អន្តរជាតិ
រដ្ឋក្មេងខ្ចីជាងគេនៅអាស៊ីអាគេ្នយ៍ «ទីម័រខាងកើត» ព្រមធ្វើសន្ធិសញ្ញាព្រំដែនជាមួយអូស្ត្រាលី
រូបភាព៖ South China Morning Post
×![]()
នៅទីបំផុត ទីម័រខាងកើត បានព្រមព្រៀងជាមួយនឹងអូស្ត្រាលីក្នុងការបញ្ចប់សេចក្តីព្រាងសន្ធិសញ្ញាព្រំដែន ។ នេះ គឺជាជំហានវិជ្ជមានមួយសម្រាប់រដ្ឋក្មេងខ្ចីនៅអាស៊ីអាគ្នេយ៍មួយនេះ ក្រោយពីជួបរឿងជូរចត់ និងតានតឹងជាមួយអ្នកជិតខាងពាក់ព័ន្ធបញ្ហាព្រំដែននោះ។
រដ្ឋាភិបាលទីម័រខាងកើត និងរដ្ឋាភិបាលអូស្ត្រាលី បានព្រមព្រៀងគ្នាដើម្បីបញ្ចប់សន្ធិសញ្ញាព្រំដែនរវាងប្រទេសទាំងពីរ ក្រោយរដ្ឋាភិបាលទាំងពីរ បានបញ្ចប់ការជជែកគ្នាពាក់ព័ន្ធបញ្ហាព្រំដែនដ៏រសើបនៅតុលាការក្រុងឡាអេ កាលពីសប្តាហ៍មុន ។ នេះបើយោងតាមសេចក្តីប្រកាសព័ត៌មានរបស់មជ្ឈការតុលាការអចិន្ត្រៃយ៍ក្រុងអេនៅថ្ងៃ១៥ តុលា ។
បើតាមសេចក្តីប្រកាសដដែលនោះ ភាគីទាំងពីរ ក៏បានព្រមព្រៀងគ្នាក្នុងការកំណត់ព្រំដែននៅតំបន់សមុទ្រទីម័រ ដែលជាតំបន់វិវាទដ៏រសើប និងថែមដាក់បញ្ចូលពីសកម្មភាពស្របច្បាប់នៅក្នុងតំបន់សំបូរទៅដោយធនធានធម្មជាតិផងដែរ ។
តាមពិតទៅ ទីម័រខាងកើត និងអូស្ត្រាលី ធា្លប់បានចុះកិច្ចព្រមព្រៀងជាមួយគ្នាលើបញ្ហាព្រំដែនមួយចំនួនផងដែរ។ ក៏ប៉ុន្តែកិច្ចព្រមព្រៀងទាំងនោះ មិនបានកំណត់ពីព្រំដែនអចិន្ត្រៃយ៍នោះទេ ។
ក្នុងឆ្នាំ២០០២ ទីម័រខាងកើត បានចុះហត្ថលេខាជាមួយនឹងអូស្ត្រាលីលើសន្ធិសញ្ញាសមុទ្រទីម័រ ដែលក្នុងកិច្ចព្រមព្រៀងនោះ ភាគីទាំងពីរ ក៏បានកំណត់ពីតំបន់មួយចំនួនដែលជាតំបន់អភិវឌ្ឍន៍រួមដើម្បីរុករកប្រេងផងដែរ។ ក្រោយមកទៀតភាគីទាំងពីរ បានចុះកិច្ចព្រមព្រៀងលើសន្ធិសញ្ញមួយទៀតស្តីការរៀបចំដែនក្នុងសមុទ្រទីម័រឆ្នាំ២០០៦(CMATS) ដែលក្នុងនោះមានចំណុចមួយបានបញ្ជាក់ថាភាគីទាំងពីរកំណត់រយៈពេល៥០ឆ្នាំដើម្បីចរចាលើបញ្ហាព្រំដែនសមុទ្រអចិន្ត្រៃយ៍។
យ៉ាងណាក៏ដោយ នៅឆ្នាំ២០១២ លោក Xanana Gusmao ដែលនៅពេលនោះជានាយករដ្ឋមន្ត្រីទីម័រខាងកើត បានរកឃើញថា អូស្ត្រាលី បានលួចធ្វើចារកម្មលើខ្លួនដោយភ្នាក់ងារចារកម្មអូស្ត្រាលី បង្កប់ឧបករណ៍ស្រូបសំឡេងនៅបន្ទប់គណៈរដ្ឋមន្ត្រីរបស់ទីម័រខាងកើតក្នុងពេលភាគីទាំងពីរកំពុងចរចាគ្នា។
