ការបង្កើត និងការប្រើប្រាស់ផែនទីថ្មី ដែលមានឈ្មោះផ្លូវការថា ផែនទីឋានលេខាព្រំដែនខ្នាត ១/២៥ ០០០ រវាងកម្ពុជា-វៀតណាម បានធ្វើឲ្យផ្ទៃក្នុងកម្ពុជា កំពុងមានភាពចម្រូងចម្រាស់ ខណៈផ្ទៃក្នុងវៀតណាមឯណោះវិញ ដូចជាមិនមានបញ្ហា។ អ្វីដែលធ្វើឲ្យមានភាពមិនស្របគ្នានៅកម្ពុជា គឺក្រុមអ្នកប្រឆាំងចោទថា ផែនទីថ្មីនេះ ធ្វើឲ្យកម្ពុជាបាត់ដី ផ្ទុយរដ្ឋធម្មនុញ្ញ ហើយវៀតណាម ជាអ្នកគូរឲ្យ។ មន្ត្រីជាន់ខ្ពស់របស់រដ្ឋាភិបាលកម្ពុជាផ្នែកកិច្ចការព្រំដែន បានទាត់ចោលការចោទប្រកាន់ទាំងបីចំណុចនេះ និងបានផ្តល់សេចក្តីពន្យល់ពិស្តារ អំពីការបោះបង្គោលព្រំដែនជាមួយវៀតណាម និងរហូតឈានដល់ការបោះពុម្ពផែនទីថ្មី សម្រាប់ប្រើរួមគ្នា។
សារព័ត៌មានថ្មីៗ បានស្រង់សម្តីរបស់អ្នកស្រី កុយ ពិសី អ្នកជំនាញផ្នែកព្រំដែនរបស់រដ្ឋាភិបាល និងលោក អ៊ុំ សំអាន អ្នកជំនាញផ្នែកព្រំដែនរបស់អតីតគណបក្សប្រឆាំង ដែលបានធ្វើសេចក្តីអត្ថាធិប្បាយលម្អិតរៀងៗខ្លួន អំពីរឿងព្រំដែន និងផែនទីថ្មីខ្នាត ១/២៥ ០០០ (១លើ២៥ពាន់)។ អ្នកស្រី កុយ ពិសី បញ្ជាក់ប្រាប់សារព័ត៌មានថ្មីៗ នៅថ្ងៃទី៤ ខែសីហា ឆ្នាំ២០២០ ហើយ លោក អ៊ុំ សំអាន ដែលកំពុងរស់នៅឯក្រៅប្រទេស បានផ្តល់បទសម្ភាសជាមួយអាស៊ីសេរី នៅយប់ថ្ងៃទី៣ ខែសីហា ឆ្នាំ២០២០។
កម្ពុជា បាត់ដី?
គ្មានសោះឡើយ ដែលផែនទីថ្មីខ្នាត ១/២៥ ០០០ ធ្វើឲ្យកម្ពុជា បាត់ដី។ នេះជាចម្លើយដ៏ច្បាស់លាស់របស់អ្នកស្រី កុយ ពិសី។ ឆ្លើយរួចហើយ អ្នកស្រី ក៏ព្យាយាមបង្ហាញពីមនសិការរបស់សម្តេចនាយករដ្ឋមន្ត្រី ហ៊ុន សែន ក៏ដូចជារដ្ឋាភិបាលកម្ពុជាទាំងមូល រួមទាំងថ្នាក់ដឹកនាំផ្នែកកិច្ចការព្រំដែន ចំពោះការការពារទឹកដីមិនឲ្យបាត់បង់ ក្នុងការធ្វើខណ្ឌសីមានិងការបោះបង្គោលព្រំដែនជាមួយវៀតណាម។ អ្នកស្រី លើកឡើងថា រដ្ឋាភិបាលកម្ពុជា ធ្វើកិច្ចការច្បាស់លាស់និងប្រាកដប្រជាណាស់ ក្នុងរឿងព្រំដែន។
