ជាតិ
សេដ្ឋកិច្ច
ADB៖ ពាណិជ្ជកម្ម និងការវិនិយោគក្នុងតំបន់រឹងមាំ ដែលបង្កើនភាពធន់សេដ្ឋកិច្ចអាស៊ី
×![]()
ដោយ: ខន ចំប៉ា
សន្ទុះកើនឡើង នៃការតភ្ជាប់ទំនាក់ទំនងពាណិជ្ជកម្ម និងការវិនិយោគ នៅតំបន់អាស៊ី និងប៉ាស៊ីហ្វិក បានជួយបង្កើនភាពធន់នៃសេដ្ឋកិច្ចរបស់តំបន់នេះ ទប់ទល់នឹងភាពមិនប្រាកដប្រជា ដែលកើតឡើងក្នុងបរិយាកាសគោលនយោបាយសេដ្ឋកិច្ច និងពាណិជ្ជកម្មសកលលោក។ នេះបើតាមរបាយការណ៍ថ្មីមួយ ចេញផ្សាយដោយធនាគារ អភិវឌ្ឍ៍អាស៊ី (ADB)។ តែយ៉ាងណា តំបន់នេះក៏ប្រឈមនឹងហានិភ័យដែរ ដោយសារភាពខ្សោយនៃទីផ្សារ និងប្រព័ន្ធហិរញ្ញវត្ថុដែលនៅមិនទាន់បានដោះស្រាយនៅឡើយ។ របាយការណ៍ថ្មីនេះ បានគូសបញ្ជាក់ថា បណ្តាប្រទេសក្នុងតំបន់នេះ ត្រូវរក្សាឲ្យបានមូលដ្ឋានគ្រឹះរឹងមាំនៃម៉ាក្រូសេដ្ឋកិច្ច បន្តពង្រឹងក្របខណ្ឌបទដ្ឋានគតិយុត្តិ និងត្រួតពិនិត្យសមត្ថភាពស្ថាប័ននៅថ្នាក់ជាតិ បន្តអភិវឌ្ឍទីផ្សារមូលបណ្ណដែលប្រើរូបិយបណ្ណក្នុងស្រុក ពង្រឹងកិច្ចសហប្រតិបត្តិការជុំវិញការធ្វើនិយតកម្ម ពិនិត្យឡើងវិញយន្តការដោះស្រាយវិវាទសម្រាប់ធនាគារ និងពង្រឹងបណ្តាញសុវត្ថិភាពហិរញ្ញវត្ថុដែលមានស្រាប់ដើម្បីចៀសផុតពីវិបត្តិដែលអាចកើតមាននាអនាគត។
ភាពរឹងមាំនៃពាណិជ្ជកម្ម និងការវិនិយោគក្នុងតំបន់អាស៊ី ជាខែលសម្រាប់ការពារតំបន់នេះ ទប់ទល់នឹងភាពមិនប្រាកដប្រជានៃស្ថានភាពពាណិជ្ជកម្ម និងកំណើនសេដ្ឋកិច្ចសកល។ នេះបើតាមការសិក្សាមួយរបស់ ADB មានចំណងជើងថា «របាយការណ៍ស្តីពីសមាហរណកម្មសេដ្ឋកិច្ចនៅអាស៊ី (AEIR)» ចេញផ្សាយនៅថ្ងៃទី២៥ ខែតុលា ពីប្រទេសសិង្ហបុរី។
បើតាមរបាយការណ៍ ក្នុងឆ្នាំ២០១៦ ភាគរយនៃការធ្វើពាណិជ្ជកម្មរវាងប្រទេសមួយ និងប្រទេសមួយទៀតក្នុងតំបន់ កើនដល់ ៥៧.៣ភាគរយ ដែលជាកម្រិតខ្ពស់មិនធ្លាប់មាន បើធៀបនឹងកំណើនជាមធ្យម ៥៥.