អន្តរជាតិ
នយោបាយអន្តរជាតិ
ថៃ៖ លំហូរកម្លាំងពលកម្មសេរីអាចជាបញ្ហាធំសម្រាប់សហគមន៍សេដ្ឋកិច្ចអាស៊ាន
× កាលបរិច្ឆេទកើតឡើងសហគមន៍សេដ្ឋកិច្ចអាស៊ានកាន់តែខិតជិតមកដល់ហើយ ស្របពេលដែលប្រជាជននៃប្រទេសអាស៊ានទាំង ១០ កំពុងមរមាញឹកត្រៀមលក្ខណៈដើម្បីរួមរស់ជាមួយគ្នាក្នុងសហគមន៍ជាមួយគ្នាក្រោយឆ្នាំ ២០១៥ ។ សហគមន៍រួមនឹងនាំមកនូវលំហូរវិនិយោគ សេវាកម្ម ទំនិញ និងសេរីភាវូបនីយកម្មនៃកម្លាំងពលកម្មក្នុងចំណោមប្រទេសអាស៊ានទាំង១០ ។ ប៉ុន្តែ ក្រោយវិបត្តិជនភៀសខ្លួន និងជនអន្តោប្រវេសន៍កើតឡើងអ្នកជំនាញបានព្រមានថា ចលនាលំហូរកម្លាំងពលកម្ម នឹងបង្កបញ្ហាធំដល់រដ្ឋអាស៊ានទាំំង១០ផងនាពេលខាងមុខ ពេលសហគមន៍សេដ្ឋកិច្ចផុសរូបរាងជាផ្លូវការ។ ក្រៅបញ្ហាលំហូរកម្លាំងពលកម្ម អ្នកជំនាញលើកឡើងពីបញ្ហាប្រឈមធំមួយទៀតស្រាប់សហគមន៍នេះ។ នោះគឺអនាគតនៃចំណងពាណិជ្ជកម្មរវាងអាស៊ាននិងចិន ដែលបច្ចុប្បន្នចិនជាដៃគូពាណិជ្ជកម្មដ៏សំខាន់បំផុតរបស់អាស៊ានមិនអាចខ្វះបាន។ ទំនាក់ទំនងអាស៊ាននិងចិន នាពេលបច្ចប្បន្នកំពុងស្ថិតក្រោមការគំរាមកំហែងដោយសារជម្លោះសមុទ្រចិនខាងត្បូងរវាងសមាជិកអាស៊ាននិងចិនផង។
សូមស្តាប់ការបកស្រាយរបស់លោក សៅ ផលនិស្ស័យ៖
ថ្ងៃ ៣១ខែធ្នូ សហគមន៍សេដ្ឋកិច្ចអាស៊ានចេញរូបរាងជាផ្លូវការ។ ប្រជាជននៃប្រទេសអាស៊ានទាំង១០កំពុងទន្ទឹងរង់ចាំ ការកើតឡើងសហគមន៍នេះ ដោយរំពឹងថាសហគមន៍នេះនឹងនាំប្រយោជន៍សម្រាប់ពួកគេច្រើនជាងបញ្ហា។ សហគមន៍សេដ្ឋកិច្ចនឹងតម្រូវឲ្យរដ្ឋសមាជិកដកចេញរបាំងពន្ធគយ ទទួលលំហូរទំនិញ សេវា វិនិយោគទុន និងការចល័តទៅមករបស់ប្រជាជនអាស៊ាននៅក្នុងសហគមន៍។ ប្រជាជនដែលមានជំនាញប្រសើរនិងច្បាស់លាស់អាចស្វះស្វែងរកការងារបានដោយសេរីនិងងាយស្រួលផង ប៉ុន្តែយ៉ាងណាមិញ ជុំវិញលំហូរកម្លាំងពលកម្មជំនាញនេះ គេក៏មើលឃើញបញ្ហាប្រឈមធំសម្រាប់សមាជិកទាំងមូលផងដែរ។
១.វិបត្តិជនអន្តោប្រវេសន៍និងជនភៀសខ្លួន ជាសំណួរសម្រាប់សហគមន៍សេដ្ឋកិច្ចអាស៊ាន
