ជាធម្មតា នៅក្នុងសង្គម ជោគជ័យ បរាជ័យ ឬវាសនារបស់មនុស្ស តែងតែឡើងចុះ ឬប្រែប្រួលទៅតាមកាលៈទេសៈ ស្ថានភាព និងលក្ខខណ្ឌចាំបាច់មួយចំនួន។ ម្ដងអ្នកនេះជោគជ័យ ម្ដង...
ដោយសាស្ត្រាចារ្យ ឈត ប៊ុនថង
ភ្នំពេញ៖ នៅក្នុងសង្គមតែងតែមានមនុស្សល្អនិងមនុស្សអាក្រក់ និង មានមនុស្សស្មោះត្រង់និងមនុស្សមិនស្មោះត្រង់ដែលព្យាយាមប្រើល្...
មានពលរដ្ឋខ្លះសរសេរខុសគ្នា ខ្លះ«អុច»ទៅ ហើយខ្លះទៀតសរសេរ«អុជ»ទៅ តែមិនច្បាស់ថាមួយណាត្រូវ។ តាមការពិតពាក្យ ទាំងពីរនេះ អាចសរសេរ...
រវាងពាក្យទាំងនេះ មិនមានន័យដូចគ្នាឡើយ។ «បាយបិណ្ឌ» មានន័យថា បាយដែលពូតឲ្យជាដុំ ឬមូល សម្រាប់ឧទ្ទិសកុសលឲ្យមនុស្សចែកឋានទៅដែលក្លាយជាប្រេត។&...
វចនានុក្រមខ្មែររបស់សម្តេច ជួន ណាត បានពន្យល់ពាក្យ «យាន» ថាជាគ្រឿងដឹកនាំ,គ្រឿងនាំបន្ទុកទៅមក,គ្រឿងសម្រាប់ជិះ ដូចរទះ,រថ,ទូក ជាដើម។ វចនាន...
វចនានុក្រមខ្មែរសម្តេចព្រះសង្ឃរាជ ជួន ណាត បានបញ្ជាក់ថាពាក្យ«រំសាយ,រំអិល,រំហួត,រំហ,រំដោះ, រំលើង,រំលឹក,រំលស់ ជាដើម អាចសរសេរជាព្យាង្គរាយដូច្នេះក៏បាន ឬសរសេរជាព្យាង្គតម្រ...
«មុំ»ឬ«មុម»មានន័យថា ជ្រុង, ជ្រុងជាយ។ «មុំ»សំដៅលើរូបធរណីមាត្របង្កើតដោយបន្ទាត់ពីរ អង្គត់ពីរ ឬកន្លះបន្ទាត់ពីរ ដែលគ...
កាឡកិណី ឬ កាឡកណ្ណី ជាភាសាបាលី ដែលមានន័យថា មនុស្សឥតបុណ្យ, មនុស្សចង្រៃ, មនុស្សចិត្តខ្មៅ។ នេះបើតាមការពន្យល់ក្នុងវចនានុក្រមខ្មែរសម្តេចព្រះសង្ឃរាជ ជួន ណាត។...
រវាងពាក្យ«ចរិត,ចារឹក និងចារិក»ទាំងបីនេះ អាចនឹងធ្វើឲ្យពលរដ្ឋងាយនឹងប្រើច្រឡំគ្នា។ ដើម្បីជៀសវាងបង្កើតកំហុស ពលរដ្ឋគួរគប្បីត្រួតពិនិត្យក្នុងវចនានុក្រមខ្មែរជាមុនសិន...
ពលរដ្ឋខ្មែរខ្លះប្រាកដជាធ្លាប់បានស្គាល់ពាក្យ«វាសនដ្ឋាន ឬវសនដ្ឋាន»នេះហើយ។ ប៉ុន្តែពលរដ្ឋខ្លះទៀតមិនស្គាល់ និងមិនធ្លាប់បានឮឡើយ។ ទោះបីពាក្យទាំងនេះមានអ្នកធ្លាប់ដឹង ន...
