របរធាក់ស៊ីក្លូ នាំលោក ឡេង កុក អាន ជួបការងារស្រាវជ្រាវគម្ពីរបុរាណ ដែលមានតម្លៃមហាសាល

ជាតិ

សង្គមជាតិ

របរធាក់ស៊ីក្លូ នាំលោក ឡេង កុក អាន ជួបការងារស្រាវជ្រាវគម្ពីរបុរាណ ដែលមានតម្លៃមហាសាល

11, Jul 2020 , 10:59 pm

រូបភាព

ដោយ: ប៉ូ សាគុន

ភ្នំពេញ៖ បានរៀនត្រឹមកម្រិតមធ្យមសិក្សាទុតិយភូមិ លោក ឡេង កុក អាន មានភ័ព្វសំណាងបានចូលបម្រើការផ្នែកស្រាវជ្រាវសាស្ត្រាស្លឹករឹតខ្មែរ ដែលជាគម្ពីរបុរាណផ្ទុកសម្បត្តិវប្បធម៌ជាតិដ៏មហាសាល។ កិច្ចការងារស្រាវជ្រាវ គឺជាភារកិច្ចដ៏លំបាកមួយ ដែលទាមទារឱ្យអ្នកធ្វើការ ត្រូវមានចំណេះជំនាញច្បាស់លាស់។ ប៉ុន្តែសម្រាប់លោក ឡេង កុក អាន ទំនងជាមានឧបនិស្ស័យខ្ពស់ ទើបបានជាលោកអាចធ្វើការងារនេះបាន ទាំងដែលបានរៀនតិចតួច។

តទៅនេះសូមស្ដាប់ពីដំណើរដើមទង ដែលនាំឱ្យលោក ឡេង កុក អាន បានភពប្រសព្វនឹងការងារស្រាវជ្រាវ ដែលរៀបរៀងដោយកញ្ញា ប៉ូ សាគុន ដូចតទៅ៖

មានដើមកំណើតនៅរាជធានីភ្នំពេញ ក្នុងសង្កាត់លេខ២ លោក ឡេង កុក អាន បច្ចុប្បន្នគឺជាអ្នកស្រាវជ្រាវគម្ពីរសាស្ត្រាស្លឹករឹតខ្មែរ ក្រាំង និង វាន នៅក្នុងវិទ្យាស្ថានស្រាវជ្រាវ និងអភិរក្សសាស្ត្រាស្លឹករឹតខ្មែរ។ ដើរលើវិថីស្រាវជ្រាវជិត៣០ឆ្នាំ បុរសសម្បុរស្រអែម មុខមាំមិនសូវញញឹមរូបនេះ បានប្រមូល និងរៀបចំសាស្ត្រាស្លឹករឹត ក្រាំង និង វាន ដែលដាច់រាត់រាយ នៅតាមបណ្ដាខេត្តនានា មកផ្គុំបញ្ចូលគ្នា។

អង្គុយក្នុងបន្ទប់ការិយាល័យ នៃវិទ្យាស្ថានស្រាវជ្រាវ និងអភិរក្ស សាស្ត្រាស្លឹករឹតខ្មែរ ដែលមានទីតាំងក្នុងបរិវេណវត្តឧណ្ណាលោម នៅភាគខាងកើត ជាប់ខ្លោងទ្វាឈាងខាងត្បូង លោក ឡេង កុក អាន ប្រាប់ពីសមិទ្ធផលការងាររបស់ខ្លួនដូច្នេះ៖«សាស្ត្រាស្លឹករឹត ខ្ញុំរៀបរាប់ម៉ឺនខ្សែ នៅសារមន្ទីរជាតិ នៅបណ្ណាល័យជាតិ នៅក្នុងវិទ្យាស្ថាននេះ នៅក្នុងវាំង ហើយនៅតាមបណ្ដាខេត្តទាំងអស់ សុទ្ធតែជាស្នាដៃរបស់ខ្ញុំ។ ខេត្តកណ្ដាល១០ស្រុក រាជធានីភ្នំពេញ៨៨វត្ត នៅកំពុងចាមខ្ញុំធ្វើបានប្រហែលជា៦ទៅ៧ស្រុក។ ខ្ញុំធ្វើការនៅតាមវត្ត ហើយទុកនៅក្នុងវត្តនោះដដែល។ បើគិតទៅ ខ្ញុំចូលប្រហែលមិនតិចជាង១ពាន់វត្តទេ»។