អ្នកស្រី ថ្លែងថា៖«វៀតណាម មកយកដីយើងយ៉ាងម៉េច? យើងជាប្រទេសមួយដែរ ជាប្រទេសឯករាជ្យដែរ យើងមិននៅក្រោម ឬរណបអ្នកណា ហើយឲ្យគេមកយកដីយើងទទេៗនុ៎ះ...»។ អ្នកស្រី បន្តថា៖«យើងអ្នកធ្វើព្រំដែន រដ្ឋាភិបាលមានសុឆន្ទៈ ហើយជំហរដាច់ណាត់ អត់មានបាត់ដី ហើយក៏មិនចង់បានដីគេដែរ»។
លោក អ៊ុំ សំអាន ប្រធានគណៈកម្មការកិច្ចការព្រំដែននៃអតីតគណបក្សប្រឆាំង និយាយផ្ទុយពីអ្នកស្រី កុយ ពិសី ថា ផែនទីថ្មីខ្នាត ១/២៥ ០០០ គឺធ្វើឲ្យកម្ពុជាខាត ហើយវៀតណាម ចំណេញ។ លោក ចោទថា វៀតណាម រំលោភយកដីកម្ពុជានៅកន្លែងណា វៀតណាមក៏គូរផែនទីនៅកន្លែងនោះ។ លោកហៅការគូរផែនថ្មីទីនេះ ថាជាការកាត់មួកតម្រូវក្បាល។ លោក បញ្ជាក់ថា៖«[វៀតណាម] ចង់បានកន្លែងណា គឺគូរកន្លែងហ្នឹង»។
ការឆ្លើយតបរបស់អ្នកស្រី កុយ ពិសី ត្រឡប់ទៅវិញគឺ ការនិយាយថា កម្ពុជា បាត់ដីឬកាត់ដីទៅឲ្យវៀតណាម គឺមិនត្រឹមត្រូវឡើយ ហើយអ្នកស្រី ចាត់ទុកថា ជាពាក្យសម្តីផ្តេសផ្តាស។ អ្នកស្រី បន្ថែមថា គោលការណ៍របស់រដ្ឋាភិបាលកម្ពុជា ក្នុងការបោះបង្គោលព្រំដែន គឺមិនធ្វើឲ្យប្រជាពលរដ្ឋ ជួបការលំបាកនោះទេ។
ផ្ទុយពីរដ្ឋធម្មនុញ្ញ?
អ្នកស្រី កុយ ពិសី អធិប្បាយថា រដ្ឋាភិបាលកម្ពុជា បានយកផែនទីបោនខ្នាត ១/១០០ ០០០ (១លើ១០០ពាន់) របស់បារាំង ធ្វើជាមូលដ្ឋាន ហើយយកផែនទី UTM ខ្នាត ១/៥០ ០០០ (១លើ៥០ពាន់) របស់អាមេរិក ធ្វើជាជំនួយ ក្នុងការធ្វើខណ្ឌសីមានិងការបោះបង្គោលព្រំដែន ឯផែនទីថ្មីខ្នាត ១/២៥ ០០០ គឺជាផែនទីសមិទ្ធផល។
អ្នកស្រីពន្យល់ថា ដំបូង រដ្ឋាភិបាលកម្ពុជា ចង់ប្រើប្រាស់ផែនទីបោន ក្នុងការធ្វើខណ្ឌសីមានិងការបោះបង្គោលព្រំដែន តែដោយសារតែ ផែនទីបោន មិនសូវជាក់លាក់ រដ្ឋាភិបាល ក៏សម្រេចយកផែនទី UTM មកធ្វើជាជំនួយ ព្រោះផែនទី UTM ជាក់លាក់ជាង។ អ្នកស្រី បន្ថែមថា ក្រុមការងារ បានយកផែនបោននិងផែនទី UTM ចុះទៅអនុវត្តលើដីជាក់ស្តែង ក្នុងការធ្វើខណ្ឌសីមានិងការបោះបង្គោលព្រំដែនជាមួយវៀតណាម។
អ្នកស្រី បំភ្លឺថា ក្រោយបោះបង្គោលរួចហើយ រហូតដល់សម្រេចបាន៨៤ភាគរយ កម្ពុជា-វៀតណាម ក៏សម្រេចរួមគ្នាផលិតផែនទីថ្មីមួយទៀត គឺផែនទីខ្នាត ១/២៥ ០០០។ អ្នកស្រី អះអាងថា ខ្សែព្រំដែន ទីតាំងបង្គោលព្រំដែន និយាមការ និង ភូមិសាស្ត្រ ជាដើម សុទ្ធតែស្ថិតលើផែនទីថ្មីខ្នាត ១/២៥ ០០០។
