ជាតិ
សេដ្ឋកិច្ច
ទោះកម្ពុជាមានពាណិជ្ជកម្មសេរីជាមួយចិន បើថ្លៃដើមកសិផលនៅតែខ្ពស់ គឺមិនអាចប្រជែងនឹងគេបានឡើយ
×![]()
ភ្នំពេញ៖ កម្ពុជា-ចិន បានបញ្ចប់ការចរចាកិច្ចព្រមព្រៀងពាណិជ្ជកម្មសេរីទ្វេភាគី(FTA) ដោយនៅតែរង់ចាំការចុះហត្ថលេខារវាងភាគីទាំងពីរ នៅពេលខាងមុខដ៏ខ្លីឆាប់ៗនេះ។ ពាណិជ្ជកម្មទ្វេភាគីនេះ គឺជាការបើកទីផ្សារពិភពលោកដ៏មួយសម្រាប់កម្ពុជាក្នុងការនាំផលិតផលកសិកម្មទៅកាន់ប្រទេសចិនដោយសេរី។ ទោះជាកម្ពុជាអាចនាំ កសិផលទៅកាន់ទីផ្សារចិនដោយសេរីក៏ដោយ ក៏មន្ត្រីជាន់ខ្ពស់រូបនេះនៃក្រសួងកសិកម្ម ព្រួយបារម្ភយ៉ាងខ្លាំងថា បើសិនបើថ្លៃដើមផលិតកម្មកសិកម្មកម្ពុជានៅតែខ្ពស់ជាងគេ នោះកម្ពុជាគឺមិនអាចប្រកួតប្រជែងនឹងគេបានឡើយ។
អត្ថបទទាក់ទង
«[យើង] អាចផលិត និងនាំចេញកសិផលកសិកម្មបាន លុះត្រាតែយើងធ្វើការរួមគ្នាជាចង្កោមឬជាកញ្ចប់ មានភាពប្រឡាក់ក្រឡាគ្នា នៅក្នុងខ្សែច្រវ៉ាក់នៃដំណាំនីមួយៗ ចាប់ពីការដាំដុះ រហូតដល់ការនាំចេញ ដាក់លើកប៉ាល់តែម្តង»។ នេះជាការលើកឡើងរបស់លោក ងិន ឆាយ ក្នុងសន្និសីទសារព័ត៌មានស្តីពី«វិធានការជំរុញផលិតផលកសិកម្មទៅកាន់ទីផ្សារពិភពលោក» នៅទីស្តីការគណៈរដ្ឋមន្ត្រី កាលពីថ្ងៃទី៦សីហា ឆ្នាំ២០២០ ដោយ បន្តអះអាងដូច្នេះ៖«ប្រសិនបើយើងជំរុញតែផលិតកម្ម តែផលិតកម្មនោះ នៅពេលដែលដាក់នៅលើកប៉ាល់ដឹកទៅដល់ទឹកដីប្រទេសចិន តម្លៃយើងថ្លៃជាងគេ ទោះបីជាយើងមានពាណិជ្ជកម្មសេរី [សេរីនាំចូល] ពិតមែន ក៏ប៉ុន្តែគឺខ្វះការប្រកួតប្រជែង»។
បើតាមប្រតិភូរាជរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជាទទួលបន្ទុកជាអគ្គនាយកនៃអគ្គនាយកដ្ឋានកសិកម្មរូបនេះ ដើម្បីធ្វើឱ្យថ្លៃដើមនៃកសិផលកសិកម្មកម្ពុជាមានតម្លៃទាប និងមានប្រកួតប្រជែងនៅលើទីផ្សារអន្តរជាតិ ពិសេសទីផ្សារប្រទេសចិននោះ គឺត្រូវមានការអនុវត្តរួមគ្នា និងបង្កើនកិច្ចសហប្រតិបត្តិការភាគីពាក់ព័ន្ធទាំងឡាយ។ ទាំងដៃគូអភិវឌ្ឍ ទាំងវិស័យឯកជន និងជាពិសេសទាំងស្ថាប័នរដ្ឋដែលស្ថិតនៅក្នុងចង្កោមនៃខ្សែច្រវ៉ាក់ផលិតកម្មកសិកម្ម ចាប់ពីការដាំដុះរហូតដល់ការដាក់ទំនិញលើកប៉ាល់នាំចេញ។ នេះជាការលើកឡើងរបស់លោក ងិន ឆាយ អគ្គនាយកនៃអគ្គនាយកដ្ឋានកសិកម្ម។
លោក ងិនឆាយ បានប្រសាសន៍ដូច្នេះ៖«យើងជំរុញសហប្រតិបត្តិការគ្រប់ភាគីពាក់ព័ន្ធ ទាំងស្ថាប័នរដ្ឋ វិស័យឯកជន និងដៃគូអភិវឌ្ឍ»។ បច្ចុប្បន្ននេះក្រៅពីខិតខំជំរុញកិច្ចសហប្រតិបត្តិការជាមួយដៃគូអភិវឌ្ឍ វិស័យឯកជន និងបង្កើនផលិតកម្ម ដាំដុះហើយនោះ ក្រសួងកសិកម្ម ក៏ជំរុញ និងទាមទារយ៉ាងចាំបាច់ក្នុងការបង្កើនកិច្ចសហការបន្ថែមពីស្ថាប័នរដ្ឋដែលពាក់ព័ន្ធនឹងខ្សែច្រវ៉ាក់ផលិតកម្មកសិកម្ម។ រួមមាន៖ ក្រសួងធនធានទឹក និងឧតុនិមយ, ក្រសួងរ៉ែ និង ថាមពល, ខាងសេវាដឹកជញ្ជូនផ្លូវគោក និងផ្លូវទឹកជាដើម ដោយធ្វើយ៉ាងដើម្បីឱ្យថ្លៃដើមនៃផលិតផលកសិកម្មកម្ពុជាទាបទាំងថ្លៃផលិត ទាំងថ្លៃកែច្នៃ និងទាំងការដឹកជញ្ជូន។
លោក ងិន ឆាយ អគ្គនាយកនៃអគ្គនាយកដ្ឋានកសិកម្ម របស់ក្រសួងកសិកម្ម រុក្ខាប្រមាញ់ និងនេសាទ កំពុងថ្លែងក្នុងឆាយ ក្នុងសន្និសីទសារព័ត៌មានស្តីពី«វិធានការជំរុញផលិតផលកសិកម្មទៅកាន់ទីផ្សារពិភពលោក» នៅទីស្តីការគណៈរដ្ឋមន្ត្រី កាលពីថ្ងៃទី៦សីហា ឆ្នាំ២០២០។
«បើយើងជំរុញការដាំដុះ យើងត្រូវតែសហការជាមួយក្រសួងធនធានទឹក និងឧតុនិយម ដើម្បីកសាងប្រព័ន្ធធារាសាស្ត្រ ឱ្យឆ្លើយតបនឹងការដាំដុះរបស់យើង។ យើង ត្រូវទាក់ទងជាមួយខាងអគ្គិសនី ដែលមានក្រសួងរ៉ែនិងថាមពល [ថា] តើយើងគួរមានយន្តការក្នុងការកាត់បន្ថយឬបន្ធូរថ្លៃអគ្គិសនីយ៉ាងណា សម្រាប់ការដាំដុះ ក៏ដូចនឹងការកែច្នៃផលិតផលកសិកម្ម។ យើងត្រូវពិភាក្សាជាមួយខាងដឹកជញ្ជូន ថាតើការដឹកជញ្ជូនគួរតែមានលក្ខខណ្ឌមួយសម្របសម្រួលយ៉ាងម៉េច។ យើងត្រូវធ្វើការងារទាក់ទងជាមួយខាងកំពង់ផែ នៅពេលដែលយើងដាក់ទំនិញយើងទៅ តើត្រូវមានការអនុគ្រោះយ៉ាងម៉េច»។
