ទង្វើ៧យ៉ាង ដែលអាចឲ្យអ្នកសិល្បៈ រងពិន័យ

ជាតិ

សិល្បះ

ទង្វើ៧យ៉ាង ដែលអាចឲ្យអ្នកសិល្បៈ រងពិន័យ

14, Jun 2020 , 11:37 am

រូបភាព

រូបពីហ្វេសប៊ុក ក្រសួងវប្បធម៌ និងវិចិត្រសិល្បៈ

ដោយ: ប៉ូ សាគុន

ភ្នំពេញ៖ ក្រសួងវប្បធម៌ និងវិចិត្រសិល្បៈ បានដាក់ចេញលក្ខខណ្ឌ៧ចំណុច ដើម្បីឲ្យអ្នកសិល្បៈ ចៀសវាង បើមិនចង់រងពិន័យ។ ការចេញលក្ខខណ្ឌនេះ គឺក្រសួងធម៌ មានគោលបំណងទប់ស្កាត់ផលប៉ះពាល់លើវប្បធម៌ ទំនៀមទម្លាប់ ប្រពៃណី និង អត្តសញ្ញាណជាតិ។

សេចក្តីសម្រេចរបស់ក្រសួងវប្បធម៌ ស្តីពីការកំណត់លក្ខខណ្ឌសម្រាប់វាយតម្លៃដាក់ពិន័យនិងលើកសរសើរដល់អ្នកសិល្បៈ ដែលចេញកាលពីខែកុម្ភៈ ឆ្នាំ២០១៧ បានកំណត់ថា ទាំងអ្នកសិល្បៈ និងមហាជន ដែលកំពុងធ្វើសកម្មភាព ទាក់ទងនឹងវិស័យសិល្បៈវប្បធម៌ អាចនឹងត្រូវទទួលរងពិន័យ បើសកម្មភាពឬទង្វើរបស់ពួកគេ ស្ថិតក្នុងលក្ខខណ្ឌណាមួយ ក្នុងចំណោមលក្ខខណ្ឌទាំង៧នេះ។

១. ការប្រើប្រាស់សម្លៀកបំពាក់ ប្រាសចាកទំនៀមទម្លាប់ប្រពៃណីជាតិ ក្នុងចេតនាធ្វើឲ្យទស្សនិកជនមានភាពស្រើបស្រាល ដើម្បីគោលបំណង និងផលប្រយោជន៍ណាមួយ។

២. ប្រើប្រាស់សម្លៀកបំពាក់ បន្លិចកេរ្តិ៍ខ្មាសជាសាធារណៈដោយផ្ទាល់ ឬដោយប្រយោល។

៣. សម្ដែងរូបភាព ឬ ឥរិយាបទ មានលក្ខណៈអសីលធម៌ អគុណធម៌ ដែលនាំឲ្យមានផលប៉ះពាល់ដល់ទំនៀមទម្លាប់ ប្រពៃណី និងអត្តសញ្ញាណជាតិ។

៤. ប្រើប្រាស់វោហារសព្ទដែលមានលក្ខណៈបរិហាកេរ្តិ៍ ជេរប្រមាថ អាសអាភាស ញុះញង់ អុជអាល បំបែកបំបាក់ រើសអើងតាមគ្រប់រូបភាព នាំឲ្យសង្គមមានការប្រេះឆាឬបែកបាក់។

៥. បង្កើតស្នាដៃដែលមានលក្ខណៈ អាសអាភាស ញុះញង់ អុជអាល បំបែកបំបាក់ រើសអើង បណ្ដាលឲ្យមានព្យសនកម្មដល់វប្បធម៌ ព្រមទាំងសុវត្ថិភាព សន្តិសុខសង្គម។

៦. [ការបង្កើតស្នាដៃ ការសម្តែង ឬ បទចម្រៀង ជាដើម] តែងទទួលរងការរិះគន់ វាយតម្លៃពីមតិសាធារណៈ ជាបន្តបន្ទាប់ថាបានបង្ក ឬ បង្កើតឲ្យមានផលប៉ះពាល់ធ្ងន់ធ្ងរដល់វប្បធម៌ ទំនៀមទម្លាប់ ប្រពៃណី អត្តសញ្ញាណជាតិ។

៧. សម្ដែងរូបភាព និង ខ្លឹមសារប៉ះពាល់អង្គព្រះមហាក្សត្រ ឬ គុណតម្លៃសាសនា។

ទន្ទឹមនឹងនេះ ក្រសួងវប្បធម៌ បានប្រាប់អ្នកសិល្បៈ អ្នកបង្កើតស្នាដៃ និង អ្នកសម្តែង ឲ្យគោរពកាតព្វកិច្ចផងដែរ។