អ្នកស្រី បានឲ្យដឹងថា នៅពេលណាខ្សែរព្រំដែន ដែលនៅសល់១៦ភាគរយទៀត ត្រូវបានធ្វើខណ្ឌសីមានិងបោះបង្គោលចប់ កម្ពុជា-វៀតណាម នឹងគូរផែនថ្មីទីខ្នាត ១/២៥ ០០០ ដដែល ដើម្បីយកទៅបំពេញបន្ថែមជាមួយនឹងផែនទីថ្មីខ្នាត ១/២៥ ០០០ អំពីខណ្ឌសីមានិងបង្គោលព្រំដែន៨៤ភាគរយ ដែលទើបនឹងគូរនិងបោះពុម្ពរួច។
បើស្តាប់ការពន្យល់របស់អ្នកស្រី អ្នកស្រី ចង់មានន័យយ៉ាងខ្លីថា ផែនទីថ្មីខ្នាត ១/២៥ ០០០ គឺប្រសូតចេញពីផែនបោននេះឯង។ អ្នកស្រី មានប្រសាសន៍ថា៖«បែងចែងឲ្យដាច់។ ទីមួយ [ផែនទីបោន] ជាផែនទីមូលដ្ឋាននៃការធ្វើព្រំដែន។ មួយទៀត [ផែនទីថ្មីខ្នាត ១/២៥ ០០០] ជាផែនទីសមិទ្ធផល។ អ៊ីចឹង វា អត់មានអីខុសនឹងរដ្ឋធម្មនុញ្ញទេ ព្រោះយើងធ្វើតាមរដ្ឋធម្មនុញ្ញហ្នឹងហើយ គឺ [តាមផែនទីបោនខ្នាត] ១/១០០ ០០០»។
លោក អ៊ុំ សំអាន ដែលជាអតីតអ្នកតំណាងរាស្ត្រនៃក្រុមប្រឆាំង និងធ្លាប់ជាប់ពន្ធនាគារប្រមាណ២ឆ្នាំកន្លះ ដោយសារតែការនិយាយរឿងព្រំដែន បកស្រាយបញ្ច្រាសពីអ្នកស្រី កុយ ពិសី ថា ផែនទីថ្មីខ្នាត ១/២៥ ០០០ មិនត្រូវបានគូរតាមផែនទីបោនទាំងស្រុងទេ ហើយក៏មិនត្រូវបានគូរតាមផែនទី UTM ទាំងស្រុងដែរ គឺគូរទៅតាមការកាន់កាប់ដីជាក់ស្តែងរបស់វៀតណាម។
លោកបង្ហាញការយល់ដឹងរបស់លោក ពាក់ព័ន្ធនឹងការគូរផែនទីថ្មីខ្នាត ១/២៥ ០០០ ថា៖«ផែនថ្មីទីនេះ មិនមែនគូរតាមផែនទីបោន ឬផែនទី UTM ទេ។ [ផែនទីបោននិងផែនទី UTM] គ្រាន់តែយកជាគោលទេ។ តែជាក់ស្តែង គេ គូរទៅតាមវៀតណាម ដែលរំលោភយក ដូច្នេះ វាបាត់ដីខ្មែរ។ យើង ដឹងហើយ ប្រជាពលរដ្ឋខ្មែរ ឲ្យតែបោះបង្គោលព្រំដែនម្តងៗ ស្រែកយំ ព្រោះបាត់ដីស្រែចម្ការរបស់ពួកគាត់»។
ម្យ៉ាងទៀត លោកយល់ថា ការយកផែនទី UTM មកធ្វើជំនួយក្នុងការគូរផែនទីថ្មីខ្នាត ១/២៥ ០០០ គឺប្រាសចាកពីរដ្ឋធម្មនុញ្ញកម្ពុជា។ លោក អ៊ុំ សំអានបន្ថែមថា៖«មាត្រា២នៃរដ្ឋធម្មនុញ្ញ គេ អត់ឲ្យប្រើផែនទីណា ក្រៅពីផែនទីបោនខ្នាត ១/១០០ ០០០ ទេ»។
