RFI
អន្តរជាតិ
ខួប៣៥ឆ្នាំសម្លាប់បាតុករនៅធានអានមេន ប្រធានាធិបតីតៃវ៉ាន់ថាគេមិនត្រូវបំភ្លេចចោលឡើយ លោកប្រធានាធិបតី ឡៃ ឈីងទឿ ប្រកាសបញ្ជាក់ថា គេមិនត្រូវបំភ្លេចចោលព្រឹត្តិការណ៍បង្ក្រាបនៅធានអានមេនសោះឡើយ។ REUTERS - Ann Wang
×
ដោយ៖ហេង ឧត្តម/RFI ខេមរភាសា
នៅប្រទេសចិន ថ្ងៃទី៤មិថុនានេះ ជាខួប ៣៥ ឆ្នាំ នៃព្រឹត្តិការណ៍បង្ក្រាបបាតុកម្មនៅទីលានធានអានមេន។ ជំនាន់ឆ្នាំ១៩៨៩នោះ កងយោធាចិន បានបង្ក្រាបសម្លាប់បង្ហូរឈាមហ្វូងបាតុកររាប់រយពាន់នាក់ ដែលស្រែកទាមទារសិទ្ធិសេរីភាពនិងលទ្ធិប្រជាធិបតេយ្យ។ ពេលនេះ នៅចិននិងហុងកុង គ្មានពិធីរំឭកខួបព្រឹត្តិការណ៍សម្លាប់បង្ហូរឈាម នោះឡើយ ប៉ុន្តែ នៅតៃវ៉ាន់វិញ ថ្នាក់ដឹកនាំក្រុងតៃប៉ិ បានប្រកាសរៀបចំបុណ្យរំឭកខួប នៅពេលល្ងាច។ លោកប្រធានាធិបតី ឡៃ ឈីងទឿ ប្រកាសបញ្ជាក់តាមបណ្តាញសង្គមថា គេមិនត្រូវបំភ្លេចចោលព្រឹត្តិការណ៍បង្ក្រាបនៅធានអានមេនសោះឡើយ។
ប្រធានាធិបតីតៃវ៉ាន់ លោក ឡៃ ឈីងទឿ គូសបង្ហាញថា យើងម្នាក់ៗត្រូវប្រឹងប្រែងពង្រស់ការចង់ចាំព្រឹត្តិការណ៍ប្រវត្តិសាស្ត្រនៅទីលានធានអានមេន ហើយជនជាតិចិនដែលស្រឡាញ់ប្រជាធិតេយ្យត្រូវតែយកចិត្តទុកដាក់កិច្ចការនេះ។ នេះជាអ្វីដែលថ្នាក់ដឹកនាំតៃវ៉ាន់បានសរសេរបង្ហោះតាមបណ្តាញសង្គមហ្វេសបុក ដោយសង្កត់ធ្ងន់ថា ព្រឹត្តិការណ៍នៅធានអានមេន បានដាស់តឿនឲ្យយើងដឹងថា លទ្ធិប្រជាធិបតេយ្យនិងសេរីភាព មិនងាយនឹងទទួលបានដោយស្រួលៗឡើយ។ យើងចាំបាច់ត្រូវប្រើសេរីភាពទប់ទល់នឹងរបបផ្តាច់ការ ហើយយកឈ្នះអំណាចផ្តាច់ការដោយសេចក្តីក្លាហាន។ គ្រប់របបដឹកនាំត្រូវតែស្តាប់សំឡេងប្រជាពលរដ្ឋ ដ្បិតថា ការផ្លាស់ប្តូរក្នុងសង្គម អាស្រ័យពឹងផ្អែកខ្លាំងទៅលើពហុគំនិត។ ប្រទេសជាតិ១គួរឲ្យគោរព ជាប្រទេសដែលប្រជាពលរដ្ឋអាចមានសិទ្ធិបញ្ចេញមតិដោយសេរីគ្មានភាពភ័យខ្លាច។ នេះបើតាមលោក ឡៃ ឈីងទឿ។
