កណ្ដាល៖ ត្រូវក្រោកនៅម៉ោងប្រមាណ១០យប់ ឬយឺតជាងនេះបន្តិចបន្តួច អាស្រ័យលើសុខភាព អ្នកស្រី សួន សាលឹម ចាប់ផ្ដើមរៀបចំគ្រឿងផ្សំទាំងឡាយជាបន្តបន្ទាប់ រហូតដល់ម៉ោងប្រហែល៥ ទៅ៦ព្រឹក ហើយបន្តវេចនំ រហូតដល់ម៉ោង១២ថ្ងៃត្រង់។ សម្រាកបានបន្តិច ទម្រាំនំឆ្អិន អ្នកស្រីត្រូវជិះកង់ដើរលក់បន្តទៀត។ មានមុខរបរលក់នំអន្សមជ្រូក អន្សមផ្អែម អន្សមចំហុយ ចេកក្រឡុក នំគម និងនំល្ពៅ ជាដើម អ្នកស្រី សួន សាលឹម ដែលមានជន្មាយុ៧២ឆ្នាំ ទីពឹងការលក់នំទាំងនេះ ដើម្បីចិញ្ចឹមកូននៅចៅកំព្រាឪពុកម្ដាយ។
ដើម្បីជ្រាបច្បាស់សូមប្រិយមិត្តអញ្ជើញស្ដាប់បទយកការណ៍ ដែលរៀបរៀងដោយកញ្ញា ប៉ូ សាគុន ដូចតទៅ៖
មានទីលំនៅក្នុងភូមិព្រែកតូច ឃុំព្រែកដាច់ ស្រុកលើកដែក ខេត្តកណ្ដាល លោកយាយ សួន សាលឹម ដែលទើបតែត្រឡប់មកពីពេទ្យ ដើម្បីចាក់ថ្នាំឈឺចង្កេះនាម៉ោង៨ព្រឹក បានរៀបរាប់ទាំងអាការអង្គុយលើគ្រែក្រោមផ្ទះនៅមិនសុខ ក៏ព្រោះតែការឈឺចាប់ថា មុខរបរលក់នំអន្សមនេះ បានជួយឱ្យអ្នកស្រី ចិញ្ចឹមកូន និងចៅកំព្រាឱ្យបានរៀនសូត្រ។ «ប្រវត្តិត្រូវតស៊ូ ព្រោះត្រូវចិញ្ចឹមកូន និងចៅថែមទៀត។ ពីមុនខ្ញុំចិញ្ចឹមចៅ៥នាក់ តែឥឡូវចិញ្ចឹមតែចៅ៣នាក់ទេ ព្រោះ២នាក់ទៀតគេទៅម្ដាយគេហើយ។ ឱ្យគេទៅទីនោះខ្លះទៅ ឱ្យខ្ញុំធូរបន្តិច»។ នេះជាការបញ្ជាក់របស់ដូនចាស់វ័យ៧២ឆ្នាំ។
ប្រកបរបរលក់នំនេះ អស់រយៈពេលច្រើនឆ្នាំមកហើយ មកដល់ពេលបច្ចុប្បន្ន ស្ត្រីសម្បុរស តែប្រែជាស្រអាប់ ដោយសារការធ្វើការហួសកម្លាំងរូបនេះ មិនអាចវេចនំច្រើនមុខលក់រាល់ថ្ងៃ ដូចកាលពីមុនបានឡើយ ព្រោះតែជំងឺរួបរឹត។ ទោះជាឈឺយ៉ាងណាក៏ដោយ ក៏ស្ត្រីចំណាស់ ដែលមានកូន១០នាក់រូបនេះ នៅតែប្រឹងវេចនំខ្លះ ទៅតាមកម្លាំងដែលនៅសេសសល់ដែរ។ អ្នកស្រីត្អូញត្អែរ ពីការឈឺចាប់ដោយជំងឺដូច្នេះ៖«វេចរាល់ថ្ងៃ៥មុខ ឬ៦មុខ បើកម្លាំងវាស្រួល តែថ្ងៃនេះវេចតែ៣មុខទេ គឺចេកក្រឡុក នំគម នំល្ពៅព្រោះអត់ស្រួលខ្លួន។ អ៊ីចឹងបានកូនៗវាឆ្ងល់ខ្ញុំថា ហេតុអីម៉ែធ្លាប់ឡើងពីយប់ៗ ជួនកាលម៉ោង១០យប់ទល់ភ្លឺ ជួនម៉ោង១២យប់ ទល់ភ្លឺក៏មានដែរ ហេតុអីម៉ែមិនឡើងទៀត។ ដល់ឥឡូវវាមិនស្រួលខ្លួន វាឈឺចង្កេះ ហើយវាចាក់មកឆ្អឹងជំនីរ ចាក់ពោះ ហើយវាចង់ចាក់ៗជើង ឱ្យយើងដើរមិនចង់រួច»។
