ជាតិ
នយោបាយជាតិ
×![]()
ដោយ: ម៉ៅ សុផា
ការមិនអនុញ្ញាតឲ្យប្រធានគណបក្សនយោបាយមានសញ្ជាតិពីរ ទទួលបានការគាំទ្រយ៉ាងពេញទំហឺងពីសំណាក់លោក ម៉ម សូណង់ដូ ប្រធានគណបក្សសំបុកសង្គមប្រជាធិបតេយ្យ តែក៏រងនូវការរិះគន់ដ៏ធ្ងន់ធ្ងរពីគណបក្សសង្គ្រោះជាតិ រួមទាំងអ្នកវិភាគនយោបាយផងដែរ។ សម្តេច ហ៊ុន សែន បានលើកឡើងថា ច្បាប់ស្តីពីគណបក្សនយោបាយកម្ពុជា នឹងត្រូវធ្វើវិសោធនកម្ម ដោយអនុញ្ញាតឲ្យប្រធានបក្ស មានសញ្ជាតិខ្មែរតែមួយ។
ប្រមុខរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជាបានបង្ហើបឲ្យដឹងអំពីគម្រោងស្នើវិសោធនកម្មច្បាប់ស្តីពីគណបក្សនយោបាយដើម្បីតម្រូវឲ្យប្រធានគណបក្សនយោបាយមានសញ្ជាតិតែមួយ។ បញ្ហានៅត្រង់ថា តើច្បាប់វិសោធនកម្មថ្មីនោះ នឹងមានប្រតិសកម្មដែរឬយ៉ាងណា នៅពេលដែលប្រធានគណបក្សបច្ចុប្បន្នមួយចំនួនកំពុងតែកាន់លិខិតឆ្លងដែន២ហើយនោះ។ តើគណបក្សប្រជាជនកម្ពុជាកំពុងកៀសលោក សម រង្ស៊ីឲ្យកាន់តែឆ្ងាយពីឆាកនយោបាយកម្ពុជា?
គម្រោងដែលលើកឡើងដោយសម្តេច ហ៊ុន សែន ប្រធានគណបក្សប្រជាជនកម្ពុជាកាន់អំណាច បានទទួលសាទរផង និងរិះគន់ផង។
លោក ម៉ម សូណង់ដូ ជាប្រធានគណបក្សនយោបាយមួយរូប ដែលមានសញ្ជាតិពីរ គឺសញ្ជាតិខ្មែរនិងសញ្ជាតិបារាំង។ ប៉ុន្តែ ប្រធានគណបក្សសំបុកឃ្មុំសង្គមប្រជាធិបតេយ្យរូបនេះ មិនបានព្រួយបារម្ភពីច្បាប់ដែលហាមឃាត់មិនឲ្យប្រធានបក្សមានសញ្ជាតិពីរនោះទេ តែលោកថែមទាំងសម្តែងការគាំទ្រយ៉ាងខ្លាំង ទៀតផង។
ប្រធានគណបក្សសំបុកឃ្មុំ សង្គមប្រជាធិបតេយ្យ រូបនេះ បានលើកឡើងថា បើទោះបីជាច្បាប់ស្តីគណបក្សនយោបាយ នឹងត្រូវកែប្រែឲ្យប្រធានបក្សមានសញ្ជាតិខ្មែរតែមួយ នៅពេលខាងមុខក៏ដោយ ក៏លោក មិនខ្វាយខ្វល់ដែរ ដោយសំអាងថា រូបលោកបានក្លាយជាប្រធានបក្ស មុនច្បាប់កើតឡើង ដូច្នេះច្បាប់មិនអនុវត្តលើរូបលោកនោះទេ។ ប៉ុន្តែ ប្រសិនបើ ច្បាប់នោះបង្ខំឲ្យប្រធានបក្សគ្រប់រូប ពោលគឺទាំងអ្នកនយោបាយ ក្លាយជាប្រធានបក្សមុនច្បាប់កើតឡើង និងអ្នកនយោបាយក្លាយជាប្រធានបក្សក្រោយច្បាប់កើតឡើង ក៏លោកនៅតែសាទរដដែល និងសុខចិត្តលាលែងពីតំណែងប្រធានបក្ស ទៅធ្វើជាអនុប្រធានបក្សក៏បាន។