តាមពិតទៅ បុរសវ័យ៥៥ឆ្នាំ ដែលមានកូន៤នាក់រូបនេះ មិនបានរៀនច្រើនឡើយ គឺបានរៀនត្រឹមកម្រិតមធ្យមសិក្សាទុតិយភូមិប៉ុណ្ណោះ ហើយដំណើរជីវិតលើនាវាសិក្សារៀនសូត្រក៏លោក ឡេង កុក អាន មានឧបសគ្គច្រើនដែរ។ លោក ពន្យល់ដូច្នេះ៖«ខ្ញុំប្រឡងឌីប្លូមឆ្នាំ១៩៨៣។ បញ្ហារៀនមានច្រើនដំណាក់កាល។ ខ្ញុំកើតឆ្នាំ១៩៦៦ អ៊ីចឹងគេមិនឱ្យចូលរៀន គេរើសឆ្នាំ១៩៦៩ ទើបបានចូលរៀន។ ខ្ញុំមិនបានចូលរៀនខ្ញុំទៅរត់ពន្ធកំណាត់ យកពីអូរជ្រៅមក កាលជំនាន់នោះជិះរថភ្លើង។ រត់មួយជើងកាលហ្នឹងដូចជាគេឱ្យនំ និងសម្លៀកបំពាក់ បានតិចតួច ប៉ុន្តែខ្ញុំចូលចិត្ត»។

កាន់ប៊ិកជាប់ក្នុងដៃទាំងពីរ ហើយខ្លួនផ្អែកលើកៅអីមានធ្លាក់ដៃ លោក កុក អាន ថាដោយសារតែកត្តាជីវភាពខ្វះខាតខ្លះផង ទើបធ្វើឱ្យលោកមិនអាចបន្តការសិក្សា ដើម្បីចាប់យកការងារដែលគាត់ស្រឡាញ់បាន៖«ដល់ពេលក្រោយទៀតគេចាប់ផ្ដើមប្រឡង គេថាបើប្រឡងជាប់ គេឱ្យចូលរៀន ដល់ខ្ញុំប្រឡងជាប់ ខ្ញុំបានចូលរៀននៅសាលា ស៊ីសុវត្ថិ ដូច្នេះខ្ញុំខានរៀន២ឆ្នាំ។ តាមពិតខ្ញុំស្រឡាញ់គ្រូបង្រៀនទេ តែជំនាន់នោះខ្ញុំមិនមានប្រាក់ផង ដល់ហើយទៅ ខ្ញុំការប្រពន្ធឆ្នាំ១៩៨៩ ហើយក៏មិនដឹងធ្វើអ្វីក៏ឈប់រៀនទៅ»។

