កីឡាជាតិ
គំនិតមួយ
ជាតិ
×![]()
យន្តការជាច្រើនត្រូវបានប្រើប្រាស់ឡើងដើម្បីកាត់បន្ថយកម្តៅនយោបាយ ឬវិបត្តិការទូតនានារវាងប្រទេស និងប្រទេស។ ក្នុងចំណោមយន្តការទាំងនោះ ប្រទេសមិនតិចទេនៅលើពិភពលោកបានជ្រើសរើសសកម្មភាពប្រកួតកីឡាជាលក្ខណៈមិត្តភាពដើម្បីផ្សារភ្ជាប់ទំនាក់ទំនងគ្នាទៅវិញទៅមក។ ប៉ុន្តែស្របពេលជាមួយគ្នានោះផងដែរ គេក៏សង្កេតឃើញថា កីឡាបានក្លាយជាចំណាប់ខ្មាំងនៃបញ្ហានយោបាយរបស់ប្រទេសមួយចំនួន។ 
តើកីឡា នយោបាយ និងទំនាក់ទំនងការទូត មានឥទ្ធិពលលើគ្នាយ៉ាងណាខ្លះ?
កីឡាផ្សេង នយោបាយផ្សេង យើងមិនត្រូវឡូកឡំគ្នានោះឡើយ ប៉ុន្តែអ្នកស្នេហាកីឡា ពិតជានៅចងចាំបានការលើកឡើងរបស់អតីតប្រធានាធិបតីអាហ្វ្រិកខាងត្បូងដ៏ល្បីល្បាញ លោក Nelson Mandela នៅក្នុងព្រឹត្តិការណ៍បាល់ទាត់ពិភពលោកក្នុងឆ្នាំ២០១០ ដែលនិយាយថា «កីឡាមានឥទ្ធិពលក្នុងការផ្លាស់ប្តូរពិភពលោក»។ នាពេលកន្លងមកដូចគ្នា លោក បាន គីមូន អតីតអគ្គលេខាធិការអង្គការសហប្រជាជាតិក៏ធ្លាប់អត្ថាធិប្បាយថា «កីឡាជាភាសារួមមួយដែលមនុស្សអាចទាក់ទងគ្នាបាន»។
បិតាឯករាជ្យជាតិអាហ្វ្រិកខាងត្បូង Nelson Mandela បានលើកឡើងពីសារសំខាន់របស់កីឡាក្នុងការផ្លាស់ប្តូរពិភពលោក
ចេញពីទស្សនៈវិស័យរបស់មេដឹកនាំទាំងពីរ គេអាចយល់បានអំពីអត្ថន័យដ៏ទូលំទូលាយរបស់កីឡា។ តាមពិត កីឡាមិនត្រឹមតែបានបង្ហាញអំពីការប្រកួតចាញ់ឈ្នះយកពានរង្វាន់នោះឡើយ កីឡា គឺជានិមិត្តរូបនៃសាមគ្គីភាព និងសន្តិភាព។ មិនតិចដងឡើយ នៅក្នុងប្រវត្តិសាស្ត្រនៃជម្លោះនយោបាយរវាងប្រទេស និងប្រទេស កីឡាត្រូវបានគេយកមកធ្វើជាវត្ថុផ្សាភ្ជាប់នៃទំនាក់ទំនងការទូតឡើងវិញ។
ជាក់ស្តែងកាលពីឆ្នាំ១៩៧១ សហរដ្ឋអាមេរិក និងចិន បានភ្ជាប់ទំនាក់ទំនងការទូតដែលបានល្អក់កករនឹងគ្នាឡើងវិញ តាមរយៈការរៀបចំឲ្យមានការប្រកួតកីឡាប៉េងប៉ុងដែលខ្មែរហៅថា កីឡាវាយកូនឃ្លីលើតុ។ កម្មវិធីប្រកួតដែលគេប្រសិទ្ធិនាមថា « ប៉េងប៉ុងការទូត» (Ping Pong diplomacy) នេះ ធ្វើឡើងនាដំណើរទស្សនកិច្ចរបស់លោកប្រធានាធិបតីអាមេរិក Richard Nixon ទៅកាន់ប្រទេសចិន។ បន្ទាប់មក ចិនក៏បានបញ្ជូនប្រតិភូកីឡារបស់ខ្លួនទៅកាន់សហរដ្ឋអាមេរិកវិញ។
