សង្គមអន្តរជាតិ
អន្តរជាតិ
អាមេរិក ឈរជាមួយសម្ព័ន្ធមិត្តអាស៊ីអាគ្នេយ៍ ដើម្បីការពារសមុទ្រចិនខាងត្បូង
រូបភាពបង្ហាញកោះមួយនៅសមុទ្រចិនខាងត្បូង។ រូបភាព Xinhua
×![]()
ដោយ: ធៀន ភារិន្ទ
ការទាមទារធនធានធម្មជាតិរបស់ចិន នៅក្នុងតំបន់សមុទ្រចិនខាងត្បូង គឺជាសកម្មភាពខុសច្បាប់។ ប្រមុខការទូតអាមេរិក លោក ម៉ៃ ប៉ុមប៉េអូ បានអះអាងបែបនេះនៅថ្ងៃទី១៣ ខែកក្កដា ដោយបន្ថែមថា អាមេរិក នឹងឈរជាមួយសម្ព័ន្ធមិត្តអាស៊ីអាគ្នេយ៍ ដើម្បីការពារសមុទ្រចិនខាងត្បូង និងទប់ស្កាត់សកម្មភាពអុងអាត់របស់ចិន។ ការបង្ហាញជំហរចំៗរបស់អាមេរិកបែបនេះ ត្រូវចិនវាយបកវិញថា គឺជាអំពើជ្រៀតជ្រែកចូលមកក្នុងជម្លោះសមុទ្រចិនខាងត្បូង ទាំងខ្លួន មិនមែនជាភាគីនៃជម្លោះ។ 
នៅក្នុងខួប៤ឆ្នាំ ដែលចិនបដិសេធសេចក្តីសម្រេចរបស់តុលាការមជ្ឈត្តការអចិន្ត្រៃយ៍ក្រុងឡាអេនៃប្រទេសហូឡង់ (Permanent Court of Arbitration) ប្រមុខការទូតអាមេរិកបានចេញសេចក្តីថ្លែងការណ៍មួយ ជុំវិញបញ្ហាសមុទ្រចិនខាងត្បូង ស្របពេលទីក្រុងវ៉ាស៊ីនតោន និងទីក្រុងប៉េកាំង កំពុងមានភាពតានតឹងជាមួយគ្នាទៅលើបញ្ហាជាច្រើន។
នៅក្នុងសេចក្តីថ្លែងការណ៍ថ្ងៃទី១៣ ខែកក្កដា លោក ប៉ុមប៉េអូ បានបង្ហាញជំហរអាមេរិកយ៉ាងច្បាស់ៗថា៖ «អាមេរិក ឈរជាមួយសម្ព័ន្ធមិត្តក្នុងតំបន់អាស៊ីអាគ្នេយ៍ និងដៃគូ ដើម្បីការពារសិទ្ធិអធិបតេយ្យ ការពារធនធានធម្មជាតិនៅក្នុងសមុទ្រ (សមុទ្រចិនខាងត្បូង) ដោយមានភ្ជាប់ជាមួយសិទ្ធិ និងកាតព្វកិច្ច ដែលមានចែងក្រោមច្បាប់អន្តរជាតិ»។
ក្នុងន័យនេះ លោកប្រមុខការទូត បានប្រកាសថា អាមេរិក សម្ព័ន្ធមិត្ត និងប្រទេសដៃគូ នឹងឈរជាមួយសហគមន៍អន្តរជាតិក្នុងការការពារសេរីភាពនៃការធ្វើដំណើរនៅលើសមុទ្រ គោរពអធិបតេយ្យ និងទាត់ចោលរាល់ការគ្រប់គ្រងតែចិត្តឯងពីសំណាក់ប្រទេសមហាអំណាច នៅក្នុងសមុទ្រចិនខាងត្បូង។ តាមការទាមទាររបស់ចិន ដែនទឹកទាំងអស់ ដែលស្ថិតនៅក្នុងបន្ទាត់គំនូសទាំង៩(Nine-dash-line) ក្នុងសមុទ្រចិនខាងត្បូង គឺជាដែនទឹករបស់ខ្លួន។
ក្រៅពីបង្ហាញជំហរក្នុងបញ្ហាជម្លោះ លោក ប៉ុមម៉េអូ បានរិះគន់ថា ការទាមទារធនធានធម្មជាតិរបស់ចិន គឺខុសច្បាប់ ហើយចិន បានរករឿងប្រទេសជិតខាង ដើម្បីគ្រប់គ្រងតំបន់សមុទ្រ។
ឆ្លើយតបវិញ ស្ថានទូតចិនប្រចាំនៅអាមេរិក នៅថ្ងៃទី១៤ ខែកក្កដា ចាត់ទុកការលើកឡើងរបស់អាមេរិក ដែលថាចិនរករឿងប្រទេសជិតខាង គឺមិនយុត្តិធម៌ទាល់តែសោះ។ បន្ថែមពីលើនេះ បេសកកម្មចិនបន្ថែមទៀតថា អាមេរិក មិនមែនជាភាគីនៃជម្លោះក្នុងតំបន់សមុទ្រចិនខាងត្បូងឡើយ ប៉ុន្តែប្រទេសមួយនេះ នៅតែបន្តជ្រៀតជ្រែកចូលមក។ នៅពេលប្រទេសក្នុងតំបន់ កំពុងរក្សាស្ថិរភាពក៏ដោយ អាមេរិកបែរជាដំឡើងសាច់ដុំ បង្កបញ្ហាចម្រូងចម្រាស និងញុះញង់ឲ្យមានការប្រឈមមុខដាក់គ្នានៅក្នុងតំបន់។
កន្លងមករដ្ឋមន្ត្រីការបរទេសចិន លោកវ៉ាង យី បានលើកឡើងថា ចិននិងសហរដ្ឋអាមេរិក គួរតែរួមគ្នាស្វែងរកវិធីសាស្ត្រឆ្ពោះទៅរកសន្តិសហវិជ្ជមាន ហើយបញ្ចេញថាមពលវិជ្ជមានបន្ថែមទៀត ជាពិសេស ប្រទេសមហាអំណាចទាំងពីរ ពុំគួរព្យាយាមផ្លាស់ប្ដូររបបគ្នាទៅវិញទៅមកនោះទេ។
ជម្លោះសមុទ្រចិនខាងត្បូង មានប្រទេសជម្លោះចំនួន៥ គឺ ចិន វៀតណាម ព្រុយណេ ម៉ាឡេស៊ី និងហ្វីលីពីន។ ឥណ្ឌូណេស៊ី មិនមែនជាភាគីជម្លោះដែនដីឡើយ តែមិនត្រូវគ្នាជាមួយចិនដែលទាមទារតំបន់សេដ្ឋកិច្ចផ្ដាច់មុខរបស់ខ្លួនដែរ៕
Tag:
ចិន
អាមេរិក
អាស៊ាន
© រក្សាសិទ្ធិដោយ thmeythmey.com
