ជាតិ
នយោបាយជាតិ
រូបថតពីឆ្វេងទៅស្តាំ៖ លោក ហ៊ាង រិទ្ធី លោក ពេជ្រ ស្រស់ លោក ញ៉ែម វណ្ណថន និងលោក សួន សេរីរដ្ឋា
×![]()
ដោយ: ធឿន បញ្ញាឬទិ្ធ
ភ្នំពេញ៖ រដ្ឋសភាអនុម័តសេចក្ដីស្នើច្បាប់ស្តីពីគណបក្សនយោបាយ ដោយសំឡេងគាំទ្រពីខាងគណបក្សប្រជាជនកម្ពុជា ចំនួន៦៦រូប។ ចំពោះខ្លឹមសារនៃសេចក្ដីស្នើច្បាប់នេះ មានទាំងការរិះគន់ និងការគាំទ្រពីគណបក្សនយោបាយ។
ខាងក្រោមនេះជាមតិរបស់មេដឹកនាំគណបក្សថ្មី ជុំវិញសេចក្តីស្នើវិសោធនកម្មច្បាប់ ស្តីពីគណបក្សនយោបាយ៖
ប្រធានគណបក្សអំណាចខ្មែរ លោក សួន សេរីរដ្ឋា៖«ខ្ញុំយល់ថាការធ្វើវិសោធនកម្មច្បាប់នេះ វាមិនមែនជាកាលៈទេសៈដែលចាំបាច់កែប្រែនៅពេលនេះទេ ព្រោះរដ្ឋសភាមានច្បាប់ច្រើនណាស់ដែលត្រូវធ្វើ និងអនុម័ត ដើម្បីបម្រើផលប្រយោជន៍ប្រជាពលរដ្ឋ។ ហើយច្បាប់នេះខ្ញុំមើលឃើញថា វាមានតែក្រុមសមាជិកសភាពីខាងគណបក្សប្រជាជនមើលមុខគ្នាលើកដៃអនុម័ត ដោយមិនមែនបម្រើប្រយោជន៍ពលរដ្ឋ និងមិនឆ្លើយតបតាមឆន្ទៈពលរដ្ឋឡើយ តែឆ្លើយតបតាមការចង់បានរបស់លោក ហ៊ុន សែន ទៅវិញទេ…។ ខ្ញុំឃើញ៣ចំនុចក្នុងមាត្រា៦ នៃការធ្វើសោធនកម្មច្បាប់នេះ ដែលគ្មានការចែងឲ្យច្បាស់លាស់ទេ ដូចជាការធ្វើអបគមន៍ បើសិនជាគេចង់ចោទថា យើងធ្វើអបគមន៍ គេនឹងរៀបចំរឿងឲ្យដូចការចោទ។ បើគេចង់ចោទយើងថា ញុះញង់ដែលនាំឲ្យប៉ះពាល់ដល់សន្តិសុខជាតិ បែកបាក់ជាតិ គេនឹងរៀបចំបទចោទឲ្យមានការញុះញង់តាមដែលគេចង់បាន។ ដូច្នេះខ្ញុំយល់ថា ការវិសោធនកម្មច្បាប់ថ្មីនេះ គឺដើម្បីបំបាក់ស្មារតីអ្នកនយោបាយ ដែលជាគណបក្សប្រឆាំង ដែលវាធ្វើឡើងផ្ទុយពីគោលការណ៍លទ្ធិប្រជាធិបតេយ្យ សេរី ពហុបក្ស…»។
ប្រធានគណបក្សយុវជនកម្ពុជា លោក ពេជ្រ ស្រស់៖«តាមពិតទៅបើនិយាយន័យចំទៅគាត់(ហ៊ុន សែន) បង្កើតច្បាប់នេះដើម្បីផ្តួលរំលំដៃគូរប្រជែងនយោបាយរបស់គាត់ ព្រោះដៃគូររបស់គាត់(សម រង្ស៊ី)ពេលនេះកំពុងមានទោស ដូច្នេះគាត់បង្កើតច្បាប់នេះដើម្បីកុំឲ្យដៃគូររបស់គាត់លើសង្វៀងប្រកួតជាមួយបាន ។ ដូច្នេះយើងមើលភាពជាក់ស្ដែងខាងមុខ គឺជិតបោះឆ្នោតដូចនេះការធ្វើវិសោធនកម្មលឿនបំផុតបែបនេះ បានន័យថា គាត់កំពុងប្រើថ្នាំសណ្ដំបន្ទន់ឆ្អឹងដៃគូររបស់គាត់ ។ ប៉ុន្តែខ្ញុំយល់ថាច្បាប់នេះមិនគួរធ្វើពេលនេះទេ វាគួរតែចាំធ្វើនៅក្រោយពេលបោះឆ្នោតអាណត្តិក្រោយ …។ ខ្ញុំយល់ថា អ្វីដែលមានការលំបាកដល់អ្នកធ្វើនយោបាយនោះ គឺការចែងហាមមិនឲ្យអ្នកនយោបាយ មានការញុះញង់ដែលអាចនាំឲ្យមានការបែកបាក់ជាតិ ត្រង់ចំណុចនេះខ្ញុំគិតថាវាគ្មានធាតុផ្សំ គ្មានការចែងពន្យល់បន្ថែមឲ្យច្បាស់។ ដូច្នេះនៅពេលយើងនិយាយក្នុងរូបភាពណាមិនបានដឹងច្បាស់នោះ គេអាចចោទថាយើងញុះញង់នោះ វាគឺជារឿងដែលធ្វើឲ្យយើងរអាលក្នុងការធ្វើនយោបាយដែរ ព្រោះគេចង់ហ៊ុំព័ទ្ធមិនឲ្យយើងរិះគន់ហើយ»។
ប្រធានគណបក្សយុត្តិធម៌ជាតិខ្មែរ លោក ហ៊ាង រិទ្ធី៖«ខ្ញុំយល់ថា ប្រទេសណាក៏ត្រូវមានច្បាប់ដែរ។ ប៉ុន្តែបើការធ្វើច្បាប់ដែលប៉ះពាល់ដល់លទ្ធិប្រជាធិបតេយ្យនោះវាមិនល្អទេ។ ចំពោះច្បាប់នេះខ្ញុំមិនគាំទ្រឡើយ ព្រោះវាមានកំណត់ឲ្យមានការរំលាយគណបក្សជាដើម។ ដូច្នេះខ្ញុំយល់ថា ការធ្វើវិសោធនកម្មច្បាប់បែបនេះ វារំលោភ និងកៀបសង្កត់បែបផ្ដាច់ការទៅលើគណបក្សនយោបាយនៅកម្ពុជា ដែលប្រកាន់យករបបលទ្ធិប្រជាធិបតេយ្យ សេរី ពហុបក្ស»។
គណបក្សសង្គ្រោះជាតិ ដែលមិនគាំទ្រសេចក្ដីស្នើវិសោធនកម្មច្បាប់ ស្តីពីគណបក្សនយោបាយនេះ បានលើកហេតុផលថា៖«សេចក្តីស្នើច្បាប់នេះនឹងបង្កឲ្យមានការបែកបាក់ឯកភាពជាតិ, ទី២ ខ្លឹមសារក្នុងសេចក្តីស្នើច្បាប់មានលក្ខណៈផ្ទុយពីគោលការណ៍នៃលទ្ធិប្រជាធិបតេយ្យ សេរីពហុបក្ស, ទី៣ សំណើវិសោធនកម្មនេះធ្វើឡើងផ្ទុយពីឆន្ទៈប្រជាពលរដ្ឋខ្មែរ និងទី៤វិសោធនកម្មនេះ គឺធ្វើឡើងដោយប្រញាប់ប្រញាល់ ហើយអាចយកមកប្រើ ដើម្បីគាបសង្កត់ និងបំផ្លាញគណបក្សប្រជែងផងដែរ»។
