ភ្នំពេញ៖ ធនាគារ និងមីក្រូហិរញ្ញវត្ថុ អាចជួយដោះស្រាយបញ្ហាពលរដ្ឋ នៅក្នុងអំឡុងពេលរាតត្បាតនៃជំងឺកូវីដ១៩នេះ ប៉ុន្តែមិនអាចប្រគល់ទ្រព្យបញ្ចាំទៅអតិថិជនវិញទេ ។ ការបកស្រាយរបស់ស្ថាប័នទាំងពីរនេះ ឆ្លើយតបទៅនឹងសេចក្តីថ្លែងការណ៍របស់អង្គការការពារសិទ្ធិមនុស្ស (LICADO ) ដែលស្នើឱ្យគ្រឹះស្ថានហិរញ្ញវត្ថុ ប្រគល់ជូនម្ចាស់ទ្រព្យវិញនូវប័ណ្ណកម្មសិទ្ធិដីធ្លីរាប់លានប្លង់ទៅអតិថិជនវិញ។
សមាគមធនាគារ និងសមាគមមីក្រូហិរញ្ញវត្ថុនៅកម្ពុជា បានចេញសេចក្តីថ្លែងការណ៍រួមគ្នា បកស្រាយទៅអង្គការលីកាដូ ដោយអះអាងថា សមាជិកនៃសមាគមខ្លួនទាំងអស់ បានយល់ច្បាស់ពីផលប៉ះពាល់ និងបានផ្ដល់នូវដំណោះស្រាយសមស្រប តាមស្ថានភាពជាក់ស្ដែងរបស់អតិថិជនហើយ ឱ្យតែអតិថិជនប្រាប់ពីបញ្ហាពិតប្រាកដដោយស្មោះត្រង់ និងច្បាស់លាស់។
ដ្បិតមានដំណោះស្រាយក្តី ប៉ុន្តែខាងអង្គការលីកាដូ បានស្នើឱ្យរដ្ឋាភិបាល ក៏ដូចស្ថាប័នហិរញ្ញវត្ថុទាំងអស់ ពន្យារពេលសង៣ខែ និងប្រគល់ទ្រព្យបញ្ចាំទៅអតិថិជនវិញ ក្នុងកាលៈទេសៈវិបត្តិកូវីដ១៩នេះ។ សម្រាប់លីកាដូ ការចេញវិធានការទាំងនេះ ដើម្បីធានាថា ប្រជាពលរដ្ឋអាចបន្តរស់នៅក្នុងពេលមានវិបត្តិកូវីដ១៩ ដោយគ្មានហានិភ័យចំពោះសុខភាព ឬលំនៅដ្ឋានរបស់ពួកគេ ជាពិសេសបញ្ចៀសពីកម្ចីឥណទានមានហានិភ័យ ដែលអាចនាំឱ្យកើតមានករណីធ្វើការងារដោះបំណុល ការជួញដូរមនុស្ស និងការរំលោភសិទ្ធិមនុស្សដទៃទៀត ។
សេចក្តីថ្លែងការណ៍របស់អង្គការសិទ្ធិមនុស្សលីកាដូ ដែលមានអង្គការ សមាគម និងសហគមចំនួនស១៣៥អង្គភាពគាំទ្រនោះ បានបញ្ជាក់ដូច្នេះថា៖«កន្លងមករាជរដ្ឋាភិបាលមានវិធានការមួយចំនួនរួចមកហើយ ។ យើងខ្ញុំសូមសំណូមពរបន្ថែមដល់រាជរដ្ឋាភិបាលក្នុងការពិចារណាដើម្បីធានាថា គ្រឹះស្ថានមីក្រូហិរញ្ញវត្ថុ ឆាប់ផ្អាកការសងប្រាក់កម្ចី និងការប្រាក់ទាំងអស់ យ៉ាងតិចណាស់ចំនួន៣ខែ និងប្រគល់ជូនម្ចាស់ទ្រព្យវិញនូវប័ណ្ណកម្មសិទ្ធិដីធ្លីរាប់លានប្លង់ពាក់ព័ន្ធនឹងកម្ចីខ្នាតតូច ដែលបច្ចុប្បន្នត្រូវបានដាក់ជាទ្រព្យធានា (បញ្ចាំ) ដោយគ្រឹះស្ថានមីក្រូហិរញ្ញវត្ថុ»។
ការពន្យារពេលបង់ប្រាក់ ខាងសមាគមធនាគារ និងសមាគមមីក្រូហិរញ្ញវត្ថុនៅកម្ពុជា អាចធ្វើតាមសំណើបាន ដោយអាស្រ័យលើការចរចារវាងអតិថិជន និងស្ថាប័នប្រាក់កម្ចី។ ប៉ុន្តែការផ្ដល់ទ្រព្យបញ្ចាំទៅអតិថិនវិញនោះ ខាងគ្រឹះស្ថានហិរញ្ញវត្ថុទាំងអស់ មិនអាចធ្វើតាមការស្នើសុំរបស់អង្គការលីកាដូ បាននោះទេ។
សេចក្តីថ្លែងការណ៍រួមគ្នារបស់សមាគមធនាគារ និងសមាគមមីក្រូហិរញ្ញវត្ថុនៅកម្ពុជា នៅថ្ងៃទី២៨ មេសា បានបញ្ជាក់ថា៖«អតិថិជនរបស់គ្រឹះស្ថានធនាគារ និងហិរញ្ញវត្ថុ នៅតែអាចប្រើប្រាស់ដីធ្លី ឬអចលនទ្រព្យ ដែលខ្លួនដាក់ធានា (ទ្រព្យបញ្ចាំ) បានជាធម្មតា។ វាពិតជាមិនត្រឹមត្រូវនោះទេ ដែលថាអតិថិជនត្រូវការប្លង់បញ្ចាំ ដើម្បីអាចឱ្យពួកគេប្រកបមុខរបររបស់ខ្លួននោះ។ ការនិយាយ(អង្គការលីកាដូ)នេះ ជាការខុសឆ្គង និងមានបំណងធ្វើឱ្យសាធារណជនមានការភ័ន្តច្រឡំ និងយល់ខុសធ្ងន់ធ្ងរ»។