ដោយត្រូវវេចនំប្រមាណជា៥ទៅ៦មុខ ជារៀងរាល់ថ្ងៃ អ្នកស្រី សាលឹម ត្រូវក្រោកពីដំណេកនៅម៉ោង១០ ជិតពាក់កណ្ដាលអធ្រាត្រ ឬយឺតជាងនេះបន្តិចបន្តួច អាស្រ័យលើសុខភាព ដើម្បីរៀបចំគ្រឿងផ្សំទាំងឡាយ។ «វេចល្ពៅមួយគីឡូ នំគម និងចេកក្រឡុកមួយមុខមួយគីឡូ។ ចាប់ផ្ដើមមុនដំបូង ចិតសម្បកល្ពៅ ចិតហើយលាងទឹកឱ្យស្អាត យកទៅទុកហាល រួចមកកិនម្សៅ។ បើស្លឹកចេកគេជូតពីល្ងាចរួចហើយ ខ្ញុំចាប់ផ្ដើមវេច។ វេចពីថ្មើរហ្នឹង (ម៉ោង៨ព្រឹក) រហូតដល់ម៉ោងជិត១២ថ្ងៃត្រង់ ទើបហើយ»។ នេះជាការបន្ថែមរបស់លោកយាយ សាលឹម។
មិនមែនលោកយាយ មិនចេះងងុយគេងទេ ប៉ុន្តែដោយសារកត្តាជីវភាព ទើបតម្រូវឱ្យលោកយាយ ត្រូវប្រឹងប្រែងបែបនេះ។ មានសក់ស និងស្បែកជ្រីវជ្រួញ ស្ត្រីរូបនេះ បានបន្ថែមថា៖«ខ្ញុំងងុយខ្ញុំទៅដេកបន្តិចទៅ ដល់នំគេស្ងោរឆ្អិន ខ្ញុំដាក់ថាសទៅលក់រាល់ថ្ងៃទៅ ហ្នឹងមិនឈឺណា។ ដល់ឆ្នាំនេះខ្ញុំឈឺច្រើនណាស់ បើមិនរកមិនមានមុខរបរអ្វី បើធ្វើចម្ការកម្លាំងខ្ញុំទៅមិនរួច»។
អង្គុយប្រះចុះប្រះឡើងនៅមិនសុខ ព្រោះជំងឺឈឺចង្កេះចេះតែធ្វើទុក្ខ ស្ត្រីវ័យចំណាស់ដែលស្លាប់កូន៣រូបនេះ ត្រូវយកនំទៅលក់រាល់ថ្ងៃ ដោយដាក់លើកង់កញ្ចាស់មួយ ហើយអ្នកស្រីត្រូវអំពាវនាវដោយមាត់ ដើម្បីឱ្យអ្នកភូមិដឹងថាមាននំលក់។ លោកយាយបន្តដូច្នេះ៖«មាននំប៉ុន្មានខ្ញុំហៅគ្រប់មុខតែម្ដងឱ្យគេដឹង។ គេសួរ យាយមាននំអ្វី? មាននំគម។ មាននំអ្វីទៀត? នំអន្សមចំហុយ នំចេកក្រឡុក អន្សមជ្រូក អន្សមផ្អែម គេចូលចិត្តអ្វីគេរើសយកទៅ។ បានដើរទេ បើមិនដើរលក់មិនដាច់ទេ។ ពេលណាគេហៅ ដើរចូលផ្ទះគេទៅ»។
កាលនៅមានកម្លាំងជីដូន ដែលនៅឃុំគ្រងចៅកំព្រា៣នាក់រូបនេះ អាចជិះកង់ទៅលក់បានឆ្ងាយ ប៉ុន្តែបច្ចុប្បន្ននេះ ដោយសារខ្លួនកាន់តែចាស់ កម្លាំងក៏ចុះទ្រុឌទ្រោម ដូច្នោះហើយអ្នកស្រី អាចជិះកង់បានតែចម្ងាយជិតតែប៉ុណ្ណោះ។ «អ្នកខ្លះគេចូលចិត្តនំល្ពៅ គេទិញល្ពៅទៅ។ នៅត្បូងនៅព្រែកគយ គេច្រើនទិញអន្សមផ្អែម ហើយអន្សមចេកក៏គេចូលចិត្តដែរ។ ឱ្យតែមានគេទិញតែទាំងអស់ហ្នឹង ខ្ញុំដើរអ៊ីចឹងគេត្រូវការគ្រប់មុខទាំងអស់ គេចង់បានអ្វីគេយកហ្នឹងទៅ។ ថ្ងៃណាត្រូវដាច់អ៊ីចឹង ទៅប្រហែល១ម៉ោង ឬ១ម៉ោងជាងមកដល់ផ្ទះវិញហើយ ជួនកាល២ម៉ោង ឬ៣ម៉ោងមកដល់ផ្ទះវិញក៏មាន»។ នេះជាការបន្ថែមរបស់លោកយាយ សាលឹម។
ជាជំហរតែមួយគត់ ក្នុងការរកប្រាក់ចិញ្ចឹមគ្រួសារទាំងមូល ដែលមានសមាជិក៥នាក់ អ្នកស្រី សាលឹម ដែលកូនៗបែកគ្រួសារអស់ទៅហើយនោះ នៅតែប្រឹងទៅលក់នំ បើទោះបីជាឈឺធ្ងន់យ៉ាងណាក៏ដោយ ឱ្យតែនៅមានកម្លាំង។
