អន្តរជាតិ
×![]()
ដោយ: គី ចំណា
សត្វកណ្តុរភាគច្រើនគឺជាសត្វមួយដែលបង្កឲ្យមានបញ្ហាដល់ការរស់នៅរបស់មនុស្ស។ វាជាសត្វមួយដែលអាចចម្លងជំងឺ ឬទៅបំផ្លាញផលដំណាំជាច្រើន ថែមទៀតរបស់ប្រើប្រាស់ទៀតផង។ តែសត្វដ៏តូចមួយនេះមិនមែនគ្មានប្រយោជន៍រហូតនោះទេ។ សត្វកណ្តុរបានជួយជីវិតមនុស្ស ជាមួយការសិក្សាអំពីជីវវិទ្យាជាច្រើននៅក្នុងមន្ទីរពេទ្យ និងសកលវិទ្យាល័យនានានៅក្នុងពិភពលោក។ 
គេហទំព័រ Smithsonian Mag បានបញ្ជាក់ថា កាលពីជាង២០ឆ្នាំមុន និសិត្សពេទ្យពីររូបមកពីសកលវិទ្យាល័យ Harvard បានធ្វើការបណ្តុះក្រចៀកមនុស្សម្ខាងនៅលើខ្នងរបស់សត្វ
កណ្តុរមួយប្រភេទក្នុងមន្ទីរពិសោធន៍ដោយជោគជ័យ។ ជាធម្មតាគេអាចប្រើប្រាស់បច្ចេកទេសមួយនេះក្នុងការបណ្តុះសារីរាង្គមនុស្សសាមញ្ញផ្សេងៗទៀត ដែលបានខូតខាតដោយប្រការណាមួយ ជៀសជាងការប្រើប្រាស់សារីរាង្គសិប្បនិម្មិត។ ការប្រើប្រាស់កណ្តុរសម្រាប់ពិសោធន៍ត្រូវបានគេធ្វើឡើងតាំងពីអំឡុងឆ្នាំ១៨៥០មកម្ល៉េះ។ «Lab Rats» ឬ «Mus Musculus» គឺជាសត្វកណ្តុរមួយប្រភេទដែលគេប្រើប្រាស់នៅក្នុងសមក្មភាពវេជ្ជសាស្ត្រទាំងនោះ ដោយសារតែលក្ខណៈជីវសាស្ត្ររបស់ពួកវាមានលក្ខណៈស្រដៀងគ្នានឹងមនុស្ស។ គេប្រើប្រាស់វាសម្រាប់ការពិសោធន៍ថ្នាំវ៉ាក់សាំង ថ្នាំពេទ្យ ឬ សកម្មភាពវះកាត់នានា។
លើសពីនេះទៅទៀត កណ្តុរអាចបន្តពូជបានលឿន ឆាប់រហ័ស វារស់នៅជាក្រុមដែលមានការប្រាស្រ័យទាក់ទង ហើយវាជាសត្វមួយដែលស៊ីអាហារសឹងតែគ្រប់ប្រភេទ។ ក្រៅពីនេះ គេក៏បានប្រើសត្វឆ្មា ឬសត្វឆ្កែក្នុងការពិសោធន៍មួយចំនួនផងដែរ។ បើទោះបីជាយ៉ាងនេះមែន ស្ថាប័នវេជ្ជសាស្ត្រពាក់ព័ន្ធមួយចំនួនបានបង្កើតលំនាំក្នុងការការពារសត្វមួយនេះពីការពិសោធន៍ហួសកម្រិតពេក។ លំនាំនេះមានដូចជាការប្រើប្រាស់សត្វកណ្តុរកាន់តែតិចតាមតែអាចធ្វើបាន ប្រើប្រាស់វិធីសាស្ត្រផ្សេងៗជំនួសសត្វកណ្តុរបើអាចធ្វើបាន និងប្រើប្រាស់វិធីសាស្ត្រដែលមិនបង្កភាពឈឺចាប់ខ្លាំងដល់សត្វកណ្តុរ។