អតីតកីឡាករប៉េងប៉ុងចិន Zhuang Zedong ម្ចាស់ជើងឯកពិភពលោកបីជំនាន់ ដើរតួយ៉ាងសំខាន់ក្នុងចលនាប៉េងប៉ុងការទូតជាមួយអាមេរិក
បើទោះបីជាវាមិនលក្ខណៈទូលំទូលាយយ៉ាងណាក៏ដោយ ក្រោយព្រឹត្តិការណ៍ « ប៉េងប៉ុងការទូត» ក៏គេសង្កេតឃើញថា រដ្ឋាភិបាលក្រុងវ៉ាស៊ីនតោន និងក្រុងប៉េកាំង មានការបោះដៃឲ្យគ្នាទៅវិញទៅមក ពោលគឺមិនមានការកាត់ផ្តាច់ដូចមុនឡើយ។
ដូចគ្នាដែរ ឥណ្ឌា និងប៉ាគីស្ថាន ដែលមានទំនាស់ជាង៦០ឆ្នាំក្នុងការដណ្តើមយកអធិបតេយ្យភាពលើតំបន់កាស្មៀរ តែងតែរៀបចំជាញឹកញាប់ព្រឹត្តិការណ៍ប្រកួតកីឡាគ្រីឃីតបែបការទូត។ គោលបំណងនៃការប្រើប្រាស់ការប្រកួតកីឡាគ្រីឃីតដ៏ពេញនិយមប្រចាំប្រទេសនៅតំបន់អាស៊ីខាងត្បូងទាំងពីរនេះ គឺដើម្បីលើកកំពស់ទំនាក់ទំនងរវាងគ្នា និងអនុញ្ញាតឲ្យក្រុមអ្នកគាំទ្រអាចឆ្លងប្រទេសទៅមើលការប្រកួតទៅវិញទៅមក។
រូបត្លុកដែលបង្ហាញពីការភ្ជាប់ទំនាក់ទំនងគ្នារវាងឥណ្ឌា និងប៉ាគីស្ថាន តាមរយៈកីឡាគ្រីឃីត
មានគំរូជាច្រើនទៀតទាក់ទងនឹងការប្រើប្រាស់កីឡាជាមធ្យោបាយដើម្បីលើកតម្កើងទំនាក់ទំនងការទូតដែលគេហៅយ៉ាងខ្លីថា «ការទូតកីឡា»។
កម្ពុជាក៏ធ្លាប់ប្រើប្រាស់ពិសោធន៍នេះដូចគ្នាដែរ នៅពេលដែលប្រទេសនេះ មានទំនាស់ព្រំដែនជាមួយប្រទេសថៃ។ ការប្រកួតកីឡាជាច្រើនដង ពិសេសកីឡាបាល់ទះ ត្រូវបានរៀបចំរួមគ្នាដោយមេទ័ពប្រចាំព្រំដែននៃប្រទេសទាំងពីរ។ លើសពីនេះទៀត កាលពីខែកញ្ញាឆ្នាំ២០១១ ការប្រកួតកីឡាបាល់ទាត់មិត្តភាព មិនធ្លាប់មានរវាងថ្នាក់ដឹកនាំជាន់ខ្ពស់របស់រដ្ឋាភិបាលកម្ពុជា និងរបស់គណបក្សភឿថៃ ក៏ធ្លាប់ត្រូវបានរៀបចំឡើងដែរ។ កាលណោះក្នុងចំណោមអ្នកទស្សនាផ្ទាល់ប្រមាណជា៥ម៉ឺននាក់ គេសង្កេតឃើញថា ប្រជាជនគាំទ្រអាវក្រហមដែលធ្វើដំណើរមកពីប្រទេសថៃ នាំគ្នាលើកបដា ដោយមានការសរសេរថា «ខ្ញុំស្រឡាញ់កម្ពុជា ស្រឡាញ់សម្តេច ហ៊ុន សែន»។
ក្រុមអ្នកគាំទ្រគណបក្សភឿថៃ បានលើកបដា អបអរសាទរ និងបង្ហាញក្តីស្រឡាញ់ចំពោះកម្ពុជា និងសម្តេច ហ៊ុន សែន
សម្តេច ហ៊ុន សែន នាឱកាសនោះក៏បាននិយាយផងដែរថា សុបិនអាក្រក់រវាងប្រទេសទាំងពីរ បានហើររសាត់ទៅឆ្ងាយហើយ ដែលនេះជាការចាប់ផ្តើមពង្រីកទំនាក់ទំនងការទូតរវាងប្រទេសទាំងពីរ។ តើនេះ វាមិនមែនជាការបញ្ចប់ភាពតានតឹងរវាងប្រទេសពីរដោយសារ កីឡាទេឬ?
