ជំងឺបាក់ទឹកចិត្ត ភ័យខ្លាច/ថប់បារម្ភ កើនឡើង៣ដងនាអំឡុងវិបត្តិកូវីដ-១៩

ជាតិ

សុខភាព

ជំងឺបាក់ទឹកចិត្ត ភ័យខ្លាច/ថប់បារម្ភ កើនឡើង៣ដងនាអំឡុងវិបត្តិកូវីដ-១៩

22, Jul 2020 , 9:51 am

រូបភាព

ជំងឺបាក់ទឹកចិត្ត(Depression) ជំងឺភ័យខ្លាច/ថប់បារម្ភ (Anxiety Disorders) អាចកើតឡើងសម្រាប់មនុស្សគ្រប់វ័យ មិនថា ចំពោះកុមារ មនុស្សវ័យជំទង់ មនុស្សពេញវ័យ និងមនុស្សចាស់ឡើយ។ រូបថត Pixabay

ដោយ: អ៊ូ សុខមាន (OU Sokmean)

ភ្នំពេញ៖ ការរាតត្បាតនៃជំងឺកូវីដ-១៩ (COVID-19) ក្នុងពិភពលោក បានផ្តល់ផលអវិជ្ជមានជាខ្លាំងលើសុខភាពផ្លូវចិត្ត ពិសេសបង្កជាជំងឺបាក់ទឹកចិត្ត (Depression) ជំងឺភ័យខ្លាច/ថប់បារម្ភ (Anxiety Disorders) លើមនុស្សគ្រប់វ័យ មិនថា ចំពោះកុមារ មនុស្សវ័យជំទង់ មនុស្សពេញវ័យ និងមនុស្សចាស់ឡើយ។ នេះបើយោងតាម របាយការណ៍សង្ខបរបស់អង្គការសហប្រជាជនស្តីពី«គោលនយោបាយសង្ខេប កូវីដ-១៩និងតម្រូវការធ្វើសកម្មភាពសម្រាប់សុខភាពផ្លូវចិត្ត»។

របាយការណ៍ដែលស្រង់ដោយក្រសួងសុខាភិបាលចុះផ្សាយនៅថ្ងៃទី២១កក្កដា ឆ្នាំ២០២០ បានបង្ហាញថាពលរដ្ឋដែលជំងឺបាក់ទឹកចិត្ត និងជំងឺភ័យខ្លាច/ថប់បារម្ភ ដោយសារតែបញ្ហាឆ្លងរាតត្បាតជំងឺកូវីដ-១៩នោះ មានកើនឡើងដល់៣ដង ដែលមានអត្រាប្រេវ៉ាឡង់កើនពី៣៥ទៅ៦០ភាគរយ ក្នុងចំណោមប្រជាពលរដ្ឋទូទៅ។ ជាមួយនឹងគ្នានេះ មន្ត្រីសុខាភិបាល និងក្រុមគ្រូពេទ្យដែលថែទាំ និងពិនិត្យព្យាបាលអ្នកជំងឺកូវីដ-១៩ ក្រៅពីអាចកើតជំងឺខាងលើ ក៏មានបញ្ហានៃការសម្រាន្តមិនលក់ ពី៣៥ទៅ៥០ ផងដែរ។

បញ្ហាសុខភាពផ្លូវចិត្តលើកុមារ និងមនុស្សវ័យជំទង់ ក៏ប៉ះពាល់ក្នុងអត្រាប្រេវ៉ាឡង់ពី៣០ទៅ៧៧ភាគរយ រីឯការប្រើប្រាស់គ្រឿងស្រវឹង និងគ្រឿងញៀន ក៏បានកើនឡើងប្រមាណ២០ភាគរយផងដែរ ក្នុងចំណោមក្រុមមនុស្សវ័យ១៥ទៅ៤៩ឆ្នាំ។ ការរាតត្បាតនេះ បានធ្វើឱ្យពលរដ្ឋកើតជំងឺផ្លូវចិត្ត ដែលយជះឥទ្ធិពលអវិជ្ជមានទៅលើស្ថានភាពសុខភាពនិងសង្គម ព្រមទាំងមានផលអាក្រក់លើសេដ្ឋកិច្ចគ្រួសារ សេដ្ឋកិច្ចជាតិ ក្នុងរយៈខ្លីនិងវែង។

