អន្តរជាតិ
មជ្ឈត្តការនៃតុលាការអចិន្ត្រៃយ៍ពិតជាអាចជួយបន្ធូរបន្ថយជម្លោះសមុទ្រចិនខាងត្បូង?
ទីស្នាក់ការមជ្ឈត្តការនៃតុលាការអន្តរជាតិ (PCA) នៅក្នុងទីក្រុងឡាអេ ប្រទេសហូឡង់
×![]()
ដោយ: ថ្មីៗ
ជម្លោះសមុទ្រចិនខាងត្បូង បានក្លាយជាសំណុំរឿងក្នុងតំបន់ដ៏ស្មុគស្មាញ និងពិបាករកដំណោះស្រាយដែលអាចទទួលយកបានសម្រាប់ភាគីជម្លោះទាំងអស់។ ទាំងការដោះស្រាយជាលក្ខណៈទ្វេភាគី និង ទាំងការដោះស្រាយពហុភាគី សុទ្ធសឹងតែមិនអាចធ្វើទៅបាន ដ្បិតមានការជំទាស់ពីរដ្ឋទាមទារក្នុងតំបន់ ជម្លោះ។ សហគមន៍អន្តរជាតិ តែងតែជំរុញឲ្យមានការដោះស្រាយគ្នាតាមមធ្យោបាយច្បាប់ និងពិសេស នោះភាគីទាមទារគួរដោះស្រាយតាមរយៈមជ្ឈត្តការនៃតុលាការអន្តរជាតិ។ តើមជ្ឈត្តការអន្តរជាតិ ពិតជា ជួយដោះស្រាយបញ្ហានេះដែរឬយ៉ាងណា?
ពិតប្រាកដណាស់ជម្រើសដែលស្របច្បាប់ និងត្រឹមត្រូវបំផុតក្នុងការដោះស្រាយជម្លោះសមុទ្រចិន ខាងត្បូងដើម្បីអាចបញ្ជៀសពីការប្រឈមមុខផ្នែកយោធា ឬយោធាតូបនីយកម្ម គឺជាការដោះស្រាយ ក្រោមច្បាប់អន្តរជាតិ។ ក៏ប៉ុន្តែអ្វីដែលជាអ្វីបញ្ហា និងជាចំណុចរាំងស្ទះនៃការដោះស្រាយនៃជម្លោះនោះ គឺរដ្ឋទាមទារអាស៊ានដែលរួមមានព្រុយណេ ម៉ាឡេស៊ី ហ្វីលីពីន និងវៀតណាម យោងអំណេះអំណាង ច្បាប់អន្តរជាតិមកដោះស្រាយ ខណៈ ចិន ជារដ្ឋទាមទារស្ទើរតែទាំងស្រុងយោងតាមកត្តាប្រវត្តិសាស្ត្រតាំងយូរយារណាស់មកហើយនោះ។
កន្លងមក ដោយសារអវត្តមាននៃដំណោះស្រាយរួមគ្នា បានបើកផ្លូវឲ្យចិន បន្តគោលនយោបាយវាតទី ក្នុងតំបន់ជម្លោះដោយរួមទាំងការសាងសង់កោះសិប្បនិម្មិត និងរោងចក្របូមប្រេងផ្សេងៗ ដែលបានបំពានទៅលើ តំបន់ទាមទារដែលរដ្ឋអាស៊ានបានទាមទារផងដែរនោះ។ ជាមួយគ្នាហ្វីលីពីនដែលរដ្ឋពាក់ព័ន្ធដែល អាចទុកថាអង់អាចជាងគេ បានប្តឹងប្រឆាំងចិនដែលបំពានអធិបតេយ្យខ្លួនទៅកាន់មជ្ឈត្តការនៃតុលាការអន្តរជាតិ។
១.តើមជ្ឈត្តការនៃតុលាការអន្តរជាតិ មានយុត្តាធិការអ្វីខ្លះក្នុងការដោះស្រាយជម្លោះ?