«ទាយជ្ជទាន» គឺពាក្យដែលប្រើទាំងនៅក្នុងន័យសេដ្ឋកិច្ចផង និងក្នុងន័យហិរញ្ញវត្ថុផង។ នេះបើតាមសទ្ទានុក្រមវិទ្យាសាស្ត្រសេដ្ឋកិច្ច របស់ក្រុមប្រឹក្សាជាតិភាសាខ្មែរ។...
រវាងវណ្ណយុត្តិទាំងពីរនេះ បើមហាជនមិនបានត្រួតពិនិត្យឲ្យច្បាស់លាស់នោះទេ ប្រាកដជាប្រើច្រឡំគ្នាជាមិនខាន។ បច្ចុប្បន្នមហាជនទូទៅក៏នៅតែប្រើប្រាស់ វណ្ណយុត្...
«បច្ចាមិត្ត» ជាភាសាបាលី រីឯ ប្រត្យមិត្រ ឬ ប្រត្យាមិត្រ ជាភាសាសំសង្ក្រឹត។ បើតាមវចនានុក្រមខ្មែរ សម្តេចព្រះមហាសង្ឃរាជ ជួន ណាត ពាក្យទាំងនេះ មានន័យថា អមិត្ត, សត...
នាមសព្ទ «គារវៈ» មានន័យថា សេចក្ដីគោរព, កិរិយាលំអុតលំឱន, ឱនលំទោន; ដំណើរប្រតិបត្តិតាម ។ «អគារវៈ» ដែលជាពាក្យផ្ទុយ គឺ ការមិនគោរព; ការមិនយកចិត្តទ...
យោងតាមវចនានុក្រមខ្មែរ សម្តេចព្រះសង្ឃរាជ ជួន ណាត ពាក្យ «អសារ» និង «អាសា» មានន័យរៀងៗខ្លួន ដែលយើងមិនអាចសរសេរច្របូកច្របល់គ្នាបាននោះឡើយ។...
«មោក្ខ» អានថា «មោក-ខៈ» រីឯ «មោឃ» អានថា «មោឃៈ ឬ មោក»។ តាមវចនានុក្រមខ្មែរ សម្តេចព្រះសង្ឃរាជ ជួន ណាត ពាក្យទាំងពីរមានន័យដូច...
«ប្រទានកម្ម»មានន័យថា កិច្ចសន្យាផ្ទេរកម្មសិទ្ធិទ្រព្យណាមួយរបស់ជនម្នាក់ទៅជនម្នាក់ទៀតដែលព្រមទទួលយកទ្រព្យនោះ ជាអំណោយជាសំណងថ្លៃការ ឬជារង្វាន់ ឬក៏ដើម្បីដាក់ធុរៈអ្វី...
ភ្នំពេញ៖ ពាក្យថា «បរិបូរ, បរិបូណ៌ និង បរិបូរណ៍»គឺជាពាក្យដែលសាធារណជន លោកនៅមានភាពមិនច្បាស់លាស់នៅក្នុងការសរសេរនៅឡើយ។ មូលហេតុ គឺមិនសូវបានយល់ដឹង...
រវាងពាក្យទាំងអស់នេះ គឺត្រឹមត្រូវដូចគ្នា ហើយអាចសរសេរមួយណាក៏បាន។ វចនានុក្រម សម្តេចព្រះរាជ ជួន ណាត បានពន្យល់ពាក្យ «រឭក»,«រំឭក»«...
«គូលី» មានន័យថា មនុស្សដែលស៊ីឈ្នួលធ្វើការឲ្យគេ។ ពាក្យនេះមានដើមកំណើតមកពីប្រទេសហិណ្ឌូស្តង់ ដែលសរសេរ«កុលិ» សំដៅលើមនុស្សស៊ីឈ្នួលធ្វើការឲ្យជនជាតិហិណ្ឌូ ...