អន្តរជាតិ
សកម្មភាពបំពានចិននៅសមុទ្រចិនខាងត្បូង កំពុងទាក់ទាញអន្តរាគមន៍រដ្ឋខាងក្រៅកាន់តែច្រើន
×![]()
បើទោះបីជាមានការថ្កោលទោសចិនពីរដ្ឋពាក់ព័ន្ធអាស៊ានក្នុងការបំពាននៅក្នុងតំបន់ត្រួតស៊ីគ្នានៅក្នុងតំបន់ជម្លោះសមុទ្រចិនខាងត្បូងយ៉ាងណាក៏ដោយ ចិន នៅតែបន្តសកម្មភាពដ៏គឃ្លើនរបស់ខ្លួនជាឯកតោភាគីពុំមានខ្លាចក្រែងរដ្ឋណាមួយឡើយ។ ហើយសកម្មភាពហោះហើរនៅក្នុងតំបន់ជម្លោះចុងក្រោយ របស់ចិន កំពុងតែធ្វើឲ្យរដ្ឋអាស៊ានក្តៅក្រហាយខ្លាំង និង សហគមន៍អន្តរជាតិ ក៏កំពុងដាក់ការចាប់អារម្មណ៍ខ្លាំងក្នុងការចូលរួមចំណែកប្រឆាំងចិន។
កាលពីថ្ងៃទី០៦ មករា កន្លងទៅ រដ្ឋាភិបាលក្រុងប៉េកាំង បានបញ្ជូនយន្តហោះរបស់ខ្លួនបន្ថែម បន្ទាប់ពី បានហោះហើរកាលពីថ្ងៃទី០២ ខែមករា កន្លងទៅ ទៅកាន់ថ្មប៉ប្រះ Fiery Cross ដែលស្ថិតនៅក្នុងបណ្តុំកោះស្ព្រាតលីដែលជាផ្នែកមួយនៃតំបន់ជម្លោះសមុទ្រចិនខាងត្បូង។ ការបញ្ជូនយន្តហោះបន្តបន្ទាប់គ្នាទៅកាន់តំបន់ដែលកំពុងតែមានជម្លោះ ត្រូវបានរដ្ឋអាស៊ានចាត់ទុកថា ជាការគំរាមកំហែងដល់សន្តិសុខ និងសេរីភាពនៃការហោះហើរ និងនាវាចរណ៍នៅក្នុងតំបន់ ជម្លោះ។
ដោយសារតែបញ្ហានេះ វៀតណាម បានចេញសេចក្តីថ្លែងការណ៍ពីរលើកក្នុងសបា្តហ៍នេះ ដើម្បីថ្កោលទោសចិន និងថែមទាំងបានទាមទារឲ្យចិន បញ្ឈប់សកម្មភាពរបស់ខ្លួនជាបន្ទាន់ក្នុងតំបន់ជម្លោះ។ វៀតណាម បានចាត់ទុកសកម្មភាព ចិនថា ជាការគំរាមកំហែងសន្តិភាព សន្តិសុខ និងបំពានដែនអធិបតេយ្យទាំងស្រុង។
ជាមួយនឹងប្រតិកម្មនេះ ហ្វីលីពីន ជារដ្ឋពាក់ព័ន្ធនៃជម្លោះ និងក៏ជាដៃគូដ៏ខ្លាំងក្លារបស់វៀតណាមក្នុងការប្រឆាំងជាមួយចិន ក៏បានចេញមុខប្រតិកម្មផងដែរកាលពីថ្ងៃទី០៦ ខែមករា។ លោក Charles Jose អ្នកនាំពាក្យក្រសួងការបរទេសហ្វីលីពីន បានអះអាងថា ហ្វីលីពីន ក៏គ្រោងនឹងចេញសេចក្តីថ្លែងការណ៍ការទូតមួយជាផ្លូវការ ដូចវៀតណាម ដើម្បីថ្កោលទោសសកម្មភាពចិនផងដែរ។លោក Charles Jose បានបន្ថែមទៀតថា វាគឺជារឿងដ៏គួរឲ្យខ្លាច ដែលចិន នឹងអាចគ្រប់គ្រងសមុទ្រ ចិនខាងត្បូង ហើយវានឹងប៉ះពាល់ដល់សេរីភាពនៃការធ្វើនាវាចរណ៍ និងការហោះហើរទៀតផង។
