ភ្នំពេញ៖ គណៈកម្មាធិការដើម្បីការបោះឆ្នោតដោយសេរី និងយុត្តិធម៌ ហៅកាត់ថា ខុមហ្វ្រែល (COMFREL) បានវាយតម្លៃតាមរយៈរបាយការណ៍សង្ខេបនៃការសង្កេតរដ្ឋសភា និងតំណាងរាស្ត្រឆ្នាំទី១ នៃអាណត្តិទី៦ថា ប្រសិទ្ធភាពការងារសភាឯកបក្សមានការធ្លាកចុះ បើធៀបជាមួយសភាពហុបក្ស ។ រដ្ឋសភាច្រានចោលរបាយការណ៍នេះ ក្រោមហេតុថា ការវាយតម្លៃគ្មានការវាស់ស្ទង់ត្រឹមត្រូវ។
ខុមហ្វ្រែល បានសង្កេតឃើញថា សកម្មភាពនៃការចុះមូលដ្ឋានរបស់តំណាងរាស្ត្រ ក្នុងបំណងសំណេះសំណាលជាមួយប្រជាពលរដ្ឋ និងការពង្រឹងផ្ទៃក្នុងគណបក្សដោយអមដំណើរថ្នាក់ដឹកនាំ គឺផុសផុលខ្លាំង ប៉ុន្តែសកម្មភាពចុះជួយអន្តរាគមន៍ដោះស្រាយបញ្ហាពលរដ្ឋ ជាពិសេសទំនាស់ដីធ្លីនោះ មិនសូវមានតំណាងរាស្ត្រខ្នះខ្នែង ឬយកចិត្តទុកដាក់ដោះស្រាយនោះទេ។
សេចក្តីប្រកាសព័ត៌មានរបស់គណៈកម្មាធិការដើម្បីការបោះឆ្នោតដោយសេរី និងយុត្តិធម៌ ហៅកាត់ថា ខុមហ្វ្រែល បានសង្កត់ធ្ងន់ដូច្នេះថា៖«ជារួមនៅឆ្នាំទី១នៃនីតិកាលទី៦នេះ ខុមហ្វ្រែលបានសង្កេតឃើញថា ប្រសិទ្ធភាពសភាឯកបក្សមានការធ្លាក់ចុះ បើធៀបជាមួយរដ្ឋសភាដែលធ្លាប់មានពហុបក្ស។ ការធ្លាក់ចំនៃរដ្ឋសភាឯកបក្សនេះព្រោះមិនឃើញមានការចេញលិខិតអន្តរាគមន៍របស់តំណាងរាស្ត្រ មិនឃើញមានអ្នកតំណាងរាស្ត្រនិយាយពីភាពអសកម្មក្នុងការដោះស្រាយបញ្ហានានាជូនប្រជាពលរដ្ឋ សកម្មភាពសួរដេញដោលលើការអនុវត្តច្បាប់ និងសេចក្តីស្នើច្បាប់នៅក្នុងសម័យប្រជុំសភាផងដែរ»។
លោក ឡេង ប៉េងឡុង ច្រានចោលរបាយការណ៍ខុមហ្វ្រែលនេះថា ជាការវាយតម្លៃដោយគ្មានការវាស់ស្ទង់ត្រឹមត្រូវ។ អ្នកនាំពាក្យរដ្ឋសភា បានអះអាងថា សកម្មភាពរបស់តំណាងរាស្ត្រចុះជួបជាមួយពលរដ្ឋតាមមូលដ្ឋាននានា មិនមែនត្រឹមតែជួបសំណេះសំណាលសួរសុខទុក្ខ ប៉ុន្តែក៏មានការដោះស្រាយបញ្ហាជាបន្តបន្ទាប់ដែរ ដូចជាករណីដីធ្លី និងជាស្ដែងករណីកម្ពុជាមានការឆ្លងរីករាលដាលនៃជំងឺកូវីដ១៩ជាដើម។ ថ្លែងប្រាប់សារព័ត៌មានថ្មីៗ លោក ឡេង ប៉េងឡុង បានបញ្ជាក់ដូច្នេះថា៖«គាត់(តំណាងរាស្ត្រ) ចុះធ្វើការជួយប្រជាជនច្រើនណាស់ មិនដូចខាងខុមហ្វ្រែលនិយាយនោះទេ។
