អន្តរជាតិ
រដ្ឋអាហ្វ្រិកត្រេកត្រអាលនឹងកញ្ចប់លុយរបស់មហាយក្សចិន?
× គ្រាន់តែចាកចេញពីក្រុងប៉ារីសភ្លាមៗ ប្រធានាធិបតីចិននិងភរិយាបន្តដំណើរទៅកាន់ទ្វីបអាហ្វ្រិកដើម្បីបន្តពង្រឹងយុទ្ធសាស្ត្រពង្រីកជំនួញនិងឥទ្ធិពលរបស់ខ្លួននៅទីនោះ។ ប្រធានាធិបតីចិនទៅចូលរួមកិច្ចប្រជុំកំពូលចិន-អាហ្វ្រិក និងឆ្លៀតចុះហត្ថលេខាលើកិច្ចព្រមព្រៀងពាណិជ្ជកម្មយ៉ាងច្រើនជាមួយប្រទេសស៊ីមបាបវ៉េ និងអាហ្វ្រិកខាងត្បូង លើវិស័យសំខាន់ៗជាច្រើនថែមទៀត។ ចិនបច្ចុប្បន្នមិនមែនត្រឹមតែជាដៃគូជំនួញពិសេសរបស់រដ្ឋអាហ្វ្រិកប៉ុណ្ណោះទេ តែមហាអំណាចមួយនេះកំពុងក្លាយមិត្តដែលរដ្ឋអាហ្វ្រិកពឹងពាក់បានស្រួលជាពិសេសសុំជំនួយ។
ប្រធានាធិបតីចិនលោក ស៊ី ជិនពីង កំពុងស្ថិតនៅទីក្រុង Johannesburg ប្រទេសអាហ្វ្រិកខាងត្បូងដើម្បីចូលក្នុងកិច្ចប្រជុំកិច្ចសហប្រតិបតិ្តការអាហ្វ្រិក-ចិន។ ប្រមុខរដ្ឋនិងប្រមុខរដ្ឋាភិបាលប្រទេសជាង៤០នៅតំបន់អាហ្វ្រិកមានវត្តមាននៅក្នុងកិច្ចប្រជុំនេះដែរ ដោយប្រធានបទនៃកិច្ចពិភាក្សាគឺផ្តោតលើយន្តការនានាដែលអាចពង្រឹងនិងពង្រីកភាពជាដៃគូលើវិស័យជាច្រើនរួមមានទាំងពាណិជ្ជកម្ម សេដ្ឋកិច្ច នយោបាយ សន្តិសុខរវាងចិននិងអាហ្វ្រិក។ មុនចាកចេញមកប្រជុំនៅអាហ្វ្រិកខាងត្បូង ប្រមុខរដ្ឋចិនដ៏មានឥទ្ធិពលនេះបានទស្សនកិច្ចនៅប្រទេសស៊ីមបាវ៉េ និងជជែកពិភាក្សាពីទំនាក់ទំនងទ្វេភាគីជាមួយមេដឹកនាំផ្តាច់ការ រ៉ូបឺត មូហ្កាបេ (Robert Mugabe) ដែលជាអ្នកប្រឆាំងលោកខាងលិចផ្កាប់មុខនោះ។
១.សេដ្ឋកិច្ចចិនកើនយឺត ថមថយលំហូរវិនិយោគ តែចិននៅចិត្តទូលាយ
យ៉ាងណាមិញ លោក ស៊ី ជិនពីង ធ្វើដំណើរទៅកាន់អាហ្វ្រិកលើកនេះទាំងហាក់មានអារម្មណ៍ខ្វល់ខ្វាយដែរព្រោះតែបញ្ហាសេដ្ឋកិច្ចក្នុងស្រុកដែលបន្ថកើនឡើងយឺតទៅៗ។ ដោយសារកំនើនសេដ្ឋកិច្ចយឺត ទំហំវិនិយោគចិននៅអាហ្វ្រិកស្រាប់តែធ្លាក់ចុះដែរ។ ប៉ុន្តែប្រមុខរដ្ឋចិនមិនបានទៅអាហ្វ្រិកដោយដៃទទេឡើយព្រោះវាជាទម្លាប់របស់ចិន។ រដ្ឋមន្ត្រីការបរទេសចិនលោក វ៉ាង យី អះអាងថានៅថ្ងៃសុក្រនេះថា ក្នុងពេលថ្លែងសុន្ទរកថាទៅអង្គប្រជុំទាំងមូល លោក ស៊ី ជិនពីង ត្រៀមប្រកាសកញ្ចប់លុយកម្ចីនិងគម្រោងនានាសម្រាប់ជួយលើកកម្ពស់ការអភិវឌ្ឍនៅអាហ្វ្រិកជារួមដែរ។
សម្រាប់ប្រទេសអាហ្វ្រិក ចិនជាមហាអំណាចជាន់ថ្មីតែគួរឲ្យទុកចិត្តនិងអាចពឹងពាក់បាន។ តាំងពីដើមមក ប្រទេសអាហ្វ្រិកទាំងនោះ មិនដែរគិតថាចិនចង់កេងប្រវ័ញ្ចខ្លួនឡើយ ហើយក៏មិនដែលទាំងគិតដល់ថាចិននឹងក្លាយជាម្ចាស់អាណានិគមថ្មីជំនួសអឺរ៉ុបដែរ។ ពួកគេមានសុទិដ្ឋិនិយមថា ចំណងពាណិជ្ជកម្មនិងសហប្រតិបត្តិការចិនអាហ្វ្រិកឈរលើគោលជំហរគោរពប្រយោជន៍គ្នាទៅវិញទៅមក។
