ភ្នំពេញ៖ «អរុណរះនាមាត់ទន្លេ» និង «ដំណើរចុងក្រោយ» ជាស្នាដៃប្រលោមលោកនិងកំណាព្យរឿង ដែលត្រូវបានជ្រើសរើស ដោយសម្រិតសម្រាំងបំផុត ដើម្បីផ្ដល់ពានរង្វាន់អក្សរសិល្ប៍ទន្លេមេគង្គ ឆ្នាំ២០២១ ក្រោមប្រធានបទ «ជីវិត និងនិរន្តរភាពទន្លេមេគង្គ»។ «អរុណរះនាមាត់ទន្លេ» ជាស្នាដៃប្រលោមលោករបស់លោក អៀ ហុកនីម។ ចំណែក «ដំណើរចុងក្រោយ» គឺជាស្នាដៃកំណាព្យរឿងរបស់លោក ឡឹក សុធារ។
ដើម្បីថែរក្សា និងលើកស្ទួយអក្សរសិល្ប៍ជាតិ ឱ្យកាន់តែប្រសើរឡើងថែមទៀត ពានរង្វាន់អក្សរសិល្ប៍ទន្លេមេគង្គ ត្រូវបានបង្កើតឡើង។ ពានរង្វាន់នេះ បង្កើតឡើង ក៏ក្នុងន័យរឹតបន្តឹងចំណងសាមគ្គីភាព មិត្តភាព និងកិច្ចសហប្រតិបត្តិការ ជាមួយប្រទេសតាមដងទន្លេមេគង្គ មាន (ចិន ភូមា ឡាវ ថៃ កម្ពុជា និងវៀតណាម)ផងដែរ។
លោក អៀ ហុកនីម វ័យ៥៤ឆ្នាំ ដែលជាម្ចាស់ស្នាដៃប្រលោមលោករឿង «អរុណរះនាមាត់ទន្លេ» បានប្រាប់សារព័ត៌មានថ្មីៗថា រឿងនេះបរិយាយអំពីជីវិត របស់ស្រ្តីម្នាក់ ដែលមិនពេញចិត្តចំពោះការរស់នៅ និងការប្រកបរបរកសិកម្ម តាមមាត់ទន្លេ។ ក្រោយមកស្ត្រីនោះបានរៀបអាពាហ៍ពិពាហ៍ ជាមួយបុរសម្នាក់ ហើយពួកគេ បាននាំគ្នាទៅរកការងារធ្វើ និងរស់នៅរាជធានីភ្នំពេញ។
ពេលបានមកដល់រាជធានី អ្វីៗមិនដូចការគិតឡើយ។ ប្ដីរបស់ស្ត្រីនោះ បានធ្លាក់ទៅក្នុងផ្លូវអបាយមុខ មិនយូរប៉ុន្មានប្ដីនោះក៏បានស្លាប់។ ក្រោយក្លាយជាស្ត្រីមេម៉ាយ គ្រួសារមួយនេះ ក៏ចាប់ផ្ដើមធ្លាក់ក្នុងវិបត្តិសេដ្ឋកិច្ចយ៉ាងធ្ងន់ធ្ងរ ដោយនាងត្រូវចិញ្ចឹមកូនតូច រហូតដល់ទៅ៣នាក់តែម្នាក់ឯង។
លោក អៀ ហុកនីម ម្ចាស់ស្នាដៃប្រលោមលោករឿង «អរុណរះនាមាត់ទន្លេ»
ជីវិតរស់នៅរាជធានី ដោយគ្មានមុខរបរច្បាស់លាស់ គ្មានទីពឹង និងគ្មានទីជម្រក ពិតជាធ្វើឱ្យស្ត្រីមេម៉ាយរូបនោះ ពិបាករស់នៅណាស់។ ក្រោយមកស្ត្រីរូបនោះ បានជួបជាមួយមិត្តម្នាក់ ដែលធ្លាប់បានរៀនជាមួយគ្នាតាំងពីនៅតូច។ មិត្តនោះបានបបួលនាងទៅស្រុកវិញ។ ប៉ុន្តែស្ត្រីមេម៉ាយនោះ ពិតជាស្ទាក់ស្ទើរខ្លាំងណាស់ ម្យ៉ាងនាងមានចិត្តខ្មាសអ្នកភូមិផង។ ដោយមានការបង្ខំពីមិត្តផង លើកហេតុផលផង និងលើកទឹកចិត្តផង ស្ត្រីមេម៉ាយរូបនោះ ក៏បានសម្រេចចិត្តទៅស្រុកកំណើត នៅខេត្តកំពង់ចាមវិញ។
