ដោយ៖ ជា យូគៀង
កងទ័ពអាកាស ជាផ្នែកមួយដ៏សំខាន់នៅក្នុងចំណោមកងទ័ពនានា។ កងទ័ពអាកាសមានឧត្តមភាពខ្លាំងក្លាក្នុងការការពារដែនអាកាស និងការការពារសុវត្តិភាពសំរាប់កងទ័ពនៅលើដី។ ឯយន្តហោះចម្បាំង ជាយុទ្ធោបករណ៍ដ៏សំខាន់បំផុតសំរាប់ប្រទេសនីមួយៗដែលចង់ការពារដែនអធិបតេយ្យភាពដែនអាកាសរបស់ខ្លួន។ បច្ចុប្បន្ន យន្តហោះចម្បាំងរបស់ Lockheed Martin គឺជាបច្ចេកវិទ្យាដែលមានភាពជឿនលឿនជាងគេបង្អោះនៅក្នុងចំណាត់ថ្នាក់យន្តហោះចម្បាំងទាំងអស់។
ខាងក្រោមនេះ យន្តហោះចម្បាំង១១ ដែលមានបច្ចេកវិទ្យាជឿនលឿននៅឆ្នាំ ២០២០ ៖
១១. Dassault Rafale
រូបភាព Wikipedia
Rafale ជាយន្តហោះចម្បាំង ផលិតឡើងនិងអភិវឌ្ឍដោយក្រុមហ៊ុនបារាំងផ្ទាល់ ហើយពាក្យ Dassault គឺសំដៅទៅលើការប្រយុទ្ធគ្រប់កាលៈទេសៈ។ វាអាចប្រយុទ្ធទល់យន្តហោះចម្បាំងផ្សេងៗទៀត និងវាយប្រហារគោលដៅនៅលើសមុទ្រ និងលើដីបានយ៉ាងល្អ។ វាអាចដើរតួជាយន្តហោះឈ្លបយកការណ៍ និងអាចបំពាកអាវុធនុយក្លេអ៊ែរផងដែរ។ Rafale បានចូលបំរើក្នុងកងទ័ពអាកាសបារាំងក្នុងឆ្នាំ២០០១ ។ ឥណ្ឌា អេហ្ស៊ីប និងកាតាជាដើម សុទ្ធតែបានទិញយន្តហោះយកទៅប្រើ។
១០. F-15 Eagle
F-15 Eagle Fighter Jet (U.S. Air Force photo)
វាត្រូវបានអភិវឌ្ឍដោយ McDonnell Douglas និងបន្ទាប់មកដោយក្រុមហ៊ុន Boeing ហើយវាក៏នៅតែបន្តផលិត។ ល្បីល្បាញជាង ៣៥ឆ្នាំមកហើយ F-15 នៅតែយន្តហោះចម្បាំងដ៏មានប្រសិទ្ធភាពនៅលើអាកាស។ ជប៉ុន អ៊ីស្រាអែល អារ៉ាប៊ីសាអូឌីត និងអាមេរិក កំពុងប្រើយន្តហោះនេះ។
៩. JF-17 Thunder
រូបភាព Wikipedia
យន្តហោះចម្បាំងនេះ ត្រូវបានអភិវឌ្ឍរួមគ្នាដោយចិន និងបាគីស្ថាន សម្រាប់ផ្តល់កងទ័ពអាកាសប៉ាគីស្ថាន ជាមួយនឹងយន្តហោះចម្បាំងតម្លៃទាប។ បច្ចេកវិទ្យាទំនើបរបស់វា អាចពង្រឹងការប្រយុទ្ធ ការទម្លាក់គ្រាប់បែក និងការស្ទាក់ចាប់យន្តហោះសត្រូវ។
៨. HAL Tejas Fighter jet
រូបភាព៖ HAL Tejas (Indian air force)
ជាយន្តហោះរបស់ឥណ្ឌាផ្ទាល់ ដែលអភិវឌ្ឍដើម្បីជំនួសយន្តហោះប្រភេទ MiG-21 ដែលត្រូវបានប្រើតាំងពីឆ្នាំ ១៩៦៤ មក។ HAL Tejas មានម៉ាស៊ីនមួយ មានទម្ងន់ស្រាល និងមានស្លាបដែលអនុញ្ញាតឲ្យពីឡុតបញ្ជាបានយ៉ាងល្អនៅពេលធ្វើចលនា។
៧. Eurofighter Typhoon
រូបភាព៖ Globaldefencecorp.com
ជាប្រភេទយន្តហោះចម្បាំងផលិតដោយក្រុមហ៊ុន Air Bus សហការដោយ BAE systems និង Leonardo នៅក្នុងឆ្នាំ ១៩៨៣ ហើយហោះសាកល្បងនៅឆ្នាំ១៩៩៤។ យន្តហោះប្រភេទនេះត្រូវបានប្រើប្រាស់ដោយប្រទេសមួយចំនួនដូចជាអាល្លឺម៉ង់ អង់គ្លេស កាតា កូវ៉ែត និងអ៊ីតាលីជាដើម។
៦. F-22 Raptor
រូបភាព Wikipedia