ក្នុងវេទិការធុរកិច្ចដែលប្រមូលផ្តុំដោយអ្នកជំនួញ និងមេដឹកនាំប្រទេសអាស៊ានរៀបចំឡើងនៅក្នុងទីក្រុងបាងកកប្រទេសថៃ គេឃើញមានការពិភាក្សាពីបញ្ហាប្រឈមធំៗរបស់សហគមន៍សេដ្ឋកិច្ចអាស៊ានក្រោយឆ្នាំ ២០១៥ ។ អ្នកចូលរួមវេទិការនេះ នាំគ្នាផ្តោតការចាប់អារម្មណ៍លើបញ្ហាលំហូរកម្លាំងពលកម្មរបស់បណ្តាប្រទេសអាស៊ាននាពេលខាងមុខនេះ ស្របពេលដែលតំបន់ទាំងមូលកំពុងដោះស្រាយបញ្ហាវិបត្តិជនអន្តោវេសន៍ពីបង់ក្លាដែសនិងជនភៀសខ្លួនមីយ៉ាន់ម៉ាមិនទាន់បាននោះ។ លោក Jingjai Hanchanlash អនុប្រធានក្រុមប្រឹក្សាពាណិជ្ជកម្មថៃ បានបញ្ជាក់យ៉ាងច្បាស់ថា សេរីភាវូបនីយកម្មនៃលំហូរកម្លាំងពលកម្មអាចនឹងក្លាយជាបញ្ហាដ៏ធំសម្រាប់បណ្តាប្រទេសអាស៊ានទាំង១០ មិនមែនតែជាបញ្ហាសម្រាប់ថៃម្នាក់ឯងទេ។ លោកស្នើឲ្យប្រទេសដទៃទៀតពិចារណានិងចោទសួរថា ជាសំណួរថាតើរដ្ឋអាស៊ានទាំងត្រៀមខ្លួនប៉ុណ្ណាហើយដើម្បីគ្រប់គ្រងនិងដោះស្រាយបញ្ហានានាជុំវិញលំហូរកម្លាំងពលកម្មនេះនៅពេលដែលសហគមន៍សេដ្ឋកិច្ចអាស៊ានចាប់ផ្តើមពេលខាងមុខ។ លោកបានទាញបញ្ហាជាក់ស្តែងគឺវិបត្តិជនភៀសខ្លួននិងអន្តោរប្រវេសន៍នៅកណ្តាលសមុទ្រ អាន់ដាម៉ាន់ ដែលកំពុងស្ថិតនៅជាបញ្ហាប្រឈមធំដែលអាស៊ានដោះស្រាយមិនចេញផង។ បន្ថែមពីនេះលោកសង្កត់ធ្ងន់ថា គ្រាន់តែសេរីភាវូបនីយកម្មលំហូរកម្លាំងពលកម្មមិនទាន់ចាប់ផ្តើមផង ក្នុងប្រទេសថៃបច្ចុប្បន្នបានទទួលយកជនអន្តោប្រវេសន៍ច្រើនណាស់ទៅហើយពីបណ្តាប្រទេសអាស៊ានដូចជាមីយ៉ាន់ម៉ា ឡាវ និងកម្ពុជា។ ចុះទម្រាំពេលដែលសហគមន៍ចាប់ផ្តើមទៀត រឿងរ៉ាវវាទៅជាបែបណាទៅវិញ។ ជុំវិញចម្ងល់ចាក់ស្រេះគ្មានចម្លើយ អតីតអគ្គលេខាអាស៊ានលោក Surin Pitsuwan ដែលជាស្ថាបនិកមួយរូបនៃសហគមន៍សេដ្ឋកិច្ចអាស៊ានដែលនោះ ជឿជាក់ថាសេរីភាវូបនីយកម្មលំហូរកម្លាំងពលកម្មនេះមិនគួរប្រញាប់ពេកទេ តែគួរធ្វើពីមួយជំហ៊ានទៅមួយជំហ៊ាន បើមិនដូច្នេះទេរដ្ឋមានសេដ្ឋកិច្ចរីកចម្រើនដូចថៃ ម៉ាឡេស៊ី និងសិង្ហបុរីនឹងរកផលប៉ះពាល់ខ្លាំងជាងគេ។ អ្វីដែលអតីតមេដឹកនាំអាស៊ានព្រួយបារម្ភគឺ កម្ពុជា ឡាវ និងមីយ៉ាន់ម៉ាមានកម្លាំងពលកម្មគ្មានជំនាញច្រើនជាងមានជំនាញ ហើយអ្វីដែលសំខាន់នោះអាស៊ានមិនទាន់មានប្រព័ន្ធកំណត់ទទួលស្គាល់សមត្ថភាព និងគុណភាព កម្មករជំនាញជារួមគ្នាឡើយ។