របាយការណ៍ខុមហ្វ្រែល បានបញ្ជាក់ថា ក្នុងឆ្នាំទី១ អាណត្តិទី៦ រដ្ឋសភាបានរៀបចំកិច្ចប្រជុំចំនួន១១ដងដោយសម្រេចបានរបៀបវារៈចំនួន២៩ ។ ក្នុងរបៀបវារៈដែលបានពិភាក្សា និងអនុម័តភាគច្រើន គឺសេចក្តីព្រាងច្បាប់មានចំនួន១១ រួមមានការអនុម័តច្បាប់ទូទាត់ថវិកាទូទៅរបស់រដ្ឋ សម្រាប់ការគ្រប់គ្រងឆ្នាំ២០១៧ និងអនុម័តច្បាប់ហិរញ្ញវត្ថុ សម្រាប់គ្រប់គ្រងឆ្នាំ២០១៩ ។ រដ្ឋសភាក៏បានអនុម័តលើការធ្វើវិសោធនកម្មច្បាប់ធំៗ ចំនួន៣ ដោយឯកបក្សផងដែរ ក្នុងនោះរួមមានច្បាប់គណបក្សនយោបាយ និងច្បាប់បោះឆ្នោតចំនួន២ទៀត។
ខុមហ្វ្រែល បានមើលឃើញថា រាល់ពេលប្រជុំអនុម័តច្បាប់នានា តំណាងរាស្ត្រភាគច្រើនឡើងបញ្ចេញមតិយោបល់ ប៉ុន្តែមិនសូវឃើញតំណាងរាស្ត្រណាម្នាក់ជំទាស់ រិះគន់ឬសួរដេញដោលស៊ីជម្រៅឡើយ ផ្ទុយមកវិញគឺមានតែកោតសរសើរ និងគាំទ្រដល់ការដឹកនាំរបស់រដ្ឋាភិបាលប៉ុណ្ណោះ។
ចំពោះបញ្ហាអនុម័តច្បាប់វិញ លោក ឡេង ប៉េងឡុង បានបញ្ជាក់ថា តំណាងរាស្ត្រមិនសូវសួរដេញដោលនោះ ដោយសារច្បាប់នីមួយៗ មានការពិនិត្យ និងយល់ស្របគ្នាអស់ហើយ។ «តាមពិត(តំណាងរាស្ត្រ) បានពិភាក្សាគ្នារួចអស់ទៅហើយ ប៉ុន្មានដំណាក់កាល គឺថាគណៈកម្មាធិការសភាពិភាក្សាផ្ទៃក្នុង អន្តរគណៈកម្មការ ពិភាក្សាជាមួយរដ្ឋាភិបាល លិខិតស្តីពីស្នើហេតុ ពិភាក្សាចប់សព្វគ្រប់អស់ហើយ ទើបសភាបញ្ជូនទៅសភាប្រជុំពេញអង្គ ទើបអត់មានអីដេញដោលទេ។ ដូច្នេះអ្វីដែលគាត់(ខុមហ្វ្រែល)ថានេះ គឺគាត់អង្គុយនៅលើតុ មើលតាមកុំព្យូទ័រ ប្រើអ៊ីនធឺណិតហ្នឹង ម៉េចគាត់ដឹងការពិត គាត់ចេះតែថាហ្នឹង»។
ដ្បិតអ្នកនាំពាក្យព្យាយាមបកស្រាយការពារតំណាងរាស្ត្រសភាក្តី ប៉ុន្តែខុមហ្វ្រែល មើលឃើញថា សកម្មភាពការងាររបស់គណៈកម្មការជំនាញរដ្ឋសភា មិនទាន់ផុសផុលឡើយ ពោលគឺមានតែការហៅរដ្ឋមន្ត្រីក្រសួងយុត្តិធម៌ មកសាកសួរតែម្ដងគត់ នៅឆ្នាំទី១នេះ។ ចំពោះការសាកសួរនេះទៀតសោត តំណាងរាស្ត្រមិនបានឱ្យរដ្ឋមន្ត្រី បកស្រាយអំពីសកម្មភាពកន្លងមក ដែលមតិជាតិ និងអន្តរជាតិយល់ថា មានភាពអយុត្តិធម៌នៅកម្ពុជាទេ បែរជាឱ្យរដ្ឋមន្ត្រីជួយបំភ្លឺអំពីការងារដែលសម្រេចបាន និងផែនការទៅថ្ងៃខាងមុខវិញ។
