ដោយ៖ ឈាង បុប្ផា (RFI ខេមរភាសា)

សឹងជា​រៀងរាលថ្ងៃ​ ​រដ្ឋបាលលោកដូណាល់ ត្រាំ​ប្រកាស​ដំណឹង​ស្តីពីការកាត់បន្ថយ​ចំណាយបរទេស ដើម្បីបង្វែរយកមកប្រើប្រាស់ក្នុងស្រុក។ អាមេរិក​កាត់បន្ថយចំណាយបរទេស​មិនមែនជា​ដំណឹងល្អទេ​ចំពោះ​សម្ព័ន្ធមិត្ត។ នៅថ្ងៃ​សុក្រ អ្នកនាំពាក្យ​រដ្ឋាភិបាល​ជប៉ុន​បាន​ចេញមក​ប្រកាស​បញ្ជាក់​ជំហររបស់ជប៉ុន​ក្នុងការជំរុញសម្ព័ន្ធភាពយោធាជាមួយអាមេរិក នៅបន្ទាប់ពីមានការចុះផ្សាយ​ដែលថា ក្រសួងការពារជាតិអាមេរិកកំពុង​ពិចារណា​បោះបង់ចោល​គម្រោងការ​ពង្រីក​កងកម្លាំងអាមេរិក ជប៉ុន ដើម្បីសន្សំថវិកាជាង​១ពាន់លាន​ដុល្លារ។ កូរ៉េខាងត្បូង​ដែលមានទាហានអាមេរិក​ឈរជើង​ជិត២៥០០០នាក់ កំពុង​ភ័យព្រួយ​ ខ្លាច​ប៉ះពាល់​ដោយសារតែ​នយោបាយ​កាត់ច្រឹបថវិការបស់​រដ្ឋបាលលោកត្រាំនឹង​គេដែរ។

ជោគវាសនា​របស់​សម្ព័ន្ធយោធាអាមេរិកជប៉ុន​កាន់តែមិនច្បាស់លាស់ ក្រោយពី​រដ្ឋបាលលោកដូណាល់ ត្រាំ​បាន​បញ្ជា​ឲ្យកាត់ច្រឹបខ្ទង់ចំណាយ​របស់​មន្ទីរបញ្ចកោណ។ ​នៅ​សប្តាហ៍នេះ បណ្តាញទូរទស្សន៍ CNN និង​NBC បានចុះផ្សាយ​ថា រដ្ឋមន្រ្តីក្រសួងការពារជាតិអាមេរិក លោក Pete Hegsethកំពុង​ពិចារណា​សើរើ​រចនាសម្ព័ន្ធប្រតិបត្តិការយោធា​អាមេរិកនៅទឹកដីបរទេស​ ដើម្បីធ្វើយ៉ាងណាឲ្យ​ក្រសួង​​កាត់បន្ថយ​ការចំណាយ​ឲ្យបាន​៨%ស្មើនឹង​៥០ពាន់លាន​ដុល្លារ ទៅតាម​បញ្ជា​របស់​លោក​ដូណាល់ ត្រាំ។

យោងតាម​ឯកសារ និង​មន្រ្តីយោធា​អាមេរិកដែល​ទូរទស្សន៍​ CNN បានជួបសម្ភាសន៍ ក្រៅតែពី​ ច្របាច់បញ្ចូលគ្នានូវ​ទីបញ្ជាការដ្ឋានអាមេរិកនៅអឺរ៉ុប​និង​អាហ្វ្រិក ការលុបចោល​ការអប់រំ បណ្តុះបណ្តាល​កងទ័ពសម្ព័ន្ធមិត្តដើម្បីសន្សំ​សំចៃថវិកា រដ្ឋមន្រ្តីការពារជាតិ​អាមេរិក​កំពុង​ពិចារណា​លុបចោល​ផែនការ​ពង្រីកកម្លាំងសម្ព័ន្ធយោធា​អាមេរិក ជប៉ុន ដែលលោកចូ បៃដិន និងនាយករដ្ឋមន្រ្តីជប៉ុន ហ្វូមីអូ គីស៊ីដា​បាន​ចុះកិច្ចព្រមព្រៀង​កាលពីឆ្នាំមុន។

ទៅតាម​កិច្ចព្រមព្រៀងខាងលើ កងទ័ពអាមេរិក​ប្រមាណ​៥៤០០០នាក់ដែល​ប្រចាំការឈរជើង​នៅប្រទេស​ជប៉ុន​ នឹងត្រូវ​ដាក់បញ្ចូល​ទៅក្នុង​អគ្គបញ្ជាការដ្ឋានដែលបើកប្រតិបត្តិការរួមគ្នាជាមួយ​កងកម្លាំងស្វ័យការពារជប៉ុន។ គោលដៅគឺ​បង្កើតកងកម្លាំងរួមអាមេរិក និងជប៉ុនដើម្បីបើកប្រតិបត្តិការវាយបករហ័សនៅក្នុងករណីមាន​ការគំរាមកំហែង​ឈ្លានពាន​របស់​ចិនទៅលើ​កោះតៃវ៉ាន់ដែលជាសម្ព័ន្ធមិត្តរបស់អាមេរិក។