មាត្រា២នៃរដ្ឋធម្មនុញ្ញកម្ពុជា ចែងថា បូរណភាពទឹកដីកម្ពុជា មិនអាចរំលោភបានដាច់ខាតក្នុងព្រំដែនរបស់ខ្លួន ដែលមានកំណត់ក្នុងផែនទីខ្នាត ១/១០០ ០០០ ធ្វើនៅចន្លោះឆ្នាំ១៩៣៣-១៩៥៣ ហើយត្រូវបានទទួលស្គាល់ជាអន្តរជាតិនៅចន្លោះ ឆ្នាំ ១៩៦៣-១៩៦៩។
១/១០០ ០០០ គឺប្រវែង១សង់ទីម៉ែត្រ លើផែនទី ស្មើនឹង១០០ ០០០ សង់ទីម៉ែត្រ ឬស្មើនឹង១០០០ម៉ែត្រ ឬស្មើនឹង១គីឡូម៉ែត្រ នៅលើដី។ ១/៥០ ០០០ គឺប្រវែង១សង់ទីម៉ែត្រ លើផែនទី ស្មើនឹង៥០ ០០០ សង់ទីម៉ែត្រ ឬ៥០០ម៉ែត្រ នៅលើដី។ ១/២៥ ០០០ គឺប្រវែង១សង់ទីម៉ែត្រ លើផែនទី ស្មើនឹង២៥ ០០០ សង់ទីម៉ែត្រ ឬ២៥០ម៉ែត្រ នៅលើដី។
បើមាត្រដ្ឋានឬខ្នាត មានតួលេខកាន់តែធំ គឺផែនទីកាន់តែតូច ហើយបើមាត្រដ្ឋានឬខ្នាត មានតួលេខកាន់តែតូច គឺផែនទីកាន់តែធំ។ ជាក់ស្តែង ផែនទីបោនខ្នាត ១/១០០ ០០០ គឺមានទំហំតូចជាងផែនទី UTM ខ្នាត ១/៥០ ០០០ ហើយផែនទី UTM ខ្នាត ១/៥០ ០០០ គឺមានទំហំតូចជាងផែនទីថ្មីខ្នាត ១/២៥ ០០០។
អ្នកស្រី កុយ ពិសី បរិយាយបន្តពីលោក អ៊ុំ សំអានថា ខ្សែព្រំដែន ក្នុងផែនទីបោន ដែលបារាំង គូរឲ្យកម្ពុជា និងបានបន្សល់ទុកមក គឺមិនមែនត្រឹមត្រូវទៅតាមការរស់នៅរបស់ប្រជាពលរដ្ឋខ្មែរទាំងស្រុងទេ។ អ្នកស្រី រំលេចឡើងថា តំបន់ខ្លះ ប្រជាពលរដ្ឋខ្មែរ រស់នៅ តែផែនទីបោន គូរដាក់ក្នុងដីវៀតណាម ហើយតំបន់ខ្លះ ប្រជាពលរដ្ឋវៀតណាម រស់នៅ តែគូរដាក់ក្នុងដីខ្មែរ ដូច្នេះ ពេលធ្វើព្រំដែន កម្ពុជា-វៀតណាម ត្រូវការដោះដូរនិងសម្រុះសម្រួលឲ្យគ្នា។
អ្នកស្រី ប្រាប់ថា ដើម្បីថែរក្សាភូមិឬតំបន់ណា ដែលប្រជាពលរដ្ឋកម្ពុជានិងប្រជាពលរដ្ឋវៀតណាម រស់នៅ គឺរដ្ឋាភិបាលទាំងពីរ ត្រូវកែប្រែឬដូរខ្សែព្រំដែននៅកន្លែងនោះបន្តិចបន្តួច។ មន្ត្រីជំនាញព្រំដែនរបស់រដ្ឋាភិបាលបានពន្យល់ថា៖«កន្លែងហ្នឹង ផែនទីថ្មី អាចមិនដូចនឹងផែនទីបោនទេ ព្រោះយើង យោងទៅតាមការរស់នៅនិងការកាន់កាប់ជាក់ស្តែងរបស់ប្រជាពលរដ្ឋ»។
វៀតណាមគូរតែម្នាក់ឯង?