មានកូនស្រីម្នាក់នៅជួយវេចនំអ្នកស្រីដែរ ហើយចៅក៏ជួយយកនំទៅលក់ខ្លះដែរ តែទោះជាយ៉ាងណាបន្ទុកធំក្នុងការលក់នំនេះ នៅតែធ្លាក់លើអ្នកស្រីដដែល។ ស្ត្រីវ័យ៧២ឆ្នាំរូបនេះ បញ្ជាក់ដូច្នេះថា៖«លក់មុខរោងចក្រ ផ្ញើឱ្យចៅឱ្យកូនជួយលក់បានបន្តិចបន្ទួច តែបើលក់តាមកង់ខ្ញុំយកទៅលក់ច្រើន ព្រោះលក់នៅរោងចក្រវាមិនសូវដាច់។ ដូចថ្ងៃនេះ លក់ចេកស្ងោរមិនអស់ផង បើខ្ញុំដើរបានអស់ទៅ គេឃើញខ្ញុំទៅលក់គេដឹង អ្នកខ្លះគេទិញ១ពាន់ អ្នកខ្លះ២ពាន់ហើយអ្នកខ្លះ៥ពាន់ យួន ចិន ធ្លាប់ទិញបេះស្វាយ ជួនគេយកនំអន្សម១០ ជួនយកនំល្ពៅ១០ឬ២០ អានេះឆាប់អស់ហើយ»។
លក់រាល់ថ្ងៃក៏ពិតមែនប៉ុន្តែអ្នកស្រី សួន សាលឹម មិនអាចដឹងបានឡើយថា មួយថ្ងៃអ្នកស្រីចំណេញបានប្រាក់ប៉ុន្មាន តែអ្នកស្រីអាចទូទាត់បាន នៅពេលដែលលក់អស់ស្ករមួយបាវ។«ចំណាំតែអស់ស្ករមួយបាវ ទូទាត់ឱ្យកូនចៅហូបហើយ ចំណាយលើម្ហូបរួចហើយ បាន៨០ម៉ឺនឬ៧០ម៉ឺនដែរ តែទម្រាំអស់ស្ករប្រហែល២ខែដែរ។ ស្ករនេះមិនមែនធ្វើតែនំទេ ហូប និងស្ល នៅជាមួយគ្នាទាំងអស់»។ នេះជាការបញ្ជាក់របស់លោកយាយ។
ថ្វីដ្បិតតែលក់នំ ដើម្បីបានប្រាក់ចំណេញក្ដី ប៉ុន្តែស្ត្រីដែលហត់នឿយតាំងពីក្មេង រហូតដល់វ័យកាន់តែជ្រេ ប្រៀបបាននឹងព្រះអាទិត្យជិតអស់ស្ដង់គត់ទៅហើយនេះ ក៏មិនដាច់ចិត្តលក់យកប្រាក់ពីចាស់ជរា ជនពិការ ឬក្មេងក្រីក្រឡើយ។ លោកយាយ សាលឹម បានបន្ថែមដូច្នេះថា៖«ឃើញអ្នកពិការគ្នារកអ្វីមិនបាន អត់មានប្រពន្ធកូន ខ្ញុំជូននំ២ទៅ ជួបចាស់ៗជូននំ២ទៅ ជួនកាលសិស្សសាលា កូនគេមានលុយទិញ កូនហ្នឹងមកឈរមើល អត់លុយទិញ ខ្ញុំឱ្យទៅ។ វាមិនទៀងទេនឹកឃើញយើងចាស់ហើយ ស្លាប់ទៅវាមានហូប។ អាស្ដំ(ជនពិការ) ខ្ញុំឱ្យរាល់ថ្ងៃ នៅថ្ងៃមួយវារាដៃ ថាមីងខ្ញុំហូបឆ្អែតហើយ»។
ដោយសារតែជំងឺរួបរឹតកាន់តែខ្លាំង អ្នកលក់នំវ័យចំណាស់រូបនេះ ត្រូវបង្ខំចិត្តកាត់បន្ថយការធ្វើនំខ្លះ។ «ម្សិលមិញខ្ញុំប្រាប់អ្នកលក់ល្ពៅថា បង្អង់សិនហើយ ព្រោះខ្ញុំឈឺចង្កេះណាស់ បើយកក៏យកតិចតួចដែរ។ ដេកគិតយប់មិញហ្នឹង គេហៅឱ្យទិញដំឡូងឈើ និងដំឡូងជ្វា យកមកធ្វើនំលក់ អាហ្នឹងវាមិនចុះអង្ករ។ យើងគ្រាន់តែឈូស ហើយវេចទៅ។ ដំឡូងមួយគីឡូ៦០០(រៀល) ហើយខ្ញុំលក់នំមួយ៥០០(រៀល)»។ នេះជាការបញ្ជាក់របស់លោកយាយ៕