ជាយន្តហោះចម្បាំងជំនាន់ទី៥ ដែលផលិតដោយក្រុមហ៊ុន Lockheed Martine F-22 Raptor ចូលបម្រើកងទ័ពអាកាសនៅក្នុងឆ្នាំ ២០០៥។ ប៉ុន្តែសហរដ្ឋអាមេរិចឈប់ផលិតវានៅក្នុងឆ្នាំ ២០១១។ វាជាយន្តហោះចំបាំងដំបូងបង្អោះដែលរួមបញ្ចូលទៅដោយបច្ចេកវិទ្យាទំនើបៗដូចជា អាចបំបាំងកាយ អាចគេចពីប្រព័ន្ធរ៉ាដាបានយ៉ាងរហ័ស និងមានប្រព័ន្ធរ៉ាដាផ្ទាល់ខ្លួន។
៥. Mitsubishi X-2 Shinshin
រូបភាព Mitsubishi X-2 Shinshin (JASDF photo)
ជាប្រភេទយន្តហោះចម្បាំងជំនាន់ទី៥ មួយរបស់ជប៉ុនដែលកំពុងតែធ្វើតេស្តសាកល្បង យន្តហោះប្រភេទនេះត្រូវបានដំណើរការសាកល្បងដោយជោគជ័យក្នុងឆ្នាំ២០១៦ ហើយ Mitsubishi ចាប់ផ្តើមផលិតយន្តហោះនេះដែរ។ យន្តហោះចំបាំងជំនាន់ទី៦ នឹងត្រៀមផលិតនៅក្នុងឆ្នាំ២០២៧។
៤. Shenyang FC-31
Shenyang FC-31 (wc, Wikimedia)
FC-31 ឬ J-31 ជាយន្តហោះចំបាំងជំនាន់ទី៥ ដែលអភិវឌ្ឍដោយចិនផ្ទាល់។ ជារឿយៗ គេប្រៀបធៀបយន្តហោះនេះ នឹងយន្តហោះចម្បាំង Chengdu J-20 ។ ទោះមានអានុភាពក្រោម J-20 យន្តហោះនេះ នៅតែមានសមត្ថភាពខ្លាំងជាមួយទម្ងន់ស្រាល និងភាពរហ័សរហួន។ នៅអនាគត ចិនក៏នឹងប្រើយន្តហោះប្រភេទនេះនៅលើនាវាដឹកយន្តហោះរបស់ខ្លួន ហើយអាចព្យាយាមលក់ឲ្យប្រទេសផ្សេងផងដែរ។
៣. Chengdu J-20
រូបភាព Chinese Air Force Chengdu J-20 (Alert5, Wikimedia)
J-20 ជាយន្តហោះចម្បាំងដ៏ខ្លាំងក្លារបស់ប្រទេសចិន។ ក្រុមហ៊ុន Chengdu Aerospace Corporation (CAC) បានដាក់បង្ហាញប្រភេទយន្តហោះនេះក្នុងឆ្នាំ ២០១៧។ ក្រោយត្រូវបានអភិវឌ្ឍអស់រយៈពេល ២០ ឆ្នាំ វាត្រូវបានហោះសាកល្បងលើកដំបូងក្នុងឆ្នាំ ២០១១។ យន្តហោះនេះ មានប្រព័ន្ធបំបាំងកាយ ហើយហោះសំកាំងឡើងដោយមិនចាំបាច់មានផ្លូវរត់ដូច F-35B ។ ថ្វីបើមានបញ្ហាខ្លះក្រោយពេលផលិត យន្តហោះចម្បាំង J-20 នៅតែជាយន្តហោះងជំនាន់ទី៥ ដែលមានឥទ្ធិពលខ្លាំងក្លានៅក្នុងតំបន់អាស៊ី។
២. Sukhoi Su-57
រូបភាព Wikipedia
ត្រូវបានផលិតនិងអភិវឌ្ឍដោយក្រុមហ៊ុន Sukhoi របស់រុស្ស៊ី Su-57 ជាយន្តហោះចម្បាំងលេចធ្លោជាងគេរបស់រុស្ស៊ី។ Su-57 ជាយន្តហោះដំបូងគេបង្អោះដែលទទួលបានសញ្ញាធិកនៅគ្រប់ប្រអប់សម្រាប់វាយតម្លៃក្នុងតារាងយន្តហោះជំនាន់ទី៥ ទាំងអស់។ ជាទូទៅ Su-57 តែងត្រូវប្រៀបធៀបទៅនឹង F-35។
១. Lockheed Martin F-35 Lightning II
រូបភាព Wikipedia
សហរដ្ឋអាមេរិចបានបង្ហាញយន្តហោះចំបាំងជំនាន់ថ្មីបំផុត F-35 នៅក្នុងឆ្នាំ ២០១៥។ F-35A ជាយន្តហោះដែលប្រើប្រាស់ប្រព័ន្ធបញ្ជាទំនើប តែមានសមត្ថភាពទាបជាង F-35B។ F-35B ជាយន្តហោះដែលអាចហោះឡើងនៅផ្លូវរត់ខ្លី ហើយអាចហោះបញ្ឈរឡើងក៏បាន និងចុះចត់ដោយមិនចាំបាច់មានផ្លូវរត់ក៏បាន។ អាមេរិក ចាយលុយច្រើនលើការស្រាវជ្រាវយន្តហោះនេះ។ F-35 ក៏ស្ថិតក្នុងចំណោមយន្តហោះលក់ដាច់ជាងគេដែរ។ ជប៉ុន អង់គ្លេស អ៊ីស្រាអែល អូស្ត្រាលី សុទ្ធតែមាន F-35 ៕