កាតព្វកិច្ចរបស់អ្នកសិល្បៈ

អ្នកសិល្បៈ ត្រូវប្រកាន់ខ្ជាប់នូវស្មារតីសាមគ្គីភាព និង រស់នៅក្នុងភាពជាបងប្អូន ដោយចេះជួយគ្នាទៅវិញទៅមក។ ត្រូវប្រកាន់ខ្ជាប់នូវគោលការណ៍សីលធម៌ គុណធម៌ ទាំងសំណេរ ទាំងការប្រើប្រាស់ពាក្យពេចន៍ កាយវិការ សកម្មភាព ឥរិយាបទ ការស្លៀកពាក់ ដោយរក្សាឲ្យបាននូវភាពថ្លៃថ្នូរ ដើម្បីរួមចំណែកលើកកម្ពស់សីលធម៌សង្គម និងកិត្យានុភាពជាតិ។

អ្នកសិល្បៈ ត្រូវគោរពស្រឡាញ់ការងារ ចំណេះជំនាញ ទាំងតម្លៃពិតខាងស្មារតី និងបច្ចេកទេស។ ត្រូវផ្ទេរចំណេះជំនាញ ដែលខ្លួនមានឲ្យបានទៅដល់អ្នកបន្តវេនជំនាន់ក្រោយ។ ត្រូវមានមនសិការចូលរួមអនុវត្តឲ្យបានសម្រេចនូវគោលនយោបាយជាតិស្ដីពីវិស័យវប្បធម៌ និងការលើកស្ទួយកិច្ចការសង្គម។

អ្នកសិល្បៈ ត្រូវប្រកាន់ខ្ជាប់នូវមនសិការ ជាអ្នកបន្តវេនមរតកវប្បធម៌ជាតិ និងជាគំរូដ៏ប្រពៃថ្លៃថ្លាដល់អ្នកបន្តវេនជំនាន់ក្រោយៗទៀត។ ត្រូវចៀសវាងឲ្យបានដាច់ខាត នូវគ្រប់សកម្មភាព និងឥរិយាបថទាំងឡាយណាដែលមានផលប៉ះពាល់ដល់វប្បធម៌ ប្រពៃណី និងកិត្យានុភាពជាតិ។ ត្រូវចៀសវាងឲ្យបាននូវប្រឌិតញាណ ការសម្ដែងដែលមានលក្ខណៈអុជអាល បំបែកបំបាក់ ប្រកាន់ពូជសាសន៍ ពណ៌សម្បុរ និងជំនឿសាសនា។

កាតព្វកិច្ចនៃអ្នកបង្កើតស្នាដៃ

អ្នកបង្កើតស្នាដៃ ត្រូវបង្កើតស្នាដៃចេញពីសមត្ថភាពនៃប្រឌិតញាណផ្ទាល់ខ្លួន។ ត្រូវរក្សាឲ្យបាននូវពណ៌សម្បុរ និងអត្តសញ្ញាណជាតិ។ ត្រូវប្រមូលផ្ដុំលើការអប់រំ ស្របតាមគោលនយោបាយជាតិស្ដីពីវិស័យវប្បធម៌ និងត្រូវគោរពឲ្យបាននូវគោលការណ៍សច្ចធម៌ គុណធម៌ និងសោភ័ណភាព។

អ្នកបង្កើតស្នាដៃ ត្រូវបង្កប់គំនិត និងទស្សនៈល្អៗ ដែលមានគុណប្រយោជន៍ ដល់ការលើកកម្ពស់ការអប់រំសីលធម៌ គុណធម៌ មនសិការស្នេហាជាតិ ស្នេហាវប្បធម៌ និងការអភិវឌ្ឍសង្គម។ ត្រូវប្រកាន់ខ្ជាប់នូវមនសិការចូលរួម គាំទ្រគ្រប់សកម្មភាពអប់រំ និងកិច្ចការសង្គម។ ត្រូវផ្អែកលើគោលការណ៍ឯករាជ្យភាព សុចរិតភាព សច្ចភាព និង គុណភាព។

អ្នកបង្កើតស្នាដៃ ត្រូវចៀសវាងឲ្យបាននូវការបង្កើតស្នាដៃ ដែលមានលក្ខណៈអុជអាល បំបែកបំបាក់ ប្រកាន់ពូជសាសន៍ ពណ៌សម្បុរ និងជំនឿសាសនា។ ត្រូវតម្កល់ស្នាដៃរបស់ខ្លួន ទុកជាកេរដំណែល សម្រាប់មនុស្សជំនាន់ក្រោយ ពិសេសចងក្រងឯកសារ ដែលបានសិក្សាស្រាវជ្រាវរកឃើញទុកជាក្បួនតម្រា។