ជាង ៣ ទសវត្សរ៍មុន កាលពីថ្ងៃទី៣និងទី៤ ខែមិថុនា ឆ្នាំ១៩៨៩ រដ្ឋអំណាចចិនប៉េកាំង បានបញ្ជូនកងរថគ្រោះនិងយោធាចិន ទៅបង្ក្រាបក្រុមបាតុករយ៉ាងហិង្សានៅទីលានធានអានមេន។ ក្រុមបាតុករ កាលណោះភាគីច្រើនជានិស្សិតនិងកម្មករ បានតវ៉ាទាមទារសិទ្ធិសេរីភាព ប្រជាធិបតេយ្យ កែប្រែរបបនយោបាយ និងលុបបំបាត់អំពើពុករលួយ ។ល។ ការបង្ក្រាបហិង្សារបស់យោធាចិន បានសម្លាប់មនុស្សរាប់រយពាន់នាក់ ដែលរហូតមកទល់ពេលនេះ នៅតែគ្មានពន្លឺយុត្តិធម៌ចំពោះគ្រួសារសព សូម្បីតែពាក្យសុំទោស១ម៉ាត់ ក៏គ្មាន។ ផ្ទុយទៅវិញ រដ្ឋអំណាចចិន ធ្វើគ្រប់មធ្យោបាយដើម្បីបំភ្លេចឬបំបិទស្លាកស្នាមព្រឹត្តិការណ៍បង្ហូរឈាមនេះ។ ជាក់ស្តែង ទីលានធានអានមេន តាំងតែពីល្ងាចថ្ងៃចន្ទម្ល៉េះ ការធ្វើដំណើរចេញចូលម្តុំនោះ ត្រូវរឹតបន្តឹង។ ក្នុងបណ្តាញសង្គមអនឡាញចិន ក៏ត្រូវបិទខ្ទប់យ៉ាងប្រយ័ត្នប្រយែងចំពោះសារឃោសនាទាំងឡាយដែលរំឭកដល់ព្រឹត្តិការណ៍បង្ហូរឈាម ហើយព្រោះតែការបំបិទខ្ទប់ដូច្នេះ ទើបក្មេងៗយុវជនចិនជាច្រើន គ្មានដឹងថាមានរឿងអ្វីកើតឡើងសោះឡើយ កាលពី៣៥ឆ្នាំមុន ។
ថ្ងៃអង្គារនេះ អ្នកឆ្លើយព័ត៌មានវិទ្យុបារាំងនៅរដ្ឋធានីប៉េកាំង បានសម្ភាសនិស្សិតចិនមួយចំនួន។ ពួកគេប្រាប់ថា គ្រូៗសាស្ត្រាចារ្យបានកោះប្រជុំនិស្សិត តាំងតែពី៣-៤ថ្ងៃមុនមកម្ល៉េះ និងបានហាមកុំឲ្យសិស្សនិស្សិតបង្កបញ្ហាអ្វីឲ្យសោះ។ គ្រានេះ នគរបាលចិនក៏បានដាក់ពង្រាយតាមសាលារៀនច្រើនជាងមុន។
ថ្ងៃនេះនៅក្រុងតៃប៉ិ អាជ្ញាធរតៃវ៉ាន់ រៀបចំពិធីរំឭកវិញ្ញាណក្ខន្ធបាតុករដែលត្រូវយោធាចិនសម្លាប់នៅក្នុងការបង្ក្រាបនៅទីលានធានអានមេន។ ប៉ុន្តែ នៅចិនដីគោកនិងនៅហុងកុង គ្មានឡើយពិធីរំឭកការចងចាំនេះ។ តាំងតែពីឆ្នាំ២០២០មក ពិធីរំឭកការចងចាំព្រឹត្តិការណ៍បង្ក្រាបបាតុកម្មនេះ ត្រូវអាជ្ញាធរហុងកុងដែលរណបចិនប៉េកាំង បិទខ្ទប់ទាំងស្រុង៕
© រក្សាសិទ្ធិដោយ thmeythmey.com