ជាតិ
×![]()
ដោយ៖ USAID Wonders of the Mekong
ទោចថ្ពាល់លឿង មានឈ្មោះវិទ្យាសាស្ត្រថា Nomascus gabrielle គឺជាសត្វទោចមួយប្រភេទ ក្នុងចំណោមសត្វទោចសំខាន់ៗ ៤ប្រភេទ នៃអម្បូរ Crested gibbon នៅអាស៊ីអាគ្នេយ៍។ តាំងពីបុរាណមក សត្វទោចទាំងអស់ ត្រូវបានគេចាត់ទុកវាស្ថិតនៅក្នុងក្នុងអម្បូរតែមួយ (នៃអំបូរ Hylobates) និងមានតែទោចថ្ពាល់លឿងតែមួយគត់ ដែលត្រូវបានគេចាត់ទុកថាជាប្រភេទសត្វទោចតូច (ដោយឲ្យឈ្មោះថា H. concolor gabrielle)។ 
ទោចពណ៌លឿងឈ្មោល
ទោចពណ៌លឿងឈ្មោល
ប៉ុន្តែការសិក្សាថ្មីៗ អំពីសម្លេង និងអាកប្បកិរិយារបស់ពួកវា ត្រូវបានរកឃើញថា ទោចនេះមានចំណាត់ថ្នាក់ប្រភេទផ្ទាល់ខ្លួនរបស់វា។ សត្វទោចដ៏វិចិត្រនេះ ត្រូវបានគេនិយមដាក់ឈ្មោះមួយចំនួនដូចជា ទោចថ្ពាល់ក្រហម ថ្ពាល់មាស ឬថ្ពាល់ប៉ោង ហើយវាទំនងជាប្រែប្រួលទៅតាមចំនួន។
ទោះបីជាមានឈ្មោះច្រើន ដែលគេអាចប្រើសម្រាប់សំដៅទៅលើសត្វទោចថ្ពាល់លឿងនេះក្ដី ប៉ុន្តែអ្វីដែលយើងស្គាល់យ៉ាងប្រាកដ នឹងចាប់មិនច្រឡំនោះគឺ ពណ៌របស់ពពួកវានរសត្វទាំងនេះនៅក្នុងព្រៃ។ ទោចថ្ពាល់លឿងឈ្មោលពេញវ័យ គ្របដណ្ដប់ដោយរោមពណ៌ខ្មៅពេញទាំងតួខ្លួន លើកលែងតែលក្ខណៈពិសេសនៅលើថ្ពាល់ទាំងសងខាង ដែលមានពណ៌លឿង។ ផ្ទុយទៅវិញ សត្វទោចញីពេញវ័យ បង្អួតរាងជាមួយរោមពណ៌លឿងពេញខ្លួនទាំងអស់ លើកលែងតែរោមពណ៌ខ្មៅមួយឆ្នូតបញ្ឈរនៅខាងលើក្បាល។
ទោចពណ៌លឿងញី
ការស្រាវជ្រាវអំពីប្រភេទសត្វនេះ នៅមានកម្រិតតិចតួចបំផុត ដោយសារតែលក្ខណៈស្មុគស្មាញនៃប្រភេទទោចក្នុងជម្រកធម្មជាតិរបស់ពួកវា ដែលស្ថិតនៅភាគខាងត្បូងប្រទេសឡាវ និងវៀតណាម ក៏ដូចជានៅភាគខាងកើតនៃប្រទេសកម្ពុជា ផងដែរ។ អ្វីដែលយើងអាចដឹងនោះគឺ ប្រភេទសត្វពិសេសមួយនេះ ចូលចិត្តនៅលើចុងប្រគាបឈើខ្ពស់ៗ ក្នុងព្រៃតំបន់វាលទំនាប ដូចជាតំបន់វាលទំនាបទន្លេមេគង្គ។ ការគំរាមកំហែងចម្បង ចំពោះពួកវា រួមមាន ការចាប់យកមកធ្វើជាសត្វចិញ្ចឹម សម្រាប់ជួញដូរ និងការបរបាញ់។ នៅតំបន់ដាច់ស្រយាលមួយចំនួន សត្វទោចថ្ពាល់លឿង អាចត្រូវសម្លាប់ធ្វើជាអាហាររបស់មនុស្ស ហើយឆ្អឹងរបស់វា ត្រូវបានប្រើជាឱសថបុរាណ។ ការគំរាមកំហែងជាប្រចាំផ្សេងទៀត គឺការកាប់ឈើ និងការឈូសឆាយព្រៃសម្រាប់បំរើការអភិវឌ្ឍន៍របស់មនុស្ស។ ជាលទ្ធផល សត្វប្រភេទនេះកំពុងថយចុះ ហើយត្រូវបានចាត់ចូលជាសត្វដែលជិតផុតពូជ ក្នុងបញ្ជីក្រហមនៅអង្គការ IUCN កាលពី ឆ្នាំ២០០៨ ។
#អង្គការអភិរក្សអន្តរជាតិ # Fauna & Flora International និង #អង្គការសមាគមអភិរក្សសត្វព្រៃ រីករាយក្នុងការ អភិរក្សសត្វប្រភេទនេះនៅប្រទេសកម្ពុជា និងឡាវ ដោយធ្វើការស្រាវជ្រាវ បង្កើនការយល់ដឹងនៅតាមភូមិនានា ដែលមានទីតាំងនៅក្បែរជម្រករបស់វា និងពង្រឹងការគ្រប់គ្រងតំបន់អភិរក្សដែលមានស្រាប់ហើយនោះ។
© រក្សាសិទ្ធិដោយ thmeythmey.com
