ភ្នំពេញ៖ សហភាពអឺរ៉ុប កំពង់រង់ចាំចម្លើយពីទីក្រុងព្រុចសែល ប្រទេសប៊ែលហ្ស៊ិក ចំពោះការសម្រេចបន្តផ្ដល់ជំនួយមកគណៈកម្មាធិការជាតិរៀបចំការបោះឆ្នោត (គ.ជ.ប) សម្រាប់ការបោះឆ្នោតនៅឆ្នាំ២០១៨ខាងមុខនេះ។
បញ្ហាសិទ្ធិមនុស្ស បញ្ហានយោបាយ និងការរឹតត្បិតសេរីភាពអង្គការសង្គមស៊ីវិល កំពុងស្ថិតនៅក្នុងក្រសែភ្នែករបស់សហភាពអឺរ៉ុប។ ឯកអគ្គរដ្ឋទូតសហភាពអឺរ៉ុបប្រចាំកម្ពុជាលោក George Edgar បាននិយាយថា បណ្ដាប្រទេសជាសមាជិកសហភាពអឺរ៉ុប កំពុងលើកយកបញ្ហាទាំងនេះ ទៅពិភាក្សាគ្នានៅក្នុងកិច្ចប្រជុំ នៅទីស្នាក់កណ្ដាលទីក្រុងព្រុចសែល មុននឹងសម្រេចផ្ដល់ជំនួយដល់ការបោះឆ្នោតនៅកម្ពុជា។
ថ្លែងនៅក្នុងសន្និសីទកាសែត ស្តីពីទិវាសិទ្ធិមនុស្សអន្តរជាតិ កាលពីថ្ងៃទី៩ ធ្នូ លោក George Edgar បាននិយាយដូច្នេះថា៖«ទាក់ទងនឹងការចូលរួមជួយក្នុងកម្រិតក្នុងដំណើរការរបស់ គ.ជ.ប ដូចខ្ញុំបានលើកឡើងមុននេះ គឺវាអាស្រ័យលើការសម្រេចរបស់សហភាពអឺរ៉ុប។ នៅពេលនេះយើងមិនទាន់ដឹងចម្លើយបែបណាទេ ប៉ុន្តែប្រហែលជា២ទៅ៣ថ្ងៃទៀត យើងនឹងដឹងចម្លើយពីសហភាពអឺរ៉ុបហើយ»។
លោក George Edgar វាយតម្លៃថា ដំណើការបោះឆ្នោតជ្រើសរើសក្រុមប្រឹក្សាឃុំ-សង្កាត់ អាណត្តិទី៤ កន្លងមក មានដំណើការល្អ ប្រកបដោយភាពត្រឹមត្រូវ និងយុត្តិធម៌ ដែលសហភាពអឺរ៉ុប និងសហគមន៍អន្តរជាតិទទួលស្គាល់។ នៅពេលអ្នកកាសែតសួរថា តើការបោះឆ្នោតឆ្នាំ២០១៨ អាចមានភាពត្រឹមត្រូវ ឬយុត្តិធម៌ដែរទេ បើគណបក្សសង្គ្រោះជាតិត្រូវបានរំលាយ ហើយសមាជិកគជប មានការប្រែប្រួលថ្មីនេះ? លោក George Edgar ហាក់មិនចង់អត្ថាធិប្បាយច្រើនលើបញ្ហាដំណើរការបោះឆ្នោតនេះទេ ដោយលោកគ្រាន់តែនិយាយថា ការបោះឆ្នោតនៅឆ្នាំ២០១៨ គឺជារឿងពិបាកដល់ពលរដ្ឋ ដែលគាំទ្រគណបក្សប្រឆាំង។
ឯកអគ្គរដ្ឋទូតសហភាពអឺរ៉ុបរូបនេះ បានអត្ថាធិប្បាយយ៉ាងដូច្នេះថា៖«នៅក្នុងការបោះឆ្នោតនៅឆ្នាំក្រោយនេះ យើងនឹងមើលឃើញទិដ្ឋភាព ដែលហាក់នឹងមានការលំបាកច្រើន ក្នុងការចូលរួមការបោះឆ្នោតសម្រាប់អ្នកគាំទ្រគណបក្សប្រឆាំងជាដើម ហើយវាគឺជារូបភាពមួយដែលមិនគាប់ប្រសើរទេ»។
សារព័ត៌មានថ្មីៗ មិនទាន់អាចទាក់ទងអ្នកនាំពាក្យគណៈកម្មាធិការជាតិរៀបចំការបោះឆ្នោតលោក ហង្ស ពុទ្ធា ដើម្បីសុំការបកស្រាយជុំវិញដំណើការបោះឆ្នោតនេះបានឡើយ។ តែយ៉ាងណាលោក ហង្ស ពុទ្ធា ធ្លាប់បានបញ្ជាក់ថា សម្រាប់
ដំណើរការបោះឆ្នោតនៅឆ្នាំ២០១៨នេះ រដ្ឋាភិបាលបានត្រៀមកញ្ចប់ថវិកា៥៣លានដុល្លារ ។ លោក ហង្ស ពុទ្ធា បានពន្យល់ដូច្នេះថា៖«រដ្ឋាភិបាលបានត្រៀមថវិកាគ្រប់គ្រាន់សម្រាប់ការបោះឆ្នោតហើយ ប៉ុន្តែបើមានបរទេសផ្ដល់ជំនួយមក ក៏វាល្អដែរព្រោះអាចកាត់បន្ថយខ្ទង់ចំណាយរបស់រដ្ឋាភិបាលខ្លះដែរ ។ តែបើអត់ជំនួយក៏ដំណើរការបោះឆ្នោតអាចប្រព្រឹត្តទៅបានដែរ»។
ការលើកឡើងរបស់គណៈកម្មាធិការជាតិរៀបចំការបោះឆ្នោតនេះ ក្រោយពេលដែលអាមេរិកប្រកាសឈប់ផ្ដល់ជំនួយដល់ការបោះឆ្នោត ហើយព្រមទាំងមិនទទួលស្គាល់ការបោះឆ្នោតនៅកម្ពុជាផងដែរ។ កាលពីពេលថ្មីៗនេះ អាមេរិក បានប្រកាសរឹតបន្តឹងទិដ្ឋាការរបស់មន្ត្រីរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជាជាថ្មី ដើម្បីដាក់សម្ពាធរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជាដោះស្រាយបញ្ហានយោបាយ និងសិទ្ធិមនុស្ស ដើម្បីធ្វើយ៉ាងណាឲ្យស្ថានការណ៍ទាំងនេះវិលត្រឡប់ទៅរកភាពដើមវិញ។ អាមេរិក ហាក់បញ្ចេញសកម្មភាពច្រើន លើបញ្ហាស្ថានការណ៍នយោបាយកម្ពុជា។
នៅពេលសួរថា តើសហភាពអឺរ៉ុប នឹងមានវិធានការផ្នែកទណ្ឌកម្មសេដ្ឋកិច្ចណាមួយ ដើម្បីដាក់សម្ពាធឲ្យរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជា ដោះស្រាយបញ្ហាសិទ្ធិមនុស្ស នឹងស្ថានភាពនយោបាយដែរទេ? លោក George Edgar ឆ្លើយតបថា សហភាពអឺរ៉ុបពិតជាមានការព្រួយបារម្ភ ចំពោះដំណើការវិវត្តចុងក្រោយនៅប្រទេសកម្ពុជា ដូចជាការរំលាយគណបក្សសង្គ្រោះជាតិ បញ្ហាសិទ្ធិមនុស្ស និងការរឹតត្បិតសេរីភាពប្រព័ន្ធផ្សព្វផ្សាយនេះ។ ប៉ុន្តែបញ្ហាទាំងនេះ សហភាពអឺរ៉ុប កំពុងពិនិត្យមើល មុននឹងសម្រេចដាក់សម្ពាធណាមួយ។
ឯកអគ្គរដ្ឋទូតសហភាពអឺរ៉ុបរូបនេះ បានបញ្ជាក់ដូច្នេះថា៖«ទាក់ទងនឹងការឈប់ផ្ដល់លក្ខខណ្ឌណាមួយ វាអាស្រ័យលើការពិនិត្យមើលរបស់សហភាពអឺរ៉ុប ជាពិសេសការធ្វើអធិការទៅលើទិដ្ឋភាពមួយចំនួនពាក់ព័ន្ធប្រទេសកម្ពុជា។ ប៉ុន្តែគំនិតផ្ដួចផ្ដើម ដែលថាយើងត្រូវការធ្វើអធិការកិច្ចលើប្រទេសកម្ពុជានេះ យើងហាក់មិនទាន់បានចាប់ផ្ដើមនីតិវិធីនៃការធ្វើអធិការកិច្ចនោះទេ។ ក៏ប៉ុន្តែយើងចង់បញ្ជាក់ថា ស្ថាប័នដែលទទួលបន្ទុកទាក់ទងនឹងកិច្ចការងារនេះ នៅក្នុងសហភាពអឺរ៉ុប គាត់ដឹងស្ថានភាពនៅកម្ពុជាបែបណា ហើយគាត់នឹងចាប់ផ្ដើមត្រួតពិនិត្យចាត់វិធានការសមគួរទៅតាមនោះ»៕