អន្តរជាតិ
នយោបាយអន្តរជាតិ
ស្ថាប័នកំពូលអាមេរិក កំពុងរង្គោះរង្គើរគ្នា ដ្បិតចិនកំពុងកើនអំណាចនៅសមុទ្រចិនខាងត្បូង
×
បើទោះជាអាមេរិក មិនមែនជាភាគីពាក់ព័ន្ធនៃជម្លោះសមុទ្រចិនខាងត្បូងក៏ដោយ អាមេរិក ត្រូវបានគេ មើលឃើញថាជាតួអង្គមួយដ៏សំខាន់ដែលប្រឆាំងនឹងគោលនយោបាយវាតទីរបស់ចិនក្នុងតំបន់ជម្លោះ។ តែប៉ុន្មានខែចុងក្រោយនេះអាមេរិក បានអវត្តមានក្នុងការបញ្ជួននាវាល្បាតរបស់ខ្លួនមកកាន់តំបន់ជម្លោះ ខណៈចិនកំពុងតែបន្តសកម្មភាពរបស់ខ្លួនកាន់តែខ្លាំង ដែលអវត្តមាននេះ បានទទួលការរិះគន់ពីស្ថាប័ន ពាក់ព័ន្ធកំពូលរបស់អាមេរិកខ្លួនឯងផ្ទាល់។
នៅថ្ងៃទី០៨ មករា ម្សិលមិញ ប្រធានរដ្ឋសភាអាមេរិកចេញពីបក្សសាធារណៈរដ្ឋលោក ប៉ូល រ្យ៉ាន (Paul Ryan) បានរិះគន់រដ្ឋបាលរបស់លោកប្រធានាធិបតី បារ៉ាក់ អូបាម៉ា ដែលបានយឺតយ៉ាវក្នុងការប្រតិ បត្តិការនូវនាវាល្បាតទៅកាន់សមុទ្រចិនខាងត្បូង ដោយសារគោលនយោបាយកាត់បន្ថយនាវារបស់លោកអូបាម៉ា។ ការរិះគន់នេះ ធ្វើឡើងក្រោយពីចិន បានបញ្ជូនយន្តហោះរបស់ខ្លួនទៅកាន់តំបន់ ជម្លោះសមុទ្រចិនខាងត្បូងជាបន្តបន្ទាប់ដែលបានគំរាមកំហែងដល់សិទ្ធិសេរីភាពនៃការហោះហើរ។
សកម្មភាពវាតទីរបស់រដ្ឋាភិបាលក្រុងប៉េកាំងនៅក្នុងតំបន់ជម្លោះសមុទ្រចិនខាងត្បូង កំពុងតែក្លាយជា ប្រធានបទក្តៅមួយដែលធ្វើឲ្យមានការរង្គោះរង្គើរគ្នានៅក្នុងស្ថាប័នពាក់ព័ន្ធនៃរដ្ឋាភិបាលក្រុងវ៉ាស៊ិនតោន។ ហើយចុងក្រោយនេះ កាលពីថ្ងៃទី០៦ មករា កន្លងទៅ រដ្ឋាភិបាលក្រុងប៉េកាំង បានបញ្ជូនយន្តហោះរបស់ខ្លួនបន្ថែម បន្ទាប់ពី បានហោះហើរកាលពីថ្ងៃទី០២ ខែមករា កន្លងទៅ ទៅកាន់ថ្មប៉ប្រះ Fiery Cross ដែលស្ថិតនៅក្នុងបណ្តុំកោះស្ព្រាតលីដែលជាផ្នែកមួយនៃតំបន់ជម្លោះសមុទ្រចិនខាងត្បូង។ រដ្ឋពាក់ព័ន្ធអាស៊ានដែលជាសម្ព័ន្ធមិត្តអាមេរិករួមមានវៀតណាម និងហ្វីលីពីន បានថ្កោលទោស និងចាត់ទុកសកម្មភាពចិនថាបានគំរាមកំហែងសន្តិសុខក្នុងតំបន់ និងសិទ្ធិសេរីភាពនៃការហោះហើរ និងនាវាចរណ៍។ តែរដ្ឋាភិបាលអាមេរិក មិនបានបង្ហាញពីចំណាត់ការណាមួយដើម្បីឆ្លើយតបទៅ នឹង សកម្មភាពដ៏គឃ្លើនរបស់រដ្ឋាភិបាលក្រុងចិននៅក្នុងតំបន់ជម្លោះនោះទេ។
