ចិន ថា សមុទ្រចិនខាងត្បូងមិនមានបញ្ហាឡើយ ព្រោះទំនាក់ទំនងចិន ជាមួយហ្វីលីពីន និងអាមេរិកល្អច្រើន

ជាតិ

ចិន ថា សមុទ្រចិនខាងត្បូងមិនមានបញ្ហាឡើយ ព្រោះទំនាក់ទំនងចិន ជាមួយហ្វីលីពីន និងអាមេរិកល្អច្រើន

04, May 2017 , 11:42 am

រូបភាព

ដោយ: ធឿន បញ្ញាឬទិ្ធ

ភ្នំពេញ៖ ចិន អះអាងថា បញ្ហាសមុទ្រចិនខាងត្បូង សឹងមិនមានកើតឡើងឡើយ ។ នោះក៏ព្រោះតែចិនកំពុងផ្សាភ្ជាប់ទំនាក់ទំនងល្អជាមួយប្រទេសហ្វីលីពីន និងអាមេរិក ដើម្បីបន្ធូរបន្ថយភាពប្រឈមមុខដាក់គ្នានៅលើបញ្ហាសមុទ្រចិនខាងត្បូងនេះ។

មួយរយៈពេលចុងក្រោយនេះ បញ្ហាសមុទ្រចិនខាងត្បូង ហាក់បានថមថយកម្តៅច្រើន ដែលគួរឲ្យកត់សម្គាល់។ ការថមថយកម្ដៅនៅជម្លោះសមុទ្រចិនខាងត្បូងនេះ ត្រូវបានទីប្រឹក្សារដ្ឋនៃសាធារណចិន អះអាងថា នេះមកពីភាគីពាក់ព័ន្ធរឿងសមុទ្រចិនខាងត្បូង កំពុងបង្កើនទំនាក់ទំនងល្អជាមួយគ្នា ក្នុងការដោះស្រាយបញ្ហាដោយសន្តិវិធី។

តាមរយៈសេចក្ដីថ្លែងការណ៍ក្រសួងការបរទេស និងសហប្រតិបត្តិការអន្តរជាតិ ដែលបានស្រង់សម្ដីលោក យ៉ាង ជាឈី លើកមកពិភាក្សាជាមួយសម្ដេច ហ៊ុន សែន ដែលទើបចេញផ្សាយកាលពីថ្ងៃទី៣ មេសានោះ បានសរសេរដូច្នេះថា៖«អំពីបញ្ហាសមុទ្រចិនខាងត្បូងថាសឹងមិនមែនជាបញ្ហាអ្វីទេ ព្រោះសព្វថ្ងៃទំនាក់ទំនងចិនជាមួយហ្វីលីពីនក៏បានល្អ។ ហើយលោក ស៊ី ជីនពីង ក៏ទើបតែមកពីទស្សនកិច្ចនៅអាមេរិក ហើយអាមេរិកក៏មានទំនាក់ទំនងល្អជាមួយគាត់។ ហើយប្រហែលជាពីរឆ្នាំទៀតលោក ដូណាល់ ត្រាំនឹងទៅទស្សនកិច្ចនៅស្រុកចិន។ ហើយសព្វថ្ងៃកិច្ចសហប្រតិបត្តិការរវាងអាមេរិក និងចិន មានច្រើនវិស័យហើយ»។