ប្រធានគណបក្សមហាសាមគ្គីជាតិខ្មែរ លោក ញ៉ែម វណ្ណថន៖«ខ្ញុំមិនទាន់បានឃើញខ្លឹមសារច្បាប់នេះនៅឡើយទេ។ប៉ុន្តែសម្រាប់ខ្ញុំ ខ្ញុំមិនជំទាស់និងការធ្វើសោធនកម្មច្បាប់ស្តីពីគណបក្សនយោបាយនេះ ព្រោះខ្ញុំយល់ថាវាជាការល្អហើយ ចំពោះការកែប្រែច្បាប់ឲ្យទាន់សម័យបែបនេះ។ ហើយខ្ញុំក៏មិនយល់ថាវា រិតត្បិត ឫមិនរិតត្បិតអ្វីដែរ សំខាន់យើងយកពាក្យថារិតត្បិតនេះ ឲ្យទៅជាការអនុវត្តដោយទទួលខុសត្រូវ ឫឲ្យមានតម្លាភាពល្អទៅ។ ចំពោះខ្ញុំ ខ្ញុំគ្រាន់តែយល់ថា ប្រទេសកាន់លទ្ធិប្រជាធិបតេយ្យអាស្រ័យរដ្ឋធម្មនុញ្ញ គួរតែឲ្យអ្នកនយោបាយចូលរួមគ្រប់ភាគី ក្នុងការធ្វើច្បាប់ទាក់ទងគណបក្សនយោបាយនេះ ប៉ុន្តែមានការអនុម័តបែបនេះហើយ ដូចខ្ញុំលើកខាងដើមថា ខ្ញុំក៏មិនជំទាស់អ្វីដែរ»។
ក្រុមតំណាងរាស្ត្រគណបក្សប្រជាជនកម្ពុជា ចំនួន៦៦រូប បានលើកដៃអនុម័តលើសេចក្ដីស្នើវិសោធនកម្មច្បាប់ស្តីគណបក្សនយោបាយ ដោយពុំមានវត្តមានតំណាងរាស្ត្រគណបក្សសង្គ្រោះជាតិឡើយ។
ចំពោះខ្លឹមសារថ្មី នៃច្បាប់ស្តីពីគណបក្សនយោបាយ ដែលរដ្ឋសភាអនុម័តនោះមានការបន្ថែមចំណុចថា ទណ្ឌិត មិនមានសិទិ្ធធ្វើជាប្រធាន និងអនុប្រធានគណបក្ស នោះទេ។ ខ្លឹមសារថ្មីនៃច្បាប់ខាងលើ ក៏បានកំណត់ដែរថា ទណ្ឌិត មិនអាចក្លាយជាសមាជិកនៃគណៈកម្មាធិការនាយក ឬគណៈកម្មាធិការអចិន្ត្រៃយ៍ ក្នុងគណបក្សណាមួយឡើយ។ ជាងនេះទៀត គណបក្សណា ដែលប្រព្រឹត្តខុសច្បាប់ធ្ងន់ធ្ងរ នឹងត្រូវរំលាយចោលតែម្តង៕
ខាងក្រោមនេះជាមតិរបស់មេដឹកនាំគណបក្សថ្មី ជុំវិញសេចក្តីស្នើវិសោធនកម្មច្បាប់ ស្តីពីគណបក្សនយោបាយ៖
ប្រធានគណបក្សអំណាចខ្មែរ លោក សួន សេរីរដ្ឋា៖«ខ្ញុំយល់ថាការធ្វើវិសោធនកម្មច្បាប់នេះ វាមិនមែនជាកាលៈទេសៈដែលចាំបាច់កែប្រែនៅពេលនេះទេ ព្រោះរដ្ឋសភាមានច្បាប់ច្រើនណាស់ដែលត្រូវធ្វើ និងអនុម័ត ដើម្បីបម្រើផលប្រយោជន៍ប្រជាពលរដ្ឋ។ ហើយច្បាប់នេះខ្ញុំមើលឃើញថា វាមានតែក្រុមសមាជិកសភាពីខាងគណបក្សប្រជាជនមើលមុខគ្នាលើកដៃអនុម័ត ដោយមិនមែនបម្រើប្រយោជន៍ពលរដ្ឋ និងមិនឆ្លើយតបតាមឆន្ទៈពលរដ្ឋឡើយ តែឆ្លើយតបតាមការចង់បានរបស់លោក ហ៊ុន សែន ទៅវិញទេ…។ ខ្ញុំឃើញ៣ចំនុចក្នុងមាត្រា៦ នៃការធ្វើសោធនកម្មច្បាប់នេះ ដែលគ្មានការចែងឲ្យច្បាស់លាស់ទេ ដូចជាការធ្វើអបគមន៍ បើសិនជាគេចង់ចោទថា យើងធ្វើអបគមន៍ គេនឹងរៀបចំរឿងឲ្យដូចការចោទ។ បើគេចង់ចោទយើងថា ញុះញង់ដែលនាំឲ្យប៉ះពាល់ដល់សន្តិសុខជាតិ បែកបាក់ជាតិ គេនឹងរៀបចំបទចោទឲ្យមានការញុះញង់តាមដែលគេចង់បាន។ ដូច្នេះខ្ញុំយល់ថា ការវិសោធនកម្មច្បាប់ថ្មីនេះ គឺដើម្បីបំបាក់ស្មារតីអ្នកនយោបាយ ដែលជាគណបក្សប្រឆាំង ដែលវាធ្វើឡើងផ្ទុយពីគោលការណ៍លទ្ធិប្រជាធិបតេយ្យ សេរី ពហុបក្ស…»។
ប្រធានគណបក្សយុវជនកម្ពុជា លោក ពេជ្រ ស្រស់៖«តាមពិតទៅបើនិយាយន័យចំទៅគាត់(ហ៊ុន សែន) បង្កើតច្បាប់នេះដើម្បីផ្តួលរំលំដៃគូរប្រជែងនយោបាយរបស់គាត់ ព្រោះដៃគូររបស់គាត់(សម រង្ស៊ី)ពេលនេះកំពុងមានទោស ដូច្នេះគាត់បង្កើតច្បាប់នេះដើម្បីកុំឲ្យដៃគូររបស់គាត់លើសង្វៀងប្រកួតជាមួយបាន ។ ដូច្នេះយើងមើលភាពជាក់ស្ដែងខាងមុខ គឺជិតបោះឆ្នោតដូចនេះការធ្វើវិសោធនកម្មលឿនបំផុតបែបនេះ បានន័យថា គាត់កំពុងប្រើថ្នាំសណ្ដំបន្ទន់ឆ្អឹងដៃគូររបស់គាត់ ។ ប៉ុន្តែខ្ញុំយល់ថាច្បាប់នេះមិនគួរធ្វើពេលនេះទេ វាគួរតែចាំធ្វើនៅក្រោយពេលបោះឆ្នោតអាណត្តិក្រោយ …។ ខ្ញុំយល់ថា អ្វីដែលមានការលំបាកដល់អ្នកធ្វើនយោបាយនោះ គឺការចែងហាមមិនឲ្យអ្នកនយោបាយ មានការញុះញង់ដែលអាចនាំឲ្យមានការបែកបាក់ជាតិ ត្រង់ចំណុចនេះខ្ញុំគិតថាវាគ្មានធាតុផ្សំ គ្មានការចែងពន្យល់បន្ថែមឲ្យច្បាស់។ ដូច្នេះនៅពេលយើងនិយាយក្នុងរូបភាពណាមិនបានដឹងច្បាស់នោះ គេអាចចោទថាយើងញុះញង់នោះ វាគឺជារឿងដែលធ្វើឲ្យយើងរអាលក្នុងការធ្វើនយោបាយដែរ ព្រោះគេចង់ហ៊ុំព័ទ្ធមិនឲ្យយើងរិះគន់ហើយ»។
ប្រធានគណបក្សយុត្តិធម៌ជាតិខ្មែរ លោក ហ៊ាង រិទ្ធី៖«ខ្ញុំយល់ថា ប្រទេសណាក៏ត្រូវមានច្បាប់ដែរ។ ប៉ុន្តែបើការធ្វើច្បាប់ដែលប៉ះពាល់ដល់លទ្ធិប្រជាធិបតេយ្យនោះវាមិនល្អទេ។ ចំពោះច្បាប់នេះខ្ញុំមិនគាំទ្រឡើយ ព្រោះវាមានកំណត់ឲ្យមានការរំលាយគណបក្សជាដើម។ ដូច្នេះខ្ញុំយល់ថា ការធ្វើវិសោធនកម្មច្បាប់បែបនេះ វារំលោភ និងកៀបសង្កត់បែបផ្ដាច់ការទៅលើគណបក្សនយោបាយនៅកម្ពុជា ដែលប្រកាន់យករបបលទ្ធិប្រជាធិបតេយ្យ សេរី ពហុបក្ស»។