សូមបញ្ជាក់ថា អាស៊ានប្រឈមវិបត្តិជនអន្តោរប្រវេសន៍ពីប្រទេសបង់ក្លាដែស និងជនភៀសខ្លួនរ៉ូហ៊ីងយ៉ា ដែលរត់គេចពីគ្រោះថា្នក់ពីប្រទេសមីយ៉ាន់ម៉ាផង។ យោងតាមស្ថាប័នឧត្តមស្នងការជាន់ខ្ពស់ទទួលបន្ទុកជនភៀសខ្លួន ប្រជាជនរ៉ូហ៊ីងយ៉ា និងបង់ក្លាដែសដែលធ្វើដំណើរតាមទូកដោយចាញ់បោកឈ្នួញចន្លោះពីខែមករាដល់ខែមិនាកើនឡើងដល់ ២៥ពាន់នាក់ ដែលកើនឡើងជិត២ដងធៀបនឹងរយៈពេលស្មើគ្នាកាលពីឆ្នាំមុន។ ហើយជនទាំងនោះប្រហែល ៣០០នាក់ស្លាប់បាត់បង់ជីវិតកណ្តាលសមុទ្រដោយសារអណ្តែតតែលតោលគ្មានគោលដៅ គ្មានស្បៀងអាហារ និងរងការធ្វើទុក្ខបុកម្នេញផង។
៣.ជម្លោះសមុទ្រចិននៅតែជាបញ្ហាប្រឈមធំសម្រាប់សហគមន៍អាស៊ាន
ក្រៅពីនាំគ្នាផ្តោតលើអនាគតនៃសហគមន៍សេដ្ឋកិច្ចដែលមានចលនាលំហូរកម្លាំងពលកម្មដោយសេរី វេទិកានេះក៏ផ្តោតលើបញ្ហាជម្លោះដែនសមុទ្រចិនខាងត្បូងរវាងចិននិងសមាជិកអាស៊ានផង។ គ្រប់គ្នាសុទ្ធតែទទួលស្គាល់ថា អនាគតរបស់ទីផ្សារតែមួយនៃសហគន៍សេដ្ឋកិច្ចនេះពឹងផ្អែកលើពាណិជ្ជកម្មជាមួយប្រទេសខាងក្រៅ ហើយចិនជាដៃគូពាណិជ្ជកម្មដ៏សំខាន់របស់អាស៊ានផង។ យោងតាមរបាយការណ៍សេដ្ឋកិច្ចអាស៊ាន ទំហំពាណិជ្ជកម្មរវាងចិននិងអាស៊ានកើនដល់៥០០ពាន់លាន ហើយក្នុងពេល៥ឆ្នាំទៅមុខនឹងកើនដល់ ១០០០ពាន់លានដុល្លារអាមេរិកផង។គ្រប់គ្នាព្រួយបារម្ភពីជម្លោះសមុទ្រចិនខាងត្បូងបច្ចុប្បន្ន ដែលអាចធ្វើឲ្យចំណងមិត្តភាពចិននិងអាស៊ានល្អក់ករក បើសិនជាភាគីមិនស្វះស្វែងដោះស្រាយបញ្ហានេះទេ។ ពាក់ព័ន្ធបញ្ហានេះ ប្រធានសមាគមធុរកិច្ចអាស៊ានចិន បាន បញ្ជាក់ថា អាស៊ានបើកទូលាយចំពោះ ការជជែករកដំណោះស្រាយការទូតជាមួយក្រុងប៉េកាំងដើម្បីដោះស្រាយបញ្ហា។ លោកក៏ស្នើឲ្យសមាជិកអាស៊ានសាមគ្គីក្នុងគោលជំហររួមគ្នាដើម្បីជជែកជាមួយចិន ហើយកុំបោះបង់វេទិកាដែលមានស្រាប់សម្រាប់ដោះស្រាយ មានតាំងពីសន្និសីទកំពូលអាស៊ាន កិច្ចប្រជុំរដ្ឋមន្ត្រីការបរទេស និងកិច្ចប្រជុំឧត្តមមន្ត្រីអាស៊ានផង។ ចិនខ្លួនឯងក៏ដឹងច្បាស់ដែរពីសារសំខាន់នៃចំណងពាណិជ្ជកម្មជាមួយអាស៊ាន ដូច្នេះរឿងដោះស្រាយបញ្ហារួមគ្នាអាចនឹងបន្តទៅមុខទៀត។ យ៉ាងណាមិញ ដើម្បីដោះស្រាយនិងទប់ស្កាត់បញ្ហាប្រឈម អាស៊ាននិងចិនត្រូវការក្រមប្រតិបត្តិដែលមានអនុភាពគតិយុត្តសម្រាប់ភាគីជម្លោះទាំងអស់។ សូមរំលឹកបន្តិចថា ចិននិងអាស៊ានបានសម្រេចបានសេចក្តីថ្លែងការណ៍នយោបាយ គ្មានអនុភាពគតិយុត្តិកាលពីឆ្នាំ ២០០២ ដែលមានគោលបំណងជំរុញឲ្យភាគីដោះស្រាយបញ្ហាដោយយន្តការដោះស្រាយជម្លោះដោយសន្តិវិធីផង៕
© រក្សាសិទ្ធិដោយ thmeythmey.com