អន្តរជាតិ
ដំណើរដើមទងមុនឈានដល់រដ្ឋប្រហារនៅមីយ៉ាន់ម៉ា
01, Feb 2021 , 9:39 pm
លោកស្រី អ៊ុងសាន ស៊ូជី (ខាងឆ្វេង) ជាមួយអគ្គបញ្ជាការកងទ័ព លោក មីន អ៊ុងឡាំង នៅក្នុងឆ្នាំ២០១៦។ រូបភាព៖ AP
×![]()
ដោយ: ធៀន ភារិន្ទ
យោធាមីយ៉ាន់ម៉ា បានឡើងគ្រប់គ្រងអំណាចជាថ្មីតាមរយៈរដ្ឋប្រហារមួយនៅថ្ងៃទី១ ខែកុម្ភៈ។ ចំណុចសំខាន់ដែលឈានដល់ដំណាក់កាលនេះ គឺការបោះឆ្នោតវិច្ឆិកា ឆ្នាំ២០២០ ដែលយោធាចោទថា មានការកេងបន្លំ។ តាមពិត បញ្ហាចាប់ផ្ដើមលេចឡើងមុនពេលបោះឆ្នោតទៅទៀត។ 
ចាប់តាំងពីមុនថ្ងៃបោះឆ្នោតជាសកលថ្ងៃទី៨ ខែវិច្ឆិកា ឆ្នាំ២០២០ មកម្លេះ ក្រុមយោធា និងរដ្ឋាភិបាលស៊ីវិលមីយ៉ាន់ម៉ា បានចាប់ផ្តើមខ្វែងគំនិតគ្នារួចទៅហើយជុំវិញគណៈកម្មការរៀបចំការបោះឆ្នោតសហព័ន្ធ(UEC) និងការបិទមណ្ឌលបោះឆ្នោតនៅក្នុងតំបន់របស់ជនជាតិភាគតិចមួយចំនួន។ នៅថ្ងៃទី២ ខែវិច្ឆិកា ការិយាល័យអគ្គមេបញ្ជាកងទ័ព បានព្រមានថា រដ្ឋាភិបាលស៊ីវិល ត្រូវទទួលខុសត្រូវរាល់កំហុស ដែលប្រព្រឹត្តដោយគណៈកម្មការរៀបចំការបោះឆ្នោតសហព័ន្ធ ដោយសារសិទ្ធិបោះឆ្នោតរបស់ជនជាតិភាគតិចជាច្រើនត្រូវបាត់បង់ និងបញ្ជីឈ្មោះអ្នកបោះឆ្នោតមានបញ្ហាជាដើម។
នៅថ្ងៃបន្ទាប់ លោកស្រី អ៊ុងសាន ស៊ូជី ទីប្រឹក្សារដ្ឋ បានបញ្ចេញសារតបវិញថា មីយ៉ាន់ម៉ា កំពុងប្រឈមនឹងបញ្ហា ដែលបង្កឲ្យមានការផ្ទុះកំហឹង ក្នុងពេលបោះឆ្នោត។ ចំណែកបក្សសម្ព័ន្ធជាតិដើម្បីប្រជាធិបតេយ្យ (NLD) បានអះអាងថា សេចក្តីថ្លែងការណ៍របស់ក្រុមយោធា បង្កឲ្យមានអស្ថិរភាព ការញុះញង់ និងបង្កឲ្យមានការបារម្ភនៅក្នុងសង្គម។
ទំនាក់ទំនងរវាងភាគីទាំងពីរពោលគឺរដ្ឋាភិបាល និងយោធា ហាក់ដូចជាមិនធូរស្បើយឡើយ ខណៈថ្ងៃបោះឆ្នោតជិតចូលមកដល់។ ភាគីទាំងពីរនៅតែមានបញ្ហាចម្រូងចម្រាសជុំវិញគណៈកម្មការរៀបចំការបោះឆ្នោត បញ្ជីឈ្មោះអ្នកបោះឆ្នោតមិនប្រក្រតី បណ្តឹងរបស់អ្នកបោះឆ្នោតជាដើម។
