ភ្នំពេញ៖ ការប្រកួតប្រជែងអត្ថបទ ស្ដីពីពិធីបុណ្យមាឃបូជា ដែលរៀបចំឡើង កាលពីអំឡុងខែកុម្ភៈ ឆ្នាំ២០២៤ បានរកឃើញម្ចាស់ជ័យលាភីហើយ ដោយក្នុងនោះ ម្ចាស់ជ័យលាភី២អង្គនាក់ មកពីខេត្តបាត់ដំបង និង១រូបទៀត មកពីខេត្តសៀមរាប។
នេះគឺជាលើកទីមួយ ដែលប្រកួតសរសេរអត្ថបទស្ដីពី “ពិធីបុណ្យមាឃបូជា” ត្រូវបានបង្កើតឡើង។ ជ័យលាភីទាំង៣រូប ពុំមានការចាត់ជាចំណាត់ថ្នាក់ឡើយ ដ្បិតអីនេះគឺជាការប្រកួតប្រជែងសាកល្បង។ ប្រសិនមានការគាំទ្រថវិកា ពីរាជរដ្ឋាភិបាល នៅឆ្នាំក្រោយៗ និងមានការប្រកួតប្រជែង សរសេរអត្ថបទ ពីពិធីបុណ្យផ្សេងៗ ទាក់ទងនឹងប្រពៃណី ទំនៀមទម្លាប់ ក្នុងប្រទេសកម្ពុជា ក្នុងទ្រង់ទាយធំ។
រូបថតអនុស្សាវរីយ៍ បេក្ខជនដែលបានចូលរួមប្រកួតសំណេរ
ព្រះភិក្ខុ រ៉េន រដ្ឋា ជាជ័យលាភីមួយអង្គ នៅក្នុងការប្រកួតប្រជែងសរសេរអត្ថបទស្ដីពី “ពិធីបុណ្យមាឃបូជា”។ ការសរសេរអត្ថបទនេះ ព្រះភិក្ខុ ចង់លើកស្ទួយបុណ្យមាឃបូជា ឱ្យកាន់តែល្បីល្បាញ និងចង់ឱ្យសាធារណជន បានសិក្សាឈ្វេងយល់កាន់តែច្បាស់ ពីពិធីបុណ្យមាឃបូជា។
និមន្តពីខេត្តបាត់ដំបង ព្រះភិក្ខុ រដ្ឋា បានលើកយកវត្ត ព្រះគន្ធកុដិ ស្ថិតក្នុងភូមិរំចេក៣ សង្កាត់រតនៈ ក្រុងបាត់ដំបង ខេត្តបាត់ដំបង ដែលជាវត្តព្រះអង្គគង់នៅ មកបរិយាយ។
មានថេរដីកាមួយៗច្បាស់ៗ ព្រះភិក្ខុអះអាងថា វត្តនោះមានកម្មវិធីល្អៗជាច្រើន ដូចជាកម្មវិធីថ្វាយមធុបាយយាស ការបូជានិងហែប្រទីប និងមានការសូត្រធម៌បទ មួយយប់ទល់ភ្លឺជាដើម។
«កម្មវិធីច្រើន តាំងពីព្រឹក រហូតដល់យប់ និងទល់ភ្លឺ។ មានអ្នកចូលរួមប្រមាណ២ពាន់នាក់ ក្នុងនោះយុវជនមានប្រមាណ១ពាន់នាក់។ មានការបូជាប្រទីប និងហែប្រទីប។ ប្រទីបដែលរៀបចំ១ម៉ឺន៥ពាន់ដួង។ មានកម្មវិធីសមាធិ អប់រំចិត្តដែរ។ កម្មវិធីនេះល្អមែនទែន»។ នេះជាការបន្ថែមរបស់ព្រះភិក្ខុ រដ្ឋា។
ដ្បិតព្រះពុទ្ធសាសនា ជាសាសនារបស់រដ្ឋ ប៉ុន្តែព្រះភិក្ខុ រដ្ឋា សង្កេតឃើញថា យុវជនខ្មែរមួយចំនួន មិនបានដឹងស៊ីជម្រៅ ពីពិធីបុណ្យក្នុងព្រះពុទ្ធសាសនាឡើយ។ ហើយនេះជាដើមហេតុ ដែលធ្វើឱ្យពួកគេ មិនចាប់អារម្មណ៍នាំគ្នាទៅវត្ត។