មជ្ឈត្តការនៃតុលាការអន្តរជាតិ គឺជាអង្គការអន្តររដ្ឋាភិបាលមួយដែលមានត្រូវបង្កើតដោយសន្ធិសញ្ញា មួយក្នុងឆ្នាំ១៨៩៩ ។ មានទីតាំងក្នុងក្រុងឡាអេ នៃប្រទេសហូឡង់ តុលារការនេះ ផ្តល់សេវាកម្ម ក្នុងការដោះស្រាយជម្លោះផ្សេងៗចំពោះសហគមន៍អន្តរជាតិដោយរួមបញ្ចូលទាំងជម្លោះដែនសមុទ្រផងដែរ។
ក្នុងឆ្នាំ២០១៣ ហ្វីលីពីន បានសម្រេចប្តឹងចិនទៅកាន់មជ្ឈត្តការអន្តរជាតិដោយបានចោទចិនថា បានរំលោភលើតំបន់សេដ្ឋកិច្ចផ្តាច់មុខ(EEZ)របស់ខ្លួនដែលបានកំណត់ដោយអនុសញ្ញាស្តីពីច្បាប់សមុទ្រឆ្នាំ១៩៨២។ តែចិន បានបដិសេធមិនចូលរួមក្នុងដំណើរការ នៃការជំនុំជម្រះនេះនោះទេ។ បើទោះបីជាគ្មានវត្តមានចិនចូលរួមក៏ដោយ នៅចុងឆ្នាំ២០១៥ មជ្ឈត្តករនៃមជ្ឈត្តការនៃតុលាការអន្តរជាតិបានប្រកាសពីយុត្តិការក្នុងការជំនុំជម្រះបញ្ហានេះតាមបណ្តឹងរបស់ហ្វីលីពីនថាតើសកម្មភាពរបស់ចិនពិតជាបានបំពានអធិបតេយ្យរបស់ហ្វីលីពីនឬយ៉ាងណា។ ការសួរដេញដោលឬជំនុំជម្រះចុងក្រោយ ត្រូវបានធ្វើឡើងកាលពីថ្ងៃទី៣០ ខែវិច្ឆិកា ឆ្នាំ២០១៥ ហើយ ការប្រកាសមជ្ឈត្តវិនិច្ឆ័យនៃសំណុំរឿង នេះ អាចត្រូវប្រកាសនៅឆ្នាំ២០១៦នេះ ពោលគឺនៅពេលតុលាការបានពិនិត្យចប់សព្វគ្រប់ចំពោះភស្តុ តាងរបស់ហ្វីលីពីនទាំងផ្ទាល់មាត់ និងជាអត្ថបទ។
២. មជ្ឈត្តវិនិច្ឆ័យអាចបញ្ឈប់សកម្មភាពរបស់ចិនឬទេ?
បើយោងតាមអនុញ្ញាស្តីពីច្បាប់សមុទ្រ សេចក្តីសម្រេចរបស់មជ្ឈត្តការអន្តរជាតិ គឺមានលក្ខណៈចាប់ បង្ខំ ទោះចិនអវត្តមានក៏ដោយ។ តែបើទោះបីជាតុលាការរកឃើញថា ចិន បានរំលោភបំពាននឹងដែន អធិបតេយ្យហ្វីលីពីនក៏ ដោយ សេចក្តីសម្រេចនោះ មិនមានអ្វីឡើយសម្រាប់ចិន ដ្បិតចិន មិនដែល ទទួលស្គាល់សវនការនៃ ការជំនុំជម្រះនោះម្តងណានោះទេ។ មួយវិញទៀតនោះ មជ្ឈត្តការនៃតុលា ការអន្តរជាតិ ក៏មិនមានវិធានការក្នុងការចាប់បង្ខំឲ្យចិន អនុវត្តផងដែរ។ ក៏ប៉ុន្តែអ្វីដែលហ្វីលីពីន អាច ចំណេញក្នុងនីតិវិធីមួយនេះ នោះគឺបើចិន ពិតជាបានបំពានមែននោះ ចិន នឹងត្រូវបាត់បង់កេរ្តិ៍ឈ្មោះ ក្នុងឆាកអន្តរជាតិ ជាពិសេសលើការអនុវត្តច្បាប់។
