អន្តរជាតិ
នយោបាយអន្តរជាតិ
×![]()
បួគីណាហ្វាសូកំពុងធ្លាក់ក្នុងស្ថានភាពនយោបាយមិនច្បាស់លាស់។ កាលពីថ្ងៃពុធ ក្រុមទាហានរបស់អតីតប្រធានាធីបតី ប្លែស កុំប៉ារេ Blaise Compaoré បានធ្វើរដ្ឋប្រហារ ទំលាក់រដ្ឋាភិបាលអន្តរកាល។ ក្រុមទាហានបានចូលទៅទីស្តីការគណៈរដ្ឋមន្ត្រីចាប់ខ្លួនប្រធានាធិបតី និងសមាជិករដ្ឋាភិបាលអន្តរកាលជាច្រើននាក់។ ក្រុមទាហានបានបាញ់បំបែកហ្វូងបាតុករប្រឆាំងរដ្ឋប្រហារ ធ្វើអោយមានមនុស្សស្លាប់៣នាក់ និងរបួស៦០នាក់។ ជីលប៊ែរ ឌីយ៉ង់ដេរេ Gilbert Diendéré ជាមេយោធា និងធ្លាប់ជាដៃស្តាំរបស់អតីតប្រធានាធិបតីកុំប៉ារេ ប្រាប់ថា លោកកុំប៉ារេ មិនមែនជាមេគំនិតនៃរដ្ឋប្រហារនេះទេ។ 
អ្នកនាង ព្រំសឿន សូលីណា លម្អិតព័ត៌មាននេះ
អ្នកនាង ព្រំសឿន សូលីណា លម្អិតព័ត៌មាននេះ
នៅសល់មិនដល់១ខែទៀតទេ ប្រជាជនបួគីណាហ្វាសូ ត្រូវទៅបោះឆ្នោតជ្រើសរើសប្រធានាធិបតី និងតំណាងរាស្ត្រ ដើម្បីបិទបញ្ចប់នយោបាយអន្តរកាលបច្ចុប្បន្ន។ ប៉ុន្តែ ក្រុមយោធាដែលធ្លាប់ការពារអតីតប្រធានាធិបតី ប្លែស កុំប៉ារេ បាននាំគ្នាទំលាក់រដ្ឋាភិបាលអន្តរកាលមុនរួចទៅហើយ។ ពួកគេបានចាប់ខ្លួនប្រធានាធិបតីបណ្តោះអាសន្ន Michel Kafando និងសមាជិករដ្ឋាភិបាលជាច្រើនរូប។ លោកGilbert Diendéré ជាមេយោធា និងជាអតីតដៃស្តាំរបស់អតីប្រធានាធិបតីកុំប៉ារេ បានប្រាប់ថា នឹងដោះលែងពួកគេវិញ នៅពេលក្រោយ។
គួររំលឹកថា អតីតប្រធានាធិបតី ប្លែស កុំប៉ារេ ត្រូវបានប្រជាជនបួគីណាហ្វាសូ បណ្តេញចេញពីអំណាច កាលពីខែតុលាឆ្នាំ២០១៤ ដោយសារតែលោកចង់បន្តអំណាច សម្រាប់អាណត្តិទី៥ទៀត។ ប្រសិនបើគេគ្រប់គ្នាគិតថា រដ្ឋប្រហារកាលពីថ្ងៃពុធ អាចជាល្បិចយោធា ដើម្បីនាំអតីតប្រធានាធិបតីប្លែស មកកាន់អំណាចវិញមេបញ្ជាការទ័ព Gilbert Diendéré បានប្រកាសក្តែងៗថា រដ្ឋប្រហារយោធានេះមិនមែនជាគំនិតរបស់លោកកុំប៉ារេទេ ហើយគាត់ក៏មិនបានទាក់ទងលោកកុំប៉ារេដែរ។ លោកឌីយ៉ង់ដេរេប្រាប់ទៀតថា ក្រុមយោធាជាអ្នកគាំទ្រអោយមានរដ្ឋប្រហារនេះឡើង ដើម្បីរក្សាស្ថិរភាពសន្តិសុខ មុនថ្ងៃបោះឆ្នោត១១តុលាខាងមុខ។