លោកបញ្ជាក់ដូច្នេះថា៖«ខ្ញុំគាំទ្រគំនិតលោក ហ៊ុន សែន ១០០ភាគរយ។ ច្បាប់នេះមិនប៉ះពាល់ដល់ខ្ញុំទេ ព្រោះខ្ញុំបានទទួលត្រូវបានក្រសួងមហាផ្ទៃ គេទទួលស្គាល់ហើយ។ តែច្បាប់នៅតែអនុវត្តលើរូបខ្ញុំទៀត ខ្ញុំក៏សុខចិត្តដែរ។ ខ្ញុំចិត្តទៅធ្វើជាអនុប្រធានបក្សក៏បាន មិនខ្វះទេអ្នកស្នេហាជាតិដែលអាចធ្វើជាប្រធានបក្សជំនួសខ្ញុំ»។
ផ្ទុយពីលោក ម៉ម សូណង់ដូ លោក សួន សេរីរដ្ឋា ប្រធានបក្សគណបក្សនយោបាយ ដែលមានសញ្ជាតិអាមេរិក បានសម្តែងការមិនគាំទ្រ ចំពោះគម្រោងនៃការកែប្រែច្បាប់ស្តីពីគណបក្សនយោបាយលើចំណុចនេះ។ ប្រធានបក្សអំណាចខ្មែររូបនេះ បានលើកឡើងថា ក្នុងកាលៈទេសៈនេះ ប្រទេសកម្ពុជា មិនគួរបង្កើតច្បាប់នេះទេ ដោយសារតែប្រទេសកម្ពុជាមិនទាន់មានឯករាជ្យ អធិបតេយ្យ ពិតប្រាកដ។ លោកបន្តថា ច្បាប់បក្សនយោបាយត្រង់ចំណុចនេះ អាចការកែប្រែបាន ល្គឹកណាប្រទេសកម្ពុជា មានឯករាជ្យ អធិបតេយ្យ អ្នកនយោបាយទាំងអស់មានចិត្តជាកីឡាករ ធ្វើនយោបាយដើម្បីគោរពតាមឆន្ទៈប្រជាពលរដ្ឋ នោះទើបច្បាបនេះមានប្រយោជន៍ដល់ប្រទេសជាតិ។
«ខ្ញុំយល់ថា ច្បាប់កំណត់ឲ្យបេក្ខជានជាប្រធានបក្ស ឬជានាយករដ្ឋមន្ត្រី មានសញ្ជាតិតែមួយ គឺវាអត់អាចទៅរួចទេ។ ខ្ញុំមិនគាំទ្រចំពោះចំណុច នេះ។ ខ្ញុំអត់ស្វាគមន៍ទេ ចំពោះកាលៈទេសៈហ្នឹង ព្រោះពេលនេះ មិនមែនជាពេល ដែលត្រូវកំណត់ សញ្ជាតិរបស់មេបក្សនយោបាយទេ។ កាលៈទេសៈនេះ ជាកាលៈទេសៈដែល ត្រូវដោះស្រាយបញ្ហា អធិបតេយ្យភាព បូរណភាពទឹកដី កំណត់ព្រំដែនឲ្យបានច្បាស់លាស់ កុំឲ្យមានការឈ្លានពានពីបរទេស កំណត់អត្តសញ្ញាណជាតិសាសន៍ ឲ្យបានត្រឹមត្រូវ គ្រប់គ្រងជនអន្តោប្រវេសន៍ឲ្យបានម៉ត់ចត់ ដើម្បីត្រៀមខ្លួនធ្វើសមាហរណកម្មចូលក្នុងសមាគមប្រជាជាតិអាស៊ាន។