អនុប្រធានគណៈកម្មាធិការកិច្ចព្រំដែនកម្ពុជា ប្រាប់ប្រជាពលរដ្ឋឲ្យបានដឹងថា ផែនទីថ្មីខ្នាត ១/២៥ ០០០ គឺកម្ពុជា-វៀតណាម ចូលរួមបង្កើតនិងគូររួមគ្នា ដោយគ្មានភាគីណាមួយគូរតែម្នាក់ឯងនោះទេ។ អ្នកស្រី សង្កត់ធ្ងន់ថា៖«បើវៀតណាមគូរ [ម្នាក់ឯង] ទាល់តែផែនទីហ្នឹង ជារបស់វៀតណាម។ តែវាជារបស់កម្ពុជាដែរ មិនមែនជារបស់វៀតណាមផ្តាច់មុខឯណា។ ផែនទីព្រំដែន គឺជាព្រំដែនរវាងប្រទេសកម្ពុជានិងវៀតណាម»។
អ្នកស្រី បានរំឭកថា កម្ពុជា-វៀតណាម ចាប់ផ្តើមធ្វើខណ្ឌសីមានិងបោះបង្គោលព្រំដែនជាមួយគ្នា ចាប់តាំងពីឆ្នាំ២០០៥មក ហើយរហូតដល់ឆ្នាំ២០១១ ទើបភាគីទាំងពីរឯកភាពចុះកិច្ចព្រៀងជាមួយគ្នា ឲ្យប្រទេសទី៣ គឺប្រទេសដាណឺម៉ាក ជាអ្នកបោះពុម្ពឲ្យ នូវផែនទីថ្មីខ្នាត ១/២៥ ០០០។ អ្នកស្រី លម្អិតព័ត៌មានត្រង់កន្លែងនេះថា ការចំណាយពេលយូររហូតដល់ទៅជិត១០ឆ្នាំ គឺដោយសារតែការបោះពុម្ពផែនទីថ្មីនេះ មានលក្ខណៈបច្ចេកទេសខ្ពស់និងស្មុគស្មាញច្រើន។
បន្ថែមពីការឆ្លើយឆ្លងគ្នាដោយពាក្យសម្តីរវាងអ្នកស្រី កុយ ពិសី និង លោក អ៊ុំ សំអាន គណៈកម្មាធិការកិច្ចការព្រំដែនកម្ពុជា និង អតីតគណបក្សប្រឆាំង នៅចេញសេចក្តីថ្លែងការណ៍តទល់គ្នាទៀត។
ក្នុងសេចក្តីថ្លែងការណ៍ កាលពីថ្ងៃទី៣ ខែសីហា ឆ្នាំ២០២០ អតីតគណបក្សប្រឆាំង សម្តែងការប្រឆាំងនឹងផែនទីថ្មីខ្នាត ១/២៥ ០០០ និងប្រកាសបដិសេធមិនទទួលស្គាល់ផែនទីថ្មីនេះ។ មិនខុសពីលោក អ៊ុំ សំអាន សេចក្តីថ្លែងការណ៍របស់អតីតគណបក្សប្រឆាំង បានចោទថា ផែនទីថ្មីខ្នាត ១/២៥ ០០០ ត្រូវបានគូរដោយវៀតណាម ដោយផ្អែកតាមលទ្ធផល ដែលសម្រេចបាន៨៦ភាគរយនៃការបោះបង្គោលព្រំដែនរវាងកម្ពុជា-វៀតណាម។
សេចក្តីថ្លែងការណ៍ សរសេរថា៖«គណបក្សសង្គ្រោះជាតិ យល់ឃើញថា ការទទួលយកផែនទីថ្មីសន្លាងខ្នាត ១/២៥ ០០០ ពីវៀតណាម ប្រៀបដូចជាការទទួលយកប្លង់ដីថ្មីនៃប្រទេសកម្ពុជា ដែលគូរដោយវៀតណាម។ ក្នុងន័យនេះ បូរណភាពដែនដីរបស់កម្ពុជា ត្រូវកំណត់ដោយវៀតណាម»។
