សម្តេច នរោត្តម បុប្ផាទេវី និមិត្តរូបនៃរបាំព្រះរាជទ្រព្យ

បទយកការណ៍ / បទសម្ភាសន៍

សម្តេច នរោត្តម បុប្ផាទេវី និមិត្តរូបនៃរបាំព្រះរាជទ្រព្យ

30, Sep 2016 , 4:00 pm

រូបភាព

ដោយ:

សែរាជវង្សដ៏ល្បីល្បាញផ្នែករបាំរាជទ្រព្យក្នុងសម័យសង្គមរាស្ត្រនិយម សម្តេចរាជបុត្រីព្រះរៀម នរោត្តម បុប្ផាទេវី ត្រូវបានព្រះមហាក្សត្រផ្តល់គោរមងារថា ទេពនាថវដ្តីឯក និងជាមរតកមនុស្សរស់របស់កម្ពុជា។ សម្រាប់សិល្បៈផ្នែករបាំព្រះរាជទ្រព្យនេះ សម្តេច បុប្ផាទេវី គឺជានិមិត្តរូបនៃរបាំនេះ ពីព្រោះតែកាលពីអតីតកាល ប្រជាជនខ្មែរ ដែលស្គាល់ ឬឮឈ្មោះរបាំព្រះរាជទ្រព្យ តែងនឹកឃើញដល់ព្រះនាមរបស់ទ្រង់ ដែលជាអ្នកសម្តែងរបាំនេះ និងមានសម្រស់ស្រស់សោភា។ ក៏ប៉ុន្តែនាពេលបច្ចុប្បន្ននេះ បើទោះបីជាតួឯកអប្សរាទី ១ នៅមានព្រះជន្មនៅឡើយ និងនៅដឹកនាំរបាំព្រះរាជទ្រព្យសម្តែងនៅបរទេសក្តី ក៏យុវជនខ្លះមិនសូវស្គាល់ពីព្រះនាមរបស់ទ្រង់ដែរ។

នៅសម័យសង្គមរាស្ត្រនិយម ជាពិសេសនៅអំឡុងឆ្នាំ ១៩៦០ កិត្តិសព្ទរបស់ព្រះរាជបុត្រី នរោត្តម បុប្ផាទេវី ត្រូវបានប្រជានុរាស្ត្រខ្មែរស្គាល់ច្រើនក្នុងនាមជាសិល្បៈការិនីផ្នែករបាំព្រះរាជទ្រព្យ។ ពីព្រោះថា រាជបុត្រីរបស់ព្រះបាទនរោត្តម សីហនុ អង្គនេះ មានទេពកោសល្យពិសេសផ្នែករបាំព្រះរាជទ្រព្យ ហើយជាញឹកញាប់ព្រះបិតារបស់ទ្រង់តែងតែអនុញ្ញាតឲ្យព្រះនាងម្ចាស់សម្តែងរបាំនៅពេលដែលមេដឹកនាំធំៗបរទេសដូចជាមេដឹកនាំបារាំង និងចិនជាដើម មកទស្សនកិច្ចនៅកម្ពុជា។

សម្តេចរាជបុត្រីព្រះរៀម នរោត្តម បុប្ផាទេវី មានបន្ទូលក្នុងបទសម្ភាសន៍ជាមួយសារព័ត៌មានថ្មីៗថា ព្រះនាមរបស់ទ្រង់ ដែលធ្វើឲ្យប្រជារាស្ត្រខ្មែរស្គាល់ច្រើននៅពេលនោះ អាចដោយសារតែទ្រង់ជាសែរាជវង្សតែមួយគត់ ដែលក្លាយជាសិល្បការិនីផ្នែករបាំព្រះរាជទ្រព្យ ហើយម្យ៉ាងទៀតដោយសារទ្រង់ជាបុត្រីរបស់ព្រះបរមរតនកោដ្ឋផងនោះ។ សម្តេចបញ្ជាក់យ៉ាងនេះថា៖ «អាចដោយសារតែខ្ញុំ ជាសែរាជវង្សដែរ ព្រោះតាំងពីដើមមកមិនដែលមានសែរាជវង្សសម្តែងរបាំនេះទេ។ លើកទី ១ ហើយ ដែលសែរាជវង្សសម្តែង ជាពិសេសខ្ញុំជារាជបុត្រីរបស់ព្រះកូណា ( សម្តេច នរោត្តម សីហនុ) ផ្ទាល់»។

