ភ្នំពេញ៖ សត្វក្រៀលមួយក្បាល ដែលបានងាប់នៅតំបន់ការពារទេសភាពអន្លង់ព្រីង កាលពីថ្ងៃទី៦ ខែកុម្ភៈ ឆ្នាំ២០២៣នោះ ត្រូវការពេលប្រមាណ១ខែ ដើម្បីពិនិត្យរកមូលហេតុនៃការងាប់របស់វា នៅមន្ទីរពិសោធក្នុងប្រទេសកម្ពុជា។
លោក ប៊ូ វរសក្ស នាយកកម្មវិធីនៃអង្គការជីវិតសត្វស្លាបអន្តរជាតិប្រចាំកម្ពុជា (BirdLife International Cambodia Programme) បានប្រាប់សារព័ត៌មានថ្មីៗថា សត្វក្រៀលដែលងាប់នោះ លោកពុំបានដឹងថាវាមានអាយុប្រហែលប៉ុន្មានឡើយ ដោយដឹងត្រឹមថា វាពេញវ័យអាចបន្តពូជបានហើយ។ ទោះជាយ៉ាងណា មកដល់ពេកនេះលោកនៅពុំទាន់ដឹង ពីមូលហេតុនៃការងាប់ របស់សត្វក្រៀលនោះនៅឡើយទេ។ លោកថាបើតាមការពិនិត្យជាក់ស្ដែង នៅទីតាំងសត្វក្រៀលងាប់ឯទីវាល គេរកពុំឃើញសំណាកថ្នាំបំពុលឡើយ។
លោក ប៊ូ វរសក្ស នាយកកម្មវិធីនៃអង្គការជីវិតសត្វស្លាបអន្តរជាតិប្រចាំកម្ពុជា (រូបពីហ្វេសប៊ុក Bou Vorsak )
«យើងត្រូវការពេលប្រហែល១ខែ ដើម្បីធ្វើតេសនៅឡាបូ(មន្ទីរពិសោធ)ទើបដឹងពីមូលហេតុងាប់។ យើងចង់ដឹងថា វាងាប់ដោយសារការបំពុល ដោយជំងឺ ឬមានកើតផ្ដាសាយបក្សី ឬមានជាតិពុលក្នុងក្រពះ។ មើលជាក់ស្ដែងមិនឃើញមានស៊ីជាតិពុលទេ ប៉ុន្តែអាចពុលដោយប្រយោល ដែលវាអាចស៊ីចំណី ដែលមានជាតិពុលកន្លងមក»។ នេះជាការបញ្ជាក់របស់លោក វរសក្ស។
នាយកកម្មវិធីនៃអង្គការជីវិតសត្វស្លាបអន្តរជាតិប្រចាំកម្ពុជារូបនេះ បន្តថាលោកមិនទាន់មានទិន្នន័យច្បាស់លាស់ ពីចំនួនសត្វក្រៀលដែលបានងាប់ឡើយ ព្រោះទិន្នន័យទាំងនោះ មាននៅស្ថាប័នអង្គការផ្សេងៗច្រើន និងនៅក្រសួងបរិស្ថានជាដើម។ ទោះជាយ៉ាងណា អង្គការរបស់លោក ក៏កំពុងសហការជាមួយក្រសួងបរិស្ថាន ដើម្បីបង្កើតក្រុមការងារអភិរក្សសត្វក្រៀលកម្ពុជាផងដែរ។ កិច្ចសហការនោះ ធ្វើឡើងក្រោយពេលភាគគីទាំងពីរ មើលឃើញពីចំនួនសត្វក្រៀល មានការថយចុះជាលំដាប់ ពីមួយឆ្នាំទៅមួយឆ្នាំ។
កិច្ចសហការនេះ ក៏មានអង្គការធំៗមួយចំនួនគាំទ្រដែរ ហើយលោក វរសក្ស ថានេះជាយុន្នការចែករំលែកព័ត៌មានគ្នា បូកសរុបព័ត៌មាន បូកសរុបទិន្នន័យ ចេញជារបាយការរួមគ្នា និងរៀបចំផែនការរួមគ្នា ដើម្បីអភិរក្សសត្វក្រៀល។