ជាថ្មីម្តងទៀត នៅថ្ងៃទី៥ ខែវិច្ឆិកា ពោលបីថ្ងៃមុនការបោះឆ្នោត យោធាមីយ៉ាន់ម៉ា បានចេញសេចក្តីថ្លែងការណ៍មួយ ដោយព្រមានថា វាអាចឈានទៅដល់ការដកតំណែងប្រធានាធិបតី និងអនុប្រធានាធិបតី ប្រសិនបើពួកគេ ត្រូវបានចាត់ទុកថា មិនគោរពតាមរដ្ឋធម្មនុញ្ញ និងមិនមានការទទួលខុសត្រូវ។ យោធាមីយ៉ាន់ម៉ា អះអាង ខ្លួនអាចជ្រៀតជ្រែកក្នុងបញ្ហានេះបាន ដោយសារខ្លួនគោរពទៅតាមរដ្ឋធម្មនុញ្ញ និងជាអ្នកការពាររដ្ឋធម្មនុញ្ញឆ្នាំ ២០០៨។
ទាក់ទិននឹងបញ្ហាខាងលើ អង្គការសង្គមស៊ីវិល អ្នកឃ្លាំមើលស្ថានការណ៍មីយ៉ាន់ម៉ា បានបង្ហាញក្តីបារម្ភយ៉ាងខ្លាំង និងទទូចឲ្យរដ្ឋាភិបាល និងយោធា សហការគ្នា ដើម្បីកែលម្អគណៈកម្មជាតិរៀបចំការបោះឆ្នោត។ យ៉ាងណាក៏ដោយ យោធា និងរដ្ឋាភិបាលស៊ីវិល មិនបានសហការគ្នាលើបញ្ហានេះឡើយ។
រហូតមកថ្ងៃបោះឆ្នោតថ្ងៃទី៨ ខែវិច្ឆិកា បញ្ហាចម្រូងចម្រាសរវាងយោធា និងរដ្ឋាភិបាលស៊ីវិល ហាក់ធូរស្រាលបន្តិច ដោយសារអគ្គមេបញ្ជការយោធាមីយ៉ាន់ម៉ា លោក មីន អ៊ុងឡាំង បានប្រកាសថា លោកនឹងទទួលយកលទ្ធផលនៃការបោះឆ្នោត។
ក្នុងអំឡុងពេលរាប់សន្លឹកឆ្នោត បក្សរបស់លោកស្រីស៊ូជី បាននាំមុខជាខ្លាំងលើបក្សផ្សេងៗ។ ក្នុងពេលនេះ បក្សបង្រួបបង្រួម និងអភិវឌ្ឍន៍សហភាព (USDP) បានទាមទារឲ្យមានការបោះឆ្នោតឡើងវិញ ដោយសហការជាមួយយោធា។ បើតាមមន្ត្រីរបស់បក្ស USDP គណៈកម្មការរៀបចំការបោះឆ្នោត មិនយុត្តិធម៌ ហើយបក្ស USDP ចង់បានការបោះឆ្នោតដោយសេរី និងយុត្តិធម៌។ ប៉ុន្តែក្រោយមក យោធាមីយ៉ាន់ម៉ាបដិសេធ។
បន្ទាប់ចំណាយពេលជាច្រើនថ្ងៃ ដើម្បីរាប់សន្លឹកឆ្នោត គណៈកម្មការរៀបចំបោះឆ្នោតមីយ៉ាន់ម៉ា បានប្រកាសលទ្ធផលផ្លូវការថា បក្សសម្ព័ន្ធជាតិដើម្បីប្រជាធិបតេយ្យ បានទទួលកៅអីក្នុងសភាចំនួន ៣៩៦អាសនៈ។ ចំណែកបក្សបង្រួបបង្រួម និងអភិវឌ្ឍន៍សហភាព ដែលជាបក្សប្រឆាំងធំជាងគេ និងស្និទ្ធជាមួយក្រុមយោធា ទទួលបានសំឡេងសភាត្រឹមតែ ៣៣អាសនៈ។ បក្សប្រឆាំងមីយ៉ាន់ម៉ា មិនពេញចិត្តលទ្ធផលខាងលើឡើយ និងដាក់ពាក្យបណ្តឹងរាប់រយលើបញ្ហាជាច្រើនដូចជា អ្នកបោះឆ្នោតក្រោមអាយុបោះឆ្នោត ការលួចបន្លំសន្លឹកឆ្នោត ការបំពានច្បាប់បោះឆ្នោតជាដើម។