កីឡារងគ្រោះព្រោះនយោបាយ
កីឡាជាមធ្យោបាយភ្ជាប់ទំនាក់ទំនងក៏ពិតមែន ប៉ុន្តែពេលខ្លះវាក៏ត្រូវបានប្រើប្រាស់ឡើងដើម្បីដាក់សម្ពាធផ្នែកនយោបាយផងដែរ។ សង្គ្រាមស៊ីវិល និងរ៉ាំរ៉ៃ បានធ្វើឲ្យបណ្តាមួយចំនួនមិនអាចធ្វើជាម្ចាស់ផ្ទះរៀបចំការប្រកួតកីឡាដោយខ្លួនឯងនោះឡើយ ជាក់ស្តែងការប្រកួតបាល់ទាត់អន្តរជាតិ អាហ្វហ្គានីស្ថាន អ៊ីរ៉ាក់ ស៊ីរី និងលីបង់ ជាដើម តែងតែប្រើប្រាស់ទឹកដីកណ្តាល។
នៅក្រោមរបបអាប៉ាថេតពីឆ្នាំ១៩៤៨ ដល់ឆ្នាំ១៩៩៤ ប្រទេសអាហ្វ្រិកខាងត្បូងបានស្ថិតនៅក្នុងភាពឯកោពីសកម្មភាពប្រកួតកីឡាអន្តរជាតិ។ ភាពឯកោនេះកើតឡើងដោយសារតែប្រទេស និងស្ថាប័នកីឡាអន្តរជាតិនានា ដាក់សម្ពាធលើរបបផ្តាច់ការ និងប្រកាន់ពូជសាសន៍ អាប៉ាថេត។
ប្រទេស និងស្ថាប័នកីឡាអន្តរជាតិ ពហិការមិនចូលរួមប្រកួតកីឡានៅអាហ្វ្រិកខាងត្បូង ក្រោមរបបអាប៉ាថេត
អ្វីដែលគួរឲ្យកត់សម្គាល់នោះ កាលពីឆ្នាំ១៩៧៦ ប្រទេសអាហ្វ្រិកចំនួន២២បានពហិកាមិនចូលរួមក្នុងការប្រកួតកីឡាអូឡាំពិកនៅទីក្រុងម៉ុងរ៉េអាល់ ប្រទេសកាណាដា ដោយសារតែពួកគេខឹងសម្បារនឹងប្រទេសនូវែលសេឡង់ ដែលបានបញ្ជូនកីឡាបាល់ឱបរបស់ខ្លួនទៅលេងក្នុងប្រទេសអាហ្វ្រិកខាងត្បូងដែលស្ថិតក្រោមរបបអាប៉ាថេត។
ករណីដែលគួរឲ្យកត់សម្គាល់មួយទៀត កាលពីឆ្នាំ១៩៨៤ អតីតសហភាពសូវៀត និងប្រទេស១៤ទៀត បានធ្វើពហិកាមិនចូលរួមក្នុងព្រឹត្តិការណ៍កីឡាអូឡាំពិកនៅទីក្រុងឡូសអែនជឺឡែស ដោយពួកគេគ្មានជំនឿលើសហរដ្ឋអាមេរិក ចំពោះការធានាសុវត្ថិភាពដល់ពួកគេ។
កាលពីឆ្នាំ១៩៧១ កីឡាករប៉េងប៉ុងចិន Zhuang Zedong ម្ចាស់ជើងឯកពិភពលោកបីជំនាន់ បានបដិសេធចាប់ដៃគូលេងជាមួយកីឡាករ ខូវ ប៊ូ (KhauBou) របស់កម្ពុជាក្នុងព្រឹត្តិការណ៍ប្រកួតកីឡាវាយប៉េងប៉ុងពិភពលោកលើកទី១៣ នៅទីក្រុងណាហ្គោយ៉ា ប្រទេសជប៉ុន។ ហេតុផលគឺថា រដ្ឋាភិបាលក្រុងប៉េកាំង ដែលមានទំនាក់ទំនងយ៉ាងស្អិតល្មួតជាមួយសម្តេចព្រះវររាជបិតា ព្រះបាទនរោត្តម សីហនុ មិនទទួលស្គាល់កីឡាករដែលតំណាងឲ្យរដ្ឋាភិបាលរបស់លោក លន់ ណុល នោះឡើយ។
កាលពីឆ្នាំ២០១៤ រុស្ស៊ីបានបង្ហាញសាច់ដុំធំរបស់ខ្លួនក្នុងនាមជាម្ចាស់ផ្ទះរៀបចំកីឡាអូឡាំពិករដូវរងារ នៅទីក្រុងមាត់សមុទ្រខ្មៅ Sochi ដែលនេះជាព្រឹត្តិការណ៍កីឡាអន្តរជាតិដ៏ធំរបស់រដ្ឋបាលលោក វ្លាឌីមៀ ពូទីន បើគិតចាប់តាំងពីការដួលរលំរបបអតីតសហភាពសូវៀតនាឆ្នាំ១៩៩១ ។ ប៉ុន្តែពេលជាមួយគ្នានោះផងដែរ រុស្ស៊ីនៅតែទទួលរងនូវការរិះគន់ពីអន្តរជាតិ ជុំវិញការរំលោភសិទ្ធិមនុស្ស អំពើពុករលួយ និងការរើសអើងក្រុមអ្នកស្រឡាញ់ភេទដូចគ្នា (LGBT) រហូតដល់មានការគម្រាមធ្វើពហិកាមិនចូលរួមប្រកួតទៀតផង។
ប្រវត្តិសាស្ត្របាល់ទាត់កូរ៉េខាងជើង ផ្តើមចេញពីទឹកដីកម្ពុជា...
