ចិន ប្រាប់អាស៊ានថា អាមេរិក ជាអ្នកនាំឲ្យមានយោធូបនីយកម្មធំជាងគេនៅសមុទ្រចិនខាងត្បូង

COVID-19

អន្តរជាតិ

ចិន ប្រាប់អាស៊ានថា អាមេរិក ជាអ្នកនាំឲ្យមានយោធូបនីយកម្មធំជាងគេនៅសមុទ្រចិនខាងត្បូង

10, Sep 2020 , 11:37 am

រូបភាព

កិច្ចប្រជុំថ្នាក់រដ្ឋមន្រ្តីការបរទេសអាស៊ាន-ចិន តាមប្រព័ន្ធវីដេអូ Conference នៅថ្ងៃទី៩ ខែកញ្ញា ឆ្នាំ២០២០។ រូបភាព៖ ក្រសួងការបរទេសកម្ពុជា

ដោយ: ធៀន ភារិន្ទ

ប្រមុខការទូតចិន លោកវ៉ាង យី នៅថ្ងៃទី៩ ខែកញ្ញា បានប្រាប់អាស៊ានថា អាមេរិកគឺជាអ្នកធ្វើយោធូបនីយកម្មដ៏ធំជាងគេបង្អស់នៅក្នុងសមុទ្រចិនខាងត្បូង។ មិនតែប៉ុណ្ណោះ រដ្ឋមន្ត្រីការបរទេសចិន បានបចោទទៀតថា អាមេរិក បានជ្រែតជ្រែកចូលមកក្នុងជម្លោះដែនសមុទ្រមួយនេះដោយផ្ទាល់ ដើម្បីបម្រើតម្រូវការនយោបាយរបស់ខ្លួន។

កិច្ចប្រជុំថ្នាក់រដ្ឋមន្ត្រីការបរទេសអាស៊ានលើកទី៥៣ ដែលមានរយៈពេល ៤ថ្ងៃ បានចាប់ផ្តើមហើយនៅថ្ងៃទី៩ ខែកញ្ញា។ ក្រៅពី COVID-19 និងការស្តារសេដ្ឋកិច្ចឡើងវិញក្រោយជំងឺឆ្លងសកលនេះ សមុទ្រចិនខាងត្បូង នៅតែជាប្រធានបទដ៏សំខាន់ នៃកិច្ចប្រជុំនេះ។ ក្នុងនាមជាប្រធានផ្លាស់វេននៃកិច្ចប្រជុំថ្នាក់រដ្ឋមន្ត្រីការបរទេសអាស៊ាន វៀតណាម ក៏បានលើកឡើងពីបញ្ហាសមុទ្រចិនខាងត្បូង និងសកម្មភាពយោធានៅក្នុងតំបន់នេះ។

មួយរយៈមុន ចិន បានធ្វើសមយោធានៅក្បែរប្រជុំកោះ Paracel និងSpratly ដែលបង្កឲ្យមានការជំទាស់ពីភាគីជម្លោះ ដូចជាវៀតណាមជាដើម។ ចំណែកអាមេរិកវិញ ក៏បានបញ្ជូននាវាដឹកយន្តហោះពីរគ្រឿង ទៅក្នុងតំបន់នេះដែរ ស្របពេលចិន កំពុងធ្វើសមយុទ្ធយោធានៅក្បែរប្រជុំកោះ Paracel កាលពីដើមខែកក្កដា។ បន្ថែមពីលើនេះ នៅចុងខែសីហា អាមេរិក បានរាយការណ៍ថា ចិនបានបាញ់មីស៊ីលបាលីស្ទិកចំនួន ៤គ្រាប់ចូលទៅក្នុងសមុទ្រនេះថែមទៀត។

ថ្លែងនៅក្នុងកិច្ចប្រជុំថ្នាក់រដ្ឋមន្ត្រីការបរទេសអាស៊ាន-ចិននៅធ្ងៃទី៩ ខែកញ្ញា លោក វ៉ាង យី រដ្ឋមន្ត្រីការបរទេស បានអះអាងថា ទីក្រុងវ៉ាស៊ីនតោន គឺជាអ្នកធ្វើយោធូបនីយកម្មដ៏ធំជាងគេបង្អស់នៅក្នុងសមុទ្រចិនខាងត្បូង។ បើតាមលោក វ៉ាង សកម្មភាពរបស់អាមេរិក គឺដើម្បីបង្ខូចសកម្មភាពចិន ហើយធ្វើឲ្យភាពតានតឹងក្នុងតំបន់កើនឡើង។ នេះបើតាមការផ្សាយរបស់ទីភ្នាក់ងារព័ត៌មាន Reuters ។

លោក វ៉ាង ដែលជាទីប្រឹក្សារដ្ឋចិនផងនោះ ទំនងចង់សំដៅដល់សកម្មភាពយោធាអាមេរិកដែលចិនចាត់ទុកជាការជ្រៀតជ្រែកមកក្នុងជម្លោះសមុទ្រចិនខាងត្បូង រួមមានការបញ្ជូនយន្តហោះស៊ើបការណ៍ ការបញ្ជូននាវាចម្បាំងបើកកាត់ដែនទឹកនោះជាដើម។

«សន្តិភាព និងស្ថិរភាព គឺជាផលប្រយោជន៍ដ៏ធំបំផុតរបស់ចិននៅក្នុងសមុទ្រចិន»។ ប្រមុខការទូតចិន បានលើកឡើងបែបនេះ ដោយបន្ថែមថា ចិនក៏មានឆន្ទះក្នុងការចរចា និងទំនាក់ទំនងជាមួយអាមេរិក ជុំវិញបញ្ហាសមុទ្រចិនខាងត្បូងដែរ ដើម្បីបង្កើតកិច្ចសហប្រតិបត្តិការជាមួយគ្នា។

ជាមួយគ្នានោះ ប្រមុខការទូតចិន ក៏បានស្នើឲ្យអាស៊ាន និងចិន បញ្ចប់កិច្ចចរចាក្រមប្រតិបត្តិលើសមុទ្រចិនខាងត្បូង(Code of Conduct) ឲ្យកាន់តែឆាប់ផងដែរ។ កាលពីកិច្ចប្រជុំអាស៊ានឆ្នាំ២០១៨ កន្លងទៅ លោកនាយករដ្ឋមន្ត្រីចិន លី ខឺឈាំង ក៏បានស្នើឲ្យភាគីអាស៊ាន និងចិន បញ្ចប់កិច្ចចរចាលើក្រមប្រតិបត្តិមួយនេះ ត្រឹមឆ្នាំ២០២១ ដែលព្រុយណេ ត្រូវធ្វើជាប្រធានអាស៊ាន។

យ៉ាងណាក៏ដោយ ការបញ្ចប់កិច្ចចរចាលើក្រមប្រតិបត្តិសមុទ្រចិនខាងត្បូង ទំនងជាមិនអាចបញ្ចប់ត្រឹមឆ្នាំ២០២១ បានទេ ព្រោះវិបត្តិ COVID-19 បានធ្វើឲ្យអ្នកជំនាញរបស់ប្រទេសពាក់ព័ន្ធ មិនអាចជួបគ្នាដោយផ្ទាល់បាន។