សូមបញ្ជាក់ផងដែរថា ជម្លោះសមុទ្រចិនខាងត្បូង គឺជាជម្លោះដែនអធិបតេយ្យរវាងរដ្ឋអាស៊ានដូចជា ព្រុយណេ ម៉ាឡេស៊ី ហ្វីលីពីន និងវៀតណាម ជាមួយនឹងចិន។ ជម្លោះនេះ បានអូសបន្លាយជាច្រើន ទសវត្សរ៍ហើយ ដ្បិតចិន បានទាមទារស្ទើរតែតំបន់ទាំងស្រុងតាមកត្តាប្រវត្តិសាស្ត្រ ខណៈរដ្ឋអាស៊ាន ទាមទារដោយយោងតាមច្បាប់អន្តរជាតិ។
អ្វីដែលគួរកត់សម្គាល់នោះ ការបន្តសកម្មភាពរបស់ចិនរួមទាំងការបន្ថែមសកម្មភាពស៊ីវិល និងការសាងសង់កោះសិប្បនិម្មិតនៅក្នុងតំបន់ជម្លោះសមុទ្រចិនខាងត្បូង មិនត្រឹមតែធ្វើឲ្យរដ្ឋពាក់ព័ន្ធអាស៊ាន ប្រតិកម្មខ្លាំងប៉ុណ្ណោះនោះទេ តែវាថែមទាំងកំពុងតែទាក់ទាញឲ្យរដ្ឋខាងក្រៅលូកដៃចូលកាន់តែស្រប ច្បាប់។ មានន័យថា បើចិន កាន់តែរឹតត្បិតខ្លាំងនៅក្នុងតំបន់ជម្លោះតាមរយៈការចូលទៅគ្រប់គ្រងនៅតំបន់នោះ នោះរដ្ឋខាងក្រៅដែលមានគោលនយោបាយការបរទេសប្រឆាំងចិន នឹងឆ្លៀតឱកាសដើម្បី ចូលអន្តរាគមន៍។
កន្លងមក អាមេរិក និងអូស្ត្រាលី បានប្រតិបត្តិការដោយជោគជ័យក្នុងការបញ្ជូននាវាចម្បាំង នាវាល្បាត យន្តហោះស៊ើបការណ៍និង យន្តហោះទម្លាក់គ្រាប់នៅក្នុងតំបន់ជម្លោះសមុទ្រចិនខាងត្បូង។ ប្រតិបត្តិការនេះ ត្រូវបានរដ្ឋទាំងពីរ ចាត់ទុកថា ជាការអនុវត្តសិទ្ធិសេរីភាពនៃការហោះហើរ និងនាវាចរណ៍។ ជុំវិញប្រតិបត្តិការនេះដែរ អាមេរិក ក៏បានប្រកាសថា នឹងបញ្ជូននាវាល្បាតរបស់ខ្លួនរៀងរាល់ត្រីមាសម្តង មកកាន់តំបន់ជម្លោះសមុទ្រចិនខាងត្បូង។ តែដោយសារ គោលនយោបាយកាត់បន្ថយនាវាចម្បាំង របស់រដ្ឋបាលលោកប្រធានាធិបតី បារ៉ាក់ អូបាម៉ា ប្រតិបត្តិការនោះ ត្រូវបានពន្យារពេល។
យ៉ាងណាក៏ដោយ ដោយសារតែបញ្ហានេះ ប្រធានសភាអាមេរិក លោក Paul Ryan បានរិះគន់ រដ្ឋបាលលោក អូបាម៉ា និងទទួចឲ្យមានការបញ្ជូននាវាល្បាតបន្ថែមដើម្បីធានានូវតុល្យការអំណាចនៅក្នុង តំបន់ជម្លោះសមុទ្រចិនខាងត្បូង។
សម្រាប់អង់គ្លេសដែលកំពុងតែចងសម្ព័ន្ធមេត្រីជាមួយចិនវិញ មិនហ៊ានចេញមុខប្រឆាំងចិនខ្លាំងនោះទេ តែបានប្រលូកពាក្យសម្តីមួយចំនួនលើបញ្ហាសមុទ្រចិនខាងត្បូងដែរ។ កាលពីថ្ងៃទី៧ ខែមករា លោក Philip Hammond បានចាត់ទុកសកម្មភាពទាំងឡាយណាដែលរឹតបន្តឹងលើសេរីភាពនៃការហោះហើរ និងនាវាចរណ៍តាមដែនសមុទ្រចិនខាងត្បូង គឺជាសញ្ញាមិនល្អនោះទេ។ ការអះអាងបែបនេះ ធ្វើឡើងក្នុងដំណើរទស្សនកិច្ចរបស់លោកទៅកាន់ហ្វីលីពីន៕
កាលពីថ្ងៃទី០៦ មករា កន្លងទៅ រដ្ឋាភិបាលក្រុងប៉េកាំង បានបញ្ជូនយន្តហោះរបស់ខ្លួនបន្ថែម បន្ទាប់ពី បានហោះហើរកាលពីថ្ងៃទី០២ ខែមករា កន្លងទៅ ទៅកាន់ថ្មប៉ប្រះ Fiery Cross ដែលស្ថិតនៅក្នុងបណ្តុំកោះស្ព្រាតលីដែលជាផ្នែកមួយនៃតំបន់ជម្លោះសមុទ្រចិនខាងត្បូង។ ការបញ្ជូនយន្តហោះបន្តបន្ទាប់គ្នាទៅកាន់តំបន់ដែលកំពុងតែមានជម្លោះ ត្រូវបានរដ្ឋអាស៊ានចាត់ទុកថា ជាការគំរាមកំហែងដល់សន្តិសុខ និងសេរីភាពនៃការហោះហើរ និងនាវាចរណ៍នៅក្នុងតំបន់ ជម្លោះ។
ដោយសារតែបញ្ហានេះ វៀតណាម បានចេញសេចក្តីថ្លែងការណ៍ពីរលើកក្នុងសបា្តហ៍នេះ ដើម្បីថ្កោលទោសចិន និងថែមទាំងបានទាមទារឲ្យចិន បញ្ឈប់សកម្មភាពរបស់ខ្លួនជាបន្ទាន់ក្នុងតំបន់ជម្លោះ។ វៀតណាម បានចាត់ទុកសកម្មភាព ចិនថា ជាការគំរាមកំហែងសន្តិភាព សន្តិសុខ និងបំពានដែនអធិបតេយ្យទាំងស្រុង។
ជាមួយនឹងប្រតិកម្មនេះ ហ្វីលីពីន ជារដ្ឋពាក់ព័ន្ធនៃជម្លោះ និងក៏ជាដៃគូដ៏ខ្លាំងក្លារបស់វៀតណាមក្នុងការប្រឆាំងជាមួយចិន ក៏បានចេញមុខប្រតិកម្មផងដែរកាលពីថ្ងៃទី០៦ ខែមករា។ លោក Charles Jose អ្នកនាំពាក្យក្រសួងការបរទេសហ្វីលីពីន បានអះអាងថា ហ្វីលីពីន ក៏គ្រោងនឹងចេញសេចក្តីថ្លែងការណ៍ការទូតមួយជាផ្លូវការ ដូចវៀតណាម ដើម្បីថ្កោលទោសសកម្មភាពចិនផងដែរ។លោក Charles Jose បានបន្ថែមទៀតថា វាគឺជារឿងដ៏គួរឲ្យខ្លាច ដែលចិន នឹងអាចគ្រប់គ្រងសមុទ្រ ចិនខាងត្បូង ហើយវានឹងប៉ះពាល់ដល់សេរីភាពនៃការធ្វើនាវាចរណ៍ និងការហោះហើរទៀតផង។
សូមបញ្ជាក់ផងដែរថា ជម្លោះសមុទ្រចិនខាងត្បូង គឺជាជម្លោះដែនអធិបតេយ្យរវាងរដ្ឋអាស៊ានដូចជា ព្រុយណេ ម៉ាឡេស៊ី ហ្វីលីពីន និងវៀតណាម ជាមួយនឹងចិន។ ជម្លោះនេះ បានអូសបន្លាយជាច្រើន ទសវត្សរ៍ហើយ ដ្បិតចិន បានទាមទារស្ទើរតែតំបន់ទាំងស្រុងតាមកត្តាប្រវត្តិសាស្ត្រ ខណៈរដ្ឋអាស៊ាន ទាមទារដោយយោងតាមច្បាប់អន្តរជាតិ។