គណបក្សសង្គ្រោះជាតិ ដែលមិនគាំទ្រសេចក្ដីស្នើវិសោធនកម្មច្បាប់ ស្តីពីគណបក្សនយោបាយនេះ បានលើកហេតុផលថា៖«សេចក្តីស្នើច្បាប់នេះនឹងបង្កឲ្យមានការបែកបាក់ឯកភាពជាតិ, ទី២ ខ្លឹមសារក្នុងសេចក្តីស្នើច្បាប់មានលក្ខណៈផ្ទុយពីគោលការណ៍នៃលទ្ធិប្រជាធិបតេយ្យ សេរីពហុបក្ស, ទី៣ សំណើវិសោធនកម្មនេះធ្វើឡើងផ្ទុយពីឆន្ទៈប្រជាពលរដ្ឋខ្មែរ និងទី៤វិសោធនកម្មនេះ គឺធ្វើឡើងដោយប្រញាប់ប្រញាល់ ហើយអាចយកមកប្រើ ដើម្បីគាបសង្កត់ និងបំផ្លាញគណបក្សប្រជែងផងដែរ»។
ប្រធានគណបក្សមហាសាមគ្គីជាតិខ្មែរ លោក ញ៉ែម វណ្ណថន៖«ខ្ញុំមិនទាន់បានឃើញខ្លឹមសារច្បាប់នេះនៅឡើយទេ។ប៉ុន្តែសម្រាប់ខ្ញុំ ខ្ញុំមិនជំទាស់និងការធ្វើសោធនកម្មច្បាប់ស្តីពីគណបក្សនយោបាយនេះ ព្រោះខ្ញុំយល់ថាវាជាការល្អហើយ ចំពោះការកែប្រែច្បាប់ឲ្យទាន់សម័យបែបនេះ។ ហើយខ្ញុំក៏មិនយល់ថាវា រិតត្បិត ឫមិនរិតត្បិតអ្វីដែរ សំខាន់យើងយកពាក្យថារិតត្បិតនេះ ឲ្យទៅជាការអនុវត្តដោយទទួលខុសត្រូវ ឫឲ្យមានតម្លាភាពល្អទៅ។ ចំពោះខ្ញុំ ខ្ញុំគ្រាន់តែយល់ថា ប្រទេសកាន់លទ្ធិប្រជាធិបតេយ្យអាស្រ័យរដ្ឋធម្មនុញ្ញ គួរតែឲ្យអ្នកនយោបាយចូលរួមគ្រប់ភាគី ក្នុងការធ្វើច្បាប់ទាក់ទងគណបក្សនយោបាយនេះ ប៉ុន្តែមានការអនុម័តបែបនេះហើយ ដូចខ្ញុំលើកខាងដើមថា ខ្ញុំក៏មិនជំទាស់អ្វីដែរ»។
ក្រុមតំណាងរាស្ត្រគណបក្សប្រជាជនកម្ពុជា ចំនួន៦៦រូប បានលើកដៃអនុម័តលើសេចក្ដីស្នើវិសោធនកម្មច្បាប់ស្តីគណបក្សនយោបាយ ដោយពុំមានវត្តមានតំណាងរាស្ត្រគណបក្សសង្គ្រោះជាតិឡើយ។
ចំពោះខ្លឹមសារថ្មី នៃច្បាប់ស្តីពីគណបក្សនយោបាយ ដែលរដ្ឋសភាអនុម័តនោះមានការបន្ថែមចំណុចថា ទណ្ឌិត មិនមានសិទិ្ធធ្វើជាប្រធាន និងអនុប្រធានគណបក្ស នោះទេ។ ខ្លឹមសារថ្មីនៃច្បាប់ខាងលើ ក៏បានកំណត់ដែរថា ទណ្ឌិត មិនអាចក្លាយជាសមាជិកនៃគណៈកម្មាធិការនាយក ឬគណៈកម្មាធិការអចិន្ត្រៃយ៍ ក្នុងគណបក្សណាមួយឡើយ។ ជាងនេះទៀត គណបក្សណា ដែលប្រព្រឹត្តខុសច្បាប់ធ្ងន់ធ្ងរ នឹងត្រូវរំលាយចោលតែម្តង៕
© រក្សាសិទ្ធិដោយ thmeythmey.com
