ភ្នំពេញ៖ ស្ថាប័ន៣ បានចេញសេចក្តីថ្លែងការណ៍រួមគ្នាម្ដងទៀត ដោយទទូចឱ្យសហភាពអឺរ៉ុប ពន្យារពេលដកប្រព័ន្ធអនុគ្រោះពន្ធគ្រប់យ៉ាងលើកលែងតែអាវុធ(EBA)ពីកម្ពុជា ដែលគ្រោងនឹងអនុវត្តនៅខែសីហា ឆ្នាំ២០២០ខាងមុខ។ ទាំងសមាគមរោងចក្រកាត់ដេរនៅកម្ពុជា(GMAC) សមាគមស្បែកជើងកម្ពុជា(CFA) និងសភាពាណិជ្ជកម្មអឺរ៉ុប(EUROCHAM) សុទ្ធតែយល់ឃើញថា សហភាពអឺរ៉ុបមិនគួរដកEBA ស្របពេលដែលកម្ពុជា កំពុងរងផលប៉ះពាល់ដោយសារបញ្ហាកូវីដ-១៩ នោះទេ។
សេចក្តីថ្លែងការណ៍រួមគ្នានេះ បានបញ្ជាក់ថា កម្មករប្រមាណ១៥ម៉ឺននាក់ ដែលក្នុងនោះភាគច្រើនស្រី្ត កំពុងប្រឈមមុខនឹងបញ្ហាជីវភាព ក្រោយរោងចក្រប្រមាណ៤០០ បានព្យួរការងារ ដោយសារវិបត្តិកូវីដ-១៩ ដូច្នេះការអនុវត្តនីតិវិធីដកប្រព័ន្ធអនុគ្រោះពន្ធ EBA ខាងមុខនេះ នឹងធ្វើឱ្យកម្ពុជា កាន់តែប្រឈមមុខនឹងវិបត្តិសេដ្ឋកិច្ចកាន់តែធ្ងន់ធ្ងរថែមទៀត។
ត្រង់ចំណុចនេះអគ្គលេខាធិការសមាគមស្បែកជើងកម្ពុជាលោក បេន កៅ បានសង្កត់ធ្ងន់ថា មានតែEBAទេ ដែលជួយឱ្យកម្ពុជា មានទីផ្សារនាំចូលទៅអឺរ៉ុបធំជាងគេ ជាពិសេសជួយទ្រទ្រង់ដល់បណ្ដារោងចក្រ និងកម្មករឱ្យងើបឡើងវិញ។
លោក បេន កៅ បានបញ្ជាក់ដូច្នេះថា៖ «រោងចក្រនិងកម្មកររបស់យើងបានរងគ្រោះយ៉ាងខ្លាំងពីការរីករាលដាលជំងឺកូវីដ-១៩ ហើយកម្មករជាច្រើននាក់ កំពុងព្យាយាមរស់រហូតទាល់តែមានតម្រូវការផលិតផលនេះឡើងវិញ ដោយសង្ឃឹមថានឹងមានដំណើរល្អនៅក្រោយឆ្នាំ២០២០។ ការបំផ្លាញលើកទី២ គឺការដកអត្ថប្រយោជន៍ EBA អាចជាការវាយប្រហារទីពីរ ដែលរោងចក្រភាគច្រើននឹងមិនឈរជើងបាន»។
ទាំងសមាគមរោងចក្រកាត់ដេរនៅកម្ពុជា(GMAC) សមាគមស្បែកជើងកម្ពុជា(CFA) និងសភាពាណិជ្ជកម្មអឺរ៉ុប(EUROCHAM) បានស្នើយ៉ាងទទូចឱ្យសហភាពអឺរ៉ុប ពន្យាពេលដកEBA ក្រោមហេតុផលប៉ះពាល់នៃការរាតត្បាតជំងឺកូវីដ-១៩នេះ។ ពួកគេ សង្ឃឹមថា គណៈកម្មការអឺរ៉ុបនឹងពិចារណាឡើងវិញ ចំពោះការដកEBA នៅខែសីហាខាងមុខ ដោយលើកទៅអនុវត្តនៅឆ្នាំក្រោយវិញ។ អឺរ៉ុប គឺជាដៃគូពាណិជ្ជកម្មដ៏ធំបំផុតរបស់កម្ពុជា។
ក្រសួងពាណិជ្ជកម្ម មិនបានដាក់លិខិតទៅគណៈកម្មការអឺរ៉ុប ដើម្បីសុំការយោគយល់លើការអនុវត្តដកEBA ពីកម្ពុជាឡើយ ដោយអនុវត្តតាមប្រសាសន៍របស់សម្ដេចនាយករដ្ឋមន្រី្ត ហ៊ុន សែន ដែលបានបញ្ជាក់ជំហរច្បាស់ថា កម្ពុជាមិនយកអធិបតេយ្យភាព ទៅដូរនឹងEBAទេ។
អ្នកនាំពាក្យក្រសួងពាណិជ្ជកម្មលោក ស៊ាង ថៃ បានបន្ថែមថា បើអត់EBA ក៏កម្ពុជាមានទីផ្សារពាណិជ្ជកម្មជាមួយបណ្ដាប្រទេសផ្សេងទៀតដែរ សម្រាប់ទ្រទ្រង់សេដ្ឋកិច្ច។ « កម្ពុជាបានត្រៀមរួចហើយ ដោយបានខិតខំរកទីផ្សារពាណិជ្ជកម្ម FTA (ពាណិជ្ជកម្មសេរី) ជាមួយប្រទេសផ្សេង ដូចចិនអាចនឹងដំណើរការចុងឆ្នាំនេះ ហើយមានកូរ៉េ អឺរ៉ុបខាងកើត រួមទាំងគ្រោងធ្វើជា អង់គ្លេស អាមេរិក ជប៉ុន និងឥណ្ឌាជាដើម»។ នេះជាការបញ្ជាក់របស់លោក ស៊ាង ថៃ។
មកដល់ពេលនេះ មិនទាន់ឃើញមានការជួយគាំទ្រណាមួយពីរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជា និងអន្តរជាតិ មកលើការអំពាវនាវរបស់ភាគីរោងចក្រឡើយទេ ក្រៅពីការអន្តរាគមន៍របស់រដ្ឋាភិបាល ដែលផ្ដល់ប្រាក់៤០ដុល្លារ និង ប្រាក់៣០ដុល្លារទៀត ពីនិយោជក សម្រាប់កម្មករដែលគ្មានការងារធ្វើ ក្រោយរោងចក្រព្យួរ។ នេះបើតាមលិខិតរបស់សមាគមទាំង៣ ផ្ញើទៅកាន់លោក Bernd Lange ប្រធានគណៈកម្មាធិការសភាពាណិជ្ជកម្មអឺរ៉ុប។
សូមរម្លឹកថា គណៈកម្មការអឺរ៉ុប បានសម្រេចដក EBA ២០ភាគរយ ពីកម្ពុជា កាលពីដើមខែកុម្ភៈ ឆ្នាំ២០២០។ បើគ្មានការប្រែប្រួលនោះទេ សល់តែជាង២ខែទៀតប៉ុណ្ណោះ គឺនៅខែសីហា ឆ្នាំ២០២០ សេចក្តីសម្រេចនេះ នឹងចូលជាធរមាន។ វា មានន័យថា ចាប់ពីខែសីហា ឆ្នាំ២០២០ទៅ កម្ពុជា ត្រូវបង់ពន្ធ លើមុខទំនិញ២០ភាគរយ ពេលនាំចូលទៅទីផ្សារអឺរ៉ុប៕