ព្រះភិក្ខុ រ៉េន រដ្ឋា បេក្ខជនជ័យលាភី សរសេរអត្ថបទស្ដីពី “ពិធីបុណ្យមាឃបូជា”
ព្រះអង្គពន្យល់៖«នៅពេលដែលយុវជន បានចូលរួមរឿយៗ ក្នុងថ្ងៃបុណ្យមាឃបូជា ឬបុណ្យផ្សេងៗ ក្នុងព្រះពុទ្ធសាសនា នឹងធ្វើឱ្យពួកគេជ្រះថ្លា ក្នុងព្រះពុទ្ធសាសនា ធ្វើឱ្យពួកគេចូលចិត្តរៀនធម៌ ស្ដាប់ធម៌ ដូច្នេះពួកគេនឹងដូរអត្តចរិត ទៅជាល្អបាន»។
ចំណែកកញ្ញា សរ ស្រីមាន មកពីខេត្តសៀមរាប គឺជាជ័យលាភីមួយរូបទៀត ក្នុងកម្មវិធីប្រកួតប្រជែង សរសេរអត្ថបទស្ដីពី ពិធីបុណ្យមាឃបូជាដែរ។ ធ្វើការក្នុងក្រុមហ៊ុន បច្ចេកវិទ្យាមួយ ស្រីមាន គឺជាអ្នកដែលចូលចិត្តការតែងនិពន្ធ។
ទើបមានអាយុ២២ឆ្នាំ ស្រីមាន ធ្លាប់បានដាក់ពាក្យប្រកួតប្រជែង ក្នុងកម្មវិធីជាច្រើន ទាំងជាភាសាខ្មែរ ភាសាអង់គ្លេស និងភាសាចិនផង។ នារីសម្បុរស្រអែមរូបនេះ ថាការសរសេរអត្ថបទប្រកួតប្រជែង បានផ្ដល់ឱកាស ឱ្យនាងបញ្ចេញស្នាដៃ។ ជាមនុស្សចូលចិត្តធ្វើអ្វីដែលថ្មី ដូច្នេះរាល់ដង ស្រីមាន ពុំបានគិតច្រើន ពីជ័យលាភីឡើយ ប៉ុន្តែនាងផ្ដោតសំខាន់ លើការស្វែងរកបទពិសោធ និងចំណេះដឹង ដែលបានពីការស្រាវជ្រាវ ឯកសារពាក់ព័ន្ធ នឹងប្រធានបទទាំងនោះ។
វិលមកការប្រកួតប្រជែង សរសេរអត្ថបទមាឃបូជាវិញ កញ្ញា សរ ស្រីមាន ថាពីមុននាង មិនបានដឹង ពីពិធីបុណ្យមាឃបូជាច្រើនឡើយ។ ប៉ុន្តែនៅពេលដែល នាងដាក់ពាក្យប្រកួតប្រជែង នាងបានស្រាវជ្រាវព័ត៌មានពាក់ព័ន្ធ តាមអ៊ីនធឺណិតផង សួរសិស្សច្បង ដែលធ្លាប់ដឹងពីពិធីបុណ្យនេះផង ទៅអង្កេតពីការប្រារព្ធធិពីបុណ្យ នៅក្នុងវត្តផ្ទាល់ផង ទើបធ្វើឱ្យនាងយល់ច្បាស់ ពីពិធិបុណ្យនេះ។
កញ្ញា សរ ស្រីមាន បេក្ខជនជ័យលាភី សរសេរអត្ថបទស្ដីពី “ពិធីបុណ្យមាឃបូជា”