សូមបញ្ជាក់ផងដែរថា ភាពតានតឹងសមុទ្រចិនខាងកំពុងតែឡើងកម្តៅកាន់តែខ្លាំងក្នុងរយៈពេលចុងក្រោយនេះ តែវាមិនមែនជាការប្រឈមគ្នាមុខគ្នារវាងចិន និងរដ្ឋពាក់ព័ន្ធនៃជម្លោះនោះទេ។ វាគឺជាការ ផ្គើនដាក់គ្នារវាងអាមេរិកជារដ្ឋខាងក្រៅ និងចិន ដោយអាមេរិក បានបញ្ជូននាវាល្បាត និងនាវាចម្បាំងមកកាន់តំបន់ជម្លោះក្រោមហេតុផលនៃការប្រើប្រាស់សិទ្ធិសេរីភាពដែនសមុទ្រ ខណៈចិន នៅបន្តសាងសង់កោះសិប្បនិម្មិត និងព្រលានយន្តហោះ ។ ហើយ ប៉ុន្មានថ្ងៃចុងក្រោយ តៃវ៉ាន់ និងអាមេរិក ក៏បានចោទចិន ថាបានបំពាក់ប្រព័ន្ធមីស៊ីលដែលកម្ទេចទាំងនាវា និងយន្តហោះនៅក្នុងកោះ Woody ដែលផ្នែកមួយនៃតំបន់ជម្លោះទៀតផង៕
ពិតប្រាកដណាស់ជម្រើសដែលស្របច្បាប់ និងត្រឹមត្រូវបំផុតក្នុងការដោះស្រាយជម្លោះសមុទ្រចិន ខាងត្បូងដើម្បីអាចបញ្ជៀសពីការប្រឈមមុខផ្នែកយោធា ឬយោធាតូបនីយកម្ម គឺជាការដោះស្រាយ ក្រោមច្បាប់អន្តរជាតិ។ ក៏ប៉ុន្តែអ្វីដែលជាអ្វីបញ្ហា និងជាចំណុចរាំងស្ទះនៃការដោះស្រាយនៃជម្លោះនោះ គឺរដ្ឋទាមទារអាស៊ានដែលរួមមានព្រុយណេ ម៉ាឡេស៊ី ហ្វីលីពីន និងវៀតណាម យោងអំណេះអំណាង ច្បាប់អន្តរជាតិមកដោះស្រាយ ខណៈ ចិន ជារដ្ឋទាមទារស្ទើរតែទាំងស្រុងយោងតាមកត្តាប្រវត្តិសាស្ត្រតាំងយូរយារណាស់មកហើយនោះ។
កន្លងមក ដោយសារអវត្តមាននៃដំណោះស្រាយរួមគ្នា បានបើកផ្លូវឲ្យចិន បន្តគោលនយោបាយវាតទី ក្នុងតំបន់ជម្លោះដោយរួមទាំងការសាងសង់កោះសិប្បនិម្មិត និងរោងចក្របូមប្រេងផ្សេងៗ ដែលបានបំពានទៅលើ តំបន់ទាមទារដែលរដ្ឋអាស៊ានបានទាមទារផងដែរនោះ។ ជាមួយគ្នាហ្វីលីពីនដែលរដ្ឋពាក់ព័ន្ធដែល អាចទុកថាអង់អាចជាងគេ បានប្តឹងប្រឆាំងចិនដែលបំពានអធិបតេយ្យខ្លួនទៅកាន់មជ្ឈត្តការនៃតុលាការអន្តរជាតិ។
១.តើមជ្ឈត្តការនៃតុលាការអន្តរជាតិ មានយុត្តាធិការអ្វីខ្លះក្នុងការដោះស្រាយជម្លោះ?
មជ្ឈត្តការនៃតុលាការអន្តរជាតិ គឺជាអង្គការអន្តររដ្ឋាភិបាលមួយដែលមានត្រូវបង្កើតដោយសន្ធិសញ្ញា មួយក្នុងឆ្នាំ១៨៩៩ ។ មានទីតាំងក្នុងក្រុងឡាអេ នៃប្រទេសហូឡង់ តុលារការនេះ ផ្តល់សេវាកម្ម ក្នុងការដោះស្រាយជម្លោះផ្សេងៗចំពោះសហគមន៍អន្តរជាតិដោយរួមបញ្ចូលទាំងជម្លោះដែនសមុទ្រផងដែរ។