មូលហេតុដែលប្រទេសអាហ្វ្រិកចូលចិត្តមហាយក្សចិនព្រោះចិនមានវិធីសាស្ត្រនិងយុទ្ធសាស្ត្រត្រជាក់ហើយផ្អែម។ ចិនថ្វីបើកោងកាចបន្តិចមែន ចិនគិតតែរឿងរកស៊ីចំណេញឬខាតប៉ុណ្ណោះ ហើយចិនមានគោលការណ៍មួយគឺមិនជ្រៀតជ្រែកកិច្ចការផ្ទៃក្នុងគេឡើយ។ រដ្ឋាភិបាលក្រុងប៉េកាំងមិនដែរបញ្ជាឲ្យគេធ្វើនេះធ្វើនោះ មិនបរិហារ រឿងសិទ្ធិមនុស្ស មិនដាស់តឿនអាហ្វ្រិកឲ្យដើរលើគន្លងប្រជាធិបតេយ្យ និងមិនដែរលូកលាន់រឿងរ៉ាវណាមួយដែលជាបញ្ហាផ្ទៃក្នុងរបស់រដ្ឋអាហ្វ្រិកទេ វាលែងតែមានការពឹងពាក់ជាមុន។ ស្របពេលដែលប្រទេសអាហ្វ្រិកសម្បូរបញ្ហាស្រាប់ផងនោះ វាមិនអាចចៀសផុតដែលពួកគេត្រូវរត់មកតោងចិននោះ។
២.ប្រទេសអាហ្វ្រិក៖ យើងមិនមែនទៅប្រជុំព្រោះតែចង់សុំលុយចិនឡើយ
ដោយសារចិនផ្តល់កម្ចីនិងជំនួយច្រើនដល់ទ្វីបអាហ្វ្រិក គេឃើញមានការរិះគន់មេដឹកនាំប្រទេសអាហ្វ្រិកផងដែរ ដែលភាគច្រើនចង់បានជំនួយពីចិនភ្លេចគិត។ ក្នុងវេទិកាកិច្ចប្រជុំចិន-អាហ្វ្រិក មេដឹកនាំប្រទេសអាហ្វ្រិកបានថ្លែងការពារខ្លួនថា ប្រទេសអាហ្វ្រិកទៅចូលរួមកិច្ចប្រជុំចិន អាហ្វ្រិក មិនមែនដោយសារតែទៅសុំលុយក្រុងប៉េកាំងទេ។ មន្ត្រីជាន់ខ្ពស់នៃក្រសួងការបរទេសអាហ្វ្រិកខាងត្បូង Ghulam Hoosein Asmal បានសង្កត់ធ្ងន់ថា៖« វេទិកាចិន-អាហ្វ្រិកមិនមែនជាកន្លែងជជែកគ្នារឿងជំនួយទេ តែវាជាវេទិកាភាពជាដៃគូ ឈរលើគោលការណ៍យោគយល់គ្នានិងស្មើភាពគ្នាដែរ»។
ទោះវាមិនមែនជាវេទិកាសុំលុយមែន ប្រទេសមួយចំនួនដូចជា ស៊ីមបាបវ៉េ ស៊ូដង់ខាងត្បូង ជាដើមពិតជាត្រូវការជំនួយរបស់ចិនខ្លាំងណាស់។ រដ្ឋទាំងនេះត្រូវការកញ្ចប់លុយជំនួយក្រៅពីលុយវិនិយោគ ព្រោះសេដ្ឋកិច្ចស៊ីមបាវ៉េងើបឡើងទាំងត្រដរខ្យល់។ ចិនបានផ្តល់ប្រាក់កម្ចីដល់ស៊ីមបាវ៉េកន្លងមក ថ្វីបើស៊ីមបាវ៉េមានប្រវត្តិមិនសូវល្អ ព្រោះធ្លាប់មិនបង់បំណុលឲ្យប្រទេសមួយចំនួននៅអឺរ៉ុបក្តី។ ហើយមិនតែប៉ុណ្ណោះក្រុងប៉េកាំងក៏បានផ្តល់ជំនួយនានាដែលជួយលើកកម្ពស់វិស័យសុខាភិបាលនិងអប់រំនៅស៊ីមបាវ៉េផង។ គ្រាន់តែជំងឺឆ្លងអេបូឡានៅអាហ្វ្រិកខាងលិច ចិនបានទម្លាក់កញ្ចប់លុយជិត២០០លានដុល្លារដើម្បីឲ្យរដ្ឋទាំងនោះដោះស្រាយបញ្ហាសុខាភិបាលនិងទប់ស្កាត់ការរាតត្បាតនៃជំងឺនេះដែរ។
៣.មហាយក្សចិនត្រូវការប្រទេសអាហ្វ្រិកខ្លាំងជាអាហ្វ្រិកត្រូវការចិន?