ចំណែកឯ អ្នកនាំពាក្យគណបស្សសង្គ្រោះជាតិ លោក យឹម សុវណ្ណ ការមិនពេញចិត្តនឹងការលើកឡើងរបស់ សម្តេច ហ៊ុន ត្រង់ចំណុចនេះដែរ។ លោក អះអាងថា ប្រទេសកម្ពុជាត្រូវដោះស្រាយបញ្ហាអំពើពុករលួយ ការរំលោភសិទ្ធិមនុស្ស អំពើអយុត្តិធម៌ ប្រព័ន្ធតុលារ និងបញ្ហាទឹកដី មិនមែនការកំណត់ប្រធានបក្ស ឲ្យមានសញ្ញាតិមួយឬពីរនោះទេ។
អ្នកនាំពាក្យរូបនេះបានបញ្ជាក់ថា៖«ខ្ញុំមិនគាំទ្រទេ។ អ្វីដែលសំខាន់គឺ អាស្រ័យលើឆន្ទៈនយោបាយរបស់អ្នកនយោបាយ មិនមែនសំខាន់អាស្រ័យលើអ្នកនយោបាយមានសញ្ជាតិមួយឬពីរនោះទេ»។
ដោយឡែក លោក សូ ចន្ថា សាស្ត្រាចារ្យវិទ្យាសាស្ត្រនយោបាយ និងជាអ្នកតាមដានស្ថានការណ៍សង្គម បានមើលឃើញថា ផែនការនៃការកែប្រែច្បាប់នេះ គឺជាយុទ្ធសាស្ត្រនយោបាយរបស់បក្សកាន់អំណាច ដែលមិនចង់ឲ្យ ឯកឧត្តម សម រង្ស៊ី ដែលមានសញ្ជាតិបារាំងវិលត្រឡប់មកធ្វើជាប្រធានបក្សសង្គ្រោះជាតិវិញ។
សាស្ត្រាចារ្យរូបនេះបានបន្ថែមបែមនេះថា៖«ច្បាប់នេះគឺចង់ទប់ស្កាត់លោក សម រង្ស៊ី មិនឲ្យមកមកធ្វើជាប្រធានបក្សវិញ។ ម្យ៉ាងទៀត ច្បាប់នេះមិនត្រឹមតែហាមឃាត់ ប្រធានបក្សមិនឲ្យមានសសញ្ជាតិពីនោះទេ តែក៏អាចហាមឃាត់អ្នកនយោបាយ ដែលចង់ឈរឈ្មោះជាអ្នកតំណាងរាស្ត្រផងដែរ។ ប្រសិនបើច្បាប់នេះ មានចែងដូច្នេះមែន នោះនឹងរារាំងប្រជាពរដ្ឋខ្មែរនៅក្រៅប្រទេសមិនឲ្យចូលមកបម្រើជាតិ ឬអាចនិយាយថា ជាផ្តួលគួប្រជែងមុខការប្រកួត»។
ប្រមុខរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជាបានបង្ហើបឲ្យដឹងអំពីគម្រោងស្នើវិសោធនកម្មច្បាប់ស្តីពីគណបក្សនយោបាយដើម្បីតម្រូវឲ្យប្រធានគណបក្សនយោបាយមានសញ្ជាតិតែមួយ។ បញ្ហានៅត្រង់ថា តើច្បាប់វិសោធនកម្មថ្មីនោះ នឹងមានប្រតិសកម្មដែរឬយ៉ាងណា នៅពេលដែលប្រធានគណបក្សបច្ចុប្បន្នមួយចំនួនកំពុងតែកាន់លិខិតឆ្លងដែន២ហើយនោះ។ តើគណបក្សប្រជាជនកម្ពុជាកំពុងកៀសលោក សម រង្ស៊ីឲ្យកាន់តែឆ្ងាយពីឆាកនយោបាយកម្ពុជា?