កូរ៉េខាងជើងច្បាស់ជាមិនអាចបំភ្លេចនូវព្រះគុណូបការៈរបស់សម្តេចព្រះវររាជបិតាកម្ពុជាបានឡើយ។ កាលពីឆ្នាំ១៩៦៥ រដ្ឋាភិបាលក្រុងព្យុងយ៉ាងរបស់លោក គឹម អ៊ីលស៊ុង ដែលមានបញ្ហាការទូតជាមួយបណ្តាប្រទេសជាច្រើននោះ មិនអាចរៀបចំការប្រកួតជម្រុះ World Cup នៅទឹកដីរបស់ខ្លួនបាននោះទេ។ ដោយសារតែទំនាក់ទំនងដ៏ល្អជាមួយកម្ពុជាដែលមានព្រះករុណាសម្តេចឪ ព្រះបាទ នរោត្តម សីហនុ ជាព្រះប្រមុខរដ្ឋ ពហុកីឡដ្ឋានជាតិអូឡាំពិកបានក្លាយជាទឹកដីកណ្តាលនៃការប្រកួតរវាងក្រុមជម្រើសជាតិកូរ៉េខាងជើង និងក្រុមអូស្ត្រាលីសម្រាប់វគ្គជម្រុះឆ្ពោះទៅកាន់ World Cup ឆ្នាំ១៩៦៦ ។
ការប្រកួតជម្រុះ World Cup រវាងកូរ៉េខាងជើង និងអូស្ត្រាលី ត្រូវបានអង្គសម្តេចឪ ចាត់ចែងឲ្យអ្នកគាំទ្រពាក់កណ្តាលគាំទ្រកូរ៉េខាងជើង និងពាក់កណ្តាលទៀតគាំទ្រអូស្ត្រាលី
នាពេលនោះ កូរ៉េខាងជើងបានយកឈ្នះទាំងពីរជើងក្នុងលទ្ធផល ៦-១ និង៣-១ ក្រោមក្រសែភ្នែកអ្នកទស្សនាប្រមាណ៤ម៉ឺននាក់ ខណៈអង្គសម្តេចឪ បានរៀបចំឲ្យក្រុមអ្នកទស្សនាពាក់កណ្តាលគាំទ្រអូស្ត្រាលី និងពាក់កណ្តាលទៀតគាំទ្រកូរ៉េខាងជើង។ ដោយសារតែជ័យជម្នះដែលរៀបចំនៅលើទឹកដីកម្ពុជានេះហើយ ដែលនាំឲ្យកូរ៉េខាងជើងទទួលបានកៅអីបន្តទៅជុំចុងក្រោយនៅអង់គ្លេស ថែមទាំងឈានដល់វគ្គ១/៤ផ្តាច់ព្រ័ត្រ ដែលជាចំណាត់ថ្នាក់ដ៏ខ្ពស់បំផុតក្នុងប្រវត្តិសាស្ត្របាល់ទាត់កូរ៉េខាងជើងនៅព្រឹត្តិការណ៍ World Cup។
ដូចបានបង្ហាញក្នុងឧទាហរណ៍ខាងលើ វិស័យកីឡា នៅពេលខ្លះពិតជាអាចប្រើប្រាស់ជាដំណោះស្រាយ និងអាវុធក្នុងការលើកមុខមាត់ប្រទេសមួយដោយមិនចាំបាច់ ប្រើប្រាស់វិធានការការទូត ឬកម្លាំងយោធា។ ក្នុងន័យនេះ កម្ពុជាក៏មិនគួរមើលរំលងការអភិវឌ្ឍន៍វិស័យកីឡានោះឡើយ។
ការបញ្ជូនត្រឹមប្រតិភូកីឡាកម្ពុជាទៅចូលរួមក្នុងព្រឹត្តិការណ៍កីឡានៅលើឆាកអន្តរជាតិនោះ វាមិនទាន់គ្រប់គ្រាន់ឡើយ។ ការលើកទង់ជាតិកម្ពុជាក្នុងក្របខណ្ឌនៃជ័យជម្នះលើវិញ្ញាសារប្រកួតផ្សេងៗនោះ នឹងរឹតតែធ្វើឲ្យកិត្តិនាមរបស់កម្ពុជាកាន់តែសុះសាយ នឹងធ្វើឲ្យកម្ពុជាមានទម្ងន់ និងមានតម្លៃបន្ថែមទៀតក្នុងវិស័យកីឡា នៅចំពោះមុខអន្តរជាតិ។
ស៊ីហ្គេមឆ្នាំ២០២៣ នឹងផ្តល់ឱកាសដល់កម្ពុជាបង្ហាញភាពសាច់ដុំរបស់ខ្លួនម្តងទៀតក្នុងការរៀបចំ ព្រឹត្តិការណ៍កីឡាថ្នាក់តំបន់ បន្ទាប់ពីការរៀបចំដ៏ជោគជ័យនូវព្រឹត្តិការណ៍ហ្គាណេហ្វូអាស៊ីនាឆ្នាំ១៩៦៦ ដែលមានវត្តមានអត្តពលិកជាង២០០០នាក់ មកពី១៧ប្រទេស៕
តើកីឡា នយោបាយ និងទំនាក់ទំនងការទូត មានឥទ្ធិពលលើគ្នាយ៉ាងណាខ្លះ?