ក្រោយធ្វើរដ្ឋប្រហាររួច ក្រុមទាហានបួគីណាហ្វាសូបានប្រកាសរំលាយរដ្ឋាភិបាលបណ្តោះអាសន្ន ដាក់បម្រាមគោចរពេលយប់នៅក្រុងOuagadougou ព្រមទាំងបិទព្រំដែនផ្លូវគោកនិងផ្លូវអាកាស រង់ចាំរហូតមានបទបញ្ជាថ្មី។ ក្រុមយោធាបានបង្កើតអោយមានក្រុមប្រឹក្សាជាតិប្រជាធិបតេយ្យមួយ ដើម្បីរៀបចំការបោះឆ្នោតថ្ងៃ១១តុលា។ ថ្ងៃព្រហស្បតិ៍ម្សិលមិញ លោកឌីយ៉ង់ដេរេ ដែលជាអតីតដៃស្តាំរបស់ប្រធានាធិបតីកុំប៉ារេ ត្រូវបានតែងតាំងអោយដឹកនាំក្រុមប្រឹក្សាជាតិនេះ។ លោក Diendéréនេះ ត្រូវគេសង្ស័យថា អាចជាមេក្លោងសម្លាប់បិតាឯករាជ្យជាតិ Thomas Sankara ថូម៉ាស សាំងការ៉ា ក្នុងពេលមានរដ្ឋប្រហារឆ្នាំ១៩៨៧ទៀតផង។
លោកឌីយ៉ង់ដេរេបានខិតខំលាងកំហុសយោធា ក្នុងរដ្ឋប្រហារកាលពីថ្ងៃពុធ។ លោកលើកឡើងថា រដ្ឋប្រហារនេះធ្វើឡើង ដោយសារតែរដ្ឋអំណាចអន្តរកាលនេះ រើសអើងក្រុមយោធា។ ក្រុមយោធាចង់សំដៅទៅលើក្រិតក្រមបោះឆ្នោតថ្មី ដែលហាមឃាត់មិនអោយសកម្មជនរបស់អតីតប្រធានាធិបតីប្លែស កុំប៉ារេ ឈរឈ្មោះក្នុងការបោះឆ្នោត។ តុលាការអាហ្វ្រិកខាងលិចបានទាត់ចោលក្រិតក្រមនេះ។ ក្រិតក្រមនេះពិតជាបង្កភាពចម្រូងចម្រាសច្បាស់ណាស់ ព្រោះវាមិនមិនមែនជាដំណឹងល្អ សម្រាប់សកម្មជនគាំទ្រលោកកុំប៉ារេ រឺក៏ប្អូនប្រុសរបស់លោកកុំប៉ារេ ដែលអាចនឹងចង់ឈរឈ្មោះប្រធានាធិបតីនោះទេ។ ប្រហែលដូច្នេះទេដឹង ទើបក្រុមយោធាបះបោរឡើង?
ប្រជាជនបួគីណាហ្វាសូបាននាំគ្នាតវ៉ាប្រឆាំងនឹងរដ្ឋប្រហារថ្មីនេះ។ ក្រុមយោធាបានដាក់របាំងនៅវិមានប្រធានាធិបតី និងបាញ់បំបែកហ្វូងបាតុករ ធ្វើអោយមានមនុស្សស្លាប់ និងរបួសច្រើននាក់។ ស្ថានភាពនយោបាយពេលនេះមិនច្បាស់លាស់នៅឡើយ មិនដឹងថា តើការបោះឆ្នោតថ្ងៃ១១តុលា អាចប្រព្រឹត្តទៅដោយយុត្តិធម៌រឺយ៉ាងណាទេ បើទាហានប្រើហិង្សាបង្ក្រាបបាតុករដូច្នេះ!