ចំណុចទាំងនេះជាអ្វីដែលលោក ងិន ឆាយ គិតថាវាជាការងារចាំបាច់និងសំខាន់ដែលត្រូវទាមទារគ្រប់ពីភាគី ឬស្ថាប័នពាក់ព័ន្ធទាំងឡាយ អនុវត្តរួមគ្នា ដើម្បីបម្រើដល់ការនាំចេញកសិផលកម្ពុជាទៅអន្តរជាតិ ប្រកបដោយការប្រកួតប្រជែងគ្នា មានប្រសិទ្ធភាពសេដ្ឋកិច្ច និងមាននិរន្តរ៍ភាពទីផ្សារ។
ជាមួយគ្នានេះលោក ងិន ឆាយ បានបញ្ជាក់ឡើងវិញថា ពាណិជ្ជកម្មសេរីភាគីរវាងកម្ពុជា-ចិននេះ គឺជាការបន្ធូរបន្ថយពន្ធគយប៉ុណ្ណោះ។ វាមិនមែនជាបន្ធូរបន្ថយលក្ខខណ្ឌភូតគាមអនាម័យហើយក៏មិនមែនជាបន្ធូរបន្ថយផ្នែកគុណភាព និងសុវត្ថិភាពដែរ។ ដូច្នេះ គុណភាព សុវត្ថិភាព និងលក្ខខណ្ឌភូតគាមអនាម័យនៃមុខដំណាំនីមួយៗ គឺត្រូវតែអនុវត្តតាមគោលការណ៍ច្បាប់ និងបទដ្ឋានគតិយុត្តនៃប្រទេសត្រូវនាំចូលនោះ។ ជាពិសេសគឺត្រូវអនុវត្តតាមគោលការណ៍បច្ចេកទេសជាធរមាន។
ការចរចាបើកទីផ្សារសេរីនេះ គឺជាការបើកទីផ្សារមួយដ៏ធំ ដែលជាឱកាសមួយដ៏ល្អ ពង្រីកវិសាលភាព ក៏ដូចជាការធ្វើពិពិធកម្មទីផ្សាររបស់កម្ពុជា។ ប៉ុន្តែទន្ទឹមនឹងគ្នានេះ កម្ពុជាគឺត្រូវពង្រីកសមត្ថភាពរបស់ខ្លួនឱ្យកាន់តែខ្លាំង ក្នុងការដាំដុះដំណាំឱ្យមានថ្លៃដើមទាប ទើបអាចប្រកួតប្រជែងនឹងគេបាន។ កសិផលរបស់កម្ពុជាត្រូវមានទាំងគុណភាព មានទាងសុវត្ថិភាព ជាពិសេសគឺអាចមានអនុលោមភាពទៅតាមលក្ខខណ្ឌភូតគាមអនាម័យនៃប្រទេសនាំចូលទាំងនោះ។ នេះជាលើកឡើងរបស់ លោក ងិន ឆាយ ដោយបន្ថែមយ៉ាងខ្លីថា៖«ប្រសិនបើយើងមើលរំលងការងារខាងក្រោមទាំងនេះ នោះការនាំចេញរបស់យើងក៏មិនអាចសម្រេចទិសដៅបានដែរ»។
លោក សុខ ទូច ប្រធានរាជបណ្ឌិត្យសភាកម្ពុជា ក្រៅពីមើលឃើញថាកិច្ចព្រមព្រៀងពាណិជ្ជកម្មសេរីទ្វេភាគីរវាងកម្ពុជា-ចិននេះ ផ្ដល់អត្ថប្រយោជន៍គ្នាទៅវិញទៅមកហើយនោះ លោក ក៏បានបង្ហាញពីក្តីបារម្ភផងដែរថា តើកម្ពុជាបានត្រៀមខ្លួនល្អហើយឬនៅ ក្នុងការទទួលឬចាប់អត្ថប្រយោជន៍ពីកិច្ចព្រមព្រៀងពាណិជ្ជកម្មសេរីនេះ ខណៈថ្លៃដើមផលិតកម្មនៃដំណាំនីមួយៗ មានតម្លៃខ្ពស់ដែលពិបាកក្នុងការប្រកួតប្រជែងទីផ្សារអន្តរជាតិ។