ពលរដ្ឋដែលកើតបញ្ហាផ្លូវចិត្ត ក្នុងស្ថានភាពនៃជំងឺកូវីដ-១៩ អាចមានប្រតិកម្មជាញឹកញាប់ដូចជាការកង្វល់ពីការប្រឈមឆ្លងជំងឺកូវីដ, កង្វល់ពីប្រសិទ្ធភាពនៃការថែទាំ និងព្យាបាលវេជ្ជសាស្ត្រ, កង្វល់ការឃា្លតឆ្ងាយពីមិត្តភក្តិ មនុស្សជាទីស្រលាញ់, កង្វល់ពីការកាត់ផ្តាច់ ឬកាត់បន្ថយទំនាក់ទំនងក្នុងសហគមន៍, កង្វល់ពីការបាត់បង់ការងារ បាត់បង់ប្រភពចំណូលរបស់បុគ្គលនិងគ្រួសារ ដោយសារការបិទអាជីវកម្ម និងការបាត់បង់សកម្មភាពកំសាន្តនានា .....។

កង្វល់ជាច្រើនកើតឡើងនាអំឡុងនៃការរាតត្បាត COVID-19 ដូចជាភ័យពីការប្រឈមឆ្លង, កង្វល់ពីប្រសិទ្ធភាពនៃការថែទាំ ភ័យខ្លាចបាត់បង់សមាជិកគ្រួសារ ឬបញ្ហាអាជីវកម្មផ្សេងៗ។ រូបថត Pixabay

ដើម្បីបង្ការបញ្ហាសុខភាពផ្លូវចិត្តដែលអាចឈានដល់ស្ថានភាពធ្ងន់ធ្ងរ ក្រសួងសុខាភិបាលបានណែនាំ និងលើទឹកចិត្តដល់ប្រជាពលរដ្ឋទាំងអស់ ត្រូវពិចារណានូវការទទួលបានព័ត៌មានដែលផ្សព្វផ្សាយនៅលើបណ្តាញទំនាក់ទំនងសង្គម facebook, ត្រូវកាត់បន្ថយការតាមដានព័ត៌មានដែលទាក់ទងនឹងជំងឺកូវីដ អាចធ្វើឱ្យអារម្មណ៍ភ័យខ្លាច និងតក់ស្លុត។ បើអាចពលរដ្ឋមើល ឬស្តាប់ព័ត៌មានដែលពាក់ព័ន្ធនឹងជំងឺកូវីដ១ទៅ២ដងក្នុងមួយថ្ងៃ ដោយត្រូវព្យាយាមរកប្រភពផ្សព្វផ្សាយព័ត៌មានដែលត្រឹមត្រូវ និងពិតប្រាកដ។ ដូចជាពលរដ្ឋអាចទូរសព្ទទៅ១១៥ របស់ក្រសួងសុខភិបាល តាមដានព័ត៌មានលើទំព័រហ្វេសប៊ុករបស់ក្រសួងសុខាភិបាល និងអង្គការសុខភាពពិភពលោកជាដើម។

សម្រាប់កុមារ និងមនុស្សវ័យជំទង់វិញ ដើម្បីបង្ការការកើតបញ្ហាចិត្ត ឪពុកម្តាយ ត្រូវជជែក ចែករំលែកនិងពន្យល់ពួកគេអំពីការរាតត្បាតនៃជំងឺកូវីដ, វិធីរក្សាសុវត្ថិភាពនៃការឆ្លងជំងឺកូវីដ។ ឪពុកម្តាយ ក៏ត្រូវរក្សាទម្លាប់ជាមួយកូនៗជាប្រចាំ និងមានពេលសម្រាក គេង លំហាត់ប្រាណ និងបរិភោគឱ្យបានគ្រប់គ្រាន់ ពិសេសផ្តល់ឱកាសកុមារ និងមនុស្សវ័យជំទង់ រក្សាទំនាក់ទំនងជាមួយមិត្តភក្តិ និងគ្រួសារជាដើម។