រដ្ឋបាលលោកដូណាល់ ត្រាំវិញ​​គ្មានគិត​អ្វីក្រៅតែពីកាត់បន្ថយ​ការចំណាយ​នៅទឹកដីបរទេស ដើម្បី​បង្វែរលុយមក​ប្រើដើម្បីការពារសន្តិសុខ​ក្នុងប្រទេស។ ជាក់ស្តែង ការ​លុបចោល​ផែនការពង្រីកកម្លាំង​របស់​សម្ព័ន្ធយោធាអាមេរិកជប៉ុន​នឹង​អាច​ធ្វើ​ឲ្យ​មន្ទីរបញ្ចកោណសន្សំថវិកាបាន​ជាង ១១៨០លាន​ដុល្លារ។ ប៉ុន្តែ ទន្ទឹមគ្នានោះ អ្នកសរសេរ​គម្រោង​កាត់បន្ថយ​ថវិការបស់​ក្រសួងការពារជាតិអាមេរិក​ បាន​ព្រមាន​ពីការបាត់បង់​ប្រយោជន៍​នយោបាយ និងសេដ្ឋកិច្ច​របស់អាមេរិក​នៅជប៉ុនព្រោះជប៉ុន​ជា​អ្នកវិនិយោគនិង​ទីផ្សារសំខាន់​របស់អាមេរិក។ ម្យ៉ាងវា​នឹង​ធ្វើ​ឲ្យ​ដែនឥទ្ធិពល​របស់​កងទ័ពអាមេរិក​នៅ​ឥណ្ឌូប៉ាស៊ីហ្វិក​កាន់តែចុះរួមតូច ពិបាក​តាមដាន​គ្រប់គ្រង នៅចំពោះមុខការពង្រីក​កម្លាំងយោធា​របស់​មហាអំណាច​ចិន។

នៅក្រោយ​ការចុះផ្សាយ​ទាក់ទង​នឹង​គម្រោងការ​របស់​មន្ទីរបញ្ចកោណលុបចោល​កិច្ចព្រមព្រៀងពង្រីកសម្ព័ន្ធយោធា​ជប៉ុន អាមេរិក ទាំង​រដ្ឋមន្រ្តីការពារជាតិជប៉ុន និងអ្នកនាំពាក្យ​រាជរដ្ឋាភិបាល​ជប៉ុន​កាលពីថ្ងៃសុក្រទី ២១មីនា បាន​ចេញមកបញ្ជាក់​ការប្តេជ្ញាចិត្តរបស់​ជប៉ុន​ដើម្បីជំរុញ​សម្ព័ន្ធភាពជាមួយអាមេរិក និងថា ទំនាក់ទំនងយោធាជប៉ុន និងអាមេរិក​នៅដូចដើម មិនប្រែប្រួល។

នៅចំពោះមុខការគំរាមកំហែង​អាវុធនុយក្លេអ៊ែរ​របស់កូរ៉េខាងជើង និង​មហាអំណាចចិន ជប៉ុន​បាន​បង្កើន​ថវិកាកងទ័ព​ឲ្យបាន​២%នៃផលិតផលក្នុងស្រុកសរុប ទៅតាម​ការចង់បាន​របស់​លោកដូណាល់​ ត្រាំ​ដែល​ទាមទារ​ឲ្យ​សម្ព័ន្ធមិត្ត​របស់អាមេរិក​ត្រូវតែ​ទទួលបន្ទុកលើចំណាយ​យោធា​ឲ្យបាន​កាន់តែច្រើនជាងមុន។

ដំណឹង​ស្តីពីគម្រោងការបោះបង់ចោល​ការពង្រីកសម្ព័ន្ធយោធា​អាមេរិក ជប៉ុន​បាន​ជះភាយ​រហូត​ធ្វើ​ឲ្យកូរ៉េខាងត្បូង សម្ព័ន្ធមិត្ត​មួយទៀត​របស់អាមេរិកភ័យព្រួយពី​ជោគវាសនា​របស់ខ្លួន ដែលត្រូវ​ពឹងផ្អែកទាំងស្រុង​លើកងទ័ព​អាមេរិក​ដើម្បីការពារខ្លួននៅចំពោះមុខ​កូរ៉េខាងជើង។ ​

មាន​ទាហាន​អាមេរិក​ប្រចាំការ​ប្រមាណ ២ម៉ឺន ៥ពាន់នាក់ កូរ៉េខាងត្បូងក៏ធ្លាប់រងការដាក់សម្ពាធ​របស់លោកដូណាល់ ត្រាំ នៅក្នុងអាណត្តិទី​១។ កាលណោះលោកដូណាល់ ត្រាំ​បាននិយាយ​ថា ក្នុងនាមជាប្រទេស​អ្នកមានម្នាក់ដែរ កូរ៉េខាងត្បូង​ត្រូវ​​បង្កើន​ការចំណាយ ពី​៨០០លាន ទៅ ៥ពាន់លាន​ដុល្លារ សម្រាប់​បង់​ថ្លៃឲ្យអាមេរិកដែលមាន​ទ័ពឈរជើងចាំការពារប្រទេសកូរ៉េខាងត្បូង។

ការទាមទារ​ថ្លៃការពារជាតិពីអាមេរិក​ធ្លាប់​បង្ក​ឲ្យសម្ព័ន្ធមិត្តទាំងពីរ​មាន​ទំនាក់ទំនង​មិនសូវរលូន​នឹងគ្នា​ក្នុងអាណត្តិ​ទី១​របស់​លោកដូណាល់ ត្រាំ។ នៅអាណត្តិថ្មីនេះ លោកដូណាល់ ត្រាំ ទំនង​មិន​ប្តូរ​គំនិត​អ្វីច្រើន ប៉ុន្តែ កូរ៉េខាងត្បូង​នៅតែជឿថា អាមេរិក​ត្រូវការ​ទឹកដី​ជប៉ុន និងកូរ៉េខាងត្បូងដើម្បី​ទប់ទល់នឹង​កូរ៉េខាងជើង និង​ប្រទេស​ចិន៕