មុននឹងថ្នាំពេទ្យមួយអាចចូលទៅក្នុងទីផ្សារវេជ្ជសាស្ត្រ និងទៅកាន់ប្រជាជនទូទៅបាន ថ្នាំទាំងនោះត្រូវឆ្លងកាត់ការពិសោធន៍ពីសត្វកណ្តុរ បន្ទាប់មកសត្វជ្រូក ឬឆ្កែ និងសត្វដែលធំជាងនេះដូចជាសត្វស្វាជាដើម មុននឹងការធ្វើពិសោធន៍លើមនុស្ស។ ជាទូទៅ ការពិសោធន៍អាចចំណាយពេលពី១០ទៅដល់១៥ឆ្នាំ។ គេប៉ាន់ស្មានថា កណ្តុរជាង១០០លានក្បាលត្រូវបានស្លាប់នៅក្នុងសកម្មភាពវេជ្ជសាស្ត្រ ឯសហរដ្ឋអាមេរិកជារៀងរាល់ឆ្នាំ។ ទោះបីជាសត្វកណ្តុរជាសត្វដែលរំខាន់ការរស់នៅរបស់អ្នកមែន តែអ្នកគួរយល់ថា សត្វមួយនេះបានជួយស្រង់ជីវិតមនុស្សរាប់លាន់នាក់នៅក្នុងពិភពលោក ពីជំងឺ។ នៅក្នុងឆ្នាំ២០១៣ រូបសំណាក់កណ្តុរត្រូវបានគេសាងសង់ឡើងនៅវិទ្យាស្ថានវេជ្ជសាស្ត្រឯទីក្រុង Novosibirsk ប្រទេសរុស្សី ដើម្បីរំលឹកដល់ការបូជាអាយុជីវិតរបស់សត្វកណ្តុរ។
លើសពីនេះទៅទៀត កណ្តុរអាចបន្តពូជបានលឿន ឆាប់រហ័ស វារស់នៅជាក្រុមដែលមានការប្រាស្រ័យទាក់ទង ហើយវាជាសត្វមួយដែលស៊ីអាហារសឹងតែគ្រប់ប្រភេទ។ ក្រៅពីនេះ គេក៏បានប្រើសត្វឆ្មា ឬសត្វឆ្កែក្នុងការពិសោធន៍មួយចំនួនផងដែរ។ បើទោះបីជាយ៉ាងនេះមែន ស្ថាប័នវេជ្ជសាស្ត្រពាក់ព័ន្ធមួយចំនួនបានបង្កើតលំនាំក្នុងការការពារសត្វមួយនេះពីការពិសោធន៍ហួសកម្រិតពេក។ លំនាំនេះមានដូចជាការប្រើប្រាស់សត្វកណ្តុរកាន់តែតិចតាមតែអាចធ្វើបាន ប្រើប្រាស់វិធីសាស្ត្រផ្សេងៗជំនួសសត្វកណ្តុរបើអាចធ្វើបាន និងប្រើប្រាស់វិធីសាស្ត្រដែលមិនបង្កភាពឈឺចាប់ខ្លាំងដល់សត្វកណ្តុរ។
មុននឹងថ្នាំពេទ្យមួយអាចចូលទៅក្នុងទីផ្សារវេជ្ជសាស្ត្រ និងទៅកាន់ប្រជាជនទូទៅបាន ថ្នាំទាំងនោះត្រូវឆ្លងកាត់ការពិសោធន៍ពីសត្វកណ្តុរ បន្ទាប់មកសត្វជ្រូក ឬឆ្កែ និងសត្វដែលធំជាងនេះដូចជាសត្វស្វាជាដើម មុននឹងការធ្វើពិសោធន៍លើមនុស្ស។ ជាទូទៅ ការពិសោធន៍អាចចំណាយពេលពី១០ទៅដល់១៥ឆ្នាំ។ គេប៉ាន់ស្មានថា កណ្តុរជាង១០០លានក្បាលត្រូវបានស្លាប់នៅក្នុងសកម្មភាពវេជ្ជសាស្ត្រ ឯសហរដ្ឋអាមេរិកជារៀងរាល់ឆ្នាំ។ ទោះបីជាសត្វកណ្តុរជាសត្វដែលរំខាន់ការរស់នៅរបស់អ្នកមែន តែអ្នកគួរយល់ថា សត្វមួយនេះបានជួយស្រង់ជីវិតមនុស្សរាប់លាន់នាក់នៅក្នុងពិភពលោក ពីជំងឺ។ នៅក្នុងឆ្នាំ២០១៣ រូបសំណាក់កណ្តុរត្រូវបានគេសាងសង់ឡើងនៅវិទ្យាស្ថានវេជ្ជសាស្ត្រឯទីក្រុង Novosibirsk ប្រទេសរុស្សី ដើម្បីរំលឹកដល់ការបូជាអាយុជីវិតរបស់សត្វកណ្តុរ។
© រក្សាសិទ្ធិដោយ thmeythmey.com
«ប្រេសិត»មានន័យដូចម្តេច?
4 ថ្ងៃ