ចូលមកដល់ដើមហេតុដែលនាំឱ្យលោក ឡេង កុក អាន បានក្លាយជាអ្នកស្រាវជ្រាវវិញ។ តាមពិតទៅ ការ បានស្គាល់សាស្ត្រាស្លឹករឹត គឺជារឿងចៃដន្យបំផុត ដែលស្ទើរតែនឹកស្មានមិនដល់ សម្រាប់យុវជនដែលស្ទើរទាំងចំណេះដឹង និងខ្វះទាំងជីវភាពនោះ។ របរធាក់ស៊ីក្លូ ដែលអាចរកប្រាក់ត្រឹមតែអាចចិញ្ចឹមជីវិតសម្រាប់តែមួយថ្ងៃទៅមួយថ្ងៃនោះឯង ដែលបាននាំឱ្យបុរសជនជាតិបារាំងម្នាក់ ធ្វើការនៅសាលាបារាំងចុងបូព៌ា ចាប់អារម្មណ៍លើយុវជន កុក អាន៖«កាលនោះខ្ញុំធាក់ស៊ីក្លូទេ ហើយក៏បានជួបលោក អូលីយេ ដឺប៊ែណុង នៅសណ្ឋាគារមនោរម្យ។ ពីដើមមានសណ្ឋាគារមនោរម្យ១ សណ្ឋាគារសមួយ សណ្ឋាគារសុខាល័យ១ និងសណ្ឋាគារសាមគ្គី១។ ខ្ញុំចេះអង់គ្លេសតិចតួច ខ្ញុំទៅដឹកគាត់ ហើយគាត់សួរថា តើចង់ធ្វើការជាមួយគាត់ទេ? ខ្ញុំថាចង់។ តើធ្វើការអី? គាត់ថាធ្វើការខាងសាស្ត្រាស្លឹករឹត។ ខ្ញុំថាខ្ញុំមិនដែលស្គាល់ផង»។

បើទោះបីជាមិនធ្លាប់ស្គាល់សាស្ត្រាស្លឹករឹតពីមុនមកក៏ពិតមែន តែលោក ឡេង កុក អាន មិនបានបណ្ដោយឱ្យឱកាសកន្លងផុតទៅដោយងាយៗឡើយ ពោលគឺលោកតាំងចិត្តប្រថុយធ្វើការងារនោះ ទាំងដែលខ្លួនមិនចេះអ្វីទាំងអស់។ ផ្ដើមការងារដំបូង លោក ឡេង កុក អាន ត្រូវរៀនមើលសាស្ត្រាស្លឹករឹតឱ្យយល់សិន។ លោកពន្យល់បន្ថែម៖«គាត់ថាឱ្យខ្ញុំទៅរៀនសាស្ត្រានៅតាមវត្ត ពេលខ្ញុំទៅសួរលោក លោកថាមិនដែលស្គាល់សាស្ត្រាអ្វីផង។ ទៅរករៀននៅទីណាក៏មិនបាន គាត់ក៏ឱ្យក្រាំងខ្ញុំមួយ យកមកពីសុរិន្ទ ឱ្យខ្ញុំមករៀនមើល ខ្ញុំចេះតែព្យាយាមមើលទៅ ក្រោយមកទៀតក៏គាត់បង្កើតអង្គការ ហើយគាត់ក៏ឱ្យខ្ញុំចូលធ្វើការ ក្នុងឆ្នាំ១៩៩០។ មុនដំបូងគាត់ឱ្យខ្ញុំទៅរៀបសាស្ត្រានៅវត្តនាគវន្ត។ ពីដើមគាត់បានបញ្ជូនខ្ញុំទៅរៀនដែរ នៅក្រសួងអប់រំ។ ខ្ញុំថ្មីថ្មោង ខ្ញុំទៅអង្គុយរៀន ខ្ញុំចេះតែអង្គុយពិចារណាខ្លួនឯង មិនដឹងរៀបយ៉ាងណាឱ្យត្រូវខ្សែ»។