ដោយសារបញ្ហានេះ ទីម័រខាងកើត បានបញ្ចប់សុពលភាពកិច្ចព្រមព្រៀងនោះ ដោយចោទប្រកាន់ថា អូស្ត្រាលីមិនបានបង្ហាញីភាពស្មោះត្រង់។ ជាងនេះទៅទៀតនោះ ទីម័រខាងកើត ក៏បានដាក់បណ្តឹងទៅកាន់តុលាការមជ្ឈត្តការអន្តរជាតិដើម្បីស្វែងរកដំណោះស្រាយត្រឹមត្រូវ និងបញ្ចប់វិវាទ និងភាពមិនច្បាស់លាស់នៃព្រំដែនជាមួយអូស្ត្រាលីផងដែរ៕
រដ្ឋាភិបាលទីម័រខាងកើត និងរដ្ឋាភិបាលអូស្ត្រាលី បានព្រមព្រៀងគ្នាដើម្បីបញ្ចប់សន្ធិសញ្ញាព្រំដែនរវាងប្រទេសទាំងពីរ ក្រោយរដ្ឋាភិបាលទាំងពីរ បានបញ្ចប់ការជជែកគ្នាពាក់ព័ន្ធបញ្ហាព្រំដែនដ៏រសើបនៅតុលាការក្រុងឡាអេ កាលពីសប្តាហ៍មុន ។ នេះបើយោងតាមសេចក្តីប្រកាសព័ត៌មានរបស់មជ្ឈការតុលាការអចិន្ត្រៃយ៍ក្រុងអេនៅថ្ងៃ១៥ តុលា ។
បើតាមសេចក្តីប្រកាសដដែលនោះ ភាគីទាំងពីរ ក៏បានព្រមព្រៀងគ្នាក្នុងការកំណត់ព្រំដែននៅតំបន់សមុទ្រទីម័រ ដែលជាតំបន់វិវាទដ៏រសើប និងថែមដាក់បញ្ចូលពីសកម្មភាពស្របច្បាប់នៅក្នុងតំបន់សំបូរទៅដោយធនធានធម្មជាតិផងដែរ ។
តាមពិតទៅ ទីម័រខាងកើត និងអូស្ត្រាលី ធា្លប់បានចុះកិច្ចព្រមព្រៀងជាមួយគ្នាលើបញ្ហាព្រំដែនមួយចំនួនផងដែរ។ ក៏ប៉ុន្តែកិច្ចព្រមព្រៀងទាំងនោះ មិនបានកំណត់ពីព្រំដែនអចិន្ត្រៃយ៍នោះទេ ។
ក្នុងឆ្នាំ២០០២ ទីម័រខាងកើត បានចុះហត្ថលេខាជាមួយនឹងអូស្ត្រាលីលើសន្ធិសញ្ញាសមុទ្រទីម័រ ដែលក្នុងកិច្ចព្រមព្រៀងនោះ ភាគីទាំងពីរ ក៏បានកំណត់ពីតំបន់មួយចំនួនដែលជាតំបន់អភិវឌ្ឍន៍រួមដើម្បីរុករកប្រេងផងដែរ។ ក្រោយមកទៀតភាគីទាំងពីរ បានចុះកិច្ចព្រមព្រៀងលើសន្ធិសញ្ញមួយទៀតស្តីការរៀបចំដែនក្នុងសមុទ្រទីម័រឆ្នាំ២០០៦(CMATS) ដែលក្នុងនោះមានចំណុចមួយបានបញ្ជាក់ថាភាគីទាំងពីរកំណត់រយៈពេល៥០ឆ្នាំដើម្បីចរចាលើបញ្ហាព្រំដែនសមុទ្រអចិន្ត្រៃយ៍។
យ៉ាងណាក៏ដោយ នៅឆ្នាំ២០១២ លោក Xanana Gusmao ដែលនៅពេលនោះជានាយករដ្ឋមន្ត្រីទីម័រខាងកើត បានរកឃើញថា អូស្ត្រាលី បានលួចធ្វើចារកម្មលើខ្លួនដោយភ្នាក់ងារចារកម្មអូស្ត្រាលី បង្កប់ឧបករណ៍ស្រូបសំឡេងនៅបន្ទប់គណៈរដ្ឋមន្ត្រីរបស់ទីម័រខាងកើតក្នុងពេលភាគីទាំងពីរកំពុងចរចាគ្នា។
ដោយសារបញ្ហានេះ ទីម័រខាងកើត បានបញ្ចប់សុពលភាពកិច្ចព្រមព្រៀងនោះ ដោយចោទប្រកាន់ថា អូស្ត្រាលីមិនបានបង្ហាញីភាពស្មោះត្រង់។ ជាងនេះទៅទៀតនោះ ទីម័រខាងកើត ក៏បានដាក់បណ្តឹងទៅកាន់តុលាការមជ្ឈត្តការអន្តរជាតិដើម្បីស្វែងរកដំណោះស្រាយត្រឹមត្រូវ និងបញ្ចប់វិវាទ និងភាពមិនច្បាស់លាស់នៃព្រំដែនជាមួយអូស្ត្រាលីផងដែរ៕
Tag:
ទីម័រខាងកើត
អូស្ត្រាលី
អាស៊ាន
© រក្សាសិទ្ធិដោយ thmeythmey.com