នៅថ្ងៃទី១ ខែធ្នូ ក្រុមយោធា ក៏លូកដៃមួយកប់ទៀតចូលការបោះឆ្នោត។ នៅក្នុងសេចក្តីថ្លែងការណ៍មួយ ក្រុមយោធា បានអះអាងថា ខ្លួននឹងពិនិត្យមើលនីតិវិធីនៃការបោះឆ្នោតឡើងវិញ ដើម្បីកំណត់ថាតើការបោះឆ្នោតប្រព្រឹត្តស្របតាមច្បាប់ ឬអត់។ បន្ថែមពីលើនេះ យោធាមីយ៉ាន់ម៉ា ក៏បានស្នើឲ្យគណៈកម្មការរៀបចំការបោះឆ្នោតឲ្យផ្តល់ឯកសារបោះឆ្នោតមកខ្លួនដែរ។ ឯបក្សប្រឆាំង បានចោទថា មានការលួចបន្លំសន្លឹកឆ្នោត និងបញ្ហាផ្សេងៗ ច្រើនជាង ១០០០ករណីនៅទូទាំងប្រទេស។ គណៈកម្មការរៀបចំការបោះឆ្នោត បានច្រានចោលការផ្តល់ឯកសារឱ្យក្រុមយោធា
បញ្ហាជុំវិញការបោះឆ្នោតនៅតែបន្តកើតមានរហូតដល់ពាក់កណ្តាលខែធ្នូ ស្របពេលមានពាក្យលេចឡើងថា លោកស្រី អ៊ុងសាន ស៊ូជី និងលោក មីន អ៊ុងឡាំង បានជួបគ្នា ដើម្បីជជែកពីផលប្រយោជន៍របស់ជាតិ។
យ៉ាងណាមិញនៅថ្ងៃទី២៣ ខែធ្នូ ក្រុមយោធា បានអះអាង ខ្លួនបានរកឃើញឈ្មោះអ្នកបោះឆ្នោតចំនួនជាង ៧,៤ម៉ឺននាក់ មានបញ្ហាមិនប្រក្រតី ដោយមានអ្នកបោះឆ្នោតច្រើនជាងមួយលើក និងអ្នកបោះឆ្នោតមិនទាន់គ្រប់អាយុ។ ប៉ុន្តែគណៈកម្មការរៀបចំការបោះឆ្នោត ច្រានចោលលទ្ធផលនេះ។ ចំណែកបក្សបង្រួបបង្រួម និងអភិវឌ្ឍន៍សហភាព នៅថ្ងៃទី២៩ ខែធ្នូ ឆ្នាំ២០២០ បានដាក់ពាក្យបណ្តឹងចំនួន២០០ ទៀតទៅ គណៈកម្មការបោះឆ្នោត។
ការចោទប្រកាន់ថាការបោះឆ្នោតមានការលួចបន្លំ នៅតែបន្តកើតឡើង។ នៅថ្ងៃទី១០ ខែមករា សមាជិកសភាតំណាងឲ្យក្រុមយោធាចំនួន ១៦០នាក់ សមាជិកសភាបក្សប្រឆាំងមីយ៉ាន់ម៉ាចំនួន ៣៦នាក់ និងសមាជិកសភាផ្សេងទៀត បានស្នើទៅប្រធានសភា ឲ្យបើកកិច្ចប្រជុំពិសេសមួយ ដើម្បីជជែកពីការលួចបន្លំសន្លឹកឆ្នោត។ ការស្នើនេះ ត្រូវប្រធានសភាទាត់ចោលមួយថ្ងៃបន្ទាប់។