អាចនិយាយបានថាមានឧបនិស្ស័យជាមួយសាស្ត្រាស្លឹករឹត លោក ឡេង កុក អាន ព្យាយាមស្វែងយល់ដោយខ្លួនឯង ពីរបៀបរៀបចំសាស្ត្រា បើទោះបីជាវាដាច់ដោចច្រើនបំណែកយ៉ាងណាក៏ដោយ៖«ក្រោយមកខ្ញុំពិចារណា ថាតើសាស្ត្រាហ្នឹងវាស្លឹកយ៉ាងម៉េច? ពណ៌យ៉ាងម៉េច? ខ្ញុំរើសដាក់មួយដុំៗតាមផ្នែក អាហ្នឹងវាបង្រៀនយើងវិញតើ។ ខ្ញុំរៀបនៅរាជធានីភ្នំពេញហើយ ខ្ញុំទៅខេត្តកណ្ដាល ខ្ញុំមានបទពិសោធកាន់តែច្រើន ខ្ញុំធ្វើការរាល់ថ្ងៃ ក៏បានចំណេះដឹងកាន់តែច្រើន។ ឯកសាររាប់ខ្សែ ដាច់រាប់ម៉ឺនសន្លឹក ក៏ខ្ញុំរៀបកើតដែរ»។

ពាក់អាវពណ៌ត្រាវដៃវែង ដាក់ដៃលើសន្លឹកឯកសារពណ៌ស ដែលមាននៅលើតុ លោក ឡេង កុក អាន ថាការងារទាំងនោះបានបង្រៀនលោកគ្រប់ជំហ៊ានដោយឯកឯង៖«យើងខំប្រឹងខ្លួនឯង ដល់ពេលក្រោយខ្ញុំធ្វើបញ្ជីទៀត វាចេះតែរលូនទៅ។ បើនិយាយឱ្យអស់ទៅវាជាឧបនិស្ស័យនៅក្នុងធម្មជាតិ នៅក្នុងខ្លួនរបស់ខ្ញុំ ដូចជាប្រទានចំណេះដឹងឱ្យខ្ញុំតែម្ដង ដូចជាមានអ្វីមកសណ្ឋិននៅក្នុងខ្លួនរបស់ខ្ញុំ ឱ្យខ្ញុំមើលទៅយល់ មើលទៅដឹង»។

លោករៀបរាប់បន្ថែមពីការងារស្រាវជ្រាវរបស់ខ្លួន៖«ក្នុងកិច្ចការស្រាវជ្រាវហ្នឹង រាល់ការពិនិត្យឯកសារ រៀបចំឯកសារ ការធ្វើបញ្ជី ការផ្ទៀងផ្ទាត់ឯកសារពីបុរាណ ខ្ញុំធ្វើទាំងអស់។ កាលណាធ្វើសៀវភៅ ឬធ្វើបញ្ជីចំណងជើងតាមកំព្យូទ័រ ខ្ញុំទៅអង្គុយមើលទៀត។ ការងារនេះជ្រៅណាស់ គ្រាន់តែឃើញសាស្ត្រាមក វាខ្មួរខ្មាញ់ បើកមកសុទ្ធតែដី សុទ្ធតែភក់ យើងគិតយ៉ាងម៉េច»?

មានអំណរនឹងការងាររបស់ខ្លួន បុរសដែលបានហែលឆ្លងសម័យសង្គ្រាមខ្មែរក្រហមតាំងពីកុមារភាពរូបនេះ ថាការងារស្រាវជ្រាវសាស្ត្រាសម្រាប់លោកនៅពេលបច្ចុប្បន្ន មិនមានអ្វីលំបាកទៀតឡើយ៖«ទោះជាសាស្ត្រានោះស្មុគស្មាញយ៉ាងណាក៏ដោយ ក៏យកមករៀបចូលក្នុងក្របយ៉ាងស្អាត អ្នកណាឃើញក៏ស្រឡាញ់ដែរ។