ទេពកោសល្យពិសេសផ្នែករបាំព្រះរាជទ្រព្យរបស់ព្រះរាជបុត្រី នរោត្តម បុប្ផាទេវី នេះ មិនមែនកើតឡើងដោយរឿងចៃដន្យនោះឡើយ តែវាជារឿងសក្តិសមណាស់ ដែលព្រះអង្គត្រូវតែមានជំនាញផ្នែកនេះជាងគេ។ សម្តេចព្រះ បុប្ផាទេវី មានបន្ទូលថា ទ្រង់បានប្រសូត្រនៅក្នុងសែរាជវង្ស ដែលមានលោហិតស្រឡាញ់វិស័យសិល្បៈតែម្តង ជាពិសេសមាតារបស់ទ្រង់ គឺអ្នកម្នាង ផាត់ កាញ៉ុល ជាអ្នករបាំព្រះរាជទ្រព្យ និងជាអ្នកលេងល្ខោនផងដែរ។

ដោយសារកត្តាខាងលើនេះ បន្ទាប់ពីព្រះរាជបុត្រី នរោត្តម បុប្ផាទេវី ប្រសូត្រនៅឆ្នាំ ១៩៤៣ កន្លងទៅបាន ៥ ឆ្នាំ ពោលគឺព្រះអង្គមានព្រះជន្ម ៥ វស្សា ទ្រង់បានចូលរៀនផ្នែករបាំព្រះរាជទ្រព្យនៅក្នុងព្រះបរមរាជវាំងទៅហើយ។ ពេលនោះ ព្រះអយ្យិការបស់ទ្រង់ គឺព្រះមហាក្សត្រិយានី ស៊ីសុវត្ថិ កុសមៈនារីរត្ន ដែលជាអ្នកថែរក្សាព្រះអង្គ បានហៅគ្រូចាស់ៗដែលសេសសល់ពីសម័យព្រះបាទ អង្គឌួង នរោត្តម ស៊ីសុវត្ថិ មកបង្រៀនរបាំព្រះរាជទ្រព្យនេះដល់ទ្រង់។

ពីព្រោះតែភាពឆ្លៀវឆ្លាតក្នុងសិល្បៈរបាំព្រះរាជទ្រព្យនេះ ទើបពេលដែលព្រះរាជបុត្រីមានព្រះជនបាន ១៨ ព្រះវស្សា ព្រះមហាក្សត្រីយ៍ ស៊ីសុវត្ថិ កុសមៈនារីរត្ន បានប្រទានព្រះនាម ដល់ព្រះអង្គថា ជានាដការីដ៏ស្រស់ស្អាត។ ខ្ញុំសូមឆ្លៀតជម្រាបជូនប្រិយមិត្តសារព័ត៌មានថ្មីៗថា សម្តេច បុប្ផាទេវី គឺជាព្រះរៀមរបស់សម្តេចក្រុមព្រះនរោត្តម រណឫទ្ធិ ដែលព្រះអង្គទាំងទ្វេជាបុត្ររបស់អ្នកម្នាង ផាត់ កាញ៉ុល និងអតីតព្រះមហាក្សត្រព្រះបាទ សម្តេចព្រះ នរោត្តម សីហនុ។ ព្រះរាជបុត្រី បានបញ្ចប់ការសិក្សានៅអនុវិទ្យាល័យព្រះរាម្រិត ហើយទ្រង់រៀបអភិសេកនៅព្រះជន្ម ១៥ ព្រះវស្សា និងមានបុត្រ ៥ អង្គ។

ពេលរបបប៉ុល ពត មកដល់ នាដការី និងជាសាស្ត្រាចារ្យរបាំព្រះរាជទ្រព្យអង្គនេះ បានភៀសព្រះកាយទៅរស់នៅក្នុងជំរុំជនភៀសខ្លួនខ្មែរ-ថៃ មួយរយៈ ហើយមុនបន្តទៅរស់នៅប្រទេសបារាំង ព្រះអង្គបានបង្ហាត់បង្រៀនប្រជាជនខ្មែរដែលរស់នៅក្នុងជំរុំអំពីរបាំព្រះរាជទ្រព្យនេះ។ ព្រះអង្គបង្រៀន ដើម្បីឲ្យប្រជាជនទាំងនោះ ភ្លេចនូវការលំបាកពេលរស់នៅក្នុងជំរុំផង និងដើម្បីថែរក្សានៅរបាំនេះផង ព្រោះទ្រង់បារម្ភខ្លាចបាត់បង់ពេលប្រទេសធ្លាក់ចូលក្នុងសង្គ្រាម។