មានការជជែកគ្នាច្រើនដែរពីតួនាទីរបស់ចិននៅតំបន់អាហ្វ្រិក។ ពីមួយថ្ងៃទៅមួយថ្ងៃគេឃើញចិនដើរតួនាទីកាន់តែធំនិងសំខាន់នៅតំបន់អាហ្វ្រិក ស្របពេលដែលចំណងពាណិជ្ជកម្ម នយោបាយ សេដ្ឋកិច្ចទ្វេភាគីរវាងរដ្ឋអាហ្វ្រិកជាច្រើននិងមហាអំនាចចិនក៏ចេះតែកើនឡើងឥតឈប់។ ក្រុមហ៊ុនឯកជន ក្រុមហ៊ុនរដ្ឋ និងប្រជាជនចិន ស្កេកស្កះ បន្តកន្ទុយគ្នាឥតដាច់ចូលវិនិយោគនៅក្នុងប្រទេសអាហ្វ្រិក។ចិនបានវ៉ាដាច់ប្រទេសអតីតម្ចាស់អាណានិគមនៅអឺរ៉ុប និងអាមេរិក ដោយទំហំវិនិយោគដ៏លើសលុបនេះដែរ។
ចិនបន្តដើរតួនាទីជាអ្នកសង្គ្រោះអាហ្វ្រិកឲ្យផុតពីភាពក្រីក្រ ព្រោះចិនជួយបង្កើតការងារសម្រាប់ប្រជាជនអាហ្វ្រិកតាមការវិនិយោគ ជំរុញការអភិវឌ្ឍហេដ្ឋារចនាសម្ព័ន្ធរូបវ័ន្តដែលជាសរសៃឈាមនៃសេដ្ឋកិច្ចជាតិ និងជ្រោមជ្រែងឲ្យរដ្ឋអាហ្វ្រិកឲ្យដោះស្រាយបញ្ហាសន្តិសុខទូទៅ និងជម្លោះប្រដាប់អាវុធផងដែរ។ បើតាមរបាយការណ៍រដ្ឋាភិបាលចិន ពីឆ្នាំ ២០០៤ ចិនបានបន្តផ្តល់កម្ចីសម្រាប់អនុវត្តគម្រោងយ៉ាងតិច ៤០ ហើយក្នុងនោះមានកញ្ចប់លុយកម្ចី ជាង២ពាន់លានដុល្លារត្រូវប្រើប្រាស់ដើម្បីជួយសាងសង់ផ្លូវជាតិ ផ្លូវរថភ្លើង រោងចក្រថាមពល និងប្រព័ន្ធទូរគមនាគមន៍ជាដើមផង។
ក្រុងប៉េកាំងបានប្រកាសបញ្ជូនទ័ពរបស់ខ្លួនជាច្រើននាក់ផងដែរទៅចូលរួមក្នុងប្រតិបត្តិការរក្សាសន្តិភាពនៅស៊ូដង់ខាងត្បូង ក្រោមក្របខណ្ឌអង្គការសហប្រជាជាតិ។ ស្របពេលជាមួយគ្នានោះចិនក៏ព្យាយាមពង្រីកតួនាទីរបស់ខ្លួនក្នុងនាមជាប្រទេសមហាអំណាចដើម្បីចូលរួមដោះស្រាយបញ្ហាសន្តិសុខ ជម្លោះប្រដាប់អាវុធ និងសង្គ្រាមស៊ីវិលនៅអាហ្វ្រិក។
តាមពិតទៅ អាចនិយាយជារួមចិនត្រូវការទ្វីបអាហ្វ្រិកជាងដែលទ្វីបអាហ្វ្រិកត្រូវការមហាអំណាចចិន។ដូចពេលបច្ចុប្បន្ន សេដ្ឋកិច្ចចិនកំពុងប្រឈមការធ្លាក់ចុះ ព្រោះសេដ្ឋកិច្ចចិនលែងអាចពឹងពាក់លើការវិនិយោគក្នុងស្រុកដូចមុនហើយ។ ដើម្បីធានាថាសេដ្ឋកិច្ចចិននៅតែលូតលាស់និងមិនជួបវិបត្តិ ចិនត្រូវការនាំចូលវត្ថុធាតុដើមពីបណ្តារដ្ឋអាហ្វ្រិកទាំងនោះរួមមានទាំងប្រេង ឧស្ម័ន រ៉ែមានតម្លៃមាន ត្បូង មាស ប្រាក់ និងសារធាតុផ្សេងទៀតជាច្រើនផងដែរ៕
© រក្សាសិទ្ធិដោយ thmeythmey.com