សង្គមអន្តរជាតិ
អន្តរជាតិ
×![]()
ចិនត្រូវបានគេស្គាល់ថាជាដៃគូពាណិជ្ជកម្មធំបំផុតមួយសម្រាប់ប្រទេសនៅតំបន់អាហ្វ្រិក។ បច្ចុប្បន្នក្រុមហ៊ុនចិនជាច្រើនបន្តកន្ទុយគ្នាទៅកាន់តំបន់អាហ្វ្រិកដើម្បីវិនិយោគ ខណៈពេលដែលក្រុមហ៊ុនរាប់រាប់ទៅហើយកំពុងប្រតិបត្តិការនៅទីនោះ។ ទំហំពាណិជ្ជកម្មរវាងចិននិងអាហ្វ្រិកកើនឡើងជាប្រចាំ ទំហំវិនិយោគបន្តកើនឡើងជាប់រហូតដូចគ្នាដោយសារការហូរចូលនៃទុនវិនិយោគនៅក្នុងតំបន់អាហ្វ្រិក ហើយចិនបន្តផ្តល់ប្រាក់កម្ចីច្រើនសន្ធឹកសន្ធាប់ដល់ប្រទេសអាហ្វ្រិក។ រដ្ឋាភិបាលក្រុងប៉េកាំងបានក្លាយជាប្រទេសដែលមានឥទ្ធិពលបំផុតមួយនៅអាហ្វ្រិក ហើយប្រទេសនេះព្យាយាមបង្កើនតួនាទីរបស់ខ្លួនកាន់តែសកម្មផងដែរក្នុងការដោះស្រាយបញ្ហានៅអាហ្វ្រិក ជាឧទាហរណ៍ជួយដោះស្រាយជម្លោះស៊ូដង់ខាងត្បូង។ ប៉ុន្តែ រដ្ឋាភិបាលកំពុងរងការចោទប្រកាន់ថា បាននិងកំពុងកេងប្រវ័ញ្ច ទាញយកផលប្រយោជន៍ច្រើនសន្ធឹកពីបណ្តាប្រទេសនៅតំបន់អាហ្វ្រិកដែលសម្បូរហូរហៀរដោយធនធានមានតម្លៃនិងធនធានថាមពលមានប្រេងនិងឧស្ម័ន តាមរយៈការផ្តល់ជំនួយ ជាពិសេសបង្កើនការវិនិយោគនៅទីនោះ។ 
សូមស្តាប់ការបកស្រាយរបស់លោក សៅ ផលនិស្ស័យ ទាក់ទិនបញ្ហានេះ៖
ការកើនឡើងនៃឥទ្ធិពលរបស់មហាអំណាចអាស៊ីចិននៅលើដែនដីក្រីក្រអាហ្វ្រិកកំពុងក្លាយជាប្រធានបទមួយគួរឲ្យចាប់អារម្មណ៍ និងចម្រូងចម្រាសបំផុតដែរ។ ពីរមួយថ្ងៃទៅមួយថ្ងៃគេឃើញចិនដើរតួនាទីកាន់តែធំនិងសំខាន់នៅតំបន់អាហ្វ្រិក ស្របពេលដែលចំណងពាណិជ្ជកម្ម នយោបាយ សេដ្ឋកិច្ចទ្វេភាគីរវាងរដ្ឋអាហ្វ្រិកនិងប្រទេសចិនក៏ចេះតែកើនឡើងឥតឈប់។ ក្រុមហ៊ុនឯកជន ក្រុមហ៊ុនរដ្ឋចិន ស្កេកស្កះ បន្តកន្ទុយគ្នាឥតដាច់ចូលវិនិយោគនៅក្នុងប្រទេសអាហ្វ្រិកជាឧទាហរណ៍ប្រទេសអាហ្វ្រិកខាងត្បូង នីហ្សេរីយ៉ា អ៊ូហ្កង់ដា ស៊ូដង់ ស៊ូដង់ខាងត្បូង អង់ហ្កូឡាជាដើម។ និយាយឲ្យខ្លីរដ្ឋណាដែលសម្បូរធនធានធម្មជាតិ ជាពិសេសប្រេងតែម្តង។ចិនមិនត្រឹមតែជាដៃគូពាណិជ្ជកម្មដ៏ធំរបស់អាហ្វ្រិកឡើយ ប៉ុន្តែប្រទេសនេះក៏កំពុងព្យាយាមជំនួសតំណែងប្រទេសមហាអំណាចអតីតម្ចាស់អាណានិគមអាហ្វ្រិកមានបារាំងនិងអង់គ្លេសជាដើមផងដែរ។
ក្រៅពីវិនិយោគនៅតំបនអាហ្វ្រិកនេះ រដ្ឋាភិបាលក្រុងប៉េកាំងក៏ព្យាយាមពង្រឹងទំនាក់ទំនងការទូត ព្រមទាំងពង្រីកឥទ្ធិពលរបស់ខ្លួននៅលើតំបន់អាហ្វ្រិកដោយការផ្តល់ជំនួយអភិវឌ្ឍន៍ និងប្រាក់កម្ចីរាប់ពាន់លានដុល្លារអាមេរិកផងដែរ។ យោងតាមរបាយការណ៍មូលនិធិរូបីយវត្ថុអន្តរជាតិ គ្រាន់តែពីឆ្នាំ ២០០៣ ដល់ឆ្នាំ ២០១១ ទំហំពាណិជ្ជកម្មទ្វេភាគីរវាងអាហ្វ្រិកចិន កើនឡើងពីត្រឹម៤៩១លានដុល្លារ រហូតដល់១៤.៧ពាន់លានដុល្លារអាមេរិកឯណោះ។តាមពិតទៅបណ្តាប្រទេសអាហ្វ្រិករំពឹងឃើញថា ទំនាក់ទំនងចិន និងអាហ្វ្រិកនឹងជួយឲ្យបណ្តាប្រទេសអាហ្វ្រិកដែលក្រីក្រ មានសេដ្ឋកិច្ចទន់ខ្សោយអាចទទួលបានការអភិវឌ្ឍន៍ ជាពិសេសការរីកលូតលាស់នៃហេដ្ឋារចនាសម្ព័ន្ធ និងមានកំណើនសេដ្ឋកិច្ចឆាប់រហ័ស។ តើការកើនឡើងនៃអំណាចចិននៅអាហ្វ្រិកជាសញ្ញាវិជ្ជាមានឬជាបណ្តាសារ? ហើយចិនពិតជាមិត្តល្អគួរឲ្យទុកចិត្តរបស់ប្រជាជនអាហ្វ្រិកឬយ៉ាងណា?
ជានិច្ចជាកាល មេដឹកនាំចិនបានប្រកាសថា ទំនាក់ទំនងចិនអាហ្វ្រិកពិតជាប្រសើរ ដោយគ្មានភាគីណាមួយឡើយក្នុងទំនាក់ទំនងពាណិជ្ជកម្មដ៏ស្អិតល្មួតបច្ចុប្បន្ននេះ។ វាជានយោបាយឈ្នះឈះទាំងសងខាង។ ប៉ុន្តែគេនៅតែពិបាកសន្និដ្ឋានដែរថាចិនពិតជាមានចេតនាស្មោះត្រង់ជួយចូកជួយចែវប្រជាជនអាហ្វ្រិកឲ្យស្គាល់ការអភិវឌ្ឍន៍ពិតប្រាកដ និងរួចផុតពីភ្លក់ភ្លើងសង្គ្រាមដោយសុទ្ធតែចិត្ត ខុសពីមហាអំណាចលោកខាងលិចផ្សេងទៀតនោះ។ បើមើលឲ្យស៊ីជម្រៅទៅចិនទំនងជាមិនសូវស្មោះត្រង់ដូចការអះអាងរបស់មេដឹកនាំចិនឡើយ។ រយៈពេលច្រើនឆ្នាំហើយ ក្រៅពីស្វះស្វែងរកធនធានធម្មជាតិ ប្រឹងបូមយកប្រេង ឧស្ម័ន រ៉ែ គេមិនទាន់ឃើញការអភិវឌ្ឍន៍អ្វីជាដុំកំភួនឡើយក្នុងបណ្តាប្រទេសអាហ្វ្រិកទាំងនោះ។ក្រុមហ៊ុនចិនបន្តទាញយកប្រយោជន៍ ខណៈពេលដែលប្រជាជនម្ចាស់ស្រុកបានទទួលប្រយោជន៍តិចតួចប៉ុណ្ណោះ។
