ពីនេះ ពីនោះ
ខុង ជឺ៖ អ្នកដឹកនាំគួរប្រើមន្ត្រីដោយសមរម្យ ហើយមន្ត្រីគួរបម្រើអ្នកគ្រប់គ្រងដោយស្មោះត្រង់
×![]()
ខុង ជឺ មានប្រសាសន៍ថា « អ្នកគ្រប់គ្រងគួរតែប្រើមន្ត្រីរបស់ខ្លួនដោយយោងទៅតាមគោលការណ៍នៃភាពសមរម្យ ត្រឹមត្រូវ ហើយមន្ត្រីគួរតែបម្រើអ្នកគ្រប់គ្រងខ្លួនដោយសេចក្ដីស្មោះត្រង់»។ តើឃ្លាមួយនេះលោកចងមានន័យយ៉ាងដូចម្ដេច? តើអ្វីជាគោលបំណងរបស់លោក ខុង ជឺ ចំពោះទស្សនៈមួយនេះ? 
ខុងជឺ គឺជាទស្សនវិទូដ៏ល្បីនៅក្នុងប្រវត្តិសាស្ត្រចិន លោកពិតជាមានគំនិតទូលំទូលាយណាស់ផ្នែកគំនិត ព្រោះលោកបានបង្រៀនមនុស្សទាំងឡាយអំពី គុណធម៌ សីលធម៌ យុត្តិធម៌ ទស្សនៈអប់រំមនុស្សនានា ព្រមជាមួយទស្សនៈស្ដីពីការគ្រប់គ្រងរដ្ឋជាដើម។
ខុង ជឺ តែងតែឱ្យតម្លៃទៅលើការស្គាល់តួនាទី ស្គាល់ភារកិច្ច ស្គាល់មុខងាររបស់ខ្លួន ពោលគឺមិនត្រូវលូកលាន់ ឬរំលោភបំពានទៅលើភារកិច្ច តួនាទី ឬមុខងាររបស់អ្នកដទៃឡើយ នោះទើបការគ្រប់គ្រងទទួលបានជោគជ័យ។ ខុង ជឺ បាននិយាយថា មូលដ្ឋាននាំទៅរកការគ្រប់គ្រងដ៏ល្អមួយ គឺនៅត្រង់ថា រដ្ឋាភិបាលដែលជាអ្នកដឹកនាំគឺត្រូវតែជាអ្នកដឹកនាំ មន្ត្រីគឺជាមន្ត្រី ឪពុកម្ដាយគឺជាឪពុកម្តាយ កូនជាកូនជាដើម មិនអាចធ្វើអ្វីឱ្យផ្ទុយពីកាតព្វកិច្ចរបស់ខ្លួន ធ្វើអ្វីខុសពីឈ្មោះនោះឡើយ ព្រោះវានាំឱ្យមានអនាធិបតេយ្យតួនាទី និងមានគំនាបទៅលើសិទ្ធិសម្រេចណាមួយ។ ចំណែកនៅក្នុងការដឹកនាំគ្រប់គ្រងសង្គមសំខាន់បំផុតគឺមានភាពស្រុះស្រួលគ្នា ស្មោះត្រង់ជាមួយគ្នា មានភាពទទួលខុសត្រូវខ្ពស់ចំពោះការងារ និងតួនាទី ហើយមានការផ្ដល់ឱ្យគ្នាទៅវិញទៅមកនូវភាពយុត្តិធម៌។
យ៉ាងណាមិញចំពោះអ្នកគ្រប់គ្រងឬអ្នកដឹកនាំស្រុកទេសមួយ សម្រាប់ ខុង ជឺ គឺចាំបាច់បំផុតក្នុងការប្រកាន់ខ្ជាប់គោលការណ៍យុត្តិធម៌ សច្ចធម៌ តម្លាភាព និងសីលធម៌ក្នុងការគ្រប់គ្រង ឬការបង្គាប់បញ្ជាណាមួយចំពោះមន្ត្រីថ្នាក់ក្រោមរបស់ខ្លួន។ ចំណែកមន្ត្រីថ្នាក់ក្រោមក៏ត្រូវតែបំពេញការងាររបស់ខ្លួនទាំងចិត្តស្រឡាញ់និងស្មោះត្រង់ចំពោះថ្នាក់ដឹកនាំរបស់ខ្លួន មិនត្រូវធ្វើកិច្ចការ ដោយគិតតែពីប្រយោជន៍ផ្ទាល់ខ្លួនហើយធ្វើទង្វើក្បត់ ទង្វើលាក់បាំងរបស់ខ្លួន ដែលឈានទៅរកការធ្វើសេចក្ដីសម្រេចចិត្តខុសរបស់ថ្នាក់ដឹកនាំ ហើយក្លាយជាហានិភ័យឱ្យស្ថាប័នជាតិរលាយ ឬជាតិទាំងមូលរលាយនោះទេ។