៩ភាគរយ ពីឆ្នាំ ២០១០ ដល់២០១៥។ ក្នុងឆ្នាំ២០១៦ដដែល តម្លៃនៃការវិនិយោគផ្ទាល់ពីបរទេស (FDI) ក្នុងតំបន់អាស៊ីទាំងមូលបានកើនឡើងដល់ ២៧២ ពាន់លានដុល្លារ បើទោះបីជាលំហូរ FDI ជាសកលមកកាន់តំបន់អាស៊ី ថយចុះ ៦ភាគរយក៏ដោយ។ FDI ពីប្រទេសមួយ ទៅប្រទេសមួយទៀតក្នុងតំបន់នេះ គឺជាភាគរយនៃ FDI សរុប ដែលចូលមកក្នុងតំបន់នេះ កើនឡើងពី ៤៨ភាគរយ ក្នុងឆ្នាំ២០១៥ ដល់ ៥៥ភាគរយ ក្នុងឆ្នាំ២០១៦។ ដោយសារតែ FDI ពីប្រទេសមួយ ទៅប្រទេសមួយទៀត ក្នុងតំបន់អាស៊ីនេះ បំពេញតួនាទីសំខាន់ ក្នុងការជំរុញការអភិវឌ្ឍសង្វាក់តម្លៃ គេរំពឹងថា វាក៏នឹងជួយពង្រឹងកំណើនពាណិជ្ជកម្មរបស់តំបន់នេះផងដែរ។
សេដ្ឋកិច្ចរបស់អាស៊ី បានបន្តពង្រីកវត្តមានក្នុងសកលលោក ដោយ FDI ដែលមានប្រភពពីអាស៊ី បានកើនឡើង ១១ភាគរយ ក្នុងឆ្នាំ ២០១៦ ដល់ ៤៨២ ពាន់លានដុល្លារ ជាពិសេសតាមរយៈការវិនិយោគលើថាមពលកកើតឡើងវិញ ធនធានធម្មជាតិ ឧបករណ៍សើមីខុនដាក់ឌ័រ (semiconductors) និងបច្ចេក-វិទ្យាព័ត៌មាន។
លោក Yasuyuki Sawada ប្រធានសេដ្ឋវិទូរបស់ ADB មានប្រសាសន៍ថា តំបន់អាស៊ី និងប៉ាស៊ីហ្វិក កំពុងដឹកនាំការងើបឡើងវិញ នៃពាណិជ្ជកម្មសកលលោក ដែលជួយឲ្យតំបន់នេះ អាចបន្តរក្សាសន្ទុះកំណើនខ្ពស់របស់ខ្លួន ទោះជាស្ថានភាពគោលនយោបាយសេដ្ឋកិច្ច និងពាណិជ្ជកម្មសកលលោក កំពុងមានភាពមិនប្រាកដប្រជាក៏ដោយ។ លោក Yasuyuki បន្ថែមដូច្នេះថា៖« សមាហរណកម្ម និងកិច្ចសហប្រតិបត្តិការនៅអាស៊ី នឹងជួយពង្រឹងកំណើនសេដ្ឋកិច្ច និងភាពធន់ទ្រាំផ្នែកហិរញ្ញវត្ថុរបស់តំបន់នេះ»។
របាយការណ៍ AEIR ឆ្នាំ២០១៧នេះ បានបង្កើតនូវសន្ទទស្សន៍ថ្មីមួយ ដែលមានឈ្មោះថា «សន្ទទស្សន៍កិច្ចសហប្រតិបត្តិការ និងសមាហរណកម្មតំបន់អាស៊ីប៉ាស៊ីហ្វិក» ក្នុងបំណងជួយឲ្យអ្នកតាក់តែងគោលនយោបាយ យល់ដឹងកាន់តែច្បាស់ និងចេះវាស់វែងកត្តាដែលជួយជំរុញឲ្យកិច្ចសហប្រតិបត្តិការ និងសមាហរណកម្មថ្នាក់តំបន់ កាន់តែកើនឡើង។ សន្ទទស្សន៍នេះ បានវាស់វែងសមាហរណកម្មតំបន់ ដោយពិនិត្យលើសមាសភាគចំនួន ៦ គឺពាណិជ្ជកម្ម និងការវិនិយោគ ប្រាក់ និងហិរញ្ញវត្ថុ សង្វាក់តម្លៃ ហេដ្ឋារចនាសម្ព័ន្ធ និងការភ្ជាប់ទំនាក់ទំនងថ្នាក់តំបន់ ការផ្លាស់ទីរបស់មនុស្ស និងសមាហរណកម្មស្ថាប័ន និងសង្គម។
របាយការណ៍នេះ ក៏មានជំពូកពិសេសមួយ ដែលពិពណ៌នាអំពីរបៀបដែលអាស៊ី អាចពង្រឹងភាពធន់ផ្នែកហិរញ្ញវត្ថុរបស់ខ្លួន ក្នុងយុគសម័យនៃការភ្ជាប់ទំនាក់ទំនងទៅវិញទៅមកផ្នែកហិរញ្ញវត្ថុ។ ចំណុចមួយ ដែលត្រូវបានរំលេចក្នុងជំពូកនេះគឺ ២០ឆ្នាំ ក្រោយវិបត្តិហិរញ្ញវត្ថុនៅអាស៊ី អាស៊ីនៅតែរឹងមាំ ដោយប្រព័ន្ធហិរញ្ញវត្ថុ កាន់តែភាពប្រសើរ បទបញ្ជានានាកាន់តែរឹងមាំ ហើយយន្តការសហប្រតិបត្តិការផ្នែកហិរញ្ញវត្ថុក្នុងតំបន់ ដំណើរការកាន់តែល្អ។
ទោះជាយ៉ាងណាក៏ដោយ បញ្ហាប្រឈមធំៗនៅតែមាន ដូចជាភាពខ្សោយនៃទីផ្សារ និងប្រព័ន្ធហិរញ្ញវត្ថុដែលនៅមិនទាន់បានដោះស្រាយនៅឡើយ។ ភាពខ្វះចន្លោះផ្នែកគោលនយោបាយ និងបទដ្ឋានគតិយុត្តិដែលនៅសេសសល់ទាំងនេះ ក៏អាចធ្វើឲ្យតំបន់នេះកាន់តែប្រឈមនឹងហានិភ័យ និងភាពងាយរងគ្រោះផ្នែកហិរញ្ញវត្ថុ ដោយសារតែមានការប្រើប្រាស់ និងការប្រថុយប្រថានខ្លាំងពេក។
របាយការណ៍នេះ ក៏ផ្តល់នូវអនុសាសន៍ជាច្រើន ដល់បណ្តាប្រទេសក្នុងតំបន់នេះ ដើម្បីពង្រឹងភាពធន់របស់ប្រទេសទាំងនេះ ចំពោះវិបត្តិដែលអាចកើតមាននាពេលអនាគត ដូចជា រក្សាឲ្យបាននូវមូលដ្ឋានគ្រឹះរឹងមាំនៃម៉ាក្រូសេដ្ឋកិច្ច បន្តពង្រឹងក្របខណ្ឌបទដ្ឋានគតិយុត្តិ និងត្រួតពិនិត្យ និងសមត្ថភាពស្ថាប័ននៅថ្នាក់ជាតិ បន្តអភិវឌ្ឍទីផ្សារមូលបណ្ណ ដែលប្រើរូបិយប័ណ្ណក្នុងស្រុក ពង្រឹងកិច្ចសហប្រតិបត្តិការជុំវិញការធ្វើនិយតកម្ម រួមមនឹងយន្តការដោះស្រាយវិវាទសម្រាប់ធនាគារ ដែលភ្ជាប់ប្រតិបត្តិការជាមួយគ្នានៅថ្នាក់តំបន់ និងពិនិត្យឡើងវិញ និងពង្រឹងបណ្តាញសុវត្ថិភាពហិរញ្ញវត្ថុដែលមានស្រាប់ ទប់ទល់នឹងការរាលដាល និងសាយភាយផលប៉ះពាល់នានា៕
ភាពរឹងមាំនៃពាណិជ្ជកម្ម និងការវិនិយោគក្នុងតំបន់អាស៊ី ជាខែលសម្រាប់ការពារតំបន់នេះ ទប់ទល់នឹងភាពមិនប្រាកដប្រជានៃស្ថានភាពពាណិជ្ជកម្ម និងកំណើនសេដ្ឋកិច្ចសកល។ នេះបើតាមការសិក្សាមួយរបស់ ADB មានចំណងជើងថា «របាយការណ៍ស្តីពីសមាហរណកម្មសេដ្ឋកិច្ចនៅអាស៊ី (AEIR)» ចេញផ្សាយនៅថ្ងៃទី២៥ ខែតុលា ពីប្រទេសសិង្ហបុរី។
បើតាមរបាយការណ៍ ក្នុងឆ្នាំ២០១៦ ភាគរយនៃការធ្វើពាណិជ្ជកម្មរវាងប្រទេសមួយ និងប្រទេសមួយទៀតក្នុងតំបន់ កើនដល់ ៥៧.៣ភាគរយ ដែលជាកម្រិតខ្ពស់មិនធ្លាប់មាន បើធៀបនឹងកំណើនជាមធ្យម ៥៥.៩ភាគរយ ពីឆ្នាំ ២០១០ ដល់២០១៥។ ក្នុងឆ្នាំ២០១៦ដដែល តម្លៃនៃការវិនិយោគផ្ទាល់ពីបរទេស (FDI) ក្នុងតំបន់អាស៊ីទាំងមូលបានកើនឡើងដល់ ២៧២ ពាន់លានដុល្លារ បើទោះបីជាលំហូរ FDI ជាសកលមកកាន់តំបន់អាស៊ី ថយចុះ ៦ភាគរយក៏ដោយ។ FDI ពីប្រទេសមួយ ទៅប្រទេសមួយទៀតក្នុងតំបន់នេះ គឺជាភាគរយនៃ FDI សរុប ដែលចូលមកក្នុងតំបន់នេះ កើនឡើងពី ៤៨ភាគរយ ក្នុងឆ្នាំ២០១៥ ដល់ ៥៥ភាគរយ ក្នុងឆ្នាំ២០១៦។ ដោយសារតែ FDI ពីប្រទេសមួយ ទៅប្រទេសមួយទៀត ក្នុងតំបន់អាស៊ីនេះ បំពេញតួនាទីសំខាន់ ក្នុងការជំរុញការអភិវឌ្ឍសង្វាក់តម្លៃ គេរំពឹងថា វាក៏នឹងជួយពង្រឹងកំណើនពាណិជ្ជកម្មរបស់តំបន់នេះផងដែរ។
សេដ្ឋកិច្ចរបស់អាស៊ី បានបន្តពង្រីកវត្តមានក្នុងសកលលោក ដោយ FDI ដែលមានប្រភពពីអាស៊ី បានកើនឡើង ១១ភាគរយ ក្នុងឆ្នាំ ២០១៦ ដល់ ៤៨២ ពាន់លានដុល្លារ ជាពិសេសតាមរយៈការវិនិយោគលើថាមពលកកើតឡើងវិញ ធនធានធម្មជាតិ ឧបករណ៍សើមីខុនដាក់ឌ័រ (semiconductors) និងបច្ចេក-វិទ្យាព័ត៌មាន។
លោក Yasuyuki Sawada ប្រធានសេដ្ឋវិទូរបស់ ADB មានប្រសាសន៍ថា តំបន់អាស៊ី និងប៉ាស៊ីហ្វិក កំពុងដឹកនាំការងើបឡើងវិញ នៃពាណិជ្ជកម្មសកលលោក ដែលជួយឲ្យតំបន់នេះ អាចបន្តរក្សាសន្ទុះកំណើនខ្ពស់របស់ខ្លួន ទោះជាស្ថានភាពគោលនយោបាយសេដ្ឋកិច្ច និងពាណិជ្ជកម្មសកលលោក កំពុងមានភាពមិនប្រាកដប្រជាក៏ដោយ។ លោក Yasuyuki បន្ថែមដូច្នេះថា៖« សមាហរណកម្ម និងកិច្ចសហប្រតិបត្តិការនៅអាស៊ី នឹងជួយពង្រឹងកំណើនសេដ្ឋកិច្ច និងភាពធន់ទ្រាំផ្នែកហិរញ្ញវត្ថុរបស់តំបន់នេះ»។
របាយការណ៍ AEIR ឆ្នាំ២០១៧នេះ បានបង្កើតនូវសន្ទទស្សន៍ថ្មីមួយ ដែលមានឈ្មោះថា «សន្ទទស្សន៍កិច្ចសហប្រតិបត្តិការ និងសមាហរណកម្មតំបន់អាស៊ីប៉ាស៊ីហ្វិក» ក្នុងបំណងជួយឲ្យអ្នកតាក់តែងគោលនយោបាយ យល់ដឹងកាន់តែច្បាស់ និងចេះវាស់វែងកត្តាដែលជួយជំរុញឲ្យកិច្ចសហប្រតិបត្តិការ និងសមាហរណកម្មថ្នាក់តំបន់ កាន់តែកើនឡើង។ សន្ទទស្សន៍នេះ បានវាស់វែងសមាហរណកម្មតំបន់ ដោយពិនិត្យលើសមាសភាគចំនួន ៦ គឺពាណិជ្ជកម្ម និងការវិនិយោគ ប្រាក់ និងហិរញ្ញវត្ថុ សង្វាក់តម្លៃ ហេដ្ឋារចនាសម្ព័ន្ធ និងការភ្ជាប់ទំនាក់ទំនងថ្នាក់តំបន់ ការផ្លាស់ទីរបស់មនុស្ស និងសមាហរណកម្មស្ថាប័ន និងសង្គម។
របាយការណ៍នេះ ក៏មានជំពូកពិសេសមួយ ដែលពិពណ៌នាអំពីរបៀបដែលអាស៊ី អាចពង្រឹងភាពធន់ផ្នែកហិរញ្ញវត្ថុរបស់ខ្លួន ក្នុងយុគសម័យនៃការភ្ជាប់ទំនាក់ទំនងទៅវិញទៅមកផ្នែកហិរញ្ញវត្ថុ។ ចំណុចមួយ ដែលត្រូវបានរំលេចក្នុងជំពូកនេះគឺ ២០ឆ្នាំ ក្រោយវិបត្តិហិរញ្ញវត្ថុនៅអាស៊ី អាស៊ីនៅតែរឹងមាំ ដោយប្រព័ន្ធហិរញ្ញវត្ថុ កាន់តែភាពប្រសើរ បទបញ្ជានានាកាន់តែរឹងមាំ ហើយយន្តការសហប្រតិបត្តិការផ្នែកហិរញ្ញវត្ថុក្នុងតំបន់ ដំណើរការកាន់តែល្អ។
ទោះជាយ៉ាងណាក៏ដោយ បញ្ហាប្រឈមធំៗនៅតែមាន ដូចជាភាពខ្សោយនៃទីផ្សារ និងប្រព័ន្ធហិរញ្ញវត្ថុដែលនៅមិនទាន់បានដោះស្រាយនៅឡើយ។ ភាពខ្វះចន្លោះផ្នែកគោលនយោបាយ និងបទដ្ឋានគតិយុត្តិដែលនៅសេសសល់ទាំងនេះ ក៏អាចធ្វើឲ្យតំបន់នេះកាន់តែប្រឈមនឹងហានិភ័យ និងភាពងាយរងគ្រោះផ្នែកហិរញ្ញវត្ថុ ដោយសារតែមានការប្រើប្រាស់ និងការប្រថុយប្រថានខ្លាំងពេក។
របាយការណ៍នេះ ក៏ផ្តល់នូវអនុសាសន៍ជាច្រើន ដល់បណ្តាប្រទេសក្នុងតំបន់នេះ ដើម្បីពង្រឹងភាពធន់របស់ប្រទេសទាំងនេះ ចំពោះវិបត្តិដែលអាចកើតមាននាពេលអនាគត ដូចជា រក្សាឲ្យបាននូវមូលដ្ឋានគ្រឹះរឹងមាំនៃម៉ាក្រូសេដ្ឋកិច្ច បន្តពង្រឹងក្របខណ្ឌបទដ្ឋានគតិយុត្តិ និងត្រួតពិនិត្យ និងសមត្ថភាពស្ថាប័ននៅថ្នាក់ជាតិ បន្តអភិវឌ្ឍទីផ្សារមូលបណ្ណ ដែលប្រើរូបិយប័ណ្ណក្នុងស្រុក ពង្រឹងកិច្ចសហប្រតិបត្តិការជុំវិញការធ្វើនិយតកម្ម រួមមនឹងយន្តការដោះស្រាយវិវាទសម្រាប់ធនាគារ ដែលភ្ជាប់ប្រតិបត្តិការជាមួយគ្នានៅថ្នាក់តំបន់ និងពិនិត្យឡើងវិញ និងពង្រឹងបណ្តាញសុវត្ថិភាពហិរញ្ញវត្ថុដែលមានស្រាប់ ទប់ទល់នឹងការរាលដាល និងសាយភាយផលប៉ះពាល់នានា៕
Tag:
ADB
ពាណិជ្ជកម្ម
ការវិនិយោគ
© រក្សាសិទ្ធិដោយ thmeythmey.com
«ទាយជ្ជទាន»មានន័យដូចម្តេច?
1 សប្តាហ៍