ពេលបានទៅដល់ស្រុកកំណើត ស្ត្រីមេម៉ាយកូនបីនាក់រូបនោះ ខំធ្វើកសិកម្មផង និងចិញ្ចឹមត្រីផង ដោយទាញគុណប្រយោជន៍ពីដងទន្លេមេគង្គ។ ដោយការខិតខំប្រឹងប្រែងយ៉ាងស្វិតស្វាញ ជីវភាពរបស់នាងចាប់ផ្ដើមធូរធារបន្តិចម្ដងៗ ហើយកូនៗទាំងអស់របស់នាង ក៏បានចូលរៀនគ្រប់គ្នាដែរ។
អ្នកនិពន្ធដែលមានស្រុកកំណើតនៅស្រុកបារាយណ៍ ខេត្តកំពង់ធំរូបនេះ បញ្ជាក់បន្ថែមដូច្នេះ៖«ជាការអប់រំក្នុងរឿង គឺខ្ញុំបង្ហាញពីការមិនរើសអើងគ្នា និងការមានភក្ដីភាពចំពោះមិត្ត បើទោះបីជាមិត្តធ្លាក់ខ្លួនក្រក៏ដោយ។ រឿងនេះឱ្យកូនមានភាពកតញ្ញូចំពោះឪពុកម្ដាយ។ ខ្ញុំបង្ហាញពីតម្លៃនៃទន្លេមេគង្គ ហើយដីសណ្ដទន្លេមេគង្គ ពិតជាផ្ដល់ផលប្រយោជន៍ខ្លាំងណាស់ ដោយមិនត្រឹមតែប្រទេសយើងទេ គឺប្រទេសទាំងអស់ដែលនៅជាប់នឹងដងទន្លេនេះផងដែរ»។
ប្រលោមលោកខ្នាតវែង និពន្ធដោយលោក អៀ ហុកនីម (រូបផ្ដល់ឱ្យ)
លោក អៀ ហុកនីម សព្វថ្ងៃជាប្រធានក្រុមប្រឹក្សា សហគមន៍សូត្រនៅស្រុកឱរ៉ាល់ ខេត្តកំពង់ស្ពឺ និងជាផលិតករភាពយន្ត។ លោកចាប់ផ្ដើមការតែងនិពន្ធ តាំងពីលោករៀននៅវិទ្យាល័យ ដោយរៀនតែងនិពន្ធពីឪពុករបស់លោកផ្ទាល់ ប៉ុន្តែជាអកុសល ឪពុករបស់លោកបានស្លាប់កាលពីឆ្នាំ២០១៤។
នៅឆ្នាំ១៩៩១ លោក ហុកនីម បានសរសេរប្រលោមលោកខ្នាតខ្លីមួយ ដែលមានចំណងជើងថា «វិបត្តិស្នេហ៍យុវវ័យ» ដើម្បីលក់យកប្រាក់រៀន។ ក្រោយមកទៀត លោកបានសរសេរប្រលោមលោកខ្នាតវែងមួយទៀតរឿង «ពេលដែលអូនចេញទៅ» ដោយបោះពុម្ពជាសៀវភៅ។
នៅឆ្នាំ២០២០ លោកបានចូលរួមប្រកួត ពានរង្វាន់អក្សរសិល្ប៍ស្លឹករឹត ដោយជាប់ចំណាត់ថ្នាក់លេខ១ លើស្នាដៃប្រលោមលោករឿង «ពេលដែលម្ដាយឃ្លាតទៅ»។ រឿងនេះរៀបរាប់ពីជីវិតរបស់ប្រជាជន និងក្មេងៗដែលព្រាត់ប្រាសឪពុកម្ដាយ ក្នុងសម័យខ្មែរក្រហម។ នៅឆ្នាំ២០២០ដដែល លោកបានដាក់ស្នាដៃទៅប្រកួតនៅក្រសួងវប្បធម៌រឿង «មរតកជីដូនខ្ញុំ» ទទួលបានប័ណ្ណកិត្តិយស។ នៅដើមឆ្នាំ២០២១ លោកបានប្រកួតពានរង្វាន់ពុទ្ធសាសនបណ្ឌិត្យ រឿង «ភត្តាភិហារស្ត្រី» ជាប់ចំណាត់ថ្នាក់លេខ២។
ពានរង្វាន់របស់លោក អៀ ហុកនីម (រូបផ្ដល់ឱ្យ)