វិធីបង្ការនៃការកើតបញ្ហាផ្លូវចំពោះអ្នកដាក់ឱ្យចត្តាឡីស័ក១៤ថ្ងៃ គឺត្រូវ ទទួលយក និងយល់ថាពេលវេលានេះ ពេលវេលាពិសេសនិងខុសពេលមុន ទោះបីជាលោកអ្នកមិនចង់ឃើញក៏ដោយ, ត្រូវរក្សាទំនាក់ទំនង និងវិធីផ្សារភ្ជាប់ជាមួយអ្នកដទៃ តាមរយៈហ្វេសប៊ុក និងទូរសព្ទ...ដោយមិនត្រូវភ័យខ្លាចប៉ះពាល់ការប្រាស្រ័យទំនងអ្នកជាមួយអ្នកទៃឡើយ។ ក្នុងអំឡុងពេលចត្តាឡីស័ក១៤ថ្ងៃនោះ លោកអ្នក អាចអានសៀវភៅ មើលរឿងកំសាន្តសប្បាយៗ និងសមាធិ ក្នុងរយៈពេល៦ទៅ៧នាទីឱ្យបាន២ទៅ៣ដងក្នុងមួយថ្ងៃ។

មន្ត្រីរបស់ក្រសួងភិបាលមួយរូបកំពុងអង្គុយពិនិត្យ សកម្មភាពអ្នកដំណើរនៅអាកាសយានអន្តរជាតិភ្នំពេញ តាមរយៈកុំព្យូទ័រ។ រូបថត៖CDC

ចំពោះក្រុមគ្រូពេទ្យ និងអ្នកថែទាំអ្នកជំងឺកូវីដ-១៩វិញ គឺត្រូវទទួលយកស្ថានភាពដែលខ្លួនកំពុងជួបប្រទះ, ត្រូវត្រួតពិនិត្យខ្លួនជានិច្ច (ពាក់ម៉ាស់ លាងដៃ រក្សាតម្លាតសង្គមឱ្យបានត្រឹមត្រូវ),ត្រូវបំពេញការងារក្នុងភាពជាក្រុម ជាដៃគូ ប្រកបដោយការប្រុងប្រយ័ត្ន, មានការពិគ្រោះជាមួយក្រុមការងារនិងិមិត្តភក្តិជាប្រចាំ, ត្រូវមានភាពជឿជាក់លើខ្លួន និងអនុវត្តវិធានការការពារកុំឱ្យឆ្លងកូវីដ-១៩ខ្លួនឯង និងអ្នកដទៃឱ្យបានល្អប្រសើរបំផុត។ ទន្ទឹមនឹងគ្នានេះពេទ្យ និងអ្នកថែទាំអ្នកជំងឺកូវីដ-១៩ ត្រូវចៀសវាងការងារមិនមានពេលសម្រាក, កុំបរិភោគអាហារផ្អែម និងកាហ្វេច្រើន, កុំប្រើប្រាស់គ្រឿងស្រវឹង និងថ្នាំងងុយដេកហួសហេតុ ពិសេសកុំព្យាយាមវាយតម្លៃច្រើនហួសហេតុពីផលអវិជ្ជមាននៃការងាររបស់ខ្លួនដែលបានធ្វើ។

ក្រសួងសុខាភិបាលបានអំពាវនាវដល់ពលរដ្ឋទាំងអស់ ប្រសិនបើមានភាពតានតឹងផ្លូវចិត្តលើសពី២សប្តាហ៍ដែលធ្វើឱ្យប៉ះពាល់ដល់ការងារ ឬទម្លាប់ប្រចាំថ្ងៃ គួរតែទៅពិគ្រោះជាមួយគ្រូពេទ្យ អ្នកជំនាញផ្លូវចិត្ត ឬស្វែងរកការគាំទ្រ ឬទៅពិនិត្យព្យាបាលនៅមន្ទីរពេទ្យ៕