គម្រោងដែលលើកឡើងដោយសម្តេច ហ៊ុន សែន ប្រធានគណបក្សប្រជាជនកម្ពុជាកាន់អំណាច បានទទួលសាទរផង និងរិះគន់ផង។
លោក ម៉ម សូណង់ដូ ជាប្រធានគណបក្សនយោបាយមួយរូប ដែលមានសញ្ជាតិពីរ គឺសញ្ជាតិខ្មែរនិងសញ្ជាតិបារាំង។ ប៉ុន្តែ ប្រធានគណបក្សសំបុកឃ្មុំសង្គមប្រជាធិបតេយ្យរូបនេះ មិនបានព្រួយបារម្ភពីច្បាប់ដែលហាមឃាត់មិនឲ្យប្រធានបក្សមានសញ្ជាតិពីរនោះទេ តែលោកថែមទាំងសម្តែងការគាំទ្រយ៉ាងខ្លាំង ទៀតផង។
ប្រធានគណបក្សសំបុកឃ្មុំ សង្គមប្រជាធិបតេយ្យ រូបនេះ បានលើកឡើងថា បើទោះបីជាច្បាប់ស្តីគណបក្សនយោបាយ នឹងត្រូវកែប្រែឲ្យប្រធានបក្សមានសញ្ជាតិខ្មែរតែមួយ នៅពេលខាងមុខក៏ដោយ ក៏លោក មិនខ្វាយខ្វល់ដែរ ដោយសំអាងថា រូបលោកបានក្លាយជាប្រធានបក្ស មុនច្បាប់កើតឡើង ដូច្នេះច្បាប់មិនអនុវត្តលើរូបលោកនោះទេ។ ប៉ុន្តែ ប្រសិនបើ ច្បាប់នោះបង្ខំឲ្យប្រធានបក្សគ្រប់រូប ពោលគឺទាំងអ្នកនយោបាយ ក្លាយជាប្រធានបក្សមុនច្បាប់កើតឡើង និងអ្នកនយោបាយក្លាយជាប្រធានបក្សក្រោយច្បាប់កើតឡើង ក៏លោកនៅតែសាទរដដែល និងសុខចិត្តលាលែងពីតំណែងប្រធានបក្ស ទៅធ្វើជាអនុប្រធានបក្សក៏បាន។
លោកបញ្ជាក់ដូច្នេះថា៖«ខ្ញុំគាំទ្រគំនិតលោក ហ៊ុន សែន ១០០ភាគរយ។ ច្បាប់នេះមិនប៉ះពាល់ដល់ខ្ញុំទេ ព្រោះខ្ញុំបានទទួលត្រូវបានក្រសួងមហាផ្ទៃ គេទទួលស្គាល់ហើយ។ តែច្បាប់នៅតែអនុវត្តលើរូបខ្ញុំទៀត ខ្ញុំក៏សុខចិត្តដែរ។ ខ្ញុំចិត្តទៅធ្វើជាអនុប្រធានបក្សក៏បាន មិនខ្វះទេអ្នកស្នេហាជាតិដែលអាចធ្វើជាប្រធានបក្សជំនួសខ្ញុំ»។
ផ្ទុយពីលោក ម៉ម សូណង់ដូ លោក សួន សេរីរដ្ឋា ប្រធានបក្សគណបក្សនយោបាយ ដែលមានសញ្ជាតិអាមេរិក បានសម្តែងការមិនគាំទ្រ ចំពោះគម្រោងនៃការកែប្រែច្បាប់ស្តីពីគណបក្សនយោបាយលើចំណុចនេះ។ ប្រធានបក្សអំណាចខ្មែររូបនេះ បានលើកឡើងថា ក្នុងកាលៈទេសៈនេះ ប្រទេសកម្ពុជា មិនគួរបង្កើតច្បាប់នេះទេ ដោយសារតែប្រទេសកម្ពុជាមិនទាន់មានឯករាជ្យ អធិបតេយ្យ ពិតប្រាកដ។ លោកបន្តថា ច្បាប់បក្សនយោបាយត្រង់ចំណុចនេះ អាចការកែប្រែបាន ល្គឹកណាប្រទេសកម្ពុជា មានឯករាជ្យ អធិបតេយ្យ អ្នកនយោបាយទាំងអស់មានចិត្តជាកីឡាករ ធ្វើនយោបាយដើម្បីគោរពតាមឆន្ទៈប្រជាពលរដ្ឋ នោះទើបច្បាបនេះមានប្រយោជន៍ដល់ប្រទេសជាតិ។