ការទាមទារឲ្យមានការស៊ើបអង្កេតនៅតែកើតមានឡើងរហូតដល់ថ្ងៃទី២៦ ខែមករា ពេលដែលអ្នកនាំពាក្យយោធា បានពន្លយពាក្យធ្វើរដ្ឋប្រហារថែមទៀត។ នៅថ្ងៃទី២៨ ខែមករា អគ្គមេបញ្ជាការយោធា បានអះអាងថា ក្រុមយោធា គោរពតាមរដ្ឋធម្មនុញ្ញ ហើយប្រសិនបើគ្មានអ្នកគោរពច្បាប់នោះទេ រដ្ឋធម្មនុញ្ញនឹងត្រូវលុបចោល។
ដើម្បីឆ្លើយតបនឹងការចោទប្រកាន់របស់ក្រុមយោធា និងបក្សប្រឆាំង គណៈកម្មការរៀបចំការបោះឆ្នោតមីយ៉ាន់ម៉ា បានទាត់ចោលការចោទប្រកាន់ទាំងនោះ នៅថ្ងៃទី២៧ ខែមករា ដោយអះអាងថា ក្រុមយោធា គ្មានភស្តុតាងឡើយ ហើយនោះគ្រាន់តែបង្ខូចឈ្មោះគណៈកម្មការប៉ុណ្ណោះ។
ស្ថានការណ៍ក្នុងប្រទេសកាន់តែតានតឹង ស្របពេលកិច្ចប្រជុំសភាជិតដល់ថ្ងៃ។ នៅថ្ងៃទី២៩ ខែមករា រថពាសដែកចំនួន ២គ្រឿង បង្ហាញខ្លួនកណ្តាលក្រុងយ៉ាំងហ្គោន ខណៈយុទ្ធោបករណ៍ ផ្សេងទៀតក៏មានវត្តមាននៅតាមរដ្ឋមួយចំនួនទៀតដែរ បើទោះបី អ្នកនាំពាក្យយោធាមិនច្រានចោលលទ្ធភាពនៃការធ្វើរដ្ឋប្រហារ ដោយមិនពេញចិត្តនឹងការដោះស្រាយជម្លោះលទ្ធផលបោះឆ្នោតក៏ដោយ។
នាព្រឹកថ្ងៃទី១ ខែកុម្ភៈ លោកស្រី អ៊ុងសាន ស៊ូជី, ប្រធានាធិបតី Win Myint និងសមាជិកសំខាន់ៗរបស់បក្សសម្ពន្ធជាតិដើម្បីប្រជាធិបតេយ្យនៅថ្នាក់តំបន់ និងរដ្ឋ ត្រូវបានចាប់ខ្លួនដោយយោធា។ ប៉ុន្មានម៉ោងក្រោយមក អនុប្រធានាធិបតីមីយ៉ាន់ម៉ា លោក U Myint Swe ដែលស្និទ្ធនឹងក្រុមយោធា បានក្លាយជាប្រធានាធិបតីបណ្តោះអាសន្ន។ លោកក៏បានប្រកាសដាក់ប្រទេសក្នុងស្ថានភាពអាសន្នរយៈពេល ១ឆ្នាំ និងប្រគល់អំណាចរបស់សភា នីតិប្រតិបត្តិ និងនីតិបញ្ញត្តិឲ្យយោធាទាំងអស់។
ក្នុងការដាក់ប្រទេស ក្នុងស្ថានភាពអាសន្ននេះ កិច្ចប្រជុំសភាទាំងអស់ត្រូវផ្អាក។ ចំណែកសេវាអ៊ីនធឺណិត ប្រព័ន្ធទំនាក់ទំនងនៅក្នុងតំបន់ជាច្រើន ក៏ត្រូវបានកាត់ផ្តាច់ផងដែរ។ បន្ទាប់ពីរដ្ឋប្រហារបានប៉ុន្មានម៉ោង លោកស្រី ស៊ូជី អំពាវនាវឲ្យប្រជាជនចេញមកតវ៉ា ដណ្តើមអំណាចពីក្រុមយោធា ស្របពេលសហគមន៍អន្តរជាតិ បានទទូចឲ្យមានការផ្ទេរអំណាចទៅរដ្ឋាភិបាលស៊ីវិលវិញ៕
Tag:
មីយ៉ាន់ម៉ា
អ៊ុងសាន ស៊ូជី
© រក្សាសិទ្ធិដោយ thmeythmey.com