វត្តដែល ស្រីមាន បានលើកយកមកសរសេរ គឺវត្តដំណាក់ ដែលស្ថិតក្នុងភូមិវត្តដំណាក់ សង្កាត់សាលាកម្រើក ខេត្តសៀមរាប។ ហើយមូលហេតុ ដែលនារីវ័យ២២ឆ្នាំរូបនេះ ជ្រើសរើសវត្តខាងលើមកសរសេរ ដោយហេតុថា៖«វត្តដំណាក់ គេពេញនិយមទៅទស្សនា និងទៅលេងកម្សាន្ត។ វត្តនេះ មានបណ្ណាល័យសិក្សាទំនើប មានការគោរពប្រពៃណីពីដើមច្រើន ទើបខ្ញុំចង់ចងក្រងសម្រាប់ អ្នកជំនាន់ក្រោយបានដឹង។ វត្តនោះ ធ្វើកម្មវិធីផ្សេងៗតាំងពីព្រឹក រហូតដល់យប់»។
ចំណែកលោក វុត សុវ៉ាន់ដា ជាគ្រូបង្រៀននៅវិទ្យាល័យមួយ ក្នុងខេត្តបាត់ដំបង ក៏ជាជ័យលាភីមួយរូបដែរ។ លោក សុវ៉ាន់ដា បានលើកយកវត្ត សម្ពិលីវនារាម ហៅ វត្តរកា ដែលមានទីតាំង ក្នុងភូមិវត្តរកា អូរម៉ាល់ ក្រុងបាត់ដំបង ខេត្តបាត់ដំបង ជាតួអង្គក្នុងអត្ថបទរបស់ខ្លួន។ ចង់ផ្សព្វផ្សាយពីវត្ត ស្ថិតក្នុងស្រុកកំណើត ឱ្យសាធារណជន ស្គាល់កាន់តែច្បាស់ លោក សុវ៉ាន់ដា ថាវត្តនោះមានការរៀបចំកម្មវិធីជាច្រើន និងតាមលំដាប់លំដោយផង។
ក៏ជាអ្នកមានចំណុងចំណូលចិត្ត លើការតែងនិពន្ធ បុរសវ័យ៣៦ឆ្នាំរូបនេះ តែងដាក់ពាក្យប្រកួតប្រជែង ក្នុងកម្មវិធីផ្សេងៗជាច្រើន កាលកន្លងទៅ។ ចំពោះការប្រកួតប្រជែងសរសេរអត្ថបទ បុណ្យមាឃបូជា លោក សុវ៉ាន់ដា មានបំណងធំ ចង់លើកស្ទួយព្រះពុទ្ធសាសនា ដ្បិតអីកម្ពុជាគឺជាប្រទេស កាន់ព្រះពុទ្ធសាសនាស្រាប់។
លោក វុត សុវ៉ាន់ដា (ស្ដាំ) បេក្ខជនជ័យលាភី សរសេរអត្ថបទស្ដីពី “ពិធីបុណ្យមាឃបូជា”
លោកថាកម្មវិធីនេះ ពិតជាមានសារសំខាន់ខ្លាំង សម្រាប់សាធារណជនទូទៅ ដើម្បីចូលរួមស្វែងយល់ពីអត្ថន័យ នៃពិធីបុណ្យមាឃបូជា ហើយលោកពន្យល់ដូច្នេះ៖«ការប្រកួតប្រជែង សរសេរអត្ថបទ ទាក់ទងនឹងវប្បធម៌ សុទ្ធតែល្អ ដ្បិតអីប្រទេសយើងជាប្រទេស ដែលមានវប្បធម៌ប្លែកៗច្រើន។ ពេលសរសេរអត្ថបទប្រកួត យើងនឹងស្រាវជ្រាវ ឯកសារពាក់ព័ន្ធលម្អិត នោះចំណេះយើងនឹងកើន។ ចង់ឱ្យយុវជនទាំងអស់ សាកល្បងដាក់ពាក្យប្រកួតប្រជែងដែរ»។
ព្រះភិក្ខុ រ៉េន រដ្ឋា ក៏លើកទឹកចិត្តយុវជន ចូលរួមសរសេរអត្ថបទ ប្រកួតប្រជែងផ្សេងៗ ឱ្យបានច្រើនដែរ។ ដ្បិតអីការស្រាវជ្រាវអត្ថបទពាក់ព័ន្ធនានា ទាក់ទងនឹងប្រធានបទ និងជួយឱ្យអ្នកសរសេរកើនចំណេះដឹង កើនសមត្ថភាព ទោះបីអត្ថបទនោះ ជាប់ជ័យលាភី ឬមិនជាប់ក្ដី។