ចំពោះការវាយតម្លៃរបស់ភាគីចិននេះ សម្ដេចនាយករដ្ឋមន្ត្រី ហ៊ុន សែន បានបញ្ជាក់ថា ភាគីវៀតណាម ដែលមានជាប់ពាក់ព័ន្ធជម្លោះសមុទ្រចិនខាងត្បូងនេះ ក៏មានបំណងចង់រកដំណោះស្រាយឲ្យបានល្អ ជាមួយភាគីចិនផងដែរ។ បន្ថែមពីនេះ សម្ដេច ហ៊ុន សែន បានលើកឡើងថា បញ្ហាសមុទ្រចិនខាងត្បូង មានសណ្ឋានពីរ គឺសមាជិកអាស៊ានទាំងអស់ និងប្រទេសសមាជិកជាដៃគូ ត្រូវខិតខំធ្វើយ៉ាងណាអនុវត្តឲ្យបានពេញលេញ និងមានប្រសិទ្ធិភាពនូវសេចក្ដីថ្លែងការណ៍សមុទ្រចិនខាងត្បូង (DOC) និងរៀបចំដំណើរការក្រមប្រតិបត្តិសមុទ្រចិនខាងត្បូង (COC) ទៅមុខទៀត ។ ហើយបញ្ហាទាំងនេះគឺជារឿងរបស់អាស៊ាន ។រីឯការសម្រេចរបស់តុលាការមជ្ឈិតកម្មអន្តរជាតិនោះ ជារឿងរបស់ហ្វីលីពីន។ នេះជាការបញ្ជាក់របស់សម្ដេច ហ៊ុន សែន។

ជាមួយគ្នានេះនាយករដ្ឋមន្ត្រីកម្ពុជា នៅតែប្រកាសជំហមិនគាំទ្រចំពោះសេចក្ដីថ្លែងការណ៍ទាំងឡាយណា ដែលមិនសមស្របទាក់ទងនឹងបញ្ហាសមុទ្រចិនខាងត្បូងនេះឡើយ។ «គណបក្សប្រជាជនកម្ពុជាពុំរាថយដាច់ខាតទោះស្ថិតនៅក្នុងតម្លៃណាក៏ដោយ គឺជំហរបស់កម្ពុជាពាក់ព័ន្ធបញ្ហាសមុទ្រចិនខាងត្បូងនៅតែដដែល ព្រោះនេះជាបញ្ហាសន្តិសុខតំបន់ មិនមែនជាបញ្ហារបស់កម្ពុជាតែម្នាក់ឯងទេ។ ហើយបើគេនាំគ្នាលើកអំពីបញ្ហាសមុទ្រចិនខាងត្បូង សម្ដេចត្រូវតែធ្វើបឋកថាមួយពន្យល់ថា អ្វីទៅជាដែលហៅថា សមុទ្រចិនខាងត្បូង។ ហើយសម្ដេចសង្ឃឹមថាមិនដល់ថ្នាក់នោះទេ ព្រោះសព្វថ្ងៃសភាពការណ៍ល្អហើយ»។ នេះបើតាមសេចក្ដីថ្លែងការណ៍ក្រសួងការបទេស។

ពាក់ព័ន្ធនឹងបញ្ហាសមុទ្រចិនខាងត្បូងនេះ ដែលថ្នាក់ដឹកនាំអាស៊ាន ដែលបានចូលកិច្ចប្រជុំនៅប្រទេសហ្វីលីពីន កាលពីថ្ងៃទី២៩ មេសា បានជំរុញឲ្យភាគីពាក់ព័ន្ធត្រូវអនុវត្តដោយភាពអត់ធ្មត់ នៅក្នុងសកម្មភាពនានា និងចៀសវាងសកម្មភាពដែលធ្វើឲ្យស្មុគស្មាញថែមទៀត។ ជាពិសេសបន្តរកដំណោះស្រាយជម្លោះដោយសន្តិវិធី និងមិនត្រូវគំរាមកំហែងគ្នាដោយប្រើកម្លាំងទ័ពឡើយ។

លើសពីនេះថ្នាក់ដឹកនាំអាស៊ាន ក៏បានស្នើឲ្យភាគីពាក់ព័ន្ធថែរក្សាសន្តិភាព ស្ថិរភាព សន្តិសុខ និងសេរីភាពនាវាចរ និងការហោះហើរលើសមុទ្រចិនខាងត្បូងនេះផងដែរ៕