ភ្នំពេញ៖ អង្គការ CENTRAL, សហព័ន្ធសហជីពកម្ពុជា (CATU), សម្ព័ន្ធសហជីពប្រជាធិបតេយ្យ កម្មករកាត់ដេរកម្ពុជា(C.CAWDU) និង Solidar Suisse បានចេញរបាយការណ៍រួមគ្នា ទាមទារឱ្យមានការពិនិត្យឡើងវិញលើគម្រោង BFC (Better Factories Cambodia) របស់ ILO ពិសេសពាក់ព័ន្ធនឹងការចងក្រងឯកសារស្ដីពី សេរីភាពសហជីព(FOA)។
សង្គមស៊ីវិល និងសហជីពទាំងនោះ បានលើកឡើងថា គម្រោង BFC ពុំមានសារប្រយោជន៍ក្នុងការដោះស្រាយពាក្យបណ្ដឹង ស្ដីពីភាពអនុលោមតាមច្បាប់ទាក់ទងជាមួយ FOA ទេ ។ ពួកគេ បានបន្ថែមថា របាយការណ៍ភាពអនុលោមតាមច្បាប់របស់ BFC ក៏ពុំមានសុក្រឹត្យភាព និងមិនបានឆ្លុះបញ្ចាំងអំពីតថភាពជាក់ស្ដែងនៃមូលដ្ឋានឡើយ។
ក្នុងរបាយការណ៍ស្ដីពី «ឧបសគ្គរារាំងភាពជាតំណាង៖ សេរីភាពសហជីពក្នុងប្រទេសកម្ពុជា» របស់ក្រុមសង្គមស៊ីវិល និងសហជីពខាងលើ បានអះអាងថា តថភាពជាក់ស្ដែងរបស់សហជីពបច្ចុប្បន្ន ប្រឈមការគំរាមកំហែង និងបំភិតបំភ័យ។ ក្នុងរបាយការណ៍នេះ សង្គមស៊ីវិល និងសហជីព បានសង្កត់ធ្ងន់ថា ពួកគេបានចំណាយពេលជាង១ឆ្នាំ ដើម្បីសម្ភាសជាមួយថ្នាក់ដឹកនាំសហជីព ដែលបម្រើការងារនៅក្នុងរោងចក្រ ដែលបានចុះបញ្ជីជាមួយគម្រោង BFC។
«នៅក្នុងរោងចក្រចំនួន១៤ ដែលយើងបានសិក្សានិងចុះសម្ភាសន៍ សុទ្ធតែបានពិន្ធុដ៏ល្អឥតខ្ចោះពី BFC លើលក្ខខណ្ឌវិនិច្ឆ័យស្ដីពី FOA ក្ដី ប៉ុន្តែអ្នកតំណាងសហជីពនៃរោងចក្រចំនួន១០ ក្នុងចំណោមរោងចក្រទាំង១៤នោះ ពួកគេបានជួបប្រទះឧបសគ្គរារាំងសម្រាប់ FOA ក្នុងនោះរួមមានទាំងការបំភិតបំភ័យផ្ទាល់មាត់ ការគំរាមកំហែង ការយាយី និងការដាក់ក្នុងបញ្ជីខ្មៅ ដែលជាហេតុធ្វើឱ្យប៉ះពាល់យ៉ាងធ្ងន់ធ្ងរលើសមត្ថភាព ក្នុងការបំពេញមុខងាររបស់ពួកគេ»។ ក្រុមសង្គមស៊ីវិលបានអះអាងបែបនេះ ក្នុងរបាយការណ៍ចេញផ្សាយ កាលពីថ្ងៃទី៤មិថុនា។
ថ្វីបើកម្ពុជា បានធានាសហជីពតាមផ្លូវច្បាប់ក្ដី ប៉ុន្តែឧបសគ្គផ្នែករចនាសម្ព័ន្ធ និងផ្នែកប្រតិបត្តិការ បានរារាំងកម្មករនិយោជិត និងសហជីព មិនឱ្យអនុវត្តសិទ្ធិរបស់ខ្លួន បានពេញលេញឡើយ។ នៅហួសពីជញ្ជាំងរោងចក្រ មានឧបសគ្គរារាំងជាច្រើនទៀត ដូចជា ផ្នែករដ្ឋបាល ផ្នែកយុត្តិធម៌ ការចុះបញ្ជិកាសហជីព ព្រមទាំងការចុះខ្សោយនៃក្រុមប្រឹក្សាអាជ្ញាកណ្ដាលជាដើម។ ទាំងនេះ ជាការលំបាករបស់សហជីពនៅកម្ពុជា ដែលក្រុមសង្គមស៊ីវិលបានលើកឡើងនៅក្នុងរបាយការណ៍។