មិនខុសពីព្រះភិក្ខុ រដ្ឋា ឡើយ ស្រីមាន លើកទឹកចិត្តយុវជន រៀនធ្វើអ្វីដែលថ្មី និងគួរព្យាយាម បញ្ចេញស្នាដៃរបស់ពួកគេ តាមរយៈការប្រកួតប្រជែងផ្សេងៗ។ «ប្រសិនគាត់ចូលចិត្តសរសេរអត្ថបទ ប៉ុន្តែមិនហ៊ានបញ្ចេញស្នាដៃរបស់ខ្លួន ដូច្នេះការប្រកួតប្រជែងផ្សេងៗ គឺជាឱកាសឱ្យគាត់ បញ្ចេញស្នាដៃហើយ។ កុំភ័យខ្លាច ថាជាប់ឬធ្លាក់ ប៉ុន្តែត្រូវទទួលយកលទ្ធផលនោះ ហើយត្រូវតែបន្តសរសេរ និងសិក្សាឈ្វេងយល់ ពីអត្ថបទរបស់ខ្លួន យកមកអភិវឌ្ឍសមត្ថភាពបន្ថែមទៀត»។ នេះជាអ្វីដែល ស្រីមាន លើកទឹកចិត្តយុវជន។
បេក្ខជនដែលបានចូលរួមប្រកួត
លោក ស សុខនី ប្រធានពុទ្ធសាសនបណ្ឌិត្យ បានប្រាប់សារព័ត៌មានថ្មីៗថា កម្មវិធីប្រកួតប្រជែង សរសេរអត្ថបទ ពីពិធីបុណ្យមាឃបូជានេះ ធ្វើឡើងដើម្បីឱ្យ មានការចូលរួមចំណែកពីសាធារណជន ក្នុងការចងក្រង ពិធីបុណ្យព្រះពុទ្ធសាសនា ក្នុងវត្តអារាមនានាក្នុងប្រទេសកម្ពុជា។ កម្មវិធីនេះ តម្រូវឱ្យអ្នកសរសេរ ចុះទៅអង្កេតពីការរៀបចំពិធីបុណ្យ ដល់ទីតាំងវត្ត ដែលពួកគេចង់សរសេរផ្ទាល់។ ការសរសេរអត្ថបទ ត្រូវអង្កេតមើលឱ្យលម្អិតបំផុត ព្រោះដើម្បីទុកជាឯកសារឱ្យក្មេងជំនាន់ក្រោយ បានសិក្សារៀនសូត្រ និងឈ្វេងយល់បន្ត។
ជាគោលបំណងធំ ក្នុងការរៀបចំការប្រកួតនេះ គឺដើម្បីឱ្យក្រុមជំនុំទំនៀមទម្លាប់ មានសកម្មភាពឡើងវិញ ដ្បិតអីតាំងពីឆ្នាំ១៩៣៤ ដែលក្រុមជំនុំទំនៀមទម្លាប់បង្កើតឡើង ក្រុមនេះបានកសាងស្នាដៃជាច្រើន ដូចជាប្រជុំរឿងព្រេងខ្មែរ ព្រះរាជពិធីទ្វាទសមាស ការដាក់ឈ្មោះកូនតាមបែបខ្មែរ និងពិធីជាប្រពៃណីខ្មែរ ជាច្រើនទៀត។
លោក ស សុខនី ពន្យល់បន្ថែម៖«គ្រប់គ្នាដឹងថាបុណ្យមាឃបូជា ធ្វើឡើងដើម្បីអ្វី។ ប៉ុន្តែការប្រារព្ធពិធីបុណ្យ នៅតាមទីវត្តអារាមនីមួយៗ អ្នកដែលកសាងឯកសារ តាំងពី៥០ឬ៦០ឆ្នាំមុន អាចនឹងមានការប្រែប្រួល បើគិតដល់ឆ្នាំ២០២៤នេះ។ នេះគឺជាចំណុចធំមួយ ដែលក្រុមជំនុំទំនៀមទម្លាប់ នៃពុទ្ធសាសនបណ្ឌិត្យ ចង់ដឹងពីរឿងហ្នឹង ហើយយើងចង់ឱ្យមានការចងក្រងឡើងវិញ»។