អ្វីដែលគួរកត់សម្គាល់នោះ ការបន្តសកម្មភាពរបស់ចិនរួមទាំងការបន្ថែមសកម្មភាពស៊ីវិល និងការសាងសង់កោះសិប្បនិម្មិតនៅក្នុងតំបន់ជម្លោះសមុទ្រចិនខាងត្បូង មិនត្រឹមតែធ្វើឲ្យរដ្ឋពាក់ព័ន្ធអាស៊ាន ប្រតិកម្មខ្លាំងប៉ុណ្ណោះនោះទេ តែវាថែមទាំងកំពុងតែទាក់ទាញឲ្យរដ្ឋខាងក្រៅលូកដៃចូលកាន់តែស្រប ច្បាប់។ មានន័យថា បើចិន កាន់តែរឹតត្បិតខ្លាំងនៅក្នុងតំបន់ជម្លោះតាមរយៈការចូលទៅគ្រប់គ្រងនៅតំបន់នោះ នោះរដ្ឋខាងក្រៅដែលមានគោលនយោបាយការបរទេសប្រឆាំងចិន នឹងឆ្លៀតឱកាសដើម្បី ចូលអន្តរាគមន៍។
កន្លងមក អាមេរិក និងអូស្ត្រាលី បានប្រតិបត្តិការដោយជោគជ័យក្នុងការបញ្ជូននាវាចម្បាំង នាវាល្បាត យន្តហោះស៊ើបការណ៍និង យន្តហោះទម្លាក់គ្រាប់នៅក្នុងតំបន់ជម្លោះសមុទ្រចិនខាងត្បូង។ ប្រតិបត្តិការនេះ ត្រូវបានរដ្ឋទាំងពីរ ចាត់ទុកថា ជាការអនុវត្តសិទ្ធិសេរីភាពនៃការហោះហើរ និងនាវាចរណ៍។ ជុំវិញប្រតិបត្តិការនេះដែរ អាមេរិក ក៏បានប្រកាសថា នឹងបញ្ជូននាវាល្បាតរបស់ខ្លួនរៀងរាល់ត្រីមាសម្តង មកកាន់តំបន់ជម្លោះសមុទ្រចិនខាងត្បូង។ តែដោយសារ គោលនយោបាយកាត់បន្ថយនាវាចម្បាំង របស់រដ្ឋបាលលោកប្រធានាធិបតី បារ៉ាក់ អូបាម៉ា ប្រតិបត្តិការនោះ ត្រូវបានពន្យារពេល។
យ៉ាងណាក៏ដោយ ដោយសារតែបញ្ហានេះ ប្រធានសភាអាមេរិក លោក Paul Ryan បានរិះគន់ រដ្ឋបាលលោក អូបាម៉ា និងទទួចឲ្យមានការបញ្ជូននាវាល្បាតបន្ថែមដើម្បីធានានូវតុល្យការអំណាចនៅក្នុង តំបន់ជម្លោះសមុទ្រចិនខាងត្បូង។
សម្រាប់អង់គ្លេសដែលកំពុងតែចងសម្ព័ន្ធមេត្រីជាមួយចិនវិញ មិនហ៊ានចេញមុខប្រឆាំងចិនខ្លាំងនោះទេ តែបានប្រលូកពាក្យសម្តីមួយចំនួនលើបញ្ហាសមុទ្រចិនខាងត្បូងដែរ។ កាលពីថ្ងៃទី៧ ខែមករា លោក Philip Hammond បានចាត់ទុកសកម្មភាពទាំងឡាយណាដែលរឹតបន្តឹងលើសេរីភាពនៃការហោះហើរ និងនាវាចរណ៍តាមដែនសមុទ្រចិនខាងត្បូង គឺជាសញ្ញាមិនល្អនោះទេ។ ការអះអាងបែបនេះ ធ្វើឡើងក្នុងដំណើរទស្សនកិច្ចរបស់លោកទៅកាន់ហ្វីលីពីន៕
© រក្សាសិទ្ធិដោយ thmeythmey.com
«ប្រទានកម្ម»មានន័យដូចម្តេច?
5 ម៉ោង