ចំណែកលោក ឡឹក សុធារ វិញ លោកជាម្ចាស់ជយលាភីលេខ១ ផ្នែកកំណាព្យរឿង”ដំណើរចុងក្រោយ”។ មានវ័យ៤៥ឆ្នាំ លោក សុធារ ថា «ដំណើរចុងក្រោយ» និយាយអំពីដំណើរពនេចររបស់ហ្វូងត្រីរាជ និងត្រីរៀល ចេញពីបឹងទន្លេសាប ឆ្ពោះទៅទន្លេមេគង្គផ្នែកខាងលើ ដើម្បីពងកូនតាមលក្ខណៈធម្មជាតិរបស់ពួកវា។ ក្នុងដំណើរពនេចរ ត្រីទាំងពីរប្រភេទនេះ បានជួបឧបសគ្គជាច្រើន ដោយភាគច្រើនកើតឡើងដោយសារការអភិវឌ្ឍ និងការបំផ្លិចបំផ្លាញធម្មជាតិ នៅតាមដងទន្លេមេគង្គ។ ទំនប់វារីអគ្គិសនី ត្រូវបានសាងសង់ ទ្វារទឹកត្រូវបានបិទ ពួកគេបានតស៊ូ និងសាមគ្គីគ្នា ដើម្បីជំនះឧបសគ្គទាំងនោះ ហើយនឹងបានត្រឡប់មកទន្លេមេគង្គផ្នែកខាងក្រោមវិញ។
ស្នាដៃអក្សរសិល្ប៍នេះ បានបរិយាយទៀតថា បើទោះបីជាក្នុងដំណើរនោះ ហ្វូងត្រីទាំងអស់បានជួបឧបសគ្គមួយចំនួនក្ដី ប៉ុន្តែដំណើរដ៏វែងឆ្ងាយនោះ បានធ្វើឱ្យពួកគេសប្បាយរីករាយ ដោយសារសម្រស់ដ៏ស្រស់ត្រកាល នៅតាមដងទន្លេងដែលពួកគេបានឆ្លងកាត់ ពិសេសនៅផ្នែកទន្លេមេគង្គខាងលើ នៅចន្លោះខេត្តក្រចេះ និងខេត្តស្ទឹងត្រែង។
ប៉ុន្តែភាពសប្បាយរីករាយនោះ មិននៅស្ថិតស្ថេរយូរឡើយ ទុក្ខសោកបានកើតឡើងលើហ្វូងត្រីទាំងអស់ ក៏ព្រោះតែមេហ្វូងរបស់ពួកគេបានស្លាប់ ដោយសារតែការបំពុលបរិស្ថាន ការប្រើថ្នាំគីមី និងការប្រើឧបករណ៍ឆក់ត្រីជាដើម នៅតាមដងទន្លេមេគង្គ និងនៅតាមស្រែចម្ការ។ បើទោះបីជាពួកគេ បានជួបឧបសគ្គ និងបាត់បង់មេដឹកនាំយ៉ាងណាក្ដី ក៏ពួកគេនៅតែបន្តធ្វើពនេចរ ដល់ដង្ហើមចុងក្រោយ រហូតរឿងមួយនេះ ក្លាយជាស្នាដៃ «ដំណើរចុងក្រោយ»។
លោក ឡឹក សុធារ ម្ចាស់ស្នាដៃកំណាព្យរឿង «ដំណើរចុងក្រោយ» (រូបផ្ដល់ឱ្យ)
កវី ឡឹក សុធារ បញ្ជាក់អំពីបំណងសំខាន់ ដែលលោកតែងរឿងនេះឡើងថា៖«ខ្ញុំចង់បង្ហាញអំពីការអភិវឌ្ឍមួយចំនួន នៅតាមដងទន្លេមេគង្គ ដែលធ្វើឱ្យប៉ះពាក់ដល់មច្ឆជាតិ ធនធានធម្មជាតិ ជីវិត និងប្រពៃណី របស់ប្រជាជននៅតាមដងទន្លេ។ ក្នុងនោះក៏មានប្រជាជនព្នង រស់នៅផ្នែកខាងលើនៃដងទន្លេមេគង្គ ដែលរងគ្រោះដោយសារវារីអគ្គិសនីផងដែរ។ រឿងនិងកាលបរិច្ឆេទមួយចំនួន គឺជារឿងពិត។ ខ្ញុំបានប្រើប្រាស់ចំណេះរបស់ខ្ញុំ៣ឆ្នាំ ដែលបានធ្វើការជាមួយសហគមន៍ នៅតាមដងទន្លេមេគង្គ ជាមួយប្រជាពលរដ្ឋជនជាតិដើមភាគតិចព្នង នៅតំបន់ក្បាលរមីស និងតំបន់ស្រែគរ ដើម្បីដាក់បញ្ចូលក្នុងរឿងនេះ»។