កីឡាផ្សេង នយោបាយផ្សេង យើងមិនត្រូវឡូកឡំគ្នានោះឡើយ ប៉ុន្តែអ្នកស្នេហាកីឡា ពិតជានៅចងចាំបានការលើកឡើងរបស់អតីតប្រធានាធិបតីអាហ្វ្រិកខាងត្បូងដ៏ល្បីល្បាញ លោក Nelson Mandela នៅក្នុងព្រឹត្តិការណ៍បាល់ទាត់ពិភពលោកក្នុងឆ្នាំ២០១០ ដែលនិយាយថា «កីឡាមានឥទ្ធិពលក្នុងការផ្លាស់ប្តូរពិភពលោក»។ នាពេលកន្លងមកដូចគ្នា លោក បាន គីមូន អតីតអគ្គលេខាធិការអង្គការសហប្រជាជាតិក៏ធ្លាប់អត្ថាធិប្បាយថា «កីឡាជាភាសារួមមួយដែលមនុស្សអាចទាក់ទងគ្នាបាន»។
បិតាឯករាជ្យជាតិអាហ្វ្រិកខាងត្បូង Nelson Mandela បានលើកឡើងពីសារសំខាន់របស់កីឡាក្នុងការផ្លាស់ប្តូរពិភពលោក
ចេញពីទស្សនៈវិស័យរបស់មេដឹកនាំទាំងពីរ គេអាចយល់បានអំពីអត្ថន័យដ៏ទូលំទូលាយរបស់កីឡា។ តាមពិត កីឡាមិនត្រឹមតែបានបង្ហាញអំពីការប្រកួតចាញ់ឈ្នះយកពានរង្វាន់នោះឡើយ កីឡា គឺជានិមិត្តរូបនៃសាមគ្គីភាព និងសន្តិភាព។ មិនតិចដងឡើយ នៅក្នុងប្រវត្តិសាស្ត្រនៃជម្លោះនយោបាយរវាងប្រទេស និងប្រទេស កីឡាត្រូវបានគេយកមកធ្វើជាវត្ថុផ្សាភ្ជាប់នៃទំនាក់ទំនងការទូតឡើងវិញ។
ជាក់ស្តែងកាលពីឆ្នាំ១៩៧១ សហរដ្ឋអាមេរិក និងចិន បានភ្ជាប់ទំនាក់ទំនងការទូតដែលបានល្អក់កករនឹងគ្នាឡើងវិញ តាមរយៈការរៀបចំឲ្យមានការប្រកួតកីឡាប៉េងប៉ុងដែលខ្មែរហៅថា កីឡាវាយកូនឃ្លីលើតុ។ កម្មវិធីប្រកួតដែលគេប្រសិទ្ធិនាមថា « ប៉េងប៉ុងការទូត» (Ping Pong diplomacy) នេះ ធ្វើឡើងនាដំណើរទស្សនកិច្ចរបស់លោកប្រធានាធិបតីអាមេរិក Richard Nixon ទៅកាន់ប្រទេសចិន។ បន្ទាប់មក ចិនក៏បានបញ្ជូនប្រតិភូកីឡារបស់ខ្លួនទៅកាន់សហរដ្ឋអាមេរិកវិញ។
អតីតកីឡាករប៉េងប៉ុងចិន Zhuang Zedong ម្ចាស់ជើងឯកពិភពលោកបីជំនាន់ ដើរតួយ៉ាងសំខាន់ក្នុងចលនាប៉េងប៉ុងការទូតជាមួយអាមេរិក
បើទោះបីជាវាមិនលក្ខណៈទូលំទូលាយយ៉ាងណាក៏ដោយ ក្រោយព្រឹត្តិការណ៍ « ប៉េងប៉ុងការទូត» ក៏គេសង្កេតឃើញថា រដ្ឋាភិបាលក្រុងវ៉ាស៊ីនតោន និងក្រុងប៉េកាំង មានការបោះដៃឲ្យគ្នាទៅវិញទៅមក ពោលគឺមិនមានការកាត់ផ្តាច់ដូចមុនឡើយ។