ប្រសិនបើមេយោធា ជីលប៊ែរ ឌីយ៉ង់ដេរេ ប្រាប់ថា លោកនឹងពិភាក្សាជាមួយអ្នកនយោបាយគ្រប់និន្នាការ សម្រាប់ការបោះឆ្នោតខាងមុខ យុទ្ធសាស្ត្របាញ់បំបែកបាតុករមិនអាចបញ្ជាក់ថា ក្រុមយោធាដែលជិតដិតនឹងអតីតប្រធានាធិបតីកុំប៉ារេ អាចនាំលទ្ធិប្រជាធិតេយ្យមកអោយប្រទេសបួគីណាបានទេ។ បួគីណាស្ថិតក្រោមអំណាចរបស់លោកកុំប៉ារេ ២៧ឆ្នាំមកហើយ។ លោកកុំប៉ារេ ខ្លួនឯងក៏ធ្លាប់ធ្វើរដ្ឋប្រហារក្នុងស្រុកដែរ កាលពីឆ្នាំ១៩៨៧ ក្នុងពេលលោកមានអាយុ៣៧ឆ្នាំ។ ក្នុងអាណត្តិលោក លោកខំធ្វើជាអ្នកកាន់ប្រជាធិបតេយ្យ ដោយអនុគ្រោះច្រើនដល់កាសែតប្រឆាំង។ នៅឆ្នាំ២០០០ លោកបានបង្កើតអោយមានច្បាប់កំណត់អាណត្តិប្រធានាធិបតី អោយនៅសល់ត្រឹមតែ២អាណត្តិទៀតផង។ ទាក់ទងរដ្ឋនឹងរដ្ឋប្រហារឆ្នាំ១៩៨៧ និងឃាតកម្មទៅលើបិតាឯករាជ្យជាតិ ថូម៉ាស សាំងការ៉ា កាលនោះ លោកប្លែស កុំប៉ារេ ប្រាប់ថា លោកសាំងការ៉ា លែងស្តាប់មតិភាគច្រើនរបស់យោធាទៀតហើយ ហើយក្រុមនិស្សិតក៏លែងដើរតាមលោកសាំងការ៉ាដែរ។
២៧ឆ្នាំក្រោយរដ្ឋប្រហារ លោកប្លែស កុំប៉ារេខ្លួនឯងបានធ្លាក់ក្នុងវាលវដ្តសង្សារនៃកិលេសអំណាចដូចគ្នា។ លោកហាក់នៅចង់ឱបក្រសោបអំណាច បើទោះជាការស្ទង់មតិ បង្ហាញថាប្រជាជនមិនចង់ឃើញលោកបន្តអាណត្តិទី៥ក៏ដោយ។ ទោះជាក្រុមយោធា និងសកម្មជនបក្សរបស់លោកបានព្រមានលោកពីបញ្ហានេះ ក៏លោកប្លែសមិនស្តាប់ដែរ ហើយកាលពីខែតុលាឆ្នាំ២០១៤ លោកបានដាក់អោយសភាបោះឆ្នោតកំណែទម្រង់ច្បាប់មួយ ដែលអនុញ្ញាតអោយលោកអាចបន្តតំណែងអាណត្តិទី៥ទៀតផង។ ហេតុនេះហើយ ទើបបានជាកាលនោះ ក្រុមយោធាមួយចំនួនបានបោះបង់លោកចោល ទុកអោយប្រជាជនទំលាក់លោកពីតំណែងតែម្តងទៅ។
ប៉ុន្តែ សម្រាប់ការបោះឆ្នោតថ្មីនេះ ក្រុមយោធាបានបាញ់ទៅលើក្រុមបាតុករ អាចមានន័យថា ក្រុមយោធាលែងស្តាប់បំណងប្រជាជនដូចមុនទៀតហើយ។ តើក្រុមយោធាពិតជាកំពុងចង់ជួយលោកកុំប៉ារេ អោយឡើងមកកាន់កាប់ប្រទេសវិញ រឺយ៉ាងណា?
© រក្សាសិទ្ធិដោយ thmeythmey.com