កាតព្វកិច្ចអ្នកសម្ដែង

អ្នកសម្ដែង ត្រូវរក្សាសុជីវធម៌ សីលធម៌ ភាពថ្លៃថ្នូរ ទាំងកាយវិការ ការស្លៀកពាក់ និងវោហារសព្ទ។ ត្រូវគោរពវិន័យឲ្យបានត្រឹមត្រូវ ទាំងក្នុងពេលហាត់សម មុនសម្ដែង ពេលកំពុងសម្ដែង និងក្រោយពេលសម្ដែង។ ត្រូវចៀសវាងឲ្យបាននូវអំពើទាំងឡាយណា ដែលធ្វើឲ្យអាប់ឱនដល់វិជ្ជាជីវៈអ្នកសិល្បៈ ទោះស្ថិតក្នុងកាលៈទេសៈណាក៏ដោយ។ ត្រូវចៀសវាងឲ្យបានដាច់ខាត នូវការប្រើប្រាស់កាយវិការ និងពាក្យពេចន៍ដែលមានលក្ខណៈ អាសអាភាស អសុរោះ ញុះញង់ អុជអាល និងបំបែកបំបាក់។

អ្នកសម្តែង មិនត្រូវយកអារម្មណ៍មិនល្អពីខាងក្រៅ ទៅប្រើប្រាស់ក្នុងពេលសម្ដែង ដែលនាំឲ្យប៉ះពាល់ ឬខូចខាតដល់គុណភាពសម្ដែង ដល់កិត្តិយសសហការីរួមការងារជាមួយគ្នា។ ត្រូវផ្ចង់អារម្មណ៍ដើម្បីលើកតម្លៃ ទាំងបច្ចេកទេស និងស្មារតីក្នុងការសម្ដែង។ មិនត្រូវធ្វើឲ្យបាត់គុណតម្លៃ ក្នុងពេលបំពេញកាតព្វកិច្ចរបស់ខ្លួន ក្រោមលក្ខខណ្ឌននៃកិច្ចសន្យាណាមួយឡើយ។ មិនត្រូវយកភាពល្បីល្បាញរបស់ខ្លួន ទៅគាបសង្កត់ធ្វើឲ្យខូចប្រយោជន៍អ្នកដទៃ ទោះក្នុងរូបភាពណាក៏ដោយ។

ក្រសួងវប្បធម៌ ក៏បានរំលេចពីការដាក់ពិន័យនិងការលើកសរសើរចំពោះអ្នកសិល្បៈផងដែរ។

ការពិន័យ

អ្នកសិល្បៈ និងមហាជនដែលកំពុងធ្វើសកម្មភាព ទាក់ទងនឹងវិស័យសិល្បៈ វប្បធម៌ ហើយបានប្រព្រឹត្តផ្ទុយនឹងក្រមសីលធម៌នៃអ្នកសិល្បៈនេះ ឬ បណ្ដាលឲ្យមានព្យសនកម្មដល់សិល្បៈ វប្បធម៌ ទំនៀមទម្លាប់ និងប្រពៃណីជាតិ នឹងត្រូវទទួលរងពិន័យ ទៅតាមស្ថានកំហុសឆ្គងដែលបានប្រព្រឹត្ត មានជាអាទិ៍ ណែនាំ ឬស្ដីបន្ទោសដោយផ្ទាល់មាត់ ឬ ព្រមានជាលាយលក្ខណ៍អក្សរផ្សព្វផ្សាយជាសាធារណៈ។ ផ្អាកមិនឲ្យធ្វើសកម្មភាពទាក់ទងនឹងវិស័យសិល្បៈវប្បធម៌ ក្នុងរយៈពេលណាមួយស្របតាមកំហុសឆ្គង នៃអ្នកសិល្បៈនោះបានប្រព្រឹត្ត។

ការលើកសរសើរ

អ្នកសិល្បៈ និងមហាជនដែលបានធ្វើសកម្មភាពទាក់ទងនឹងវិស័យសិល្បៈវប្បធម៌ ស្របតាមក្រមសីលធម៌នៃអ្នកសិល្បៈនេះ ឬ បានចូលរួមក្នុងសកម្មភាពលើកកម្ពស់សិល្បៈ វប្បធម៌ ទំនៀមទម្លាប់ និងប្រពៃណីជាតិបានល្អប្រពៃ ស្របតាមគោលនយោបាយជាតិស្ដីពីវិស័យវប្បធម៌ នឹងទទួលបានការសរសើរលើកទឹកចិត្ត ដោយការផ្ដល់ជូននូវមេដាយ បណ្ឌសរសើរ ឬលិខិតសរសើរ។

ក្រសួងវប្បធម៌ បញ្ជាក់ថា អ្នកសិល្បៈគ្រប់លំដាប់ថ្នាក់ និងមហាជន មានកាតព្វកិច្ចត្រូវគោរពតាមក្រមសីលធម៌ នៃអ្នកសិល្បៈនេះ៕