អតីតគណបក្សប្រឆាំង ទាមទារឲ្យរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជា បើកបង្ហាញនិងផ្ទៀតផ្ទាត់ជាសាធារណៈ រវាងផែនទីថ្មីខ្នាត ១/២៥ ០០០ ជាមួយនឹងផែនទីបោនខ្នាត ១/១០០ ០០០ ដែលបារាំងគូរឲ្យ។
តាមរយៈសេចក្តីថ្លែងការណ៍របស់ខ្លួន នៅថ្ងៃទី៤ ខែសីហា ឆ្នាំ២០២០ គណៈកម្មាធិការកិច្ចការព្រំដែនកម្ពុជា ច្រានច្រោលទាំងស្រុង ចំពោះអ្វីដែលសរសេរក្នុងសេចក្តីថ្លែងការណ៍របស់អតីតគណបក្សប្រឆាំង។ គណៈកម្មាធិការកិច្ចការព្រំដែន ហៅសេចក្តីថ្លែងការណ៍របស់អតីតគណបក្សប្រឆាំង ថាជាការបំផ្លើសនិងជាការមួលបង្កាច់អំពីសមិទ្ធផលការងារព្រំដែន ដែលរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជា សម្រេចបាន។
គណៈកម្មាធិការកិច្ចការព្រំដែន អំពាវនាវកុំឲ្យប្រជាពលរដ្ឋ ជឿសេចក្តីថ្លែងការណ៍របស់អតីតគណបក្សប្រឆាំង ដែលសរសេរខុសការពិត ដើម្បីវាយប្រហារការងារព្រំដែនរបស់រដ្ឋាភិបាលកម្ពុជា។ គណៈកម្មាធិការកិច្ចការព្រំដែន ចាត់ទុកទង្វើទាំងអស់នោះរបស់អតីតគណបក្សប្រឆាំង ថាអាចប្រឈមមុខនឹងផ្លូវច្បាប់។
កាលថ្ងៃទី១ ខែសីហា ឆ្នាំ២០២០ លោក វ៉ា គឹមហុង ប្រធានគណៈកម្មាធិការកិច្ចព្រំដែនកម្ពុជា បានដឹកនាំគណៈប្រតិភូ ទៅជួបលោក ឡេ ហួយទ្រុង ប្រធានគណៈកម្មាធិការកិច្ចការព្រំដែនវៀតណាម នៅច្រកទ្វារព្រំដែនអន្តរជាតិម៉ុកប៉ៃ ខេត្តតៃនិញ ប្រទេសវៀតណាម ដើម្បីចុះហត្ថលេខាលើឯកសារផែនទី ដែលមានមាត្រាដ្ឋានឬខ្នាត ១/២៥ ០០០។ ថ្ងៃចុះហត្ថលេខា ទទួលយកផែនទីថ្មីនេះ អាចចាត់ទុកជាថ្ងៃប្រវត្តិសាស្ត្រថ្មីមួយ សម្រាប់កម្ពុជា-វៀតណាម។
ខាងកម្ពុជា អ្នកដែលចុះហត្ថលេខា គឺអ្នកស្រី កុយ ពិសី អនុប្រធានគណៈកម្មាធិការកិច្ចការព្រំដែនកម្ពុជា ហើយភាគីវៀតណាម គឺលោក ហ្វូ៊ង ថេឡុង អនុប្រធានគណៈកម្មការព្រំដែនរដ្ឋនៃក្រសួងការបរទេសវៀតណាម ជាអ្នកចុះហត្ថលេខា។
ឯកសារឬសៀវភៅផែនទីថ្មីខ្នាត ១/២៥ ០០០ ត្រូវបានបោះពុម្ពសរុប៥០០ច្បាប់ ដោយក្រុមហ៊ុននៅប្រទេសដាណឺម៉ាក។ ២៥០ច្បាប់ ជាភាសាខ្មែរ-វៀតណាម ត្រូវយកមកតម្កល់ទុកនៅកម្ពុជា រីឯ២៥០ច្បាប់ទៀត ជាភាសាវៀតណាម-ខ្មែរ ត្រូវយកទៅតម្កល់ទុកនៅវៀតណាម៕