យ៉ាងណា លោក ស សុខនី ថាកម្មវិធីប្រកួតប្រជែង សម្រាប់ជំហានដំបូងនេះ គឺជាការធ្វើសាកល្បង។ ប្រសិនមានការគាំទ្រថវិកា ពីរាជរដ្ឋាភិបាល ក្រុមជំនុំទំនៀមទម្លាប់ខ្មែរ នឹងធ្វើកម្មវិធីប្រកួតប្រជែង សរសេរអត្ថបទ ពាក់ព័ន្ធនឹងប្រពៃណី ទំនៀមទម្លាប់ខ្មែរ នៅពេលក្រោយទៀត ក្នុងទ្រង់ទ្រាយធំ។
បេក្ខជនដែលបានចូលរួមប្រកួត
និយាយពីក្រុមជំនុំទំនៀមទម្លាប់ខ្មែរ លោក សុខនី បញ្ជាក់ថា តាំងពីបង្កើត ក្រុមនេះគឺជាកន្លែងចងក្រង អត្ថបទស្រាវជ្រាវផ្សេងៗ ទាក់ទងនឹងប្រពៃណី ទំនៀមទម្លាប់ខ្មែរ។ ការចងក្រងទាំងនោះ ដោយមន្ត្រី នៃក្រុមជំនុំទំនៀមទម្លាប់ខ្មែរ ខ្លួនឯងផង ពីមន្ត្រីស្ម័គ្រចិត្ត ឬហៅថា(សមាជិកឆ្លើយឆ្លង) និងពីសាធារណជនផងដែរ។ អត្ថបទស្រាវជ្រាវទាំងនោះ បានយកទៅតម្កល់ទុក និងចងក្រងបោះពុម្ពជាសៀវភៅ ដែលបន្សល់ទុកដល់បច្ចុប្បន្ន។
នៅឆ្នាំ២០២៣ ក្រុមជំនុំទំនៀមទម្លាប់ខ្មែរ ត្រូវបានរៀបចំ ឱ្យមានសកម្មភាពដូចពីដើមវិញ ដោយពុទ្ធសាសនបណ្ឌិត្យ គឺជាលេខាធិការដ្ឋាន ក្នុងការជួយធ្វើការងារ។ សព្វថ្ងៃក្រុមជំនុំ ធ្វើការលើរឿងមួយចំនួន ដូចជាបាឋកថាប្រចាំខែ ពិនិត្យអត្ថបទ ដែលដកស្រង់ចេញពី សាស្ត្រាស្លឹករឹត ឬក្រាំង ឬឯកសារក្រុមជំនុំចាស់ៗ និងមានកម្មវិធី ប្រកួតពានរង្វាន់ អក្សរសិល្ប៍ ពុទ្ធសាសនបណ្ឌិត្យផង។
បន្ថែមពីនោះ ក្រុមជំនុំក៏បានធ្វើការងារ ទាក់ទងនឹងបេតិកភណ្ឌ អរូបីរបស់ជាតិជាច្រើន ដែលក្រសួងវប្បធម៌ និងវិចិត្រសិល្បៈ បានចុះក្នុងបញ្ជី បេតិកភណ្ឌអរូបីរបស់ជាតិ។
វិលមកការចូលរួមរបស់មហាជន ក្នុងការដាក់ស្នាដៃប្រកួតប្រជែង ក្នុងកម្មវិធីដែលបង្កើតឡើង ដោយក្រុមជំនុំទំនៀមទម្លាប់ខ្មែរវិញ លោក ស សុខនី ប្រធានពុទ្ធសាសនបណ្ឌិត្យ ថានេះជាឱកាសមួយ ដែលយុវជន អាចហ្វឹកហាត់ការសរសេរ និងការអង្កេត ព្រោះនេះជាជំហានមួយ ក្នុងការស្រាវជ្រាវ បែបវិទ្យាសាស្រ្ត ក្នុងថ្ងៃអនាគត៕