOA និង RFA។ ខ្ញុំឃើញមានប៉ុន្មានទៀត គាត់មើលលើសខ្ញុំទៀត»។
មិនខុសគ្នាទេកញ្ញា ស្រី អួច ដែលមានស្រុកកំណើតនៅខេត្តត្បូងឃ្មុំ តែងតាមដានព័ត៌មានតាមរយៈវិទ្យុ ហើយនឹងគេហទំព័រព័ត៌មាន ដែលនាងប្រាកដថាអាចជឿងទុកចិត្តបាន។ «ខ្ញុំទទួលបានព័ត៌មានពីទូរសព្ទផង ពីវិទ្យុផង។ ការចូលមើលព័ត៌មានរបស់ខ្ញុំគឺតាមគេហទំព័រ ខ្ញុំកម្រមើលតាមគេចែករំលែកតៗគ្នាណាស់។ ទូរសព្ទរបស់ខ្ញុំមានដំឡើងកម្មវិធី talk back ដូច្នេះនៅពេលដែលខ្ញុំប៉ះចំកម្មវិធីណាមួយ គឺក្នុងទូរសព្ទហ្នឹងអានកម្មវិធីនោះ ទើបខ្ញុំអាចចុចចូលបាន តែបើខ្ញុំមិនមានកម្មវិធី talk back នេះទេ ខ្ញុំមិនអាចប្រើទូរសព្ទដៃទំនើបដូចមនុស្សទូទៅបានទេ»។
នារីពិការភ្នែកពីកំណើត ដែលមានវ័យ២៥ឆ្នាំ និងមានបងប្អូន៨នាក់រូបនេះ ថែមទាំងណែនាំបងប្អូនរបស់ខ្លួន ពីរបៀបស្វែងរកប្រភពព័ត៌មានពិតពីកូវីដ១៩ ថែមទៀតផង។ «ទាក់ទងនឹងកូវីដ១៩នេះ ខ្ញុំតែងចូលមើលផេកក្រសួងសុខាភិបាល ខ្ញុំតាមដានរាល់ថ្ងៃ។ បើតាមខ្ញុំសង្កេតមើលព័ត៌មានក្នុងក្រុមឆាតរបស់ពួកគាត់ (បងប្អូន)។ ជាទូទៅគាត់ច្រើនតែតាមដានព័ត៌មានដែលចែករំលែកតៗគ្នា។ នៅពេលដំបូងខ្ញុំប្រាប់គាត់ តែគាត់តែងតែគិតថាខ្ញុំពិការភ្នែក ខ្ញុំមិនអាចដឹងពីអ្វី ដែលមានលក្ខណៈជ្រៅ ដូច្នេះគាត់តែងនិយាយថាព័ត៌មានណា ក៏ដូចព័ត៌មានណាដែរ។ ប៉ុន្តែក្រោយពេលដែលខ្ញុំប្រាប់ហេតុផលទៅគាត់ច្រើនដង គាត់អាចយល់។ ឥឡូវការចែករំលែកព័ត៌មានរបស់គាត់ មានលក្ខណៈផ្សេងពីមុន»។
ទោះបីអាចប្រើទូរសព្ទដៃទំនើបបានក៏ពិតមែន ប៉ុន្តែនារីពិការភ្នែករូបនេះ ក៏នៅមានឧបសគ្គខ្លះដែរ ពីការទទួលបានព័ត៌មានគ្រប់ជ្រុងជ្រោយ ដូចមនុស្សធម្មតា។ «មានផេកខ្លះ មានវីដេអូ អ៊ីចឹងមានសំឡេងស្រាប់ ហើយខ្លះទៀតមានជាអក្សរ។ មានផលលំបាកខ្លះដែរ ត្រង់ថាព័ត៌មានដែលគេបង្ហោះជារូបភាព អ៊ីចឹងវាជាបញ្ហាមួយសម្រាប់ខ្ញុំ ដែលមិនអាចមើលបាន»។
យ៉ាងណាក៏ដោយ ក៏នៅមានប្រជាជនខ្មែរមួយចំនួនធំ នៅតែពិបាកស្វែងរកប្រភពព័ត៌មានពិត ដែលអាចជឿទុកចិត្តបាន ស្ដីពីកូវីដ-១៩ ពីទូរសព្ទដៃទំនើបរបស់ខ្លួន ដែលរួមមានពីបណ្ដាញសង្គមហ្វេសប៊ុក និងយូធូបជាដើមនោះ។ រាជរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជា តែងលើកទឹកចិត្តប្រជាជន ឱ្យតាមដានព័ត៌មានកូវីដ១៩ ពីក្រសួងសុខាភិបាលផ្ទាល់តែម្ដង ដោយតាមរយៈគេហទំព័រផ្លូវការរបស់ក្រសួងសាមីនេះ។
ទោះបីជាយ៉ាងណាក៏ដោយ ក្នុងដំណាក់កាលនេះ វិទ្យុ និងទូរទស្សន៍ គឺជាប្រភពផ្ដល់ព័ត៌មានដែលអាចជឿទុកចិត្តបានភាគច្រើន ស្ដីពីកូវីដ-១៩ ព្រោះស្ថានប័នទាំងនោះ មានការត្រួតពិនិត្យព័ត៌មាន បានត្រឹមត្រូវមុននឹងចេញផ្សាយ។ ជាងនោះទៅទៀត នៅតាមភូមិស្រុកនានា អាជ្ញាធរមានសមត្ថកិច្ច ក៏បានផ្សព្វផ្សាយពីវិធានការការពារខ្លួន ពីកូវីដ១៩ តាមឧគ្ឃោសនសព្ទយ៉ាងទៀងទាត់ផងដែរ។ បន្ថែមពីនោះ គ្រប់បណ្ដាញទូរសព្ទ ក៏បានសហការផ្សព្វផ្សាយសារជាសំឡេង និងជាអក្សរ ទៅដល់អតិថិជនរបស់ខ្លួនផងដែរ ពីកូវីដ-១៩៕
© រក្សាសិទ្ធិដោយ thmeythmey.com