ក្នុងឆ្នាំ២០១៣ ហ្វីលីពីន បានសម្រេចប្តឹងចិនទៅកាន់មជ្ឈត្តការអន្តរជាតិដោយបានចោទចិនថា បានរំលោភលើតំបន់សេដ្ឋកិច្ចផ្តាច់មុខ(EEZ)របស់ខ្លួនដែលបានកំណត់ដោយអនុសញ្ញាស្តីពីច្បាប់សមុទ្រឆ្នាំ១៩៨២។ តែចិន បានបដិសេធមិនចូលរួមក្នុងដំណើរការ នៃការជំនុំជម្រះនេះនោះទេ។ បើទោះបីជាគ្មានវត្តមានចិនចូលរួមក៏ដោយ នៅចុងឆ្នាំ២០១៥ មជ្ឈត្តករនៃមជ្ឈត្តការនៃតុលាការអន្តរជាតិបានប្រកាសពីយុត្តិការក្នុងការជំនុំជម្រះបញ្ហានេះតាមបណ្តឹងរបស់ហ្វីលីពីនថាតើសកម្មភាពរបស់ចិនពិតជាបានបំពានអធិបតេយ្យរបស់ហ្វីលីពីនឬយ៉ាងណា។ ការសួរដេញដោលឬជំនុំជម្រះចុងក្រោយ ត្រូវបានធ្វើឡើងកាលពីថ្ងៃទី៣០ ខែវិច្ឆិកា ឆ្នាំ២០១៥ ហើយ ការប្រកាសមជ្ឈត្តវិនិច្ឆ័យនៃសំណុំរឿង នេះ អាចត្រូវប្រកាសនៅឆ្នាំ២០១៦នេះ ពោលគឺនៅពេលតុលាការបានពិនិត្យចប់សព្វគ្រប់ចំពោះភស្តុ តាងរបស់ហ្វីលីពីនទាំងផ្ទាល់មាត់ និងជាអត្ថបទ។
២. មជ្ឈត្តវិនិច្ឆ័យអាចបញ្ឈប់សកម្មភាពរបស់ចិនឬទេ?
បើយោងតាមអនុញ្ញាស្តីពីច្បាប់សមុទ្រ សេចក្តីសម្រេចរបស់មជ្ឈត្តការអន្តរជាតិ គឺមានលក្ខណៈចាប់ បង្ខំ ទោះចិនអវត្តមានក៏ដោយ។ តែបើទោះបីជាតុលាការរកឃើញថា ចិន បានរំលោភបំពាននឹងដែន អធិបតេយ្យហ្វីលីពីនក៏ ដោយ សេចក្តីសម្រេចនោះ មិនមានអ្វីឡើយសម្រាប់ចិន ដ្បិតចិន មិនដែល ទទួលស្គាល់សវនការនៃ ការជំនុំជម្រះនោះម្តងណានោះទេ។ មួយវិញទៀតនោះ មជ្ឈត្តការនៃតុលា ការអន្តរជាតិ ក៏មិនមានវិធានការក្នុងការចាប់បង្ខំឲ្យចិន អនុវត្តផងដែរ។ ក៏ប៉ុន្តែអ្វីដែលហ្វីលីពីន អាច ចំណេញក្នុងនីតិវិធីមួយនេះ នោះគឺបើចិន ពិតជាបានបំពានមែននោះ ចិន នឹងត្រូវបាត់បង់កេរ្តិ៍ឈ្មោះ ក្នុងឆាកអន្តរជាតិ ជាពិសេសលើការអនុវត្តច្បាប់។
សូមបញ្ជាក់ផងដែរថា ភាពតានតឹងសមុទ្រចិនខាងកំពុងតែឡើងកម្តៅកាន់តែខ្លាំងក្នុងរយៈពេលចុងក្រោយនេះ តែវាមិនមែនជាការប្រឈមគ្នាមុខគ្នារវាងចិន និងរដ្ឋពាក់ព័ន្ធនៃជម្លោះនោះទេ។ វាគឺជាការ ផ្គើនដាក់គ្នារវាងអាមេរិកជារដ្ឋខាងក្រៅ និងចិន ដោយអាមេរិក បានបញ្ជូននាវាល្បាត និងនាវាចម្បាំងមកកាន់តំបន់ជម្លោះក្រោមហេតុផលនៃការប្រើប្រាស់សិទ្ធិសេរីភាពដែនសមុទ្រ ខណៈចិន នៅបន្តសាងសង់កោះសិប្បនិម្មិត និងព្រលានយន្តហោះ ។ ហើយ ប៉ុន្មានថ្ងៃចុងក្រោយ តៃវ៉ាន់ និងអាមេរិក ក៏បានចោទចិន ថាបានបំពាក់ប្រព័ន្ធមីស៊ីលដែលកម្ទេចទាំងនាវា និងយន្តហោះនៅក្នុងកោះ Woody ដែលផ្នែកមួយនៃតំបន់ជម្លោះទៀតផង៕
© រក្សាសិទ្ធិដោយ thmeythmey.com