ប្រសិនបើយើងធ្វើការពិចារណាឃ្លាមួយនេះរបស់ ខុង ជឺ យើងឃើញថាការដឹកនាំ ការគ្រប់គ្រង និងការបំពេញតួនាទីភារកិច្ចរបស់មន្ត្រីខ្មែរមួយចំនួនធំបច្ចុប្បន្ន កំពុងតែដើរផ្ទុយពីគំនិតទស្សនៈមួយនេះស្ទើតែទាំងស្រុង។ ថ្នាក់ដឹកនាំប្រើប្រាស់អំណាចទៅលើមន្ត្រីដើម្បីសម្រេចបំណងដែលខ្លួនចង់បាន ជាជាងធ្វើទៅតាមនិតីវិធីច្បាប់ ឬគោលការណ៍ការងាររបស់ស្ថាប័ន។ ចំណែកមន្ត្រីថ្នាក់ក្រោមជាមន្ត្រីអែបអប ពុករលួយ បក្សពួកនិយម រាយការណ៍នូវរបាយកការណ៍ដែលមិនបានសិក្សាស្រាវជ្រាវច្បាស់លាស់ ខុសការពិត គិតតែធ្វើយ៉ាងណាដើម្បីរក្សាតែដំណែងតួនាទី តែប្រសិទ្ធភាពការងារជាក់ស្ដែងស្ទើតែគ្មានប្រសិទ្ធផល។ នៅចំពោះមុខថ្នាក់ដឹកនាំធ្វើជាមន្ត្រីស្អាតស្អំ ស្មោះត្រង់ មន្ត្រីសកម្មចំពោះការងារ ផ្ទុយទៅវិញ នៅពីក្រោយខ្នងចង់ស្ថាប័នក្លាយជាអ្វី គ្មានការរីកចម្រើនយ៉ាងណាក៏ដោយក៏មិនខ្ចីគិត មិនខ្ចីរវល់។ ចង់ជាតិជួបបញ្ហាអ្វីក៏ជួបទៅ សំខាន់កុំឲ្យតែប៉ះពាល់ដល់ប្រយោជន៍ខ្លួន។ តើនេះអាចចាត់ទុកថាជាថ្នាក់ដឹកនាំល្អ និងមន្ត្រីល្អបានដោយរបៀបណា?
ចង់ដោះស្រាយបញ្ហានេះកម្ពុជាចាំបាច់ត្រូវធ្វើរឿងបីដែលសំខាន់៖
ទី១. ត្រូវតែផ្លាស់ប្ដូរផ្នត់គំនិតក្រុមមេដឹកនាំ និងមន្ត្រីកាន់ការងារស្រុកទេសសំខាន់ៗ ដែលកន្លងមកតែងតែយកស្ថាប័នរដ្ឋ ស្ថាប័នជាតិ មុខតំណែងរបស់រដ្ឋមកធ្វើជាឈ្នាន់ដើម្បីប្រយោជន៍ខ្លួន បក្សពួកខ្លួន ឲ្យបែរមកបំពេញភារកិច្ច កាតព្វកិច្ចក្នុងនាមជាមន្ត្រីសាធារណៈបម្រើប្រជារាស្ត្រ។ ត្រូវផ្លាស់ប្ដូរផ្នត់គំនិតដោយរបៀបណា? យ៉ាងហោចណាស់គឺត្រូវចាប់ផ្តើមពីរបៀបនៃការជ្រើសរើសមន្ត្រីទៅបម្រើការងារក្នុងស្ថាប័ន ត្រូវតែមានការប្រលងដោយតម្លាភាព មិនមែនជ្រើសមន្ត្រីតាមរយៈខ្សែស្រឡាយ បក្សពួកនិយម គ្រួសារនិយមនោះទេ។
ទី២. ត្រូវកែប្រែប្រព័ន្ធដឹកនាំ គ្រប់គ្រង ឱ្យមានរចនាសម្ព័ន្ធច្បាស់លាស់ មន្ត្រីកាន់តាមតួនាទី តាមមុខតំណែង កុំនៅតែបន្ដរដ្ឋបាលបែបអនាធិបតេយ្យ ហើយមន្ត្រីនីមួយៗ ស្ថាប័ននីមួយៗត្រូវកំណត់ព្រំដែនសម្រេចចិត្តឲ្យបានច្បាស់លាស់។
ទី៣. រដ្ឋត្រូវតែពង្រឹងច្បាប់គ្រប់គ្រងតាមស្ថាប័ននានា រួមទាំងច្បាប់រដ្ឋ ធ្វើយ៉ាងណាឲ្យច្បាប់មាននូវឧត្ដមភាពនៃច្បាប់ ហើយមិនមែនជាច្បាប់ដែលមានតែនៅក្នុងក្រដាស់ឡើយ។ វាត្រូវតែជាច្បាប់ដែលទាំងថ្នាក់ដឹកនាំ មន្ត្រី រាស្ត្រត្រូវតែគោរពដូចគ្នា។ ចំពោះអ្នកដែលប្រព្រឹត្តខុសច្បាប់ត្រូវតែទទួលទោសទៅតាមការកំណត់របស់ច្បាប់។ ច្បាប់នោះទៀតសោតត្រូវតែជាច្បាប់ល្អ មិនមែនជាច្បាប់ដែលបម្រើឲ្យប្រយោជន៍បុគ្គល ឬអ្នកនយោបាយ តែបម្រើឲ្យជាតិទាំងមូល៕
© រក្សាសិទ្ធិដោយ thmeythmey.com
«ស្មើរនេះ», «ថ្មើរនេះ» និង«ថ្មារនេះ» មួយណាត្រូវ?
ភ្នំពេញ 2 ថ្ងៃ