ដូចគ្នាដែរ ឥណ្ឌា និងប៉ាគីស្ថាន ដែលមានទំនាស់ជាង៦០ឆ្នាំក្នុងការដណ្តើមយកអធិបតេយ្យភាពលើតំបន់កាស្មៀរ តែងតែរៀបចំជាញឹកញាប់ព្រឹត្តិការណ៍ប្រកួតកីឡាគ្រីឃីតបែបការទូត។ គោលបំណងនៃការប្រើប្រាស់ការប្រកួតកីឡាគ្រីឃីតដ៏ពេញនិយមប្រចាំប្រទេសនៅតំបន់អាស៊ីខាងត្បូងទាំងពីរនេះ គឺដើម្បីលើកកំពស់ទំនាក់ទំនងរវាងគ្នា និងអនុញ្ញាតឲ្យក្រុមអ្នកគាំទ្រអាចឆ្លងប្រទេសទៅមើលការប្រកួតទៅវិញទៅមក។
រូបត្លុកដែលបង្ហាញពីការភ្ជាប់ទំនាក់ទំនងគ្នារវាងឥណ្ឌា និងប៉ាគីស្ថាន តាមរយៈកីឡាគ្រីឃីត
មានគំរូជាច្រើនទៀតទាក់ទងនឹងការប្រើប្រាស់កីឡាជាមធ្យោបាយដើម្បីលើកតម្កើងទំនាក់ទំនងការទូតដែលគេហៅយ៉ាងខ្លីថា «ការទូតកីឡា»។
កម្ពុជាក៏ធ្លាប់ប្រើប្រាស់ពិសោធន៍នេះដូចគ្នាដែរ នៅពេលដែលប្រទេសនេះ មានទំនាស់ព្រំដែនជាមួយប្រទេសថៃ។ ការប្រកួតកីឡាជាច្រើនដង ពិសេសកីឡាបាល់ទះ ត្រូវបានរៀបចំរួមគ្នាដោយមេទ័ពប្រចាំព្រំដែននៃប្រទេសទាំងពីរ។ លើសពីនេះទៀត កាលពីខែកញ្ញាឆ្នាំ២០១១ ការប្រកួតកីឡាបាល់ទាត់មិត្តភាព មិនធ្លាប់មានរវាងថ្នាក់ដឹកនាំជាន់ខ្ពស់របស់រដ្ឋាភិបាលកម្ពុជា និងរបស់គណបក្សភឿថៃ ក៏ធ្លាប់ត្រូវបានរៀបចំឡើងដែរ។ កាលណោះក្នុងចំណោមអ្នកទស្សនាផ្ទាល់ប្រមាណជា៥ម៉ឺននាក់ គេសង្កេតឃើញថា ប្រជាជនគាំទ្រអាវក្រហមដែលធ្វើដំណើរមកពីប្រទេសថៃ នាំគ្នាលើកបដា ដោយមានការសរសេរថា «ខ្ញុំស្រឡាញ់កម្ពុជា ស្រឡាញ់សម្តេច ហ៊ុន សែន»។
ក្រុមអ្នកគាំទ្រគណបក្សភឿថៃ បានលើកបដា អបអរសាទរ និងបង្ហាញក្តីស្រឡាញ់ចំពោះកម្ពុជា និងសម្តេច ហ៊ុន សែន
សម្តេច ហ៊ុន សែន នាឱកាសនោះក៏បាននិយាយផងដែរថា សុបិនអាក្រក់រវាងប្រទេសទាំងពីរ បានហើររសាត់ទៅឆ្ងាយហើយ ដែលនេះជាការចាប់ផ្តើមពង្រីកទំនាក់ទំនងការទូតរវាងប្រទេសទាំងពីរ។ តើនេះ វាមិនមែនជាការបញ្ចប់ភាពតានតឹងរវាងប្រទេសពីរដោយសារ កីឡាទេឬ?