ក្នុងកិច្ចពិភាក្សាតុមូលស្តីពីសារប្រយោជន៍កិច្ចព្រមព្រៀងពាណិជ្ជកម្មសេរីកម្ពុជា-ចិន កាលពីសប្តាហ៍មុននៅថ្ងៃទី២៨សីហា ឆ្នាំ២០២០ លោកបានព្រមានថា កម្ពុជាត្រូវត្រៀមខ្លួនឱ្យបានល្អទើបអាចទទួលបានផលប្រយោជន៍ពិតប្រាកដកពីកិច្ចព្រមព្រៀងពាណិជ្ជកម្មសេរីនេះ។ បើតាមលោក សុខ ទូច កម្ពុជាត្រូវរៀបចំ និងដោះស្រាយបញ្ហាមួយចំនួន រួមមានការដឹកជញ្ជូន, ការិយាល័យធិបតេយ្យ, បណ្ដុះបណ្ដាលជំនាញវិជ្ជាជីវ: និងតម្លៃអគ្គិសនី។ ជាពិសេសពង្រឹងការវិនិយោគក្នុងស្រុក និងបច្ចេកទេសដាំដុះដល់កសិករ។ ការរៀបដោះ និងរៀបចំប្រព័ន្ធខ្សែច្រវ៉ាក់នៃដំណាំនីមួយៗ គឺដើម្បីធ្វើឱ្យថ្លៃដើមផលិតកម្មថោក នោះកម្ពុជានឹងមានភាពក្រកួតប្រជែងក្នុងទីផ្សារពាណិជ្ជកម្មជាសេរីជាមួយចិន ក៏ដូចទីផ្សារអន្តរជាតិនានា។
លោក សុខ ទូច ប្រធានរាជបណ្ឌិត្យសភាកម្ពុជា ស្ថិតក្នុងកិច្ចប្រជុំក្រុមអ្នកប្រវត្តិសាស្ត្រលើកទី៤ ស្ដីពី «កិច្ចពិភាក្សាស្វែងរកគំនិតយោបល់ សម្រាប់ការចងក្រងក្រុមអ្នកសរសេរប្រវត្តិសាស្ត្រកម្ពុជា» កាលពីព្រឹកថ្ងៃទី២៨ ខែកក្កដា ឆ្នាំ២០២០នេះ នៅរាជបណ្ឌិត្យសភាកម្ពុជា។
សម្រាប់លោក សុខ ទូច បើសិនតម្លៃថ្លៃដើមកាន់តែទាប ឱកាសប្រកួតប្រជែងមានកាន់តែខ្ពស់។ ក្រៅពីជំរុញឱ្យមានការពង្រឹងការប្រកួតប្រជែងហើយ លោក សុខ ទូច ក៏ស្នើឱ្យអភិបាលខេត្តទាំងអស់ ជួយរៀបចំជាសហគមន៍ និងជាប្រព័ន្ធ រវាងខេត្តនិងខេត្ត ដើម្បីធ្វើឱ្យទីផ្សារកសិកម្មឋិតឋេរ ដែលផ្ដល់ផលប្រយោជន៍ដល់កសិករ។ ក្នុងន័យនេះលោក សុខ ទូច ចង់ពន្យល់ថា បើខេត្តមួយ ដាំល្ពៅ ត្រឡាច ឬបន្លែផ្សេងៗនោះ គឺទុកឱ្យខេត្តនោះជាអ្នកផលិត និងផ្គត់ផ្គង់ក្នុងទីផ្សារ ឯខេត្តផ្សេងទៀតត្រូវដាំដំណាំ ផ្លែឈើផ្សេងក្រៅពីផលិតនោះ ដើម្បីកុំឱ្យជាន់ទីផ្សារគ្នា ហើយទទួលបានផលប្រយោជន៍ស្មើគ្នា។
