ការសិក្សា៖ មហាកំពែងចិនកំណាត់ខាងជើង ពុំកសាងដើម្បីរារាំងទ័ពម៉ុងហ្គោលីឡើយ

អន្តរជាតិ

ការសិក្សា៖ មហាកំពែងចិនកំណាត់ខាងជើង ពុំកសាងដើម្បីរារាំងទ័ពម៉ុងហ្គោលីឡើយ

10, Jun 2020 , 7:59 am

រូបភាព

ប្រភពរូប៖ AFP

ដោយ:

កំណាត់ភាគខាងជើងនៃមហាកំពែងចិន ពុំត្រូវសាងសង់ឡើងក្នុងគោលដៅរារាំងកងទ័ពឈ្លានពានឡើយ ប៉ុន្តែដើម្បីតាមដានសកម្មភាពប្រជាជន។ បុរាណវត្ថុវិទូអ៊ីស្រាអែល បញ្ជាក់បែបនេះ នៅថ្ងៃទី ៩ ខែមិថុនា។

នៅពេលអ្នកស្រាវជ្រាវអ៊ីស្រាអែលបានកំណត់ផែនទីទាំងស្រុងនៃផ្នែកខាងជើងប្រវែង ៧៤០គីឡូម៉ែត្ររបស់មហាកំពែងចិនជាលើកដំបូង ការរកឃើញពួកគេ គឺផ្ទុយនឹងការសន្មតរបស់ការសិក្សាមុនៗ។ នេះបើតាមទីភ្នាក់ងារព័ត៌មាន AFP ។

«នៅមុនពេលការស្រាវជ្រាវយើង មនុស្សភាគច្រើនបានគិតថា គោលបំណងនៃការកសាងមហាកំពែងគឺដើម្បីបញ្ឈប់កងទ័ពរបស់សង់ស៊ីខាន់ (Genghis Khan)»។ នេះបើតាមការបញ្ជាក់របស់លោកសាស្ត្រាចារ្យ Gideon Shelach-Lavi មកពីសាកលវិទ្យាល័យ Hebrew ប្រចាំទីក្រុងហ្ស៊េរុយសាឡិម ដែលដឹកនាំការសិក្សារយៈពេល២ឆ្នាំនេះ។

ក៏ប៉ុន្តែ កំណាត់ភាគខាងជើងដែលលាតសន្ធឹងភាគច្រើនក្នុងប្រទេសម៉ុងហ្គោលី គឺមានកម្ពស់ទាប និងជិតផ្លូវដើរ ដែលបង្ហាញថា វាពុំអាចបម្រើគោលដៅយោធាបានឡើយ។ ត្រង់ចំណុចនេះ លោកសាស្ត្រាចារ្យសង្កត់ធ្ងន់ថា៖«សេចក្តីសន្និដ្ឋានយើង គឺថា វាមានគោលដៅតាមដាន ឬរារាំងចលនាប្រជាជន និងការដឹកជញ្ជូនទំនិញ ហើយនោះគឺទំនងជាទារពន្ធដារពួកគេ»។

ការសាងសង់មហាកំពែងចិន ដែលត្រូវបែងចែកជាច្រើនផ្នែក ហើយលាតសន្ធឹងសរុបរាប់ពាន់គីឡូម៉ែត្រ បានចាប់ផ្ដើមដំបូងកាលពី៣សតវត្សរ៍ដំបូងមុនគ្រឹស្តសករាជ (BC) ហើយបានបន្តរាប់សតវត្សរ៍។ នេះបើតាម AFP ។ ផ្នែកភាគខាងជើងនៃកំពែងចិន (Northern Line) ដែលក៏ស្គាល់ថា «ជញ្ជាំងរបស់សង់ស៊ីខាន» ដោយយកតាមឈ្មោះមេដឹកនាំម៉ុងហ្គោល ត្រូវបានសាងសង់ចន្លោះសតវត្សរ៍ទី១១ និងទី១៣។

សូមបញ្ជាក់ថា លោក Shelach-Lavi និងក្រុមអ្នកស្រាវជ្រាវអ៊ីស្រាអែលលោក, អ្នកស្រាវជ្រាវអាមេរិក និងម៉ុងហ្គោលី បានប្រើដ្រូន រូបភាពថតពីផ្កាយរណបកម្រិតខ្ពស់ (High-resolution) និងឧបករណ៍បុរាណវិទ្យាបែបប្រពៃណី ដើម្បីកំណត់ផែនទីជញ្ជាំង និងស្វែងរកត្ថុសល់ពីសម័យបុរាណដែលជួយពួកគេកំណត់កាលបរិច្ឆេទសាងសង់៕