សម្លឹងមើលទៅសៀវភៅក្បាលធំៗនៅចំពោះមុខ ដែលរៀបនៅលើតុគរលើគ្នាជាច្រើនក្បាល លោក ឡេង កុក អាន ដែលបានទៅរៀបចំសាស្ត្រាស្លឹករឹតនៅក្នុងប្រទេសថៃ ថាលោកបានរួមចំណែកបង្កើតសមិទ្ធផលដ៏ល្អមួយ ដែលបារាំងប្រាថ្នាធ្វើជិត១០០ឆ្នាំហើយ តែមិនបានសម្រេច៖«លោក អូវីយ៉េ ដឺប៊ែកណុង គាត់និយាយថា បារាំងគេព្យាយាមជិត១០០ឆ្នាំ ដើម្បីធ្វើបញ្ជីឈ្មោះសាស្ត្រាជាសៀវភៅ តែទើបតែចេញ នៅពេលដែលលោក អូវីយ៉េ ដែលទើបមកកាន់៣០ឆ្នាំ។ ពីដើមមុនសង្គ្រាម សាស្ត្រាពេញទូ តែគេធ្វើមិនចេញ ទាល់តែសាស្ត្រាដាច់រាត់រាយបានធ្វើចេញ។ ខ្ញុំថា បើសិនជាខ្ញុំកើតទាន់ជំនាន់នោះ បើសិនសាស្ត្រានៅពេញទូ បើសិនជាខ្ញុំមានចំណេះដឹង ខ្ញុំគិតថាបើធ្វើបញ្ជីឈ្មោះមិនដឹងជាល្អយ៉ាងណាទេ។ ដល់ឥឡូវនេះដាច់រាត់រាយគ្នា ទម្រាំមកផ្គុំចូលគ្នាវិញយូរណាស់។ ទម្រាំងធ្វើការហើយក្នុងមួយវត្តៗ រាប់ខែ»។

បុរសដែលមានអត្តចរិតមឺងម៉ាត់ច្បាស់លាស់រូបនេះ ថាសាស្ត្រាស្លឹករឹត មានតម្លៃមិនអាចកាត់ថ្លៃបានសម្រាប់កម្ពុជា ដែលប្រជាជាតិខ្មែរមិនអាចព្រងើយកន្តើយបាន៖«សាស្ត្រានេះមានតម្លៃមហាសាល ជាអក្សរសាស្ត្រចុងក្រោយបំផុត បើយើងមើលទៅ សិលាចារិក គេបានសរសេរបន្តិចៗទេ តែសាស្ត្រស្លឹករឹតនេះ គឺគេសរសេរក្បោះក្បាយណាស់។ ពីដើមមកខ្មែរយើងរៀនចេះចេញពីណាមក? គឺចេញពីសាស្ត្រស្លឹករឹត ដូច្នេះអត្ថបទចេញពីសាស្ត្រាស្លឹករឹតនេះគឺជាគ្រូដើម ផ្សព្វផ្សាយនៃអរិយធម៌ខ្មែរទាំងអស់ ផ្សព្វផ្សាយនៃអក្សរសាស្ត្រ ផ្សព្វផ្សាយពីទំនៀមទម្លាប់ទាំងអស់។ អ្នកប្រាជ្ញទាំងអស់ គ្រប់និន្នាការទាំងអស់គឺចេញពីសាស្ត្រាស្លឹករឹត»។

ទោះជាយ៉ាងណា បុរសដែលប្រឹងត្រួសត្រាយផ្លូវ សម្រាប់ការស្រាវជ្រាវសាស្ត្រាស្លឹករឹតរូបនេះ មានក្ដីប្រាថ្នាមួយ៖«សព្វថ្ងៃនេះខ្ញុំមិនចង់បានអ្វីទេ សំខាន់គឺបង្កើតក្រុមស្រាវជ្រាវឱ្យពិតប្រាកដ កុំឱ្យតែបង្កើតតែក្រុមតែមិនមានមនុស្ស។ ក្រុមនេះមាន១០នាក់ តែធ្វើការតែខ្ញុំម្នាក់ ងាប់។ ក្រុមនេះបង្កើតឡើងមក មានតែអ្នកគេធ្វើការផ្សេងៗ យើងត្រូវតែបង្កើតក្រុមអ្នកធ្វើការលើរឿងហ្នឹង ទើបការងារវាទៅមុខ»៕