ចិនបានអនុគ្រោះពន្ធលើទំនិញ៣៤០មុខរបស់កម្ពុជា តាមរយៈកិច្ចព្រមព្រៀងពាណិជ្ជកម្មសេរីកម្ពុជា-ចិន (FTA )។ លោក សុខ សុភ័ក្រ រដ្ឋលេខាធិការក្រសួងពាណិជ្ជកម្ម បានបញ្ជាក់ថា ទំនិញ៣៤០មុខនេះ ទទួលបានការអនុគ្រោះពន្ធ៩៥ភាគរយ ឬមិនគិតពន្ធតែម្ដង។ បានន័យថា ទំនិញទាំងនោះ ភាគច្រើនបង់ពន្ធនាំចូលទីផ្សារចិនតែ៥ភាគរយ។
ត្រង់ចំណុចនេះលោក សុខ សុភ័ក្រ បានលើកជាឧទាហរណ៍ថា ម្រេចកម្ពុជា ដែលត្រូវបង់ពន្ធ២០ភាគរយ កាលពីមុននោះ គឺមិនត្រូវបង់ពន្ធទៀតនោះទេ ក្រោយមានកិច្ចព្រមព្រៀងពាណិជ្ជកម្មសេរីទ្វេភាគីជាធរមាន។ ក្រៅពីម្រេច ក៏មានផ្លែឈើ ត្រី សាច់ និងប្រភេទសត្វសមុទ្រផ្សេងទៀត ក៏រួចពន្ធផងដែរ។
ប៉ុន្តែអ្វីដែលជាកង្វល់នោះ គឺការប្រកួតប្រជែងទីផ្សារជាមួយចិន តាមរយៈកិច្ចព្រមព្រៀងពាណិជ្ជកម្មសេរីនេះ។ នោះក៏ព្រោះតែទំនិញរបស់ចិន មានតម្លៃថោកជាងទំនិញកម្ពុជា។
លោក គី សេរីវឌ្ឍន៍ ប្រធានមជ្ឈមណ្ឌលសិក្សាចិន នៃរាជបណ្ឌិត្យសភាកម្ពុជា និងជាអ្នកជំនាញសេដ្ឋកិច្ច បានបង្ហាញថា ផលិតផលបន្លែចិន មានតម្លៃថោកជាងផលិតផលក្នុងស្រុក ដូច្នេះកម្ពុជាអាចក្លាយជាកន្លែងបង្ហូរផលិតផលកសិកម្មបន្លែពីចិន។ ត្រង់ចំណុចនេះ លោក សេរីវឌ្ឍន៍ ជំរុញឱ្យកម្ពុជារៀបចំយុទ្ធសាស្ត្រ និងត្រៀមខ្លួនទប់ស្ថានការណ៍នេះ។
លោក សុខ សុភ័ក្រ រដ្ឋលេខាធិការក្រសួងពាណិជ្ជកម្ម និងជាប្រធានចរចាពាណិជ្ជកម្មសេរីរវាងចិន-កម្ពុជា កំពុងថ្លែងពីលទ្ធផលបញ្ចប់នៃកិច្ចចរចាបង្កើតកិច្ចព្រមព្រៀងពាណិជ្ជកម្មសេរីកម្ពុជា-ចិន នៅទីស្តីការគណៈរដ្ឋមន្ត្រី កាលពីថ្ងៃទី២៨ កក្កដា។