បច្ចុប្បន្ននេះទាំងចិននិងទាំងអាមេរិកសុទ្ធតែកំពុងតែប្រកួតប្រជែងគ្នាដណ្តើមយកតំបន់អាហ្វ្រិក ដោយសារទីផ្សារសេដ្ឋកិច្ច និងធនធានធម្មជាតិដ៏សម្បូរហូរហៀរនោះ។ យ៉ាងណាក៏ដោយទាក់ទិនការរីកដុះដាលនៃឥទ្ធិពលសេដ្ឋកិច្ច និងនយោបាយរបស់ចិនលើបណ្តាប្រទេសអាហ្វ្រិក វាមិនមែនជាសញ្ញាល្អឡើយ ដ្បិតទីណាមានក្រុមហ៊ុនចិន ទីនោះអាចមានបញ្ហារឿងអាស្រូវច្រើនជាពិសេសទាក់ទិនការខួងបូមយករ៉ែប្រេង វត្ថុមានតម្លៃ កាប់បំផ្លាញព្រៃឈើ បំពុលបរិស្ថាននិងការបណ្តេញប្រជាជនពីសហគមន៍ជាដើម។ ជាការពិតលោកខាងលិចខ្លះបានចោទប្រកាន់ ចិនថាកំពុងព្យាយាមកេងប្រវ័ញ្ចទាញយកប្រយោជន៍ពីបណ្តាប្រទេសអាហ្វ្រិក ជាពិសេសកេងប្រវ័ញ្ចកម្លាំងពលកម្មរបស់ប្រជាជនអាហ្វ្រិកក្រីក្រ។ ហើយអ្វីដែលធ្វើរូបភាពចិនរឹតតែអាក្រក់ នោះគឺចិនមិនសូវខ្វល់ខ្វាយបញ្ហានយោបាយ របបគ្រប់គ្រង ស្ថានភាពសិទ្ធិមនុស្ស ឬបញ្ហាបរិស្ថានឡើយ មានន័យថា ឲ្យតែបានប្រយោជន៍ក្រុងប៉េកាំងធ្វើទាំងអស់។ បញ្ហាពុករលួយ បញ្ហារំលោភសិទ្ធិ និងបញ្ហាបរិស្ថាននៅតែជាកង្វល់ដ៏ធំបំផុតសម្រាប់ប្រជាជនអាហ្វ្រិក។
ថ្មីៗនេះ ចិនចាប់ផ្តើមបង្ហាញការទទួលខុសត្រូវរបស់ខ្លួនក្នុងការដោះស្រាយបញ្ហាសនិ្តសុខនៅអាហ្វ្រិក ជាពិសេសជួយបញ្ចប់សង្គ្រាមស៊ីវិលនិងជម្លោះប្រដាប់អាវុធជាដើមផង។ ជាក់ស្តែង ក្រុងប៉េកាំងបានជួយដោះស្រាយបញ្ហាស៊ូដង់ខាងត្បូង ដើម្បីជួយឲ្យរដ្ឋក្មេងខ្ចីមួយនេះបញ្ចប់សង្គ្រាមស៊ីវិលអូសបន្លាយរាប់ឆ្នាំមកនោះ។ ចិនប្រើប្រាស់សព្វគ្រប់ វិធានការការទូតផង និងបញ្ជូនកងទ័ពខ្លួនក្រោមស្លាកអង្គការសហប្រជាជាតិផងដើម្បីរក្សាសន្តិភាពនៅស៊ូដង់ខាងត្បូង។ កងទ័ពចិនប្រហែល ៧០០នាក់ មានទាំងជំនាញវិជ្ជសាស្ត្រ ទ័ពប្រយុទ្ធ ការពារ ជាដើមផង បានទៅដល់ស៊ូដង់ខាងត្បូងដើម្បីបំពេញភារកិច្ចរបស់ខ្លួន។