កីឡារងគ្រោះព្រោះនយោបាយ
កីឡាជាមធ្យោបាយភ្ជាប់ទំនាក់ទំនងក៏ពិតមែន ប៉ុន្តែពេលខ្លះវាក៏ត្រូវបានប្រើប្រាស់ឡើងដើម្បីដាក់សម្ពាធផ្នែកនយោបាយផងដែរ។ សង្គ្រាមស៊ីវិល និងរ៉ាំរ៉ៃ បានធ្វើឲ្យបណ្តាមួយចំនួនមិនអាចធ្វើជាម្ចាស់ផ្ទះរៀបចំការប្រកួតកីឡាដោយខ្លួនឯងនោះឡើយ ជាក់ស្តែងការប្រកួតបាល់ទាត់អន្តរជាតិ អាហ្វហ្គានីស្ថាន អ៊ីរ៉ាក់ ស៊ីរី និងលីបង់ ជាដើម តែងតែប្រើប្រាស់ទឹកដីកណ្តាល។
នៅក្រោមរបបអាប៉ាថេតពីឆ្នាំ១៩៤៨ ដល់ឆ្នាំ១៩៩៤ ប្រទេសអាហ្វ្រិកខាងត្បូងបានស្ថិតនៅក្នុងភាពឯកោពីសកម្មភាពប្រកួតកីឡាអន្តរជាតិ។ ភាពឯកោនេះកើតឡើងដោយសារតែប្រទេស និងស្ថាប័នកីឡាអន្តរជាតិនានា ដាក់សម្ពាធលើរបបផ្តាច់ការ និងប្រកាន់ពូជសាសន៍ អាប៉ាថេត។
ប្រទេស និងស្ថាប័នកីឡាអន្តរជាតិ ពហិការមិនចូលរួមប្រកួតកីឡានៅអាហ្វ្រិកខាងត្បូង ក្រោមរបបអាប៉ាថេត
អ្វីដែលគួរឲ្យកត់សម្គាល់នោះ កាលពីឆ្នាំ១៩៧៦ ប្រទេសអាហ្វ្រិកចំនួន២២បានពហិកាមិនចូលរួមក្នុងការប្រកួតកីឡាអូឡាំពិកនៅទីក្រុងម៉ុងរ៉េអាល់ ប្រទេសកាណាដា ដោយសារតែពួកគេខឹងសម្បារនឹងប្រទេសនូវែលសេឡង់ ដែលបានបញ្ជូនកីឡាបាល់ឱបរបស់ខ្លួនទៅលេងក្នុងប្រទេសអាហ្វ្រិកខាងត្បូងដែលស្ថិតក្រោមរបបអាប៉ាថេត។
ករណីដែលគួរឲ្យកត់សម្គាល់មួយទៀត កាលពីឆ្នាំ១៩៨៤ អតីតសហភាពសូវៀត និងប្រទេស១៤ទៀត បានធ្វើពហិកាមិនចូលរួមក្នុងព្រឹត្តិការណ៍កីឡាអូឡាំពិកនៅទីក្រុងឡូសអែនជឺឡែស ដោយពួកគេគ្មានជំនឿលើសហរដ្ឋអាមេរិក ចំពោះការធានាសុវត្ថិភាពដល់ពួកគេ។
កាលពីឆ្នាំ១៩៧១ កីឡាករប៉េងប៉ុងចិន Zhuang Zedong ម្ចាស់ជើងឯកពិភពលោកបីជំនាន់ បានបដិសេធចាប់ដៃគូលេងជាមួយកីឡាករ ខូវ ប៊ូ (KhauBou) របស់កម្ពុជាក្នុងព្រឹត្តិការណ៍ប្រកួតកីឡាវាយប៉េងប៉ុងពិភពលោកលើកទី១៣ នៅទីក្រុងណាហ្គោយ៉ា ប្រទេសជប៉ុន។ ហេតុផលគឺថា រដ្ឋាភិបាលក្រុងប៉េកាំង ដែលមានទំនាក់ទំនងយ៉ាងស្អិតល្មួតជាមួយសម្តេចព្រះវររាជបិតា ព្រះបាទនរោត្តម សីហនុ មិនទទួលស្គាល់កីឡាករដែលតំណាងឲ្យរដ្ឋាភិបាលរបស់លោក លន់ ណុល នោះឡើយ។
កាលពីឆ្នាំ២០១៤ រុស្ស៊ីបានបង្ហាញសាច់ដុំធំរបស់ខ្លួនក្នុងនាមជាម្ចាស់ផ្ទះរៀបចំកីឡាអូឡាំពិករដូវរងារ នៅទីក្រុងមាត់សមុទ្រខ្មៅ Sochi ដែលនេះជាព្រឹត្តិការណ៍កីឡាអន្តរជាតិដ៏ធំរបស់រដ្ឋបាលលោក វ្លាឌីមៀ ពូទីន បើគិតចាប់តាំងពីការដួលរលំរបបអតីតសហភាពសូវៀតនាឆ្នាំ១៩៩១ ។ ប៉ុន្តែពេលជាមួយគ្នានោះផងដែរ រុស្ស៊ីនៅតែទទួលរងនូវការរិះគន់ពីអន្តរជាតិ ជុំវិញការរំលោភសិទ្ធិមនុស្ស អំពើពុករលួយ និងការរើសអើងក្រុមអ្នកស្រឡាញ់ភេទដូចគ្នា (LGBT) រហូតដល់មានការគម្រាមធ្វើពហិកាមិនចូលរួមប្រកួតទៀតផង។
ប្រវត្តិសាស្ត្របាល់ទាត់កូរ៉េខាងជើង ផ្តើមចេញពីទឹកដីកម្ពុជា...
កូរ៉េខាងជើងច្បាស់ជាមិនអាចបំភ្លេចនូវព្រះគុណូបការៈរបស់សម្តេចព្រះវររាជបិតាកម្ពុជាបានឡើយ។ កាលពីឆ្នាំ១៩៦៥ រដ្ឋាភិបាលក្រុងព្យុងយ៉ាងរបស់លោក គឹម អ៊ីលស៊ុង ដែលមានបញ្ហាការទូតជាមួយបណ្តាប្រទេសជាច្រើននោះ មិនអាចរៀបចំការប្រកួតជម្រុះ World Cup នៅទឹកដីរបស់ខ្លួនបាននោះទេ។ ដោយសារតែទំនាក់ទំនងដ៏ល្អជាមួយកម្ពុជាដែលមានព្រះករុណាសម្តេចឪ ព្រះបាទ នរោត្តម សីហនុ ជាព្រះប្រមុខរដ្ឋ ពហុកីឡដ្ឋានជាតិអូឡាំពិកបានក្លាយជាទឹកដីកណ្តាលនៃការប្រកួតរវាងក្រុមជម្រើសជាតិកូរ៉េខាងជើង និងក្រុមអូស្ត្រាលីសម្រាប់វគ្គជម្រុះឆ្ពោះទៅកាន់ World Cup ឆ្នាំ១៩៦៦ ។
ការប្រកួតជម្រុះ World Cup រវាងកូរ៉េខាងជើង និងអូស្ត្រាលី ត្រូវបានអង្គសម្តេចឪ ចាត់ចែងឲ្យអ្នកគាំទ្រពាក់កណ្តាលគាំទ្រកូរ៉េខាងជើង និងពាក់កណ្តាលទៀតគាំទ្រអូស្ត្រាលី
នាពេលនោះ កូរ៉េខាងជើងបានយកឈ្នះទាំងពីរជើងក្នុងលទ្ធផល ៦-១ និង៣-១ ក្រោមក្រសែភ្នែកអ្នកទស្សនាប្រមាណ៤ម៉ឺននាក់ ខណៈអង្គសម្តេចឪ បានរៀបចំឲ្យក្រុមអ្នកទស្សនាពាក់កណ្តាលគាំទ្រអូស្ត្រាលី និងពាក់កណ្តាលទៀតគាំទ្រកូរ៉េខាងជើង។ ដោយសារតែជ័យជម្នះដែលរៀបចំនៅលើទឹកដីកម្ពុជានេះហើយ ដែលនាំឲ្យកូរ៉េខាងជើងទទួលបានកៅអីបន្តទៅជុំចុងក្រោយនៅអង់គ្លេស ថែមទាំងឈានដល់វគ្គ១/៤ផ្តាច់ព្រ័ត្រ ដែលជាចំណាត់ថ្នាក់ដ៏ខ្ពស់បំផុតក្នុងប្រវត្តិសាស្ត្របាល់ទាត់កូរ៉េខាងជើងនៅព្រឹត្តិការណ៍ World Cup។
ដូចបានបង្ហាញក្នុងឧទាហរណ៍ខាងលើ វិស័យកីឡា នៅពេលខ្លះពិតជាអាចប្រើប្រាស់ជាដំណោះស្រាយ និងអាវុធក្នុងការលើកមុខមាត់ប្រទេសមួយដោយមិនចាំបាច់ ប្រើប្រាស់វិធានការការទូត ឬកម្លាំងយោធា។ ក្នុងន័យនេះ កម្ពុជាក៏មិនគួរមើលរំលងការអភិវឌ្ឍន៍វិស័យកីឡានោះឡើយ។
ការបញ្ជូនត្រឹមប្រតិភូកីឡាកម្ពុជាទៅចូលរួមក្នុងព្រឹត្តិការណ៍កីឡានៅលើឆាកអន្តរជាតិនោះ វាមិនទាន់គ្រប់គ្រាន់ឡើយ។ ការលើកទង់ជាតិកម្ពុជាក្នុងក្របខណ្ឌនៃជ័យជម្នះលើវិញ្ញាសារប្រកួតផ្សេងៗនោះ នឹងរឹតតែធ្វើឲ្យកិត្តិនាមរបស់កម្ពុជាកាន់តែសុះសាយ នឹងធ្វើឲ្យកម្ពុជាមានទម្ងន់ និងមានតម្លៃបន្ថែមទៀតក្នុងវិស័យកីឡា នៅចំពោះមុខអន្តរជាតិ។
ស៊ីហ្គេមឆ្នាំ២០២៣ នឹងផ្តល់ឱកាសដល់កម្ពុជាបង្ហាញភាពសាច់ដុំរបស់ខ្លួនម្តងទៀតក្នុងការរៀបចំ ព្រឹត្តិការណ៍កីឡាថ្នាក់តំបន់ បន្ទាប់ពីការរៀបចំដ៏ជោគជ័យនូវព្រឹត្តិការណ៍ហ្គាណេហ្វូអាស៊ីនាឆ្នាំ១៩៦៦ ដែលមានវត្តមានអត្តពលិកជាង២០០០នាក់ មកពី១៧ប្រទេស៕
Tag:
ការទូតកីឡា
© រក្សាសិទ្ធិដោយ thmeythmey.com