«ខ្ញុំយល់ថា ច្បាប់កំណត់ឲ្យបេក្ខជានជាប្រធានបក្ស ឬជានាយករដ្ឋមន្ត្រី មានសញ្ជាតិតែមួយ គឺវាអត់អាចទៅរួចទេ។ ខ្ញុំមិនគាំទ្រចំពោះចំណុច នេះ។ ខ្ញុំអត់ស្វាគមន៍ទេ ចំពោះកាលៈទេសៈហ្នឹង ព្រោះពេលនេះ មិនមែនជាពេល ដែលត្រូវកំណត់ សញ្ជាតិរបស់មេបក្សនយោបាយទេ។ កាលៈទេសៈនេះ ជាកាលៈទេសៈដែល ត្រូវដោះស្រាយបញ្ហា អធិបតេយ្យភាព បូរណភាពទឹកដី កំណត់ព្រំដែនឲ្យបានច្បាស់លាស់ កុំឲ្យមានការឈ្លានពានពីបរទេស កំណត់អត្តសញ្ញាណជាតិសាសន៍ ឲ្យបានត្រឹមត្រូវ គ្រប់គ្រងជនអន្តោប្រវេសន៍ឲ្យបានម៉ត់ចត់ ដើម្បីត្រៀមខ្លួនធ្វើសមាហរណកម្មចូលក្នុងសមាគមប្រជាជាតិអាស៊ាន។
ចំណែកឯ អ្នកនាំពាក្យគណបស្សសង្គ្រោះជាតិ លោក យឹម សុវណ្ណ ការមិនពេញចិត្តនឹងការលើកឡើងរបស់ សម្តេច ហ៊ុន ត្រង់ចំណុចនេះដែរ។ លោក អះអាងថា ប្រទេសកម្ពុជាត្រូវដោះស្រាយបញ្ហាអំពើពុករលួយ ការរំលោភសិទ្ធិមនុស្ស អំពើអយុត្តិធម៌ ប្រព័ន្ធតុលារ និងបញ្ហាទឹកដី មិនមែនការកំណត់ប្រធានបក្ស ឲ្យមានសញ្ញាតិមួយឬពីរនោះទេ។
អ្នកនាំពាក្យរូបនេះបានបញ្ជាក់ថា៖«ខ្ញុំមិនគាំទ្រទេ។ អ្វីដែលសំខាន់គឺ អាស្រ័យលើឆន្ទៈនយោបាយរបស់អ្នកនយោបាយ មិនមែនសំខាន់អាស្រ័យលើអ្នកនយោបាយមានសញ្ជាតិមួយឬពីរនោះទេ»។
ដោយឡែក លោក សូ ចន្ថា សាស្ត្រាចារ្យវិទ្យាសាស្ត្រនយោបាយ និងជាអ្នកតាមដានស្ថានការណ៍សង្គម បានមើលឃើញថា ផែនការនៃការកែប្រែច្បាប់នេះ គឺជាយុទ្ធសាស្ត្រនយោបាយរបស់បក្សកាន់អំណាច ដែលមិនចង់ឲ្យ ឯកឧត្តម សម រង្ស៊ី ដែលមានសញ្ជាតិបារាំងវិលត្រឡប់មកធ្វើជាប្រធានបក្សសង្គ្រោះជាតិវិញ។
សាស្ត្រាចារ្យរូបនេះបានបន្ថែមបែមនេះថា៖«ច្បាប់នេះគឺចង់ទប់ស្កាត់លោក សម រង្ស៊ី មិនឲ្យមកមកធ្វើជាប្រធានបក្សវិញ។ ម្យ៉ាងទៀត ច្បាប់នេះមិនត្រឹមតែហាមឃាត់ ប្រធានបក្សមិនឲ្យមានសសញ្ជាតិពីនោះទេ តែក៏អាចហាមឃាត់អ្នកនយោបាយ ដែលចង់ឈរឈ្មោះជាអ្នកតំណាងរាស្ត្រផងដែរ។ ប្រសិនបើច្បាប់នេះ មានចែងដូច្នេះមែន នោះនឹងរារាំងប្រជាពរដ្ឋខ្មែរនៅក្រៅប្រទេសមិនឲ្យចូលមកបម្រើជាតិ ឬអាចនិយាយថា ជាផ្តួលគួប្រជែងមុខការប្រកួត»។
Tag:
ច្បាប់
បក្សនយោបាយ
© រក្សាសិទ្ធិដោយ thmeythmey.com
«ប្រទានកម្ម»មានន័យដូចម្តេច?
11 ម៉ោង