ប្រធានផ្នែកទំនាក់ទំនង និងជាអ្នកនាំពាក្យសមាគមមីក្រូហិរញ្ញវត្ថុ លោក កាំង តុងងី បានបន្ថែមថា ការស្នើសុំប្រគល់ទ្រព្យបញ្ចាំទៅអ្នកកម្ចីប្រាក់វិញនេះ គឺខុសពីគោលការណ៍សាកលរបស់គ្រឹះស្ថានហិរញ្ញវត្ថុ ហើយក៏ធ្វើឱ្យប៉ះពាល់ដល់វិស័យប្រាក់កម្ចីទៅវិញទេ។
«បើសិនជាធ្វើតាមការស្នើសុំនេះ នឹងធ្វើឱ្យវិស័យធនាគារ និងមីក្រូហិរញ្ញវត្ថុ ដែលខំកសាងមកជាង២០ឆ្នាំមកនេះ ដើរថយក្រោយវិញជាមិនខាន»។ នេះជាការបញ្ជាក់របស់លោក កាំង តុងងី ដែលបានបន្ថែមថា ការអនុវត្តរបស់ធនាគារ និងមីក្រូហិរញ្ញវត្ថុ គឺស្របតាមគោលការណ៍ច្បាប់របស់ធនាគារជាតិ និងសាកល។
និយាយពីរឿងដំណោះស្រាយជូនពលរដ្ឋវិញ លោក កាំង តុងងី បានអះអាងថា សមាជិកនៃសមាគមលោក បានជួយសម្រាលការលំបាកប្រជាពលរដ្ឋជាច្រើនករណីហើយ តាមរយៈការចរចាដោយស្មោះត្រង់គ្នាទៅវិញទៅមក។ ក្នុងនោះមានទាំងការកំណត់ឱ្យសងតែការប្រាក់ និងពន្យារពេលសងទាំងដើម ទាំងការនៅក្នុងរយៈពេលកំណត់ណាមួយផងដែរ ដោយអាស្រ័យទៅលើស្ថានភាពនៃផលប៉ះពាល់ជាក់ស្ដែង។
បច្ចុប្បន្ននេះ ប្រជាពលរដ្ឋជាង២,២លាននាក់ កំពុងជំពាក់បំណុលគ្រឹះស្ថានហិរញ្ញវត្ថុ។ ក្នុងចំណោមពលរដ្ឋជាង២លាននាក់នេះ មានពលរដ្ឋជិត១លាននាក់ គ្មានទ្រព្យបញ្ចាំដាក់នៅគ្រឹះស្ថានប្រាក់កម្ចីនោះទេ។ នេះជាការបញ្ជាក់របស់លោក កាំង តុងងី អ្នកនាំពាក្យសមាគមមីក្រូហិរញ្ញវត្ថុ ដែលបានបន្ថែមថា ពលរដ្ឋដែលគ្មានទ្រព្យបញ្ចាំនេះ គេហៅ «ឥណទានជាក្រុម» សម្រាប់ឱ្យអតិថិជនចងក្រងគ្នាជាក្រុមមួយ ហើយមានប្រធាន១នាក់ ទទួលរ៉ាប់រងត្រឹមត្រូវ ដាក់ពាក្យស្នើសុំប្រាក់កម្ចីមកខាងគ្រឹះស្ថានហិរញ្ញវត្ថុ ។
លោក កាំង តុងងី បានបញ្ជាក់ដូច្នេះថា៖«ឥណទានជាក្រុមនេះ បង្កើតឡើងសម្រាប់ផ្ដល់សេវាប្រាក់កម្ចីទៅដល់អ្នកដែលអត់មានផ្ទះ ដី និងទ្រព្យសម្បត្តិនានា ដើម្បីជួយសម្រួលដល់ការងាររកស៊ីរបស់ពួកគាត់ តាមរយៈអត្រាការប្រាក់ទាបធម្មតា ដោយកុំឱ្យពួកគាត់ទៅខ្ចីលុយគេ ក្នុងអត្រាការប្រាក់ថ្លៃ។ ឥណទានជាក្រុមនេះ គេអាចឱ្យពលរដ្ឋខ្ចីចាប់ពី៥០០ដុល្លារទៅដល់៤០០០ដុល្លារ អាស្រ័យតាមគោលការណ៍របស់ស្ថាប័ននីមួយៗ»។
របាយការណ៍លីកាដូ បានសង្កត់ធ្ងន់ថា បំណុលពលរដ្ឋជាង១០ពាន់លានដុល្លារ កើតចេញពីកម្ចីឥណទានរបស់គ្រឹះស្ថានមីក្រូហិរញ្ញវត្ថុនៅកម្ពុជា។ បច្ចុប្បន្ននេះ ប្រជាពលរដ្ឋកម្ពុជាច្រើនជាង២លាន៥សែននាក់មានជាប់ជំពាក់កម្ចីខ្នាតតូច ជាមួយនឹងអត្រាកម្ចីជាមធ្យម ៣៨០០ដុល្លារ ដែលជាចំនួនច្រើនជាងគេនៅលើពិភពលោក ៕