ជុំវិញបញ្ហានេះ លោក ប៉ូល រ្យ៉ាន បានរិះគន់រដ្ឋបាលលោកបារ៉ាក់ អូបាម៉ាយ៉ាងខ្លាំងពីគោលនយោ បាយកាត់បន្ថយនៃការបញ្ជូននាវាល្បាត ជាពិសេសទៅកាន់សមុទ្រចិនខាងត្បូងដើម្បីធានាពីតុល្យការ នៃអំណាចជាមួយនឹងចិន។ លោក ប៉ូល បានបន្ថែមទៀតថា ភាពអសកម្មនេះ បានបង្ហាញថា អាមេរិក ពិតជាត្រូវការកងទ័ព និងទាហានជើងទឹកដ៏រឹងម៉ាំ និងគោលនយោបាយការបរទេសមួយពិតប្រាកដដែលរដ្ឋាភិបាលបច្ចុប្បន្ន មិនមាន។
ឆ្លៀតឱកាសនេះ បេក្ខភាពប្រធានាធិបតីបក្សសាធារណៈរដ្ឋ និងជាសមាជិកព្រឹទ្ធសភាអាមេរិកលោក Marco Rubio បានប្រលូកពាក្យសម្តីថា ប្រសិនបើ លោក ត្រូវបានជ្រើសរើសជាប្រធានាធិបតី លោក នឹងបញ្ជូននាវាបន្ថែម ទៅកាន់សមុទ្រចិនខាងត្បូងដើម្បីប្រជែងនឹងចិន ដោយសហការជាមួយនឹង សម្ព័ន្ធមិត្តនៅក្នុងតំបន់ផងដែរ។
សូមបញ្ជាក់ផងដែរថា ជម្លោះសមុទ្រចិនខាងត្បូង គឺជាជម្លោះដែនអធិបតេយ្យរវាងរដ្ឋអាស៊ានដូចជា ព្រុយណេ ម៉ាឡេស៊ី ហ្វីលីពីន និងវៀតណាម ជាមួយនឹងចិន។ ជម្លោះនេះ បានអូសបន្លាយជាច្រើន ទសវត្សរ៍ហើយ ដ្បិតចិន បានទាមទារស្ទើរតែតំបន់ទាំងស្រុងតាមកត្តាប្រវត្តិសាស្ត្រ ខណៈរដ្ឋអាស៊ាន ទាមទារដោយយោងតាមច្បាប់អន្តរជាតិ។
កាលពីចុងឆ្នាំ២០១៥ កន្លងទៅ រដ្ឋាភិបាលក្រុងវ៉ាស៊ិនតោន ក៏បានបញ្ជូននាវាល្បាតរបស់ខ្លួនក្រោម ហេតុផលនៃការអនុវត្តសិទ្ធិសេរីភាពនៃការធ្វើនាវាចរណ៍អន្តរជាតិនៅក្នុងសមុទ្រចិនខាងត្បូងដែលក្បែរនឹងកោះសិប្បនិម្មិតដែលបានសាងសង់នៅក្នុងតំបន់ជម្លោះផងដែរ។ ហើយអាមេរិក ក៏បានសន្យាថានឹងបញ្ជូននាវាល្បាតរៀងរាល់ត្រីមាសម្តងផងដែរ។ តែចុងក្រោយនេះគេមិនទាន់ឃើញមាន វត្តមាន នាវាអាមេរិកណាមួយ មកកាន់សមុទ្រចិនខាងត្បូងនៅឡើយនោះទេ៕
© រក្សាសិទ្ធិដោយ thmeythmey.com