ជាតិ
អ្នកជំនាញធ្វើកំណាយក្នុងកំពែងអង្គរវត្ត ដើម្បីសិក្សាទីតាំងដែលមានមនុស្សរស់នៅ និងការផ្លាស់ប្ដូរសាសនា ![កិច្ចពិធីសាសនាមុនការធ្វើកំណាយស្រាវជ្រាវនៅកំពែងអង្គរវត្ត។ រូបភាពពីអាជ្ញាធរជាតិអប្សរា](https://image.thmeythmey.com/pictures/2023/07/15/15720231423a.jpg)
កិច្ចពិធីសាសនាមុនការធ្វើកំណាយស្រាវជ្រាវនៅកំពែងអង្គរវត្ត។ រូបភាពពីអាជ្ញាធរជាតិអប្សរា
×![]()
ដោយ៖ ថោង ប្រណី
សៀមរាប៖ អាជ្ញាធរជាតិអប្សរា សហការជាមួយ សាកលវិទ្យាល័យហាវ៉ៃ និងសាកលវិទ្យាល័យ កាលីហ្វ័រញ៉ានៃសហរដ្ឋអាមេរិក បានធ្វើកំណាយបុរាណវិទ្យារួមគ្នា នៅទីទួលវិហារបុរាណ ស្ថិតនៅទិសនិរតីក្បែរប្រាង្គប្រាសាទអង្គរវត្ត ដើម្បីសិក្សាអំពីការរស់នៅក្នុងទីក្រុងអង្គរ ការប្រែប្រួលផ្សេងៗនៅពេលមានការផ្លាស់ប្ដូរសាសនា និងការប្តូរទីក្រុងពីតំបន់អង្គរ ទៅភាគខាងត្បូង។
បុរាណវិទូនៃសាកលវិទ្យាល័យហាវ៉ៃ និងជាប្រធានគម្រោងស្រាវជ្រាវ លោក ហេង ពិភាល់ បានឱ្យដឹងថា ការធ្វើកំណាយស្រាវជ្រាវនេះ គឺធ្វើឡើងនៅលើរចនាសម្ពន្ធនៃខឿន ព្រះវិហារបុរាណ។ តាមរចនាបថនៃសន្លឹកសីមា អាចឱ្យយើងកំណត់អាយុកាលទួលវិហារនេះទៅអំឡុងសតវត្សរ៍ទី១៤ ដល់ទី១៦។ មានន័យថា ព្រះវិហារបុរាណនៃពុទ្ធសាសនាថេរវាទនេះ ត្រូវបានកសាងក្នុងបរិវេណប្រាសាទ ដែលឧទ្ទិសដល់អាទិទេពធំ នៃព្រហ្មញ្ញសាសនា គឺព្រះវិស្ណុ ឬព្រះនរាយណ៍។
លោក ហេង ពិភាល់ បានលើកឡើងពីលទ្ធផលស្រាវជ្រាវពីមុនៗមកថា នៅក្នុងបរិវេណប្រាសាទអង្គរវត្ត គឺជាកូនក្រុងមួយរបស់រាជធានីអង្គរ ដូច្នេះហើយទើបខ្មែរ ពិសេសអ្នកសៀមរាបនិយមហៅថា «អង្គរតូច»។ កូនក្រុងនេះ មានប្រព័ន្ធទួល ស្រះ និងផ្លូវខ្វាត់ខ្វែងជាក្រឡាចត្រង្គ។
ប្រសិនជាមើល តាមស្នាមក្រឡាចត្រង្គរបស់ក្រុងនេះ គេឃើញថា ទួលព្រះវិហារធ្វើនៅលើទួលដែលធ្លាប់ជាទួលផ្ទះមានមនុស្សរស់នៅ តាំងពីសតវត្សរ៍ទី១២មកម៉្លេះ។ ដូច្នេះហើយ អ្នកស្រាវជ្រាវចម្រុះស្ថាប័នចង់ដឹងថា តើទីតាំងដែលមានមនុស្សរស់នៅនេះ អាចបន្សល់ភស្តុតាងអ្វីខ្លះ ទាក់ទងជាមួយនឹងការផ្លាស់ប្តូរសាសនា ពីព្រហ្មញ្ញ និងពុទ្ធសាសនាមហាយាន ទៅជាពុទ្ធសាសនាថេរវាទដែលពលរដ្ឋខ្មែរកំពុងប្រណិបនត៍សព្វថ្ងៃនេះ នៅចុងសម័យអង្គរនោះ? នេះជាការរៀបរាប់បន្ថែមរបស់ប្រធានគម្រោងស្រាវជ្រាវ លោក ហេង ពិភាល់ ដោយលោកបន្ថែមដូច្នេះ៖ «តាមការស្រាវជ្រាវ ព្រះវិហារបុរាណនៃពុទ្ធសាសនាថេរវាទនេះ ត្រូវគេទុកចោលយូរ ធ្វើឱ្យមានខូចខាតនូវរចនាសម្ព័ន្ធអស់ ព្រមទាំងមានដីចាក់បង្គរលប់ពីលើស្ទើរទាំងស្រុង ទើបពុំដឹងថា តើព្រះវិហារនេះ គេសាងសង់ពីអ្វីខ្លះ? មានរូប រាងយ៉ាងម៉េច? តើធ្លាប់មានអ្វីខ្លះនៅទីតាំងនេះ? »។
ក្រុមអ្នកស្រាវជ្រាវ បានប្រមូលយកសំណាកធ្យូង និងសំណាកផ្សេងៗនៅបាតរណ្តៅកំណាយ យកទៅវិភាគដើម្បីកំណត់អាយុកាល និងកំណត់ដឹងថា ព្រះវិហារដែលសាងសង់នៅលើទួលបុរាណនេះ កើតមានតាំងពីជំនាន់ណាមក។ ក្រុមអ្នកស្រាវជ្រាវឱ្យដឹងទៀតថា នៅបរិវេណនៃប្រាសាទអង្គរវត្ត ឃើញមានស្លាកស្នាមខឿនព្រះវិហារ នៃពុទ្ធសាសនាថេរវាទ សម័យបុរាណចំនួន២ គឺទី១នៅទិសនិរតី និងមួយទៀតនៅទិសពាយ័ព្យ ដែលបច្ចុប្បន្ននៅមានសំណង់បុស្បុកតម្កល់ព្រះពុទ្ធរូបមួយអង្គ៕
Tag:
កំណាយ
កំពែងអង្គរ
សាសនា
© រក្សាសិទ្ធិដោយ thmeythmey.com