«មួយវិញទៀត ការយកទុកដាក់ចំពោះពលរដ្ឋដោយជួយខ្នះខ្នែងការពារយុត្តិធម៌ ការពារផលប្រយោជន៍ និងភាពជាតំណាងក្នុងកិច្ចការផ្សេងៗរបស់ប្រជាពលរដ្ឋ ដែលជាការងារចម្បងរបស់តំណាងរាស្ត្រត្រូវយកចិត្តទុកដាក់បំផុតនោះ ខុមហ្វ្រែលសង្កេតមិនទាន់ឃើញថា មានអ្នកតំណាងរាស្ត្រណាម្នាក់ចេញលិខិតអន្តរាគមន៍ជួយប្រជាពលរដ្ឋនូវឡើយទេ បើទោះបីជាប្រជាពលរដ្ឋទាំងនោះ ទាមទារសុំអន្តរាគមន៍រកយុត្តិធម៌ក៏ដោយ»។ នេះជាការបញ្ជាក់របស់ខុមហ្វ្រែល។
ឆ្លើយតបនឹងការលើកឡើងនេះ លោក ឡេង ប៉េងឡុង បានបញ្ជាក់ថា ទោះមានបក្សប្រឆាំង ក៏មិនដែលហៅរដ្ឋមន្ត្រីមកសាកសួរច្រើនដែរ។ ចំណែកការដោះស្រាយបញ្ហាពលរដ្ឋនោះ លោក ឡេង ប៉េងឡុង បានសង្កត់ធ្ងន់ថា ខាងតំណាងរាស្ត្រ ក៏ដូចជាមន្ត្រីរដ្ឋាភិបាលដោះស្រាយនៅមូលដ្ឋានផង និងនៅសភាផងតាមរយៈការបង្កើតច្បាប់ ដូច្នេះទើបមិនចាំបាច់មានតំណាងរាស្ត្រណា ចេញមុខអន្តរាគមន៍។
អ្នកនាំពាក្យរូបនេះ បានបញ្ជាក់ដូច្នេះថា៖«ខ្ញុំមិនឆ្លើយតបអីទេ ព្រោះវាជាសិទ្ធិរបស់សមាជិកសភា ដែលគាត់មានបុព្វសិទ្ធិកោះហៅរដ្ឋមន្ត្រីមក ប៉ុន្តែខ្ញុំគ្រាន់តែចង់ជម្រាបជូនថា កាលពីមានគណបក្សប្រឆាំង ក៏មិនឃើញមាន(កោះហៅរដ្ឋមន្ត្រី)ច្រើនដែរ យ៉ាង១នាក់ ឬ២នាក់តែប៉ុណ្ណឹង។ ទី២ ប្រហែលជាគាត់(តំណាងរាស្ត្រ)ដោះស្រាយបញ្ហាពលរដ្ឋតាមមូលដ្ឋាន គាត់ដោះស្រាយជាមួយរដ្ឋាភិបាលបានមួយចំនួនហើយ ហើយបើនៅមានបញ្ហាមិនទាន់ដោះស្រាយទៀត ក៏ត្រូវដោះស្រាយបណ្ដើៗទៀត ហើយចំពោះបញ្ហាហ្នឹងខ្ញុំឃើញថា មិនមានភាពប្រក្រតីអីទេ»។
បើតាមលោក ឡេង ប៉េងឡុង រដ្ឋសភាក៏បានទទួលបានសំណើរ និងបណ្ដឹងពីពលរដ្ឋឱ្យជួយដោះស្រាយបញ្ហាពួកគេដែរ។
ក្នុងឆ្នាំទី១ នៃនីតិកាលទី៦នេះ តំណាងរាស្ត្រ៥៥រូប ក្នុងចំណោម១២៥នាក់ បានចុះមូលដ្ឋានជួបពលរដ្ឋ ចំនួន១០៤១លើក ។ បើគិតជាមធ្យមតំណាងរាស្ត្រម្នាក់ ចុះជួបពលរដ្ឋ១៩លើក ។ តំណាងរាស្ត្រដែលចុះបេសកកម្មទាំងនេះ មានចំនួនជាងអាណត្តិទី៥។ នេះបើតាមរបាយការណ៍ខុមហ្វ្រែល៕