ពាក់ព័ន្ធនឹងការរិះគន់ពីសេរីភាពសហជីពនៅកម្ពុជា លោក កត្តា អ៊ន អ្នកនាំពាក្យក្រសួងការងារ បានច្រានចោល ហើយអះអាងថា សេរីភាពសហជីពនៅកម្ពុជា មិនមានសភាព ដូចការលើកឡើងក្នុងរបាយការណ៍ខាងលើឡើយ។ អ្នកនាំពាក្យរូបនេះ ប្រាប់សារព័ត៌មានថ្មីៗថា កម្ពុជាមានលំហសេរីភាពសហជីពទូលំទូលាយ ដោយសហជីព រួមទាំងសកម្មជនសហជីព បានប្រើប្រាស់សិទ្ធិ និងសេរីភាពដោយសេរី។
«តាមរយៈនេះហើយ ទើបមានការបង្កើតសហជីព និងអង្គការវិជ្ជាជីវៈ ជាង ៦០០០ ។ បើមានការរិតត្បិត បំភិតបំភ័យ ធ្វើទុកបុកម្នេញសហជីពនោះ មិនមានសហជីពដ៏ច្រើនបែបនេះទេ»។ លោក កត្តា អ៊ន សង្កត់ធ្ងន់បែបនេះ ហើយបន្តថា ជនណាដែលរំលោភបំពានច្បាប់ ត្រូវទទួលខុសត្រូវចំពោះមុខច្បាប់ ហើយការអនុវត្តច្បាប់ មិនមែនជាការបំភិតបំភ័យសហជីពទេ។
កម្មវិធីរោងចក្រកាន់តែប្រសើរនៅកម្ពុជា (BFC) ជាគម្រោងរបស់អង្គការអន្តរជាតិខាងការងារ(ILO) ដែលត្រួតពិនិត្យនិងវាយតម្លៃការអនុលោមច្បាប់របស់រោងចក្រវាយនភណ្ឌ សម្រាប់ការនាំចេញ។ លើសពីនេះ លទ្ធផលដែលចេញដោយ BFC ត្រូវធៀបជាមួយស្ដង់ដាការងារអន្តរជាតិ ដើម្បីផ្ដល់ព័ត៌មានទាំងនោះ ទៅកាន់អ្នកបញ្ជាទិញ ឬភាគីម្ចាស់ម៉ាកយីហោ ឱ្យដឹងពីលក្ខខណ្ឌការងារ នៅតាមបណ្ដារោងចក្រកាត់ដេរ។ បច្ចុប្បន្ន BFC វាយតម្លៃលើលក្ខខណ្ឌការងារក្នុងរោងចក្រចំនួន ៧០៣ រោងចក្រនៅទូទាំងកម្ពុជា ដែលមានកម្មករនិយោជិតប្រមាណ ៦៥១ ០០០ នាក់។
សហជីព បានស្នើទៅអ្នកកាន់គម្រោង BFC ជួយកត់ត្រាចងក្រងអំពីភាពមិនអនុលោមតាមច្បាប់ និងសុក្រឹតអំពីការរំលោភបំពានសេរីភាពសហជីព (FOA) ទៅដល់ម្ចាស់ម៉ាកយីហោ ឬអ្នកបញ្ជាទិញ ឱ្យបានពិចារណាផង។
ពួកគេបន្ថែមថា៖ «ប្រសិនរបាយការណ៍ទាំងនេះ(BFC) ពុំបានចាប់យកនូវការរំលោភបំពានទេនោះ ជាលទ្ធផលធ្វើឱ្យមានការបង្ក្រាបសហជីពដោយគ្មានការត្រួតពិនិត្យ និងគ្មានជាឯកសារត្រឹមត្រូវ ជាហេតុធ្វើឱ្យតថភាពជាក់ស្ដែងនៃការធ្វើការងារក្នុងរោងចក្រក្រោម BFC ត្រូវមានភាពស្រពិចស្រពិល»។
ក្រុមសង្គមស៊ីវិល និងសហជីពខាងលើ បានស្នើបែបនេះ៖ «យើងខ្ញុំសូមលើកទឹកចិត្តឱ្យ BFC និងស្ថាប័នជាអ្នកពាក់ព័ន្ធរបស់ BFC ត្រូវធានាឱ្យបានថា ការកែលម្អលក្ខខណ្ឌការងារ គឺនៅតែជាស្នូលដ៏សំខាន់ជាដាច់ខាតនៃរាល់កិច្ចខិតខំទាំងអស់របស់ខ្លួន។ តាមរយៈការផ្ដោតការយកចិត្តទុកដាក់ជាពិសេសលើសេរីភាពសហជីព…»។