តែណ្ហើយ បើទោះជាចិនចូលចិត្តដើរខ្សែលើបន្តក៏ដោយ លោកខាងលិចដែលចោទប្រកាន់ចិននោះ ក៏មិនត្រូវភ្លេចខ្លួនថា ពួកគេធ្លាប់ជាម្ចាស់អាណានិគម អនុវត្តគោលនយោបាយជិះជាន់ គៀបសង្កត់ និងកេងប្រវ័ញ្ចប្រទេសក្រីក្រនៅក្នុងទ្វីបអាហ្វ្រិកដូចគ្នាដែរកាលពីអតីតកាលដើម្បីមានបានបច្ចុប្បន្ន៕
សូមស្តាប់ការបកស្រាយរបស់លោក សៅ ផលនិស្ស័យ ទាក់ទិនបញ្ហានេះ៖
ការកើនឡើងនៃឥទ្ធិពលរបស់មហាអំណាចអាស៊ីចិននៅលើដែនដីក្រីក្រអាហ្វ្រិកកំពុងក្លាយជាប្រធានបទមួយគួរឲ្យចាប់អារម្មណ៍ និងចម្រូងចម្រាសបំផុតដែរ។ ពីរមួយថ្ងៃទៅមួយថ្ងៃគេឃើញចិនដើរតួនាទីកាន់តែធំនិងសំខាន់នៅតំបន់អាហ្វ្រិក ស្របពេលដែលចំណងពាណិជ្ជកម្ម នយោបាយ សេដ្ឋកិច្ចទ្វេភាគីរវាងរដ្ឋអាហ្វ្រិកនិងប្រទេសចិនក៏ចេះតែកើនឡើងឥតឈប់។ ក្រុមហ៊ុនឯកជន ក្រុមហ៊ុនរដ្ឋចិន ស្កេកស្កះ បន្តកន្ទុយគ្នាឥតដាច់ចូលវិនិយោគនៅក្នុងប្រទេសអាហ្វ្រិកជាឧទាហរណ៍ប្រទេសអាហ្វ្រិកខាងត្បូង នីហ្សេរីយ៉ា អ៊ូហ្កង់ដា ស៊ូដង់ ស៊ូដង់ខាងត្បូង អង់ហ្កូឡាជាដើម។ និយាយឲ្យខ្លីរដ្ឋណាដែលសម្បូរធនធានធម្មជាតិ ជាពិសេសប្រេងតែម្តង។ចិនមិនត្រឹមតែជាដៃគូពាណិជ្ជកម្មដ៏ធំរបស់អាហ្វ្រិកឡើយ ប៉ុន្តែប្រទេសនេះក៏កំពុងព្យាយាមជំនួសតំណែងប្រទេសមហាអំណាចអតីតម្ចាស់អាណានិគមអាហ្វ្រិកមានបារាំងនិងអង់គ្លេសជាដើមផងដែរ។
ក្រៅពីវិនិយោគនៅតំបនអាហ្វ្រិកនេះ រដ្ឋាភិបាលក្រុងប៉េកាំងក៏ព្យាយាមពង្រឹងទំនាក់ទំនងការទូត ព្រមទាំងពង្រីកឥទ្ធិពលរបស់ខ្លួននៅលើតំបន់អាហ្វ្រិកដោយការផ្តល់ជំនួយអភិវឌ្ឍន៍ និងប្រាក់កម្ចីរាប់ពាន់លានដុល្លារអាមេរិកផងដែរ។ យោងតាមរបាយការណ៍មូលនិធិរូបីយវត្ថុអន្តរជាតិ គ្រាន់តែពីឆ្នាំ ២០០៣ ដល់ឆ្នាំ ២០១១ ទំហំពាណិជ្ជកម្មទ្វេភាគីរវាងអាហ្វ្រិកចិន កើនឡើងពីត្រឹម៤៩១លានដុល្លារ រហូតដល់១៤.