សត្វក្រៀលពេញវ័យ ដែលបានងាប់ (រូបពី NatureLife Cambodia Oganization)
លោក ប៊ូ វរសក្ស អះអាងថា សត្វក្រៀលប្រឈមបាត់បង់ទីជម្រក និងការរំខានទីពងកូនជាដើម។ ដោយឡែកក្រៀលដែលស្ថិតក្នុងវ័យបន្តពូជបាន មានការថយចុះ ហើយអង្គការជីវិតធម្មជាតិនៅកម្ពុជា កំពុងសិក្សាពីមូលហេតុនៃរឿងនេះបន្ថែមទៀត។
បើតាមនាយកកម្មវិធីនៃអង្គការជីវិតសត្វស្លាបអន្តរជាតិប្រចាំកម្ពុជា ជំរឿងក្នុងឆ្នាំ២០១១ សត្វក្រៀលមានចំនួន៨៦៩ក្បាល ដែលនេះជាចំនួនខ្ពស់ជាងគេ។ ដោយឡែកក្នុងឆ្នាំ២០២២ សត្វក្រៀលនៅសល់ត្រឹមតែ១៥៦ក្បាលប៉ុណ្ណោះ ដូច្នេះត្រឹមរយៈពេល១១ឆ្នាំ ក្រៀលកម្ពុជាថយចុះដល់ទៅ ៧១៣ក្បាល។
សម្រាប់លោក វរសក្ស គេពិបាកវិភាគពីការធ្លាក់ចុះនេះ ព្រោះសត្វទាំងនោះរស់នៅក្នុងធម្មជាតិ ហើយលោកបញ្ជាក់ដូច្នេះ៖«អាចថាសត្វមិនមករកចំណីក្នុងតំបន់ដែលធ្លាប់ចុះ ព្រោះពិភពលោកធំ បើវាទៅកន្លែងផ្សេងក៏យើងមិនដឹង។ ដូច្នេះយើងអាចត្រឹមនិយាយថា វាមានទំនោរធ្លាក់ចុះ»។
នាយកកម្មវិធីនៃអង្គការជីវិតសត្វស្លាបអន្តរជាតិប្រចាំកម្ពុជា លោក ប៊ូ វរសក្ស សំណូមពរដល់ប្រជាជនទាំងអស់ សូមលើកកម្ពស់ការធ្វើកសិកម្មដោយមាននិរន្តរភាព ដោយកាត់បន្ថយការប្រើប្រាស់ជីគីមី ព្រោះនេះជាកត្តាដែលធ្វើឱ្យក្រៀលពុល។ លោកក៏សំណូពរដល់អ្នកពាក់ព័ន្ធទាំងអស់ រួមគ្នាធ្វើការងារដើម្បីដោះស្រាយបញ្ហាថ្នាក់ជាតិ ពាក់ព័ន្ធនឹងសត្វក្រៀលឱ្យបានទាន់ពេល។ លោកក៏មិនភ្លេចអរគុណក្រសួងបរិស្ថាន ដែលបានផ្ដួចផ្ដើមបង្កើតក្រុមការងារ អភិរក្សសត្វក្រៀលឡើងដែរ។
ក្រុមការងារអភិរក្ស និងសត្វក្រៀលពេញវ័យ ដែលបានងាប់ (រូបពី NatureLife Cambodia Oganization)
សត្វក្រៀល ពងកូនក្នុងតំបន់ភូមិភាគឥឦសាន មាននៅខេត្តរតនគិរី មណ្ឌលគិរី ព្រះវិហារ ដោយទីតាំងពងកូន មាននៅដែនជម្រលព្រៃលំផាត់ជាដើម។ ពេលពងកូនរួច ពួកវានឹងផ្លាស់ទីមកតំបន់ដីសើម ដូចជានៅខេត្តកំពត បុរីជលសា កោះអណ្ដែត ក្នុងតំបន់ព្រៃល្ពៅ ក្នុងខេត្តតាកែវ មួយចំនួនទៀតនៅជុំវិញបឹងទន្លេសាប ដូចជាអាងត្រពាំងថ្ម នៅបន្ទាយមានជ័យជាដើម ដើម្បីរកចំណី៕