ក្រោយមានកិច្ចព្រមព្រៀងសន្តិភាពទីក្រុងប៉ារីស ២៣ តុលា ឆ្នាំ ១៩៩១ សម្តេច នរោត្តម បុប្ផា ទេវី បានសម្រេចយាងចូលប្រទេសកម្ពុជាវិញ។ ពេលមកដល់កម្ពុជាវិញ តួឯកអប្សរាទី ១ អង្គនេះ បានខ្នះខ្នែងបង្រៀនសិស្សផ្នែករបាំព្រះរាជទ្រព្យ ហើយកាន់តំណែងជាអនុរដ្ឋមន្ត្រីក្រសួងវប្បធម៌ និងវិចិត្រសិល្បៈ។ ហើយបន្ទាប់ពីបោះឆ្នោតអាណត្តិទី ២ សម្តេចព្រះរៀម បានឡើងធ្វើជារដ្ឋមន្ត្រីក្រសួងវប្បធម៌ និងវិចិត្រសិល្បៈ ហើយស្នាដៃសំខាន់របស់ទ្រង់ពេលធ្វើជារដ្ឋមន្ត្រីក្រសួងនេះ ព្រះអង្គ បានបញ្ចូលរបាំព្រះរាជទ្រព្យដែលទ្រង់ជំនាញរបាំនេះ ជាបេតិកភណ្ឌវប្បធម៌អរូបីនៃមនុស្សជាតិ នៅអង្គការយូណេស្កូ នៅថ្ងៃទី ០៧ ខែ វិច្ឆិកា ឆ្នាំ ២០០៣ ។

ចាប់ពីរបាំព្រះរាជទ្រព្យបានចូលសម្បត្តិបេតិកភណ្ឌវប្បធម៌អរូបីនៃមនុស្សជាតិមក របាំនេះកាន់តែមានកិត្តិនាមល្បីល្បាញនៅលើសកលលោក។ ជាងនេះទៅទៀត បើទោះបីជា សម្តេចព្រះរៀម នរោត្តម បុប្ផាទេវី មានវ័យចំណាស់ មិនអាចសម្តែងរបាំព្រះរាជទ្រព្យដោយខ្លួនឯងក្តី ក៏ទ្រង់នៅតែបង្រៀន និងដឹកនាំសិស្សរបស់ទ្រង់ផ្នែករបាំព្រះរាជទ្រព្យទៅសម្តែងនៅបរទេសមានដូចជា នៅប្រទេសចិន នៅបារាំង និងនៅឥណ្ឌា ជាដើម ។

តាមរយៈការសម្តែងរបាំនេះ នៅក្រៅប្រទេស សម្តេចព្រះរៀម នរោត្តម បុប្ផាទេវី មានបន្ទូលថា ជនជាតិបរទេសភាគច្រើនដែលបានទស្សនារបាំព្រះរាជទ្រព្យ ស្ងោចសរសើរមិនដាច់ពីមាត់ពីរបាំនេះ ជាពិសេសសរសើរកម្ពុជា ដែលមានវប្បធម៌ដ៏ល្អ និងសម្បូរបែប។ ព្រះអង្គ បញ្ជាក់ថា បរទេសខ្លះ ពេលបានទស្សនានូវរបាំនេះ ពួកគេមានអារម្មណ៍ថា ហាក់បីដូចជា ពួកគេកំពុងស្ថិតនៅក្នុងឋានទេវតា។

ថ្វីបើរបាំនេះ ទទូលបានការចាប់អារម្មណ៍ពីបរទេសក្តី តែនៅក្នុងសង្គមខ្មែរវិញ របាំព្រះរាជទ្រព្យនេះ ហាក់មិនសូវទទួលបានការចាប់អារម្មណ៍ពីសំណាក់ប្រជាពលរដ្ឋ និងយុវជនខ្មែរនោះឡើយ។ ព្រះអង្គមានបន្ទូលបែបនេះថា៖«យុវជនខ្មែរសព្វថ្ងៃនេះ មិនទាន់ចាប់អារម្មណ៍ខ្លាំងនោះទេ ។ ម្យ៉ាងយើងមិនសូវមានឱកាសសម្តែងបានច្រើន ដើម្បីឲ្យយុវជនជំនាន់ក្រោយបានដឹង បានទស្សនាច្រើន»។ ដោយសារតែយុវជនខ្មែរមិនសូវចាប់អារម្មណ៍ ទើបរាល់ពេលដែលព្រះអង្គ មុននឹងដឹកនាំក្រុមសម្តែងរបាំព្រះរាជទ្រព្យទៅសម្តែងនៅបរទេស ព្រះអង្គតែងឆ្លៀតរៀបចំសម្តែងរបាំនេះនៅសាលចតុមុខ ដើម្បីឲ្យយុវជនកម្ពុជាខ្លះដែលមានចំណាប់អារម្មណ៍ បានទស្សនារបាំរបស់ជាតិមួយនេះ ហើយជាពិសេសព្រះមហាក្សត្រ ព្រះបាទ សម្តេច ព្រះនរោត្តម សីហមុនី ក៏ទ្រង់យាងជាព្រះរាជាធិតីទតរបាំព្រះរាជទ្រព្យនេះដែរ។

និយាយដល់ការសម្តែងរបាំព្រះរាជទ្រព្យនេះ សម្តេចរាជបុត្រីព្រះរៀម នរោត្តម បុប្ផាទេវី ដែលធ្លាប់ចងក្រងជាឯកសារទាក់ទងនឹងរបាំព្រះរាជទ្រព្យនេះ មានបន្ទូលថា របាំនេះ មានអាយុកាលពីជាង ១ ពាន់ឆ្នាំមកហើយ ហើយមានប្រភពដើមចេញមកពីប្រទេសឥណ្ឌា។ សម្តេចបុប្ផា ទេវី ដែលទទួលបានគោរពងារជា «ទេពនាថវដ្តីឯក» ដោយព្រះរាជក្រឹត្យស្ដីពីការតែតាំងមត៌កមនុស្សរស់របស់កម្ពុជា កាលពីឆ្នាំ ២០១៣ មានបន្ទូលទៀតថា របាំនេះ មានតួអង្គ តួអង្គនាង ជានារី តួនាយរោង ជាបុរស តួអង្គយក្ស និងតួអង្គស្វា ព្រមទាំងតួបន្ទាប់បន្សំ តួតាឥសី និងតួត្លុក ជាដើម។ បើតាមសម្តេចព្រះរៀម នរោត្តម បុប្ផាទេវី ដំបូងឡើយរបាំព្រះរាជទ្រព្យ គេសម្តែងតែនៅក្នុងពិធីបួងសួងរបស់ព្រះមហាក្សត្រប៉ុណ្ណោះ។

ប្រិយមិត្តសារព័ត៌មានថ្មីៗជាទីមេត្រី ស្គាល់សម្តេចរាជបុត្រីដែលជាអ្នកជំនាញរបាំព្រះរាជទ្រព្យតែមួយមុខ ទំនងជានៅមិនទាន់អស់ចិត្តនោះទេ ពោលគឺប្រហែលជាមានមន្ទិលថា សម្តេច នរោត្តម បុប្ផាទេវី ដែលបច្ចុប្បន្នជាសមាជិកក្រុមប្រឹក្សាធម្មនុញ្ញ និងជាអតីតសមាជិកព្រឹទ្ធសភា និងជារដ្ឋមន្ត្រីក្រសួងវប្បធម៌ ហេតុអ្វីមិនដែលនិយាយពីបញ្ហានយោបាយជាសាធារណៈដូចជាព្រះអនុជរបស់ទ្រង់គឺសម្តេចក្រុមព្រះនរោត្តម រណឫទ្ធិ? ចម្ងល់នេះ ត្រូវបានសម្តេច នរោត្តម បុប្ផាទេវី ពន្យល់ថា ថ្វីបើព្រះអង្គធ្លាប់ធ្វើជាសមាជិកព្រឹទ្ធសភាមែន តែនិស្ស័យរបស់ទ្រង់ចូលចិត្តផ្នែកសិល្បៈ ម្លោះហើយព្រះអង្គមិនចង់ពាក់ព័ន្ធនឹងរឿងនយោបាយទេ។

ដោយសារព្រះទ័យជាប់ជំពាក់នឹងសិល្បៈផ្នែករបាំព្រះរាជទ្រព្យនេះ ធ្វើឲ្យព្រះអង្គនៅតែបន្តរៀបចំកម្មវិធីសម្តែងរបាំនេះនៅក្រៅប្រទេសដែរ បើទោះបីជាទ្រង់មានព្រះជន្មដល់ទៅ ៧៣ ព្រះវស្សាក្តី។ សម្តេចមានបន្ទូលថា សម្តេចនឹងនៅតែបន្តជួយជ្រោមជ្រែងរបាំព្រះរាជទ្រព្យនេះ រហូតដល់ព្រះអង្គជរាធ្វើលែងកើត។ ទ្រង់បញ្ជាក់យ៉ាងនេះថា៖«ខ្ញុំថាចាស់ៗហើយ សុំសម្រាកដែរ តែនៅតែមានអីធ្វើទៀត នៅតែជួយគេជួយឯងរហូតដល់ធ្វើអ្វីលែងកើត»៕