អន្តរជាតិ
នយោបាយអន្តរជាតិ
ចិនគ្មានជម្រើសអ្វីក្រៅពីចរចា ពេលអាស៊ានរួបរួមគ្នា ![](https://image.thmeythmey.com/pictures/2015/08/06/682015141636asean.jpg)
×![]()
សកម្មភាពបំពានរបស់រដ្ឋាភិបាលក្រុងប៉េកាំងលើតំបន់ជម្លោះសមុទ្រចិនខាងត្បូង បានបង្កព្យុះភ្លៀង ជាច្រើនសម្រាប់មេដឹកនាំអាស៊ាន ជាពិសេសនោះរដ្ឋជាភាគីពាក់ពន្ធ័ជម្លោះ។ បញ្ហានេះ បានជំរុញឲ្យ មេដឹកនាំត្រូវរួបរួមគ្នា ដើម្បីចាត់វិធានការ និង ដាក់សម្ពាធទៅលើរដ្ឋាភិបាលក្រុងប៉េកាំងដើម្បីចូល ដោះស្រាយបញ្ហាដោយសន្តិវិធី និង តាមវិធានផ្លូវច្បាប់។ ជាលទ្ធផលក្នុងកិច្ចប្រជុំរដ្ឋមន្ត្រីការបរទេស អាស៊ានលើកទី៤៨ ក្នុងកូឡាឡាំពួរ អាស៊ាន បានបញ្ឈប់ចិនលើសកម្មភាពវាទទីដោយខុសច្បាប់ និងចូលពិគ្រោះយោបល់ដើម្បីពន្លឿនការអនុម័តលើក្រមប្រតិបត្តិសមុទ្រចិខាងត្បូង។
ចុងក្រោយ ចិន ត្រូវសម្រេចចិត្តចូលពិគ្រោះយោបល់ជាមួយនឹងមេដឹកនាំអាស៊ានលើបញ្ហាសមុទ្រចិន ខាងត្បូង ដ្បិតបន្តសកម្មភាពបំពានចិននឹងត្រូវរងនូវផលលំបាកច្រើនលើឆាកអន្តរជាតិ។ ការបន្ទន់ ឥរិយាបថរបស់រដ្ឋាភិបាលក្រុងប៉េកាំង បានបង្ហាញយ៉ាងច្បាស់ពីឥទ្ធិពេលនៃការរួបរួមគ្នារបស់អាស៊ាន ដើម្បីប្រឆាំងជាមួយនឹងរដ្ឋខាងក្រៅដែលបានបំពានដែនអធិបតេយ្យខ្លួន។
ក្នុងឱកាសនៃកិច្ចប្រជុំរដ្ឋមន្ត្រីអាស៊ានក្នុងក្រុងកូឡាឡាំពួរ រដ្ឋមន្ត្រីការបរទេសចិន លោក វ៉ាង យី បានអះអាងថារដ្ឋាភិបាលក្រុងប៉េកាំង បានបញ្ឈប់នូវសកម្មភាពវាទទីក្នុងសមុទ្រចិនខាងត្បូង។ ជាពិសេសនោះ ចិន បានអំពាវនាវរដ្ឋនៅក្នុងតំបន់ដើម្បីពន្លឿនការចរចាលើយន្តការ សម្រាប់រដ្ឋពាក់ពន្ធ័អនុវត្តនៅក្នុងដែនសមុទ្រជម្លោះ។
ជុំវិញបញ្ហានេះ គេអាចនិយាយបានថាជារឿងប្រវត្តិសាស្ត្រនៃកិច្ចប្រជុំអាស៊ានហើយ ដែលអាចទាញ ចិនដើម្បីចូលចរចាលើបញ្ហារសើបសមុទ្រចិនខាងត្បូង និង ក្រមប្រតិបត្តិនៃសមុទ្រចិនខាងត្បូង ដែលត្រូវបានកប់ទុក និង ត្រូវចិនច្រានចោលមិនដោះស្រាយជាច្រើនលើកមកហើយ។ ជាពិសេស នោះ កន្លងមករដ្ឋាភិបាលក្រុងប៉េកាំង តែងតែបដិសេធរាល់ការដោះស្រាយពហុភាគី ពោលគឺយ៉ាង ចិនអាចចរចាបានតែទ្វេរភាគីតែប៉ុណ្ណោះ។
យ៉ាងណាក៏ដោយ ការផ្លាស់ប្តូរគោលជំហរបស់រដ្ឋាភិបាលចិនលើបញ្ហាសមុទ្រជម្លោះ អាចជាប់ទាក់ទងនឹងកត្តាមួយចំនួន៖
១. ក្រសែភ្នែកខាងក្រៅ
រឿងសមុទ្រចិនខាងត្បូង គឺមិនត្រឹមតែជាបញ្ហាដែលត្រូវបានចាប់អារម្មណ៍ក្នុងក្របខណ្ឌអាស៊ាននោះ ទេ ក៏ប៉ុន្តែសហគមន៍អន្តរជាតិ កំពុងតែរង់ចាំមើលចំណាត់ការផងដែរ។ នោះ ក៏ព្រោះតែការប្រឈមគ្នា រវាងរដ្ឋពាក់ពន្ធ័កាន់តែខ្លាំង វានឹងក្លាយជាការគំរាមកំហែងសន្តិសុខនៅក្នុងតំបន់។ ជាមួយគ្នា ប្រមុខការទូតសហរដ្ឋអាមេរិក លោក ចន ខេរី ដែលបានដៃគូក្នុងកិច្ចប្រជុំរដ្ឋមន្ត្រីអាមេរិក និង អាស៊ាន ក៏បានសម្តែងការព្រួយបារម្ភចំពោះភាពតានតឹង និង ទទួចភាគីពាក់ពន្ធ័ត្រូវតែដោះស្រាយតាមវិធាន ច្បាប់ និង បញ្ឈប់គម្រោងនៅក្នុងតំបន់ជម្លោះ។ ជុំវិញបញ្ហានេះ បើចិននៅតែបន្តសកម្មភាពរបស់ខ្លួន ទៀតនោះ កិត្តិនាមរបស់ចិនលើឆាកអន្តរជាតិនឹងត្រូវបាត់បង់ ដ្បិតសំណុំរឿងហ្វីលីពីនប្តឹងចិន កំពុងស្ថិតក្នុងនីតិវិធីនៃតុលាការអន្តរជាតិស្រាប់។
២. សមាជិកអាស៊ានរួបរួមគ្នា
ការដាក់បញ្ហាសមុទ្រចិនខាងត្បូង ជារបៀបវារៈក្នុងកិច្ចប្រជុំអាស៊ាន ត្រូវបានទាត់ចោល និង បរាជ័យ ជាច្រើនលើកមកហើយ។ នោះ ក៏ព្រោះតែសមាជិករបស់អាស៊ានមួយចំនួន បានជំទាស់ ដោយបាន អះអាងថា វេទិកាអាស៊ាន មិនសក្តិសមសម្រាប់ជម្លោះសមុទ្រចិនខាងត្បូង។ដោយឡែក សម្រាប់ កិច្ចប្រជុំអាស៊ានក្នុងក្រុងកូឡាឡាំពួកលើកនេះ អាស៊ានបានរួបរួមគ្នាលើកបញ្ហានេះជារបៀបវារៈនៃ កិច្ចប្រជុំ ហើយទាមទារឲ្យចិនដោះស្រាយដោយសន្តិវិធី និង ចរចាលើក្រមប្រតិបត្តិ។
៣. ចិនចូលចរចាដើម្បីការពារសមិទ្ធផលរបស់ខ្លួន
យោងតាមរបាយការណ៍របស់សហរដ្ឋអាមេរិក ចិន បង្កើតកោះសិប្បម្មិត និង ពង្រីកដែនអធិបតេយ្យរបស់ខ្លួននៅលើតំបន់ដែនជម្លោះប្រមាណ៨១០ហិចតា ស្ថិតនៅក្បែរបណ្តុំកោះស្ព្រាតលី ។ សមិទ្ធផល ទាំងនេះ ហាក់ដូចជាមានបរិមាណធំធេងណាស់ បើប្រៀបធៀបជាមួយនឹងរដ្ឋផ្សេងទៀត ដែលមាន ទាមទារតំបន់ត្រួតស៊ីគ្នាជាមួយចិន។ ដូច្នេះ ការចរចារបស់ចិន គឺអាចជាចរចាដើម្បីដាក់លក្ខខណ្ឌ ជាមួយនឹងរដ្ឋអាស៊ាន ដើម្បីរក្សា និងការពារសមិទ្ធផលរបស់ខ្លួន។
គួររំលឹកផងដែរថា ក្នុងរយៈពេលចុងក្រោយនេះ ភាពតានតឹងនៅក្នុងសមុទ្រចិនខាងត្បូង បានឈាន ដល់ដំណាក់កាលមួយគួរព្រួយបារម្ភ ដ្បិតភាគីពាក់ពន្ធ័ដែលមានចិន និងហ្វីលីពីន បានបង្ហាញសាច់ដុំ ដាក់គ្នាតាមរយៈសមយុទ្ធយោធា និង ការពង្រឹងវិស័យយោធា។ ដោយឡែកសម្រាប់ ប្រ៊ុយណេ ម៉ាឡេស៊ី និង វៀតណាម ដែលជាភាគីពាក់ពន្ធ័ផងដែរនោះ ហាក់ដូចជារក្សាភាពស្ងៀមស្ងាត់៕
© រក្សាសិទ្ធិដោយ thmeythmey.com