- ថ្ងៃអាទិត្យ ទី១៣ ខែមេសា ឆ្នាំ២០២៥ ម៉ោង ៦:០០ នាទី ល្ងាច

ភ្នំពេញ៖ ល្បែងកម្សាន្ដ និងចង្វាក់រាំបែបប្រពៃណីខ្មែរ ដូចជារាំវង់ សារាវ៉ាន់ ឡាំលាវ ជាដើម មិនសូវពេញនិយម ក្នុងពិធីសង្ក្រាន្ដឆ្នាំថ្មី ដូចពីមុនឡើយ ខណៈយុវជន យុវតីភាគច្រើន ចូលចិត្តការរាំចង្វាក់ញាក់ញ័រ និងចូលចិត្តលេងបាញ់ទឹក ប៉ាត់ម្សៅ ជាដើម។ ទន្ទឹមនឹងការថមថយចុះនៃការលេងល្បែងប្រជាប្រិយ ល្បែងទាញព្រ័ត្រ ដែលជាកីឡាប្រពៃណីផង និងជាកីឡាអត្តសញ្ញាណដែលត្រូវបានចុះក្នុងបញ្ជីបេតិកភណ្ឌរបស់អង្គការយូណេស្កូផងនោះ ក៏ស្ទើរតែបាត់វត្តមាន ពិធីបុណ្យចូលឆ្នាំខ្មែរដែរ។
កញ្ញា មាស តឿ អគ្គលេខាធិការរងសហព័ន្ធកីឡាទាញព្រ័ត្រកម្ពុជា ស្នើឲ្យតាមស្ថាប័ន ដែលរៀបចំសង្ក្រាន្ដឆ្នាំថ្មី ជួយដាក់ល្បែងទាញព្រ័ត្រ ព្រោះដើម្បីថែរក្សាល្បែងប្រពៃណី និងជាកីឡាអត្ដសញ្ញាណជាតិមួយរបស់កម្ពុជា ដែលមានភស្ដុតាងនៅប្រាសាទបុរាណ។
ល្បែងទាញព្រ័ត្រ គឺជាល្បែងប្រពៃណីខ្មែរមួយ ក្នុងចំណោមល្បែងផ្សេងទៀត ដូចជាចោលឈូង, បោះអង្គញ់, លាក់កន្សែង, ប្រណាំងគោ ក្របី និងវាយក្អមជាដើម។ ប៉ុន្ដែល្បែងកម្សាន្ដទាំងនោះ ហាក់បីដូចជាមិនសូវបានយកមកលេងក្នុងពិធីបុណ្យចូលឆ្នាំខ្មែរ ដូចពីមុនទេ។ បច្ចុប្បន្ន ក្មេងៗភាគច្រើន និយមលេងបាញ់ទឹក ជះទឹក ចោលទឹក និងប៉ាតម្សៅ ទៅវិញ។
បច្ចុប្បន្ននេះ ល្បែងកម្សាន្ដនេះ ត្រូវបានវិវឌ្ឍទៅជាកីឡាមួយ ដែលមានបទបញ្ជា និងក្បួនច្បាប់នៃការប្រកួតត្រឹមត្រូវ។ ល្បែងមួយនេះ ត្រូវបានមនុស្សទូទាំងពិភពលោក យកទៅលេងបែបកម្សាន្ដខ្លះ និងបែបប្រកួតកីឡាខ្លះ។ ដោយឡែកកីឡាទាញព្រ័ត្រ ឬល្បែងទាញព្រ័ត្ររបស់កម្ពុជា មានប្រវត្តិយូរលង់ណាស់មកហើយ ថែមទាំងមានការគាំទ្រច្រើនពីខ្មែរសម័យមុន ដោយមានចម្លាក់តាមប្រាសាទបុរាណខ្លះ ជាពិសេសរឿងរ៉ាវពាក់ព័ន្ធពី កូ សមុទ្រទឹកដោះ ជាសក្ខីភាព។
កាលពីថ្ងៃទី២ ខែធ្នូ ឆ្នាំ២០១៥ កម្ពុជា ជោគជ័យក្នុងការដាក់កីឡាទាញព្រ័ត្រ ទៅក្នុងបញ្ជីបេតិកភណ្ឌវប្បធម៌អរូបីរបស់មនុស្សជាតិ នៃអង្គការយូណេស្កូ នៅទីក្រុងវិនឌុក ប្រទេសណាមីប៊ី។
កញ្ញា មាស តឿ អំពាវនាវឲ្យអ្នករៀបចំកម្មវិធីសង្ក្រាន្ដឆ្នាំថ្មី តាមភូមិ ឃុំ សហគម និងខេត្ត ដាក់បញ្ចូលកីឡានេះ ចូលក្នុងកម្មវិធីកម្សាន្ដ។ អគ្គលេខាធិការរងរូបនេះ មានសុទិដ្ឋិនិយមថា ការលេងល្បែងកម្សាន្ដនេះ គឺជាការចូលរួមថែរក្សាវប្បធម៌ខ្មែរ និងក៏ជាការផ្សព្វផ្សាយពីកីឡាទាញព្រ័ត្រនៅកម្ពុជាដែរ។
កញ្ញា មាស តឿ បាននិយាយប្រាប់សារព័ត៌មានថ្មីៗ តាមបណ្តាញតេលេក្រាមថា៖ «ល្បែងនេះ បើយើងយកមកលេង គឺផ្ដល់ផលវិជ្ជមានសម្រាប់កម្ពុជាយើង។ ទីមួយ យើងមានអត្ដសញ្ញាណល្បែងទាញព្រ័ត្ររបស់យើង នៅលើប្រាង្គប្រាសាទអង្គរវត្តស្រាប់ ដែលជាកេរមរតករបស់ខ្មែរយើង។ ហើយល្បែងនេះ ក៏ជាសម្បត្តិវប្បធម៌របស់យើង។»។
សម្រាប់អគ្គលេខាធិការរងរូបនេះ លើសពីការផ្សព្វផ្សាយ និងថែរក្សាវប្បធម៌ខ្មែរ ការលេងកីឡាទាញព្រ័ត្រ ក៏ជាការបង្កើតនូវមិត្តភាព និងសាមគ្គីភាពផង ដោយអ្នកចូលរួមលេង ត្រូវចែកគ្នាជា២ក្រុម និងភាគីម្ខាងៗ មានគ្នីគ្នាយ៉ាងតិច៥នាក់។ ទោះជាសមាជិកក្រុមនីមួយៗ មិនស្គាល់គ្នាពីមុនមក ប៉ុន្ដែអ្នកលេងទាំងនោះ នៅតែអាចលេងជាមួយគ្នា ដោយសា្នមញញឹម និងសាមគ្គីភាពដើម្បីជ័យជម្នះ និងលេងបែបសប្បាយក្នុងពិធីបុណ្យចូលឆ្នាំខ្មែរ។
កញ្ញា មាស តឿ បាននិយាយថា៖ «ការលេងល្បែងទាញព្រ័ត្រ គឺបង្ហាញថាយើង មាន សាមគ្គីភាពល្អ ទោះបីជាយើង មិនធ្លាប់ស្គាល់គ្នាពីមុន ប៉ុន្ដែយើងបានកម្សាន្ដក្នុងបុណ្យចូលឆ្នាំជាមួយគ្នា ហើយយើងបានចាប់ក្រុមជាមួយគ្នាលេងល្បែងទាញព្រ័ត្រ។ ល្បែងកម្សាន្ដ មិនត្រឹមតែជាប្រភេទកីឡាទេ ប៉ុន្ដែក៏ជាការសាងមគ្គីគ្នា និងគ្នាក្នុងឱកាសបុណ្យ ទាន មិនត្រឹមតែប៉ុណ្ណឹង នេះក៏ជាការបំផុសនៅវប្បធម៌ខ្មែររបស់យើងដែរ។»។
គួរបញ្ជាក់ថា ល្បែងទាញព្រ័ត្រ ឬកីឡាទាញព្រ័ត្រ គឺជាកីឡាដែលងាយលេង ងាយរៀបចំជាងកីឡាផ្សេងទៀត ព្រោះល្បែងនេះ មិនត្រូវការបច្ចេកទេសរៀបចំច្រើន គឺគ្រាន់តែមានខ្សែព្រ័ត្រ ឬខ្សែដែលរឹងមាំ អាចឲ្យភាគីទាំង២ក្រុមទាញកម្សាន្ដប៉ុណ្ណោះ។ ម្យ៉ាង ការលេងល្បែងកម្សាន្ដនេះ មិនរើសទីតាំងពេកនោះទេ ពោលគឺអាចលេងកម្សាន្តបានទោះនៅលើស្មី លើដីធម្មតា ឬក៏លើខ្សាច់ក៏បាន។ ដូច្នេះ ការដាក់បញ្ចូលកីឡាទាញព្រ័ត្រ ក្នុងកម្មវិធីកម្សាន្តសង្ក្រាន្តឆ្នាំថ្មី ឬកម្មវិធីអបអរចូលឆ្នាំខ្មែរ ក៏មិនពិបាកនោះដែរ៕
អ្នកសរសេរអត្ថបទ