«ប្រសិនបើការរៀបចំខ្លួនឆ្លើយតបនឹងកិច្ចព្រមព្រៀងពាណិជ្ជកម្មកម្ពុជា-ចិន មិនគ្រប់គ្រាន់ទេនោះ នឹងធ្វើឱ្យជញ្ជីងពាណិជ្ជកម្មរវាងប្រទេសទាំងពីរបាត់តុល្យភាព ហើយលំហូរពាណិជ្ជកម្មនឹងធ្ងន់ទៅខាងចិន។ លំហូរទំនិញពីចិននឹងហូរចូលមកទីផ្សារកម្ពុជា ហើយកម្ពុជា ត្រូវការរៀបចំខ្លួនជាចាំបាច់សម្រាប់ទប់លំហូរទំនិញរបស់ចិន ដើម្បីឱ្យកម្ពុជា អាចបង្កើនវិនិយោគនិងផលិតកម្មដែលអាចប្រកួតប្រជែងជាមួយផលិតផលនាំចូល ឬក៏សម្រាប់នាំចេញផលិតផលកសិកម្មទៅកាន់ទីផ្សារចិនវិញ»។ នេះបើតាមលោក គី សេរីវឌ្ឍន៍។
តែយ៉ាងណាលោក សុខ សុភ័ក្រ អះអាងថា កិច្ចព្រមព្រៀងពាណិជ្ជកម្មនេះ វាមិនធ្វើឱ្យប៉ះពាល់ដល់សហគ្រិនធុនតូច និងមធ្យម (SME) និងវិស័យកសិកម្មនោះទេ ប៉ុន្តែវាជាការពង្រឹងសមត្ថភាព SME ក្នុងការប្រកួតប្រជែងទៅវិញ។ ជាពិសេសការធ្វើពិពិធកម្មពាណិជ្ជកម្ម សម្រាប់ការនាំចេញ។ បើតាមលោក សុខ សុភ័ក្រ ក្រុមការងារក្រសួង នឹងចុះទៅជួយ SME ជាពិសេសផ្នែកកសិកម្ម ពីរបៀបផលិតនាំចេញទៅប្រទេសចិន។
តាមរយៈកិច្ចព្រមព្រៀងពាណិជ្ជកម្មសេរីទ្វេភាគីនេះ កម្ពុជា ក៏បានផ្ដល់ការអនុគ្រោះពន្ធនាំចូលមុខទំនិញពីចិនដែរ។ កម្ពុជាបានអនុគ្រោះលើផលិតផលចិន រួមមាន ដែក គ្រឿងបន្លាស់ គ្រឿងបង្គុំ និងគ្រឿងចក្រធំជាដើម។ នេះបើតាមលោក សុខ សុភ័ក្រ នៅក្នុងសន្និសីទសារព័ត៌មានស្តីពី លទ្ធផលបញ្ចប់នៃកិច្ចចរចាបង្កើតកិច្ចព្រមព្រៀងពាណិជ្ជកម្មសេរីកម្ពុជា-ចិន (FTA ) នាព្រឹកថ្ងៃទី២៨ កក្កដា។
កាលពីឆ្នាំ២០១៩ កម្ពុជានាំចេញទៅចិន មានទំហំទឹកប្រាក់ជាង ១០០០លានដុល្លារ ខណៈចិននាំចូលមកកម្ពុជាវិញ ជាង៦០០០លានដុល្លារ។ ទំនិញដែលកម្ពុជា នាំទៅទីផ្សារចិន ភាគច្រើន ជាប្រភេទផលិតផលកសិកម្ម ឯចិននាំមកកម្ពុជា ភាគច្រើនជាសម្ភារបច្ចេកទេស គ្រឿងបន្លាស់ និងគ្រឿងចក្រធំ។ នេះបើតាមការបញ្ជាក់របស់លោក លោក សុខ សុភ័ក្ត្រ រដ្ឋលេខាធិការ និងជាប្រធានគណៈប្រតិភូនៃក្រសួងពាណិជ្ជកម្ម៕
Tag:
កសិកម្ម
FTA
លោក ងិន ឆាយ
លោក សុខ ទូច
លោក សុខ សុភ័ក្រ
© រក្សាសិទ្ធិដោយ thmeythmey.com
«ប្រេសិត»មានន័យដូចម្តេច?
4 ថ្ងៃ