៧ពាន់លានដុល្លារអាមេរិកឯណោះ។តាមពិតទៅបណ្តាប្រទេសអាហ្វ្រិករំពឹងឃើញថា ទំនាក់ទំនងចិន និងអាហ្វ្រិកនឹងជួយឲ្យបណ្តាប្រទេសអាហ្វ្រិកដែលក្រីក្រ មានសេដ្ឋកិច្ចទន់ខ្សោយអាចទទួលបានការអភិវឌ្ឍន៍ ជាពិសេសការរីកលូតលាស់នៃហេដ្ឋារចនាសម្ព័ន្ធ និងមានកំណើនសេដ្ឋកិច្ចឆាប់រហ័ស។ តើការកើនឡើងនៃអំណាចចិននៅអាហ្វ្រិកជាសញ្ញាវិជ្ជាមានឬជាបណ្តាសារ? ហើយចិនពិតជាមិត្តល្អគួរឲ្យទុកចិត្តរបស់ប្រជាជនអាហ្វ្រិកឬយ៉ាងណា?
ជានិច្ចជាកាល មេដឹកនាំចិនបានប្រកាសថា ទំនាក់ទំនងចិនអាហ្វ្រិកពិតជាប្រសើរ ដោយគ្មានភាគីណាមួយឡើយក្នុងទំនាក់ទំនងពាណិជ្ជកម្មដ៏ស្អិតល្មួតបច្ចុប្បន្ននេះ។ វាជានយោបាយឈ្នះឈះទាំងសងខាង។ ប៉ុន្តែគេនៅតែពិបាកសន្និដ្ឋានដែរថាចិនពិតជាមានចេតនាស្មោះត្រង់ជួយចូកជួយចែវប្រជាជនអាហ្វ្រិកឲ្យស្គាល់ការអភិវឌ្ឍន៍ពិតប្រាកដ និងរួចផុតពីភ្លក់ភ្លើងសង្គ្រាមដោយសុទ្ធតែចិត្ត ខុសពីមហាអំណាចលោកខាងលិចផ្សេងទៀតនោះ។ បើមើលឲ្យស៊ីជម្រៅទៅចិនទំនងជាមិនសូវស្មោះត្រង់ដូចការអះអាងរបស់មេដឹកនាំចិនឡើយ។ រយៈពេលច្រើនឆ្នាំហើយ ក្រៅពីស្វះស្វែងរកធនធានធម្មជាតិ ប្រឹងបូមយកប្រេង ឧស្ម័ន រ៉ែ គេមិនទាន់ឃើញការអភិវឌ្ឍន៍អ្វីជាដុំកំភួនឡើយក្នុងបណ្តាប្រទេសអាហ្វ្រិកទាំងនោះ។ក្រុមហ៊ុនចិនបន្តទាញយកប្រយោជន៍ ខណៈពេលដែលប្រជាជនម្ចាស់ស្រុកបានទទួលប្រយោជន៍តិចតួចប៉ុណ្ណោះ។
បច្ចុប្បន្ននេះទាំងចិននិងទាំងអាមេរិកសុទ្ធតែកំពុងតែប្រកួតប្រជែងគ្នាដណ្តើមយកតំបន់អាហ្វ្រិក ដោយសារទីផ្សារសេដ្ឋកិច្ច និងធនធានធម្មជាតិដ៏សម្បូរហូរហៀរនោះ។ យ៉ាងណាក៏ដោយទាក់ទិនការរីកដុះដាលនៃឥទ្ធិពលសេដ្ឋកិច្ច និងនយោបាយរបស់ចិនលើបណ្តាប្រទេសអាហ្វ្រិក វាមិនមែនជាសញ្ញាល្អឡើយ ដ្បិតទីណាមានក្រុមហ៊ុនចិន ទីនោះអាចមានបញ្ហារឿងអាស្រូវច្រើនជាពិសេសទាក់ទិនការខួងបូមយករ៉ែប្រេង វត្ថុមានតម្លៃ កាប់បំផ្លាញព្រៃឈើ បំពុលបរិស្ថាននិងការបណ្តេញប្រជាជនពីសហគមន៍ជាដើម។ ជាការពិតលោកខាងលិចខ្លះបានចោទប្រកាន់ ចិនថាកំពុងព្យាយាមកេងប្រវ័ញ្ចទាញយកប្រយោជន៍ពីបណ្តាប្រទេសអាហ្វ្រិក ជាពិសេសកេងប្រវ័ញ្ចកម្លាំងពលកម្មរបស់ប្រជាជនអាហ្វ្រិកក្រីក្រ។ ហើយអ្វីដែលធ្វើរូបភាពចិនរឹតតែអាក្រក់ នោះគឺចិនមិនសូវខ្វល់ខ្វាយបញ្ហានយោបាយ របបគ្រប់គ្រង ស្ថានភាពសិទ្ធិមនុស្ស ឬបញ្ហាបរិស្ថានឡើយ មានន័យថា ឲ្យតែបានប្រយោជន៍ក្រុងប៉េកាំងធ្វើទាំងអស់។ បញ្ហាពុករលួយ បញ្ហារំលោភសិទ្ធិ និងបញ្ហាបរិស្ថាននៅតែជាកង្វល់ដ៏ធំបំផុតសម្រាប់ប្រជាជនអាហ្វ្រិក។
ថ្មីៗនេះ ចិនចាប់ផ្តើមបង្ហាញការទទួលខុសត្រូវរបស់ខ្លួនក្នុងការដោះស្រាយបញ្ហាសនិ្តសុខនៅអាហ្វ្រិក ជាពិសេសជួយបញ្ចប់សង្គ្រាមស៊ីវិលនិងជម្លោះប្រដាប់អាវុធជាដើមផង។ ជាក់ស្តែង ក្រុងប៉េកាំងបានជួយដោះស្រាយបញ្ហាស៊ូដង់ខាងត្បូង ដើម្បីជួយឲ្យរដ្ឋក្មេងខ្ចីមួយនេះបញ្ចប់សង្គ្រាមស៊ីវិលអូសបន្លាយរាប់ឆ្នាំមកនោះ។ ចិនប្រើប្រាស់សព្វគ្រប់ វិធានការការទូតផង និងបញ្ជូនកងទ័ពខ្លួនក្រោមស្លាកអង្គការសហប្រជាជាតិផងដើម្បីរក្សាសន្តិភាពនៅស៊ូដង់ខាងត្បូង។ កងទ័ពចិនប្រហែល ៧០០នាក់ មានទាំងជំនាញវិជ្ជសាស្ត្រ ទ័ពប្រយុទ្ធ ការពារ ជាដើមផង បានទៅដល់ស៊ូដង់ខាងត្បូងដើម្បីបំពេញភារកិច្ចរបស់ខ្លួន។
តែណ្ហើយ បើទោះជាចិនចូលចិត្តដើរខ្សែលើបន្តក៏ដោយ លោកខាងលិចដែលចោទប្រកាន់ចិននោះ ក៏មិនត្រូវភ្លេចខ្លួនថា ពួកគេធ្លាប់ជាម្ចាស់អាណានិគម អនុវត្តគោលនយោបាយជិះជាន់ គៀបសង្កត់ និងកេងប្រវ័ញ្ចប្រទេសក្រីក្រនៅក្នុងទ្វីបអាហ្វ្រិកដូចគ្នាដែរកាលពីអតីតកាលដើម្បីមានបានបច្ចុប្បន្ន៕
© រក្សាសិទ្ធិដោយ thmeythmey.com