លោក ឡឹក សុធារ មានស្រុកកំណើតនៅខេត្តបាត់ដំបង។ លោកជាអាជីវករ និងជាអ្នកនយោបាយ។ លោក សុធារ មិនមានអាជីពជាអ្នកនិពន្ធឡើយ ប៉ុន្តែការតែងនិពន្ធ គឺជាចំណូលចិត្តរបស់លោក តាំងតែពីរៀននៅវិទ្យាល័យ។ លោកចាប់ផ្ដើមតែងកំណាព្យដំបូងបង្អស់ នៅឆ្នាំ២០១៧។ លោកពុំធ្លាប់បានដាក់ស្នាដៃអក្សរសិល្ប៍របស់ខ្លួន ចូលរួមប្រកួតពានរង្វាន់ណាឡើយ ពីមុនមក។ ទើបតែក្នុងឆ្នាំ២០២១នេះ លោកបានដាក់ស្នាដៃកំណាព្យរឿង «ដំណើរចុងក្រោយ» ប្រកួតក្នុងពានរង្វាន់អក្សរសិល្ប៍ទន្លេមេគង្គ ហើយក៏បានជាប់ពានរង្វាន់លេខ១តែម្ដង។
លោក ឡឹក សុធារ អះអាងថា លោកពិតជាចង់ឃើញរាជរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជា យកចិត្តទុកដាក់ដល់ប្រជាពលរដ្ឋទាំងអស់។ គិតគូរដោះស្រាយបញ្ហានានា នៅតាមបឹងទន្លេសាបក្ដី នៅតាមដងទន្លេមេគង្គក្ដី។ ជាពិសេសការអភិវឌ្ឍនានា ត្រូវគិតគូរពីផលប៉ះពាល់ អវិជ្ជមានផ្នែកបរិស្ថាន និងផលប៉ះពាល់ទៅលើប្រជាជនតាមដងទន្លេ ក៏ដូចជាវប្បធម៌របស់ជនជាតិដើមភាគតិចផងដែរ។
លោក ព្រឿង ប្រណីត ប្រធានសមាគមអ្នកនិពន្ធខ្មែរ បានប្រាប់សារព័ត៌មានថ្មីៗថា ក្នុងឆ្នាំ២០២១នេះ ស្នាដៃដែលបានដាក់ទៅប្រកួតប្រជែងពានរង្វាន់អក្សរសិល្ប៍ទន្លេមេគង្គ មាន៣៤ស្នាដៃ។ លោក ប្រណីត បន្ថែមទៀតថា ស្នាដៃដែលត្រូវបានជ្រើសរើស ឱ្យជាប់ពានរង្វាន់អក្សរសិល្ប៍ទន្លេមេគង្គ ត្រូវបានសម្រិតសម្រាំងខ្លាំងបំផុត ព្រោះជាស្នាដៃដែលត្រូវបង្ហាញទៅអន្តរជាតិ។
លោក ព្រឿង ប្រណីត ប្រធានសមាគមអ្នកនិពន្ធខ្មែរ (រូបពីហ្វេសប៊ុក Proeung Pranit)
«ដោយសារពានរង្វាន់នេះ រើសតែ១ស្នាដៃ គឺកំណាព្យរឿង១ និងប្រលោមលោក១ ដូច្នេះពុំសូវមានអ្នកដាក់ច្រើនទេ ប៉ុន្តែស្នាដៃដែលដាក់មក គួរឱ្យកោតសរសើរ។ និយាយជារួមទៅ បេក្ខជនភាគច្រើន ជាកវីនិពន្ធដែលធ្លាប់ទទួលបានពានរង្វាន់ច្រើនកន្លែងហើយ»។ នេះជាការពន្យល់បន្ថែមរបស់លោក ព្រឿង ប្រណីត។
សម្រាប់ពានរង្វាន់អក្សរសិល្ប៍ទន្លេមេគង្គ លើកទី១២ ឆ្នាំ២០២១នេះ នឹងត្រូវប្រារព្ធពិធីប្រគល់រង្វាន់ នៅប្រទេសឡាវ នាចុងឆ្នាំ២០២១។ សម្រាប់សោហ៊ុយស្នាក់នៅ អាហារ និងការធ្វើដំណើរក្នុងពេលប្រារព្ធពិធី ប្រទេសឡាវដែលជាម្ចាស់ផ្ទះ ជាអ្នកទទួលបន្ទុក។ ចំពោះសោហ៊ុយធ្វើដំណើរអន្តរជាតិ គឺជាបន្ទុករបស់ម្ចាស់ជយលាភីទាំងពីររូប។ ចំពោះជយលាភីទាំងពីររូប តម្រូវឱ្យមានលិខិតឆ្លងដែនរួចជាស្រេច។
សូមបញ្ជាក់ផងដែរថា ដោយសារតែជំងឺកូវីដ-១៩ ពានរង្វាន់អក្សរសិល្ប៍ទន្លេមេគង្គឆ្នាំ២០១៩ និងឆ្នាំ២០២០ នៅពុំទាន់បានធ្វើពិធីប្រគល់ពានរង្